ပါေမာကၡေဒၚသန္းသန္းေအး (ဆီးခ်ဳိႏွင္႕ အေထြေထြေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး)
ေန႔စဥ္ လူနာေတြထဲမွာ မၾကာခဏေတြ႕ေနရတဲ့ ေရာဂါတစ္ခုကေတာ့ စိတ္ေမာလူေမာေရာဂါပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုေရာဂါအမည္မ်ဳိးက တကယ္ေတာ့ သိပ္ေျပာေလ့ မရွိပါဘူး။ ေဆးပညာမွာေတာ့ လူတစ္ ေယာက္ေမာၿပီဆိုရင္ အဓိက ေရာဂါေတြကို စဥ္းစားရတဲ့အခါ ႏွလံုးေရာဂါ၊ အဆုတ္နဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ေရာ ဂါေတြနဲ႔ ေသြးအားနည္းေရာဂါ၊ ဒီေရာဂါအုပ္စုသံုးမ်ဳိးထဲက တစ္ခုခုပဲ ျဖစ္ဖို႔ မ်ားပါတယ္။ ဒီေရာဂါအုပ္စု ေတြထဲမွာ ေရာဂါရွာမေတြ႕ရင္ ဒါမွမဟုတ္ မေသခ်ာရင္ ႏွလံုးေရာဂါျဖစ္ျဖစ္ အမည္တပ္လိုက္မိၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ ႏွလံုးေရာဂါလည္း မဟုတ္ခဲ့ရင္ ႏွလံုးေဆးေတြနဲ႔ မသက္သာဘဲ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ဒီစိတ္ေမာ လူေမာေရာဂါပဲ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။
စိတ္ေမာလူေမာေရာဂါဆိုတာ ဘာေရာဂါလဲ
စိတ္ဖိစီးမႈဒဏ္(Anxiety and panic attack) ေၾကာင့္ စိုးရိမ္စိတ္လြန္ကဲလာရာမွ ေမာတဲ့ေ၀ဒနာေတြကို ခံစားလာရတတ္ပါတယ္။တကယ္ေကာ စိုးရိမ္စိတ္ကေန ေ၀ဒနာေတြ ေပၚလာၿပီး ေရာဂါတစ္ခုလို ျဖစ္ေနတတ္တာရွိသလားဆိုတာ ေဆးပညာ ဗဟုသုတအျဖစ္ ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမယ္။ဒီေန႔ေတြ႕ရတဲ့ လူနာတစ္ဦးနဲ႔အရင္ဦးဆံုး မိတ္ ဆက္ေပးပါရေစ။ သူ႔နာမည္က မရင္စိန္၊ အသက္ ၃၅ ႏွစ္ျဖစ္ပါတယ္။ သူေဆးခန္းလာျပရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ေမာေမာေနတာၾကာၿပီး မသက္သာႏိုင္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
” မရင္စိန္ ေမာတဲ့ အေၾကာင္းကို ပိုၿပီး ျပည့္စံုေအာင္ ေျပာျပေပးပါဦး” လို႔ ေမးလိုက္ေတာ့-
“ ကြၽန္မ ေမာေမာေနတာ တစ္ႏွစ္ရွိၿပီ။ မိသား စုဆရာ၀န္နဲ႔အၿမဲျပေနတာ၊ အီးစီဂ်ီ (ECG) ဆြဲၾကည့္တာ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ နည္းနည္း စျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ေတာ့ ေျပာပါတယ္။ ခါတိုင္းေဆး ေပးလိုက္ရင္ သက္သာသြားေပမယ့္ ဒီတစ္ခါေတာ့ မသက္သာဘဲ ေတာ္ေတာ္ဆိုးလာတယ္။ ေသေသ ခ်ာခ်ာစစ္ၿပီး ကုခ်င္လို႔ ဆရာမဆီ လာျပတာပါ။ ကြၽန္မ ႏွလံုးေရာဂါအေျခအေန ေတာ္ေတာ္ဆိုးေနၿပီ ထင္တယ္” လို႔ မရင္စိန္က ေျဖပါတယ္။
ကြၽန္မ ညည အိပ္လို႔ မေပ်ာ္တာၾကာပါၿပီ။ အိပ္ေပ်ာ္ရင္လည္း တစ္ေရးႏိုးၿပီးတာနဲ႔ မ်က္စိေၾကာင္ေနေရာ။ဘယ္ေလာက္ႀကိဳးစားၿပီး အိပ္ေပမယ့္ မိုးလင္းသြားတဲ့ ရက္ေတြ မနည္းပါဘူး။ ႏွလံုးေရာဂါျဖစ္မွာလည္း စိုးရိမ္ေနတာ. .အိပ္ေဆးေတြေသာက္ေနမွအိပ္ေပ်ာ္ေတာ့တယ္။ အခုက်ေတာ့ . . .
