ပါေမာကၡေဒၚသန္းသန္းေအး (ဆီးခ်ဳိႏွင့္ အေထြေထြေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး)
ဒီေန႔ကမာၻမွာ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေတြ မ်ားျပားလာတာ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုတာ စူးစမ္း႐ွာေဖြေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ မ်ဳိး႐ိုးဗီဇရွိသူေတြမွာ ပိုျဖစ္တတ္ေပမယ့္ မ်ဳိး႐ိုးဗီဇမရွိသူေတြမွာလည္း ျဖစ္ေနတာေတြ႕ရပါမယ္။ ဒါဟာဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ လူေတြရဲ႕ ဘ၀ေနထိုင္မႈပံုစံ မမွန္ကန္လို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ့အျပင္ လူေတြေန႔စဥ္ ထိေတြ႕ေနရတဲ့ ေခတ္မွီတိုးတက္တဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ေၾကာင့္လည္း ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေတြမ်ားျပားလာတာျဖစ္ေၾကာင္း အသိေပးလိုပါတယ္။ ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈေတြက ဆီးခ်ဳိကိုျဖစ္ေစရာမွာအေရးႀကီးတဲ့ က႑ကပါ၀င္ပါတယ္။
လူေတြရဲ႕ပတ္၀န္းက်င္မွာ ေန႔စဥ္ထိေတြ႕ေနရတဲ့ အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းေတြ၊ အစားအေသာက္ေတြ၊ ေသာက္သံုးေရ႐ွိ ဓာတုပစၥည္းေတြ၊ အစားအေသာက္ကိုထုပ္ပိုးတဲ့ ပလပ္စတစ္ပစၥည္းေတြ၊ ပိုးသတ္ေဆးေတြ၊ အလွကုန္ေတြ စတာေတြမွာပါတဲ့ ဓာတုပစၥည္းေတြဟာ တာရွည္မွာက်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒီဓာတ္ပစၥည္းေတြအားလံုးကိုၿခံဳၿပီး အင္ဒိုခ႐ိုင္းဖ်က္ ဓာတုပစၥည္းမ်ား (Endocrine disrupting chemicals) လို႔ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။
ဒါေတြကိုဆက္ၿပီးမေျပာမီ အင္ဒိုခ႐ိုင္းဆိုတာဘာလဲဆိုတာ အရင္ရွင္းျပပါမယ္။ ခႏၶာကိုယ္မွာ ေဟာ္မုန္းဓာတ္ေတြစစ္ထုတ္ေပးတဲ့ အဂၤါအစိတ္အပိုင္း(ဂလင္း)ေတြကို စုေပါင္းၿပီး အင္ဒိုခ႐ိုင္းစနစ္ေတြလို႔ ေခၚပါတယ္။ ေဟာ္မုန္းစစ္ထုတ္ေပးတဲ့ အင္ဒိုခ႐ိုင္းစနစ္ေတြဟာ ခႏၶာကိုယ္အႏွံ႔မွာရွိပါတယ္။ ခႏၶာရဲ႕ဇီ၀ျဖစ္စဥ္ေတြအားလံုးမွာ ေဟာ္မုန္းေတြရဲ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ မပါရင္မၿပီးပါဘူး။ လူေတြအသက္႐ွင္သန္ဖို႔ ေဟာ္မုန္းေတြဟာ အလြန္အေရးႀကီးလွပါတယ္။ သေႏၶသားအရြယ္ကစၿပီး အေရးႀကီးပါတယ္။
ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါနဲ႔ပတ္သက္ရင္ အင္ဆူလင္ထုတ္လုပ္ေပးတဲ့ အင္ဒိုခ႐ိုင္းဂလင္း အစိတ္အပိုင္းကေတာ့ မုန္႔ခ်ိဳအိပ္မွာ႐ွိတဲ့ ဘီတာဆဲလ္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္မွာ အင္ဒိုခ႐ိုင္းစနစ္ေတြအလုပ္ကို ဘယ္လိုလုပ္ေဆာင္ေနၾကသလဲဆိုတာ အရင္႐ွင္းျပပါမယ္။ ေဟာ္မုန္းေတြကို အင္ဒိုခ႐ိုင္းဂလင္းေတြမွာ႐ွိတဲ့ အင္ဒိုခ႐ိုင္း ကလာပ္စည္းေတြမွ ေသြးထဲသို႔ တိုက္႐ိုက္စစ္ထုတ္ေပးလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုေဟာ္မုန္းစစ္ထုတ္ေပးတဲ့ ကလာပ္စည္းေတြကို လႈံ႔ေဆာ္ခ်က္တစ္ခုခုနဲ႔ အခ်က္ေပးမွသာ ေဟာ္မုန္းစစ္ထုတ္ပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္က ဒီေဟာ္မုန္းဓာတ္ကိုမလိုရင္ မထုတ္ပါဘူး။ မ်ားသြားရင္လည္း အထုတ္နည္းေအာင္ ျပန္ထိန္းထားတဲ့စနစ္ေတြရွိပါတယ္။ အလြန္တိက်ေအာင္ ဖန္တီးထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္တစ္စံုတစ္ရာ မွားယြင္းတာနဲ႔ျပႆနာေတြမ်ားစြာ ရွိႏိုင္ပါတယ္။
