ဇြန္ခိုင္ဦး (ေဆး၀ါးတကၠသိုလ္)
ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း လူေသာင္းနဲ႔ခ်ီၿပီး အသံျပႆနာ ခံစားေနရပါတယ္။ အသံဆံုး႐ႈံးမႈဟာ အလြန္ဆိုး၀ါးတဲ့ အေျခအေနပါ။ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးအတြက္ အခက္အခဲရွိသြားပါတယ္။ အသံဆံုး႐ႈံးတာကို လူေတြက မ်က္စိမျမင္တာ၊ နားမၾကားတာတို႔နဲ႔ မတူဘဲ အေရးမပါဘူး၊ ကုသဖို႔မလိုဘူးလို႔ ထင္တတ္ၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ သင့္အသံက သင့္က်န္းမာေရးအေျခအေနကို ေဖာ္ျပေနတာေၾကာင့္ သင့္အသံေကာင္းမြန္ေနေအာင္ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းေကာင္းေတြကို ကြၽမ္းက်င္သူေတြက အႀကံျပဳထားပါတယ္။
အေအးမိျခင္းျဖင့္ အသံဆံုး႐ႈံးမႈျဖစ္ႏိုင္
တခ်ဳိ႕လူေတြက တျခားလူေတြထက္ ပိုက်ယ္ေလာင္တဲ့ အသံထြက္ရတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ မ်ဳိးစံုရွိပါတယ္။ တခ်ဳိ႕လူေတြက သူတို႔မွာ အၾကားျပႆနာ ရွိတဲ့အခါ ေအာ္ေျပာတတ္ၾကပါတယ္။ တျခားလူေတြကေတာ့ အသံအိုးျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ က်ယ္ေလာင္တဲ့အသံေတြကို မထြက္ႏိုင္ပါဘူး။ တခ်ဳိ႕လူေတြက အေအးမိတဲ့အခါနဲ႔ အသံအိုးပိုး၀င္ေရာင္ရမ္းတဲ့အခါေတြမွာ အသံဆံုး႐ႈံးႏိုင္ေျခ ပိုမ်ားတတ္ပါတယ္။
သင့္အသံကို ပိုႏုပ်ဳိေစမည့္ ေတးညည္းသံ
အသက္ႀကီးလာတဲ့အခါ လက္ေမာင္းနဲ႔ ေျခသလံုးၾကြက္သားေတြလိုပဲ အသံႀကိဳးကလည္း ပိုအားနည္းလာတတ္ပါတယ္။ အသက္ႀကီးတဲ့သူေတြက စကားေျပာတဲ့အခါ အသက္႐ွဴဖို႔ ပိုလိုအပ္လာပါတယ္။ ဒီအေျပာင္းအလဲက ပင္စင္ယူၿပီးခ်ိန္မွာ ပိုထင္ရွားလာပါတယ္။ သင့္အေနနဲ႔ အသံကို အသံုးျပဳႏႈန္း နည္းေလေလ၊ ၾကြက္သားေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈက ေလ်ာ့နည္းေလေလ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုမျဖစ္ေစဖို႔ အၿငိမ္းစားယူၿပီး တစ္ေယာက္တည္းရွိေနခ်ိန္မွာ ေတးညည္းတာ၊ သီခ်င္းဆိုတာတို႔ကို ျပဳလုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။ ဒီလိုလုပ္တာက ၾကြက္သားေတြကို သန္စြမ္းေစပါတယ္။
အဆီမ်ားျခင္းျဖင့္ သင့္အသံကို ထိခိုက္ေစႏိုင္
