ပါေမာကၡဦးကိုကို(ဆီးခ်ဳိႏွင့္အေထြေထြေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း)
ေမး ။ ခရီးသြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ဘယ္လိုေဆး၀ါးေတြကို ေဆာင္သြားသင့္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ကိုယ္သြားမယ့္ အရပ္ေဒသအေပၚ မူတည္ၿပီး က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈခံယူရပါမယ္။ ေအးတဲ့ ေဒသကုိသြားရင္ အေအးမိတာ၊ ႏွာေစးတာနဲ႔ ေခ်ာင္းဆုိးတာစတဲ့ေ၀ဒနာေတြ အျဖစ္လြယ္တာေၾကာင့္ ဒီေ၀ဒနာေတြ သက္သာေစတဲ့ ေဆးေတြကို ေဆာင္သြားသင့္ပါတယ္။ ဘာမီတြန္တို႔၊ အေအးမိႏွာေစးေပ်ာက္ေဆးတို႔ အစရွိတဲ့ ေဆးေတြကို ေဆာင္သြားသင့္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က ခရီးသြားရင္ ကားမူးတာနဲ႔ ေခါင္းမူးတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အန္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ေ၀ဒနာေတြ ျဖစ္တတ္သူေတြအေနနဲ႔ အအန္ေပ်ာက္ေစတဲ့ Dramamine ေဆးကုိ ကားေပၚမတက္ခင္ နာရီ၀က္ေလာက္အလိုမွာ ႀကိဳတင္ေသာက္သြားေပးဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။
ခရီးသြားခ်ိန္မွာ အစားမွားရင္ ၀မ္းပ်က္၀မ္း ေလွ်ာေရာဂါ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဓာတ္ဆားထုပ္ေဆာင္သြားသင့္ပါတယ္။ ခရီးသြားတဲ့အခါ အစာမေၾကလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အစာေၾကေဆးကိုလည္း ေဆာင္ထားဖို႔ လိုပါတယ္။
ေရာဂါတစ္ခုခု ရွိတဲ့သူေတြကေတာ့ ကုိယ့္ေဆးေတြအကုန္ကုိ ပုိၿပီး ယူသြားသင့္ပါတယ္။ ေဆးမွတ္တမ္းေတြကိုလည္း ယူသြားသင့္ပါတယ္။
ဓာတ္မတည့္မႈ (Allergy) ျဖစ္တာက တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္မတူပါဘူး။ ဓာတ္မတည့္မႈ ျဖစ္တတ္တဲ့အက်င့္ရွိရင္ေတာ့ ဘာမီတြန္၊ Cetrine အစရွိတဲ့ဓာတ္မတည့္မႈေပ်ာက္ေဆးေတြကို ေဆာင္ထားလုိ႔ရပါတယ္။
ေမး ။ ခရီးသြားတဲ့အခ်ိန္မွာ တခ်ဳိ႕က အိပ္မေပ်ာ္တာ၊ အိပ္ရာအေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ မ်က္စိေၾကာင္တာေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒီလိုအေျခအေနဆိုရင္ ဘယ္လိုလုပ္သင့္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ခရီးသြားတဲ့အခါ တခ်ဳိ႕လူေတြက အိပ္မေပ်ာ္တာမ်ဳိးလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အိပ္မေပ်ာ္ရင္ အိပ္ေဆးေသာက္လုိ႔ရပါတယ္။ အိပ္ေဆးမေသာက္ဘဲ သဘာ၀နည္းနဲ႔ အိပ္ေပ်ာ္ခ်င္ရင္ မအိပ္ခင္ ဗိုက္၀ေအာင္ အဆာေျပအစာတစ္ခုခုစားလိုက္ပါ။ စားလိုက္ရင္ ခႏၶာကုိယ္ထဲမွာ အခ်ဳိဓာတ္တက္သြားပါတယ္။ ဂလူးဂို႔စ္အခ်ဳိဓာတ္က ဦးေႏွာက္ကုိ ရီမႈိင္းၿပီး အိပ္သြားေစပါတယ္။ အိပ္ရာ၀င္ခါနီး ေကာ္ဖီနဲ႔ လက္ဖက္ရည္ကိုမေသာက္ပါနဲ႔။ အိပ္မေပ်ာ္ရင္ အေတြးကုိလည္းေလွ်ာ့ခ်ပါ။ ေနာက္တစ္နည္းကေတာ့ ကုိယ္အင္မတန္လုပ္ရမွာ ပ်င္းတဲ့အရာတစ္ခုခုကုိ လုပ္ၾကည့္ရင္လည္း အိပ္ေပ်ာ္သြားႏုိင္ပါတယ္။ ကိုယ္က စာဖတ္ရမွာပ်င္းတယ္ဆိုရင္ စာဖတ္လိုက္ပါ၊ အိပ္ေပ်ာ္သြားႏိုင္ပါတယ္။
ေမး ။ ခရီးသြားရင္းမူးေ၀တတ္တဲ့သူေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လိုအခ်က္ေတြကို လိုက္နာသင့္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ေဆးအေနနဲ႔ကေတာ့ Dramamine ေဆးကုိ ကားေပၚမတက္ခင္၊ သေဘၤာေပၚမတက္ခင္၊ ေလယာဥ္ေပၚမတက္ခင္ နာရီ၀က္ေလာက္အလိုမွာ ေသာက္ထားေပးလုိ႔ရပါတယ္။ ကားေပၚမွာ၊ ေလယာဥ္ေပၚမွာစာသိပ္မဖတ္ပါနဲ႔။ စာဖတ္ေနရင္ ေခါင္းပုိမူးတတ္ပါတယ္။ ဗိုက္ျပည့္ေနရင္ အန္တာ သက္သာတယ္ဆိုၿပီး ဗိုက္ျပည့္ေအာင္ စားတတ္တဲ့သူေတြ ဆိုရင္လည္း အအီစာေတြ သိပ္မစားတာေကာင္းပါတယ္။ ေပါ့ေပါ့ပါးပါးသေရစာ(Snack)ေလးေတြပဲ စားေပးတာ ပုိေကာင္းပါတယ္။
ေအးတဲ့ေနရာကုိသြားရင္ ဓာတ္မတည့္မႈ (Allergy)မ်ဳိးစံုျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေအးတဲ့ အခန္းထဲကုိ ခဏခဏ၀င္လိုက္၊ ထြက္လိုက္လုပ္ေနတာမ်ဳိး၊ ကားထဲမွာ အဲယားကြန္း ဖြင့္ထားၿပီး ၀င္လိုက္၊ ထြက္လိုက္လုပ္တာမ်ဳိး မလုပ္သင့္ပါဘူး။
ေနာက္တစ္ခ်က္က ကိုယ့္ကားနဲ႔ ခရီးသြားတယ္ဆိုရင္ ညဘက္ကားေမာင္းခ်ိန္မွာ ကားျပတင္းေပါက္မွန္ဖြင့္ထားၿပီး ေလစိမ္းက တည့္တည့္ တိုက္ေနရင္ နည္းနည္းသတိထားရပါတယ္။ ႏွာေစးတာနဲ႔ ေခ်ာင္းဆိုးတာေတြ ျဖစ္တတ္လို႔ပါ။ အေအးမိတတ္ရင္ လည္ပင္းကို မာဖလာပတ္ထားတာ၊ အေႏြးထည္၀တ္တာတို႔လို ေႏြးေႏြးေထြးေထြးေနတာမ်ဳိး လုပ္ေပးရပါမယ္။
ေမး ။ ေ၀းတဲ့ အရပ္ေတြကို ေလယာဥ္စီးၿပီး ခရီးသြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ဘယ္လိုအခ်က္ေတြကို လိုက္နာသင့္ပါသလဲဆရာ။
