ပါေမာကၡဦးကိုကို (ဆီးခ်ဳိႏွင့္အေထြေထြေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း)
ေမး. အိမ္သံုးေဆးေတြကို ေဆာင္ထားသင့္ပါသလား ဆရာ။
ေျဖ. အဓိကကေတာ့ အိမ္သံုးေဆးေတြကို အိမ္မွာေဆာင္ထားလို႔ရပါတယ္။ ခရီးသြားရင္ ယူသြားလို႔ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီအိမ္သံုးေဆးေတြအကုန္လံုးက ႏုိင္ငံတကာအျပင္ ဒီႏုိင္ငံက အစိုးရနဲ႔ ေဆး၀ါးကြၽမ္းက်င္သူေတြက အႏၲရာယ္မရွိဘူးလို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေဆးေတြကုိပဲ ေဆာင္ထားသင့္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ ေစ်းကြက္ထဲမွာ အလြယ္၀ယ္ယူႏုိင္တဲ့ ဖ်ားရင္ေသာက္တဲ့ ပါရာစီတေမာ၊ ႏွာေစးရင္ေသာက္တဲ့ စီထရင္း၊ ဗိုက္ေအာင့္ရင္ေသာက္တဲ့ေဆးေတြ၊ ဗီတာမင္အားေဆးေတြ၊ ကယ္လ္ဆီယမ္ေဆးေတြကုိ Over the counter လို႔ေခၚပါတယ္။ ဒီေဆးေတြကိုေတာ့ အိမ္မွာေဆာင္ထားလို႔ရပါတယ္။
ေမး. အိမ္တစ္အိမ္မွာ ဘယ္လို အိမ္သံုးေဆးေတြကို ေဆာင္ထားသင့္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ. အိမ္တစ္အိမ္မွာ အခ်ိန္အခါမေရြး ဖ်ားႏုိင္တဲ့အတြက္ ပါရာစီတေမာေဆာင္ထားလို႔ရပါတယ္။ ေခ်ာင္းဆုိးေပ်ာက္ေဆး၊ ႏွာေစးေပ်ာက္ေဆးေတြကိုလည္း ေဆာင္ထားလို႔ရပါတယ္။ အဓိက အိမ္မွာေဆာင္ရမွာကေတာ့ ပတ္တီးတို႔၊ ဂြမ္းတို႔၊ ပလာစတာ၊ အရက္ျပန္၊ အနာထည့္တဲ့ေဆးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ မိသားစုအားလံုးအတြက္ အိမ္သံုးေဆးအျဖစ္ ေဆာင္ထားသင့္တာက ဗိုက္ေအာင့္ေပ်ာက္ေဆးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆးေတြက ဗိုက္ေအာင့္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဆရာ၀န္ဆီလည္း မသြားႏုိင္တဲ့အခ်ိန္ဆုိ ေသာက္လို႔ရပါတယ္။ ျပႆနာမရွိပါဘူး။ ေနာက္တစ္ခုက အဖ်ားက်ေဆးေတြ ေဆာင္ထားႏုိင္ပါတယ္။
ၿပီးေတာ့ ၀မ္းေလွ်ာတာျဖစ္ႏုိင္တဲ့အတြက္ ဓာတ္ဆားေတြ ေဆာင္ထားသင့္တယ္။ ၀မ္းပိတ္ေဆးေတြလည္း ေဆာင္ထားလို႔ရပါတယ္။ ႏွာေစးတာ၊ ဓာတ္မတည့္မႈေၾကာင့္ အဖုအပိမ့္ထြက္တတ္တာေတြအတြက္ ဘာမီတြန္ေဆာင္ထားလို႔ရပါတယ္။ အဲဒီလိုအိမ္သံုးေဆးေတြအားလံုးကုိ ေဆာင္ထားလို႔ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူေတြက အဲဒီအိမ္သံုးေဆးေတြကုိ ဘယ္လိုသံုးရမလဲဆုိတာကုိလည္း သိဖို႔လိုပါတယ္။
