ေမး. ဆရာ႐ုတ္တရက္ ႏွလံုးအတက္ရျခင္း (Acute heart attack)ကို ျပဳစုကုသနည္းေလးသိပါရေစ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြမွ ေျဖၾကားေပးပါသည္။
ေျဖ. (၁) လက္ေကာက္၀တ္ေသြးေၾကာခုန္တာ (ႏွလံုးခုန္)နဲ႔ ေသြးဖိအား BP စမ္းပါ။ တည္ၿငိမ္ပါသလား။
(၂) Ventricular fibrillation ႏွလံုးေအာက္ခန္း ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ တုန္ခါမႈအတြက္ကုမႈေပးဖို႔ျပင္ဆင္ပါ။
(၃) MI ႏွလံုးေသြးမ၀ျဖစ္တာေသခ်ာရဲ႕လား စစ္ေဆးပါ။ ECG ႐ိုက္ရင္ ST-segment elevation ဆိုတာေတြ႕ရင္ ေသခ်ာတယ္။ အဲဒီထက္ သက္သာတာလဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။ စစ္ေဆးမႈေတြ ထပ္လုပ္ရမယ္။ cardiac enzymes ႏွလံုးအင္ဇိုင္းမ္ေတြ မ်ားေနမယ္။
– Blocked coronary artery ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ေနတာကို ကုသနည္း ၂နည္းရွိတယ္။ (က) Thrombolytic therapy နဲ႔ (ခ) Angioplasty with stenting ေတြျဖစ္တယ္။
– Thrombolytic therapy မွာ ေဆးေပးမယ္။ Activase (t-PA), Streptokinase, Urokinase, or Anistreplase ေဆးေတြက ေသြးခဲေနတာကို ေပ်ာ္သြားေစမယ္။ ၅၀% နီးပါးေအာင္ျမင္တယ္။ ေဆးကို ေစာေစာေပးႏိုင္ေလေကာင္းေလျဖစ္တယ္။ ေဆးေတြမွာ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ဳိးေတြရွိတယ္။ ေသြးယိုမယ္။
– Rapid angioplasty နဲ႔ Stenting (စတန္႔) ထည့္တာကိုပိုလုပ္လာတယ္။ ၈၀% ေအာင္ျမင္တယ္။ အထူးေဆး႐ံုမွာသာ လုပ္လို႔ရတယ္။
– ဘယ္နည္းေရြးေရြး ပိတ္ေနတာကို ပြင့္သြားဖို႔ျဖစ္တယ္။
တျခားလုပ္စရာေတြလဲရွိေသးတယ္။
(၁) Aspirin အက္စပရင္ေဆးေသာက္ရမယ္။ ေဆးကေန ေသြးမံႈေလးေတြရဲ႕ ေစးကပ္မႈကိုနည္းေစမယ္။
(၂) Heparin (ဟက္ပါရင္) ဒါမွမဟုတ္ တျခား Blood thinner ေသြးက်ဲေဆး ေသြးေၾကာထဲ ထိုးေပးျခင္းကို ပဌမ ၂၄ နာရီအတြင္း လုပ္ေပးတယ္။ Anticoagulant drugs ေသြးမခဲေဆး ေခၚတယ္။
(၃) Beta blockers (ဘီတာဘေလာ့ကား) ေဆးက Adrenaline ကိုသက္ေရာက္လို႔ အေထာက္အကူေပးတယ္။ ဒါေပမဲ့ Lung disease အဆုတ္ေရာဂါ၊ Severe heart failure ႏွလံုးဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့တာနဲ႔ Heart rate ႏွလံုးခုန္ေႏွး ေရာဂါရွိေနသူေတြကိုေတာ့မေပးရဘူး။ ေပးရင္ (အတက္ခ္)ရၿပီး ေနာက္ေန႔ကေနစေပးမယ္။
(၄) ACE Inhibitors ေဆးကို ၂၄ နာရီအတြင္းေပးတယ္။
(၅) Statins (စတာတင္) ေဆးကို ေဆး႐ံု မဆင္းခင္မွာစေပးတယ္။ ႏွလံုးသြားေသြးေၾကာေရာင္တာ သက္သာေစမယ္၊ Artery plaques ေသြးခဲျပားကို တည္ၿငိမ္ေစမယ္။
– အေရးအပါဆံုးဟာ ၂၄ နာရီျဖစ္ပါတယ္။
– ဒိေနာက္ေတာ့ Cardiac arrest ႏွလံုးရပ္သြားမွာကို ကာကြယ္ရမယ္။ ႏွလံုးၾကြက္သားေတြကို ဆက္မပ်က္စီးေအာင္ ကာကြယ္ရမယ္။ ေနာက္ထပ္ ေသြးခဲမွာကို ကာကြယ္ရမယ္။
– တခါကို ေက်ာ္လႊားခဲ့ႏိုင္ေပမဲ့ လူေနမႈပံုစံ ေျပာင္းျပစ္လိုက္ေတာ့တာနဲ႔ ေဆးနဲ႔သာေနရမယ္ဆိုတာ လိုက္နာပါ။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