ေျဖ ။ အင္မတန္ေ၀းလံတဲ့ ႏုိင္ငံျခားခရီးေတြ သြားလို႔ ေန႔နဲ႔ည မွားတာကို Jet Lag ျဖစ္တယ္လို႔ ေခၚပါ တယ္။ Jet Lag မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အိပ္ခ်င္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ခဏေလာက္ ျဖစ္ျဖစ္ အိပ္ေပးလိုက္ဖို႔လိုပါတယ္။ တျခားႏိုင္ငံမွာ ေန႔ျဖစ္ေနၿပီး ကိုယ့္ႏိုင္ငံကို ျပန္ေရာက္တဲ့အခါ ညျဖစ္ေနရင္ အိပ္မေပ်ာ္တာမ်ဳိးျဖစ္ၿပီး ပင္ပန္းတတ္ပါတယ္။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံကို ျပန္ေရာက္တဲ့အခါ ကိုယ့္ေဒသအခ်ိန္နဲ႔ လိုက္ၿပီးေတာ့ တစ္ရက္-ႏွစ္ရက္ေလာက္ ညိႇလိုက္ရင္အဆင္ေျပသြားပါလိမ့္မယ္။ Jet Lag ျဖစ္တာေၾကာင့္ က်န္းမာေရးကုိ မထိခိုက္ေစႏိုင္ပါဘူး။ မသက္မသာေ၀ဒနာပဲ ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။ နည္းနည္းေလာက္ အနားယူလိုက္ရင္ သက္သာသြားပါလိမ့္မယ္။
ေမး ။ အပန္းေျဖခရီးသြားတဲ့အခ်ိန္မွာေကာ ဘယ္လို က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈကို လိုက္နာသင့္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ အပန္းေျဖခရီးသြားတာက က်န္းမာေရးအတြက္ ေကာင္းပါတယ္။ ခရီးကုိ ေရြးခ်ယ္တဲ့အခါမွာေတာ့ ပင္ပန္းတဲ့ ခရီးကုိ မေရြးပါနဲ႔။ ကိုယ္သြားခ်င္တာက ေတာင္တက္ခ်င္တာမ်ဳိးေတြလို ခရီးဆိုရင္ အဲဒီခရီး နဲ႔ အပန္းေျဖဖို႔မေရြးပါနဲ႔။ အခ်ိန္တို ခဏေလးအတြင္းမွာ ေနရာအမ်ားႀကီးကုိ အတင္းသြားတာကလည္း ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ႏိွပ္စက္ရာေရာက္ပါတယ္။ ကိုယ့္အတြက္ အပန္းေျပႏိုင္မယ့္ ပင္လယ္ကမ္းေျခလို ေနရာကို သြားတာကေတာ့ ေဒသလည္း ေျပာင္းသြားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ စိတ္က လန္းဆန္းသြားပါတယ္။ ပင္လယ္ကမ္းေျခကိုသြားတာက ေလေကာင္းေလသန္႔လည္း ရတယ္၊ စိတ္ကိုလည္း အပန္းေျပေစတယ္၊ က်န္းမာေရးကိုလည္း ပုိေကာင္းမြန္ေစတယ္ဆိုတာ မွန္ပါတယ္။ အရမ္းစိတ္ဖိစီးလာရင္ ခရီးသြားေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ တျခားႏုိင္ငံႀကီးတခ်ဳိ႕မွာ ဆိုရင္ တစ္ႏွစ္ကုိမျဖစ္မေန တစ္လေလာက္ ခြင့္ယူၿပီး ခရီးသြားခိုင္းပါတယ္။ ေန႔ေရာ ညေရာ ေတာက္ေလွ်ာက္ အလုပ္လုပ္ေနရင္ လူက စိတ္ဖိစီးလာၿပီး စိတ္တိုလြယ္တာေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ တစ္ႏွစ္မွာ အနည္းဆံုး တစ္ခါေလာက္ေတာ့ ခရီးသြားသင့္ပါတယ္။
ေမး ။ ခရီးသြားတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အမ်ားျပည္သူကို ထပ္မံအႀကံျပဳလိုတာရွိရင္ သိပါရေစ ဆရာ။
ေျဖ ။