ေမး. အိမ္သံုးေဆးေတြကို ဘယ္လိုသံုးသင့္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ. အိမ္သံုးေဆးဘူးခြံေတြေပၚမွာ ေဆးအၫႊန္းေတြ အကုန္ပါၿပီးသားပါ။ အဲဒါကုိ လူေတြက ဖတ္ၾကတယ္ ဆုိတာရွားပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခု ခက္တာက အဂၤလိပ္လို ေရးထားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဖတ္မေနေတာ့တဲ့သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က ေဆးအသံုးအႏႈန္း ေ၀ါဟာရေတြကို မသိတဲ့အတြက္ ဖတ္ေပမယ့္ နားမလည္တာမ်ဳိးလည္း ျဖစ္တတ္ပါေသးတယ္။ အနည္းဆံုးေတာ့ ဒီေဆးက တစ္ေန႔ကုိ ႏွစ္ႀကိမ္-သံုးႀကိမ္ထက္ ပုိမေသာက္သင့္ဘူး ဆိုတာမ်ဳိးကုိေတာ့ အၾကမ္းဖ်င္း သိသင့္ပါတယ္။
ကုိယ့္ေရာဂါက အိမ္သံုးေဆးနဲ႔ မသက္သာဘူးဆုိရင္ေတာ့ မပ်င္းဘဲနဲ႔ ဆရာ၀န္ထံသြားျပဖို႔ သင့္ပါတယ္။ ဗိုက္ေအာင့္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ေလေဆးေတြေသာက္တယ္။ ဒါေပမဲ့ မသက္သာခဲ့ဘူးဆုိရင္ ဆရာ၀န္ထံ သြားျပသင့္ပါတယ္။
ေမး. အိမ္သံုးေဆးသံုးစြဲမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လူနာေတြမွာေတြ႕ရတတ္တဲ့ အလြဲအမွားေလးေတြကို ေျပာျပေပးပါဦးဆရာ။
ေျဖ. ကုိယ့္ေရာဂါက အိမ္သံုးေဆးနဲ႔ မသက္သာဘူးဆုိရင္ေတာ့ မပ်င္းဘဲနဲ႔ ဆရာ၀န္ထံသြားျပဖို႔ သင့္ပါတယ္။ ဗိုက္ေအာင့္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ေလေဆးေတြေသာက္တယ္။ ဒါေပမဲ့ မသက္သာခဲ့ဘူးဆုိရင္ ဆရာ၀န္ထံသြားျပသင့္ပါတယ္။ တကယ္တမ္းေတာ့ အစာအိမ္ကျဖစ္ေနတာဆိုရင္ အဲဒီေလေဆးေတြေၾကာင့္ အစာအိမ္ေသြးေၾကာေပါက္တာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုေတြျဖစ္ႏုိင္တဲ့အတြက္ အိမ္သံုးေဆးကိုလည္း တန္႐ံုသင့္႐ံုသာသံုးၿပီး မသက္သာခဲ့ရင္ ဆရာ၀န္ျပတာ ပုိေကာင္းပါတယ္။ အရင္က ဗိုက္ေအာင့္တာ ေလေဆးေသာက္လို႔ ေပ်ာက္သြားတယ္ဆုိေပမယ့္ ဒီတစ္ေခါက္က ေလေၾကာင့္ ဗိုက္ေအာင့္တာ ဟုတ္၊ မဟုတ္လည္း ေသခ်ာမသိႏုိင္ပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္ ဒီေဆးေတြက အေရးေပၚအေျခအေနေတြအတြက္ ေဆာင္ထားလို႔ရပါတယ္။ အိမ္သံုးေဆး၀ါးအေနနဲ႔ ေဆာင္ထားလို႔ရပါတယ္။ ေဆးၫႊန္းကုိေတာ့ သိဖို႔လိုပါတယ္။ လိုတာထက္ ပုိမေသာက္မိဖို႔လည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ ေသာက္လို႔မွ မသက္သာရင္ ဆရာ၀န္ျပပါ။ ဒီလိုမွမဟုတ္ရင္ေတာ့ ဆုိးက်ဳိးေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိလာႏုိင္ပါတယ္။ သတိထားရမွာကေတာ့ အိမ္သံုးေဆးေတြကို ကုိယ္၀န္ေဆာင္ေတြကုိေတာ့ မတုိက္သင့္ပါဘူး။ အသက္ အရမ္းငယ္တဲ့ ကေလးေတြ၊ အသက္ႀကီးတဲ့ အဘိုးႀကီး၊ အဘြားႀကီး အရြယ္ေတြကုိ တိုက္ရင္လည္း သတိထားဖို႔ လိုပါတယ္။