ကိုယ္အေလးခ်ိန္ အနည္းငယ္ ျမင့္တက္တာေၾကာင့္ သင့္အသြင္အျပင္ကို ထိခိုက္ေစ႐ံုသာမက သင့္အသံကိုလည္း ေျပာင္းလဲသြားေစႏိုင္ပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ လည္ပင္းအဆီေတြက အသံထြက္တဲ့ ေနရာအရြယ္အစားကို ေျပာင္းလဲေစႏိုင္တာေၾကာင့္ပါ။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ အလြန္အမင္းမ်ားတာေၾကာင့္ ေလျပြန္တေလွ်ာက္ ေလလမ္းေၾကာင္းကို က်ဥ္းသြားေစႏိုင္ၿပီး အသံအရည္အေသြးေျပာင္းလဲကာ ဖိအားသက္ေရာက္သလို ျဖစ္ေစပါတယ္။ အသံသြားရာလမ္းတေလွ်ာက္ တစ္သွ်ဴးေတြ ပိုမ်ားလာတာေၾကာင့္ အသံၾသလာတတ္ပါတယ္။
ပူစပ္ေသာဟင္းလ်ာမ်ားက အသံအက္ေစႏိုင္
သင့္အသံက အၿမဲလိုလိုအက္ကြဲေနရင္ သင္စားတဲ့အစားအေသာက္ေတြကို ဆန္းစစ္ၾကည့္ဖို႔ လိုပါတယ္။ တခ်ဳိ႕အစာေတြက အက္စစ္ဆန္တက္ႏိုင္ေျခကို မ်ားေစၿပီး အသံႀကိဳးကို ေရာင္ရမ္းေစကာ အသံအက္ကြဲေစႏိုင္ပါတယ္။ ပူစပ္တဲ့အစာ၊ ၀ိုင္ျဖဴနဲ႔ အျမႇဳပ္ထတဲ့ အခ်ဳိရည္ေတြက အက္စစ္ဆန္တက္မႈကို တိုးေစပါတယ္။ လက္ဖက္ရည္နဲ႔ ေကာ္ဖီမ်ားမ်ားေသာက္ရင္လည္း ကဖင္းဓာတ္ေၾကာင့္ ဆီးသြားမ်ားကာ ေျခာက္ေသြ႕ေစတဲ့အတြက္ အသံအေပၚ သက္ေရာက္မႈရွိပါတယ္။ ၾကည္လင္တဲ့ အသံထြက္ဖို႔ အသံအိုးထဲမွာ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းတဲ့ေရလို အခြၽဲေတြလိုအပ္ပါတယ္။ အသံအိုးက ေျခာက္ေသြ႕လြန္းေနရင္ အသံအက္ကြဲႏိုင္ပါတယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္တာကလည္း အသံႀကိဳးကို ေရာင္ရမ္းေစၿပီး လည္ေခ်ာင္းမသက္မသာ ျဖစ္ေစကာ အသံၾသတတ္ပါတယ္။
လည္ေခ်ာင္းရွင္းလြန္းေလ အသံထိခိုက္ေလ
သင္ကေတာ့ အခြၽဲေတြကို ရွင္းထုတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတာလို႔ ယူဆပါလိမ့္မယ္။ တကယ္ေတာ့ လည္ေခ်ာင္းရွင္းတာေၾကာင့္ အသံႀကိဳးကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ၿပီး အသံၾသေစႏိုင္ပါတယ္။ ရင္ဘတ္ပိုး၀င္တဲ့အခါ ေခ်ာင္းဆိုးတာေၾကာင့္ လည္ေခ်ာင္းထဲက သလိပ္ေတြ ထြက္ရွိသြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မၾကာခဏ လည္ေခ်ာင္းရွင္းတာေၾကာင့္ အသံႀကိဳးကို မသက္မသာ ျဖစ္ေစၿပီး ေရာင္ရမ္းေစႏိုင္ပါတယ္။ အသံႀကိဳးဟာ ေရရွည္ေရာင္ရမ္းေနရင္ ဒါမွမဟုတ္ ေသြးထြက္ေနရင္ အသံၾသသြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လည္ေခ်ာင္းရွင္းခ်င္စိတ္ေပၚရင္ ေရအနည္းငယ္ငံုလိုက္ဖို႔ အႀကံေပးခ်င္ပါတယ္။
ေသြးတိုးက်ေဆးက အသံကို ထိခိုက္ေစႏိုင္