မရင္စိန္က လမ္းေလွ်ာက္ရင္၊ ေလွကားေတြ တက္ရင္ ပိုေမာသလား၊ ညအိပ္ေနတုန္း ေမာက်ပ္ေနတာ ျဖစ္ဖူးလား၊ ရင္ဘတ္ေတြ ေအာင့္ဖူးသလား စသျဖင့္ ႏွလံုးေၾကာင့္ ေမာတတ္တဲ့ လကၡဏာ၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းတဲ့ လကၡဏာေတြ ရွိ၊ မရွိ ေမးၾကည့္လိုက္ပါတယ္။
“ ဒီလိုပဲ ေမာခ်င္ရင္ ေမာလာတာပဲ။ လမ္းမ ေလွ်ာက္၊ ေလွကားမတက္ရင္လည္း ေမာတတ္ပါတယ္။ ညအိပ္ေနတုန္း အေမာေဖာက္တာ တစ္ခါတစ္ ရံရွိေပမယ့္ သူတို႔ေပးတဲ့ အိပ္ေဆးေသာက္လိုက္ရင္ သက္သာသြားတတ္တယ္” လို႔ မရင္စိန္ကေျဖပါတယ္။
“ မရင္စိန္မွာ ေသြးတိုး၊ ဆီးခ်ဳိ၊ ေလးဖက္နာ ေရာဂါ ရွိဖူးလား” စတဲ့ ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါကို ျဖစ္ေစတတ္တဲ့ ေရာဂါအခံရွိ၊ မရွိ ေမးၾကည့္ေတာ့လည္း မရွိျပန္ဘူး။ ဒါဆိုရင္ ေခ်ာင္းဆိုးရင္က်ပ္ေရာ ျဖစ္ဖူးတာရွိဖူးသလားလို႔ ေမးေတာ့လည္း မရွိပါဘူး။ေနာက္ဆံုး မီးယပ္ေသြး မမွန္တာ၊ မီးယပ္ေသြး သိပ္မ်ားတာ၊ ေသြးအားနည္းတာ (Anaemia) ရွိ၊ မရွိ ေမးၾကည့္၊ စစ္ၾကည့္ေတာ့လည္း မရွိပါဘူး။ ေမာတာကို ျဖစ္ေစတဲ့ ေရာဂါအုပ္စုႀကီး သံုးခု (ႏွလံုး၊ အ ဆုတ္နဲ႔ ေသြးက်ဲေသြးအားနည္းတဲ့ေရာဂါ)ကို ရွာ ၾကည့္တာ မေတြ႕ရတဲ့အတြက္ သူခံစားေနရတာ ဒီ စိတ္ေမာ လူေမာေရာဂါ (Breathlessness related to anxiety) ျဖစ္ႏိုင္မလားလို႔ စဥ္းစားမိပါတယ္။ ဒီေရာဂါမ်ဳိး ျဖစ္ႏိုင္မလားဆိုတာ ေရာဂါရာဇ၀င္ကို ေအာက္ပါအတိုင္းဆက္ၿပီး ေမးၾကည့္ပါတယ္။
“ ညညမွာေရာ အိပ္ေပ်ာ္ရဲ႕လား” လို႔ ဆရာမ ေမးၾကည့္လိုက္ေတာ့-
“ ကြၽန္မ ည ည အိပ္လို႔မေပ်ာ္တာၾကာပါၿပီ။ အိပ္ေပ်ာ္ရင္လည္း တစ္ေရးႏိုးၿပီးတာနဲ႔ မ်က္စိေၾကာင္ေနေရာ။ ဘယ္ေလာက္ႀကိဳးစားၿပီး အိပ္ေပမယ့္ မိုးလင္းသြားတဲ့ရက္ေတြ မနည္းပါဘူး။ ႏွလံုးေရာဂါ ျဖစ္မွာလည္း စိုးရိမ္ေနတာ . . အိပ္ေဆးေတြ ေသာက္ေနမွ အိပ္ေပ်ာ္ေတာ့တယ္။ အခုက်ေတာ့ အိပ္ေဆးစြဲမွာစိုးလို႔ ျဖတ္ၾကည့္တာ ပိုဆိုးလာတယ္၊ ပိုေမာလာတယ္၊ အသက္႐ွဴမ၀လို႔ ႐ႈိက္႐ႈိက္ၿပီး ႐ွဴမွ အားရတယ္” လို႔ မရင္စိန္က ျပန္ေျဖပါတယ္။
See More
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)