ေမး. အိမ္သံုးေဆးေတြရဲ႕ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးေတြကို သိပါရေစ ဆရာ။
ေျဖ. ေဆးတုိင္း၊ ေဆးတိုင္းမွာ ေဘးထြက္ဆုိးက်ဳိး ရွိပါတယ္။ ပါရာစီတေမာဆုိလည္း ဆုိးက်ဳိးရွိတာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ပါရာစီတေမာဆုိရင္လည္း သတ္မွတ္ထားတဲ့ ပမာဏပဲ ေသာက္သင့္ပါတယ္။ ဥပမာ ဖ်ားတယ္ဆိုရင္ တစ္ေန႔ကုိ ပါရာစီတေမာ တစ္ဂရမ္ေသာက္ရမယ္ဆုိရင္ အဲဒီေလာက္ပဲေသာက္သင့္ၿပီး အဲဒီထက္ ပိုမေသာက္သင့္ပါဘူး။ အဖ်ားက်ဖို႔အတြက္ ၆ နာရီျခား ဒါမွမဟုတ္ ၈ နာရီျခားၿပီးမွ ထပ္ေသာက္ရပါမယ္။ အနာသက္သာခ်င္ရင္ တစ္ဂရမ္ကုိ ၈ နာရီျခားၿပီးေတာ့ ေသာက္ရပါမယ္။ အလြန္ဆံုး ရွစ္လံုးထက္ ပုိမေသာက္ရပါဘူး။ အဲဒါေတြကုိ ေတာက္ေလွ်ာက္ေသာက္ေနရင္ မေကာင္းပါဘူး။
ဘာမီတြန္ဆိုလည္း ႏွာခ်ီတုိင္း ေသာက္ေနလို႔ မရပါဘူး။ တစ္ေန႔ကုိ ႏွစ္ႀကိမ္၊ သံုးႀကိမ္ထက္ ပုိမေသာက္ရပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ဘာမီတြန္က အိပ္ငိုက္တတ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ကားေမာင္းတဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာ မေသာက္သင့္ပါဘူး။ ဒီလိုေဆးေတြမွာ သတိေပးအၫႊန္းေတြ အကုန္ေရးထားၿပီးသားပါပဲ။ ဒါေပမဲ့လည္း တခ်ဳိ႕လူေတြက မဖတ္ၾကပါဘူး။
ေမး. အိမ္သံုးေဆးေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အမ်ားျပည္သူကို ပညာေပးလိုတာရွိရင္ သိပါရေစ ဆရာ။
ေျဖ. အႏၲရာယ္ အမ်ားဆံုးအခ်က္ကေတာ့ ႀကိဳက္တဲ့ေဆးကုိ ႀကိဳက္တဲ့ေနရာမွာ၀ယ္လုိ႔ ရေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ႀကိဳက္သေလာက္ ၀ယ္လို႔ရၿပီးေတာ့ ေသာက္သင့္တဲ့ပမာဏကုိ မသိၾကတဲ့အတြက္ ပုိေသာက္မိတာေတြေၾကာင့္ ဆုိးက်ဳိးေတြ ပုိမိုရႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ ျပည္သူလူထုကိုပဲ ပညာေပးမွရမွာပါ။ ေဆးတုိင္းက ဆုိးက်ဳိးကုိယ္စီရွိၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေသာက္မယ္ဆိုရင္လည္း အတုိင္းအတာနဲ႔ေသာက္သင့္ပါတယ္။ ေဆးေရာင္းသူေတြကလည္း ၀ယ္သူေတြကုိ ေဆးကုိ တစ္ေန႔ ဘယ္ႏွႀကိမ္ထက္ ပုိမေသာက္သင့္ဘူးဆုိတာေလာက္ကို ေျပာေပးႏုိင္ရင္လည္း လူနာအတြက္ အဆင္ေျပႏုိင္ပါတယ္။ “ဒီေဆးက အစာခံၿပီး ေသာက္ဖို႔လိုတယ္ေနာ္၊ ဒီေဆးကေတာ့ ပုိေသာက္ရင္ အစာအိမ္ထိတတ္တယ္၊ ေက်ာက္ကပ္ထိတတ္တယ္”စသျဖင့္ ေျပာေပးရင္ မဆုိးပါဘူး။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