တခ်ဳိ႕ေဆးေတြက အသံအတြက္ ဆိုးက်ဳိးျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဓာတ္မတည့္မႈ သက္သာေစတဲ့ ဟစၥတာမင္းေဆး၀ါး၊ ေသြးတိုးက်ေစတဲ့ ACEI ေဆးေတြက လည္ေခ်ာင္းကို ေျခာက္ေသြ႕ေစတဲ့အတြက္ အသံအက္ကြဲေစႏိုင္ပါတယ္။ ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါအတြက္ စတီး႐ြိဳက္႐ွဴရင္ အသံဆိုင္ရာ ၾကြက္သားေတြကို ပါးလ်အားနည္းေစၿပီး အားနည္းတဲ့အသံကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
ဖုန္းေျပာခ်င္ရင္ နံနက္ေစာေစာေျပာပါ
သင့္အေနနဲ႔ အေရးတႀကီး ဖုန္းေျပာဖို႔ရွိရင္ အိပ္ရာႏိုးတာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္းဖုန္းေျပာသင့္ပါတယ္။ တစ္ညလံုး အိပ္စက္ထားတဲ့အတြက္ အသံႀကိဳးတစ္သွ်ဴးထဲမွာ အရည္ေတြ စုေဆာင္းေနၿပီး အသံႀကိဳးဟာ အနည္းငယ္ ေရာင္ရမ္းထူထဲေနပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ အသံက အနည္းငယ္ တိုးေနတတ္ပါတယ္။ အိပ္ရာထလိုက္တဲ့အခါ ကမၻာ့ေျမဆြဲအားေၾကာင့္ ေရာင္ရမ္းမႈက ေလ်ာ့က်သြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရေႏြးၾကမ္းတစ္ခြက္ေသာက္ၿပီး ဖုန္းေျပာႏိုင္ပါတယ္။
လက္လႈပ္သူမ်ား အသံတုန္တတ္
လူေျခာက္သိန္းခြဲေလာက္ဟာ ဦးေႏွာက္ထဲက နာ့ဗ္ဆဲလ္ေတြ မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဘဲ လႈပ္ေနတာေၾကာင့္ လက္တုန္ေနတတ္ပါတယ္။ လက္တုန္ေနသူ သံုးပံုတစ္ပံုက အသံတုန္တတ္ၾကပါတယ္။ အသံႀကိဳးနဲ႔ အနီးတ၀ိုက္ ၾကြက္သားေတြထဲကို ဘိုေတာ့စ္ေဆးထိုးတာေၾကာင့္ အသံတုန္တာ သက္သာႏိုင္ပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္ စကားေျပာတဲ့ပံုစံ ေျပာင္းလဲသြားတာက ပါကင္ဆန္ေရာဂါ အေစာပိုင္းလကၡဏာ တစ္ရပ္ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ရွားရွားပါးပါးအေနနဲ႔ အသံေျပာင္းလဲတာက အဆုတ္ကင္ဆာရဲ႕ ပထမဆံုးလကၡဏာတစ္ရပ္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
အသံအားေလ်ာ့လြန္းျခင္းသည္ စိတ္ဖိစီးမႈလကၡဏာတစ္ရပ္
အသံဆိုတာ စိတ္ခံစားမႈကို ေဖာ္ျပေနတဲ့အရာပါ။ စိတ္ဖိစီးမႈျဖစ္ရင္ လည္ေခ်ာင္းနဲ႔ လည္ပင္းတင္းအား မ်ားလြန္းတာေၾကာင့္ အသံက အားနည္းလြန္းေနတတ္ပါတယ္။ လည္ေခ်ာင္းနဲ႔ လည္ပင္းၾကြက္သားေတြ တင္းမာေနတာကို ေလ်ာ့က်ေစဖို႔ ေယာဂက်င့္တာ၊ စိတ္ကုထံုးသံုးတာတို႔ လုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္ အင္တာဗ်ဴးေတြမွာ စိတ္လႈပ္ရွားေနတာေၾကာင့္ အသံက က်ယ္ေနတတ္ပါတယ္။
