ပါေမာကၡဦးကိုကို (ဆီးခ်ဳိႏွင့္အေထြေထြေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း)
ေမး ။ အဆုတ္ေသြးျပန္ေၾကာပိတ္တာက ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ အဆုတ္ေသြးျပန္ေၾကာပိတ္တာက အေရးႀကီးတဲ့ေရာဂါအေျခအေနတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ အသက္အႏၲရာယ္လည္း ရွိတဲ့ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ ေျခေထာက္ေသြးျပန္ေၾကာပိတ္တဲ့ အေျခအေန(DVT-Deep Vein Thrombosis) ရွိသူေတြရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲေရာဂါတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဥပမာ-ေလျဖတ္လို႔ ေျခေထာက္မလႈပ္ေတာ့ဘဲ ေသြးေတြခဲသြားတာမ်ဳိးရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲ အေျခအေနျဖစ္တတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေပါင္က်ဳိးလို႔ ေျခေထာက္က သံုးလ-ေလးလေလာက္ မလႈပ္မယွက္ေနရတဲ့ အခါမ်ဳိးမွာလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕လူေတြ ေလယာဥ္ကို နာရီေပါင္းမ်ားစြာ အၾကာႀကီးစီးရတဲ့အခါမ်ဳိးမွာလည္း လမ္းထေလွ်ာက္တာ၊ ေျခေထာက္ေကာ့လိုက္၊ ေကြးလိုက္ဆန္႔ရတဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းေတြ၊ ေျခေထာက္လႈပ္တာေတြမလုပ္ရင္ ေျခေထာက္မွာ ေသြးမဆင္းေတာ့ဘဲ ေသြးခဲၿပီး လႈပ္မရတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ကားအၾကာႀကီး စီးတာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
အဲဒီလိုျဖစ္ရင္ ေျခေထာက္က ခ်က္ခ်င္းကို သိသိသာသာႀကီး ေရာင္ကုိင္းလာတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုျဖစ္လာၿပီဆုိရင္ Droppler Ultrasound ဆုိတာကုိ ခ်က္ခ်င္း ႐ိုက္ရပါတယ္။ ေသြးလႊတ္ေၾကာ ပိတ္တာဆုိရင္ ေျခေထာက္က ပုပ္သြားႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနဆိုရင္ ေျခေထာက္ကို ျဖတ္ပစ္ဖို႔လိုပါတယ္။
ေမး ။ ေျခေထာက္ေသြးျပန္ေၾကာပိတ္ရာက ျဖစ္တဲ့ အဆုတ္ေသြးျပန္ေၾကာပိတ္တဲ့အေျခအေနကို သိပါရေစဆရာ။
ေျဖ ။
ေျခေထာက္ေသြးျပန္ေၾကာပိတ္တာဆုိရင္ေတာ့ ေျခေထာက္မွာ ခဲထားတဲ့ ေသြးေၾကာထဲက ေသြးခဲေလးေတြကျပန္ပြင့္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ မေၾကသြားဘဲနဲ႔ အဆုတ္မွာ သြားတစ္ေနတတ္ပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ လူက အရမ္းေမာလာပါမယ္။ ေနာက္ၿပီး ႏွလံုးတုန္လာမယ္။ အသက္႐ွဴႏႈန္းက အရမ္းျမန္လာမယ္၊ ရင္ဘတ္ေအာင့္လာမယ္။ အသက္ျပင္းျပင္း ႐ွဴလိုက္တုိင္း ရင္ဘတ္ေအာင့္တတ္တယ္။
ေသြးဖိအားေတြက်လာမယ္။ အဲဒါဆုိရင္ အဆုတ္ေသြးျပန္ေၾကာပိတ္တာလို႔ ယူဆပါတယ္။ ႐ုတ္တရက္ (Acute) ဆုိသလိုျဖစ္သြားႏုိင္တဲ့ အေျခအေနပါ။ တစ္ခါတေလ ေခ်ာင္ဆိုးရင္ ေသြးပါတတ္ပါတယ္။ အဲဒါက အသက္အႏၲရာယ္ ရွိပါတယ္။ ဒီလိုလကၡဏာေတြ ေတြ႕ ရင္ ေဆး႐ံုကုိ ခ်က္ခ်င္းသြားျပသင့္ပါတယ္။
ေမး ။ အဆုတ္ေသြးျပန္ေၾကာပိတ္တာကို ဘယ္လို စစ္ေဆးမႈခံယူရင္ သိႏုိင္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ရန္ကုန္မွာဆုိရင္ေတာ့ အဲဒီလိုေတြျဖစ္ရင္ ေသြးေဖာက္စစ္ရပါတယ္။ ေသြးေဖာက္စစ္ၾကည့္လိုက္လို႔ ရလာတဲ့ ရလဒ္ေတြကို ၾကည့္လိုက္ရင္ သိရပါတယ္။ ၿပီးရင္ အဆုတ္ေသြးျပန္ေၾကာထဲမွာ ေဆးထိုးထည့္ၿပီးေတာ့ ဓာတ္မွန္႐ိုက္ရပါတယ္။ နယ္ေတြမွာေတာ့ အဲဒီလကၡဏာေတြ ေတြ႕ရင္ စစ္ေဆးစရာလည္း သိပ္မရွိတဲ့အတြက္ သံသယနဲ႔ပဲ တန္းၿပီး ံ Heparin ဆိုတဲ့ ေဆးေတြထိုးရပါတယ္။ အဆုတ္ေသြးျပန္ေၾကာ ပိတ္ဆို႔တာက ကေလးေမြးၿပီးစ အမ်ဳိးသမီးေတြလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ၀တဲ့သူေတြနဲ႔ အထိုင္အထမလုပ္ဘဲ လႈပ္ရွားမႈ မရွိတဲ့သူေတြမွာလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေလယာဥ္ကို အခ်ိန္အၾကာႀကီး စီးရတဲ့အခါေတြမွာဆိုရင္ ေလယာဥ္ေပၚမွာ ေျခေထာက္ကုိ ေလ့က်င့္ခန္းေလးေတြ လုပ္ခိုင္းတာရွိပါတယ္။ ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႔ Stocking လည္း ၀တ္ခိုင္းပါတယ္။ အခ်ိန္ႏွစ္နာရီျခားတစ္ခါေလာက္ လႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္ခိုင္းပါတယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)