ဥပမာ- ပန္ကရိယ မုန္႔ခ်ိဳအိတ္မွ ဘီတာဆဲလ္ကလာပ္စည္းေတြဟာ ေသြးထဲမွာသၾကားဓာတ္ေတြ ျမင့္တက္လာၿပီဆိုတဲ့ အခ်က္ျပလႈံ႕ေဆာ္ခ်က္ေၾကာင့္ အင္ဆူလင္ဆိုတဲ့ေဟာ္မုန္းဓာတ္ကို ေသြးေၾကာထဲ ထုတ္လႊတ္ေပးလိုက္ပါတယ္။ အစာမ႐ွိရင္ အင္ဆူလင္ထုတ္တာ အလိုအေလ်ာက္ျပန္နည္းသြားပါတယ္။
ဒီေဟာ္မုန္းေတြ ဘယ္လိုအလုပ္လုပ္ၾကသလဲဆိုတာ ဆက္ၿပီးေဖာ္ျပလိုပါတယ္။ ဒီထုတ္လိုက္တဲ့ ေဟာ္မုန္း(အင္ဆူလင္)ေတြဟာ ေသြးစီးေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ျပန္႔သြားၿပီး ခႏၶာကိုယ္အႏွံ႔မွ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတြ႐ွိ ကလာပ္စည္းေတြဆီ ေရာက္သြားပါမယ္။ ဒီကလာပ္စည္းေတြရဲ႕အေပၚယံမ်က္ႏွာျပင္မွာ Receptors လို႔ေခၚတဲ့ ေဟာ္မုန္းလက္ခံတဲ့ ေနရာေတြရွိပါတယ္။ ေသြးထဲကေရာက္ရွိလာတဲ့ ေဟာ္မုန္း(အင္ဆူလင္)ေတြနဲ႔ ေဟာ္မုန္းလက္ခံ Receptors တို႔ ထိေတြ႕ခ်ိတ္ဆက္ေစၿပီးမွသာ ၎ကလာပ္စည္းေတြက ဂလူးကို႔စ္သၾကားေတြကို ကလာပ္စည္းအတြင္းသို႔ တံခါးဖြင့္ေပးလိုက္သလို ၀င္ေရာက္ေစႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ေဟာ္မုန္းေတြနည္းရင္ ဒါမွမဟုတ္ ေဟာ္မုန္းလက္ခံတဲ့ေနရာ Receptor ေတြနည္းေနရင္ ေဟာ္မုန္းရဲ႕လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ေႏွာင့္ေႏွးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။
အင္ဒိုခ႐ိုင္းစနစ္ေတြကို ေႏွာင့္ယွက္ဖ်က္ဆီးတဲ့ဓာတ္ေတြျဖစ္တဲ့ အင္ဒိုခ႐ိုင္းဖ်က္တဲ့အရာ(Endocrine disruptors) ေတြဟာ ေဟာ္မုန္းစစ္ထုတ္တာကို နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔အေႏွာက္အယွက္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီဓာတ္ပစၥည္းေတြဟာ ေဟာ္မုန္းစစ္ထုတ္တာကို နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔အေႏွာက္အယွက္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ေရွ႕မွာေဖာ္ျပထားတဲ့အတိုင္း ဒီဓာတ္ပစၥည္းေလးေတြဟာ ေဟာ္မုန္းလက္ခံရာေနရာ Receptor ေတြမွာ လိုက္တြယ္ကပ္ၿပီး ပိတ္ဆို႔ထားတဲ့အတြက္ တကယ့္ေဟာ္မုန္းေတြလာရင္ တြယ္ကပ္စရာ Receptor ေဟာ္မုန္းလက္ခံရာေနရာမရွိေတာ့လို႔ ကလာပ္စည္းေတြ အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ တခ်ဳိ႕ကလည္း ေဟာ္မုန္းလိုျပဳမူၿပီး ေဟာ္မုန္းအတုအေနနဲ႔ ေႏွာက္ယွက္တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအင္ဒိုခ႐ိုင္းဖ်က္တဲ့ ဓာတ္ေတြဟာ ကလာပ္စည္းေတြမွာ ေဟာ္မုန္းရဲ႕ သက္ေရာက္မႈေတြ၊ လုပ္ငန္းေတြကို နည္းေစတာေရာ/ မ်ားေစတာေရာ ျဖစ္ေစတတ္ပါတယ္။
အင္ဒိုခ႐ိုင္းဖ်က္တဲ့ဓာတ္ေတြဟာ လူေတြရဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ၀န္းရံလ်က္ရွိပါတယ္။ လူေတြေန႔စဥ္ ထိေတြ႕၊ ကိုင္တြယ္၊ စားသံုးေနတဲ့ ပစၥည္းေတြ အစားအစာေတြမွာ ရွိေနပါတယ္။ ဒီပစၥည္းေတြမွာ ဓာတုပစၥည္းေတြ၊ ေဆး၀ါးေတြပါ၀င္ပါတယ္။ အေရးႀကီးတဲ့ အင္ဒိုခ႐ိုင္းဖ်က္ဆီးတဲ့ဓာတ္ေတြကေတာ့ . . .
ဒီအင္ဒိုခ႐ိုင္းဖ်က္တဲ့ ဓာတ္ေတြဟာ လူေတြရဲ႕ပတ္၀န္းက်င္မွာ ၀န္းရံလ်က္ရွိပါတယ္