ဆရာတို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ခရီးသြားရတာ ပုိေကာင္းပါတယ္။ တစ္ေနရာနဲ႔ တစ္ေနရာ ေဒသႏၲရ မတူတဲ့အတြက္ စိတ္ကုိ အပန္းေျပေစပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခရီးသြားရင္ မခန္႔မွန္းႏုိင္တာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အဲဒါေတြကုိ ႀကိဳတင္စဥ္းစားထားပါ။ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ထားပါ။ အေရးႀကံဳမွ က်န္းမာေရးျပႆနာတစ္ခုခုျဖစ္ရင္ ဘာလုပ္လို႔လုပ္ရမွန္း မသိတဲ့အတြက္ ပိုၿပီးေတာ့ စိတ္ညစ္ရတတ္ပါတယ္။
ပင္လယ္ကမ္းေျခကို သြားတဲ့အခါ အထူး ဂ႐ုစိုက္သင့္တာက ေနေလာင္တာမ်ဳိးေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အသားအေရ မပ်က္စီးေအာင္ ေနေရာင္ကာခရင္ေတြ လိမ္းေပးပါ။ ၿပီးေတာ့ အေအးမိႏုိင္တာေၾကာင့္ ေႏြးေႏြးေထြးေထြးေနပါ။ ပင္လယ္စာေတြစားရင္ သတိထားစားပါ။ ဘယ္အရာကုိမဆို အလြန္အကြၽံ မျဖစ္ေအာင္ သတိထားပါ။ ေရထဲအၾကာႀကီး ေနရင္လည္း ေနမေကာင္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ အၾကာႀကီး ေလစိမ္းအတုိက္ခံရရင္လည္း ေနမေကာင္းျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အဲဒါေတြကို သတိထားေပးပါ။
ခရီးပန္းၿပီး အစာစားလုိ႔ မ၀င္တာက ခရီးက ပင္ပန္းတဲ့အတြက္ စိတ္ပင္ပန္းၿပီး အစာစားခ်င္စိတ္မရွိေတာ့တာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ လူပင္ပန္းရင္လည္း လူက ႏံုးေနၿပီး အိပ္ခ်င္တာပဲ ရွိတယ္၊ မစားခ်င္ေတာ့တာလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ခရီးသြားရင္ ေပါ့ေပါ့ပါးပါးပဲ စားေပးပါ။ စိတ္ေရာလူေရာ ပင္ပန္းတဲ့အတြက္ အစာမေၾကတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ခရီးက ပင္ပန္းတဲ့အခါ အစာမေၾကတာက ပုိဆိုးတတ္ပါတယ္။
ခရီးသြားတဲ့အခါမွာ ဗိုက္ကို ျပည့္တင္းေနေအာင္ စားသြားရင္ အမ်ားအားျဖင့္ ကားမူးတယ္၊ ေတာက္တယ္၊ အန္တာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အစာရွိေလေလ အန္ေလေလ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာလည္း ေပါ့ေပါ့ပါးပါး အစာ(Light Food)ေလးေတြပဲ စားေပးသင့္ပါတယ္။ အစားအစာအေနနဲ႔ အမ်ားအားျဖင့္ လူအေတာ္မ်ားမ်ားက ပင္လယ္စာနဲ႔ မတည့္တာမ်ားပါတယ္။ ပင္လယ္စာစားရင္ သတိထားပါ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ပူပူေႏြးေႏြး အစားအေသာက္ကုိပဲစားပါ။ ၀မ္းသြားတာ ျဖစ္လြယ္ရင္ ၀မ္းႏူးစာေတြနဲ႔ ပဲဟင္းေတြ စားတာမ်ဳိးကို သတိထားၿပီးေရွာင္ပါ။ ဓာတ္ဆားရည္ကို ေဆာင္ထားၿပီးေတာ့ ၀မ္းသြားတယ္ဆိုရင္ ေသာက္ေပးပါ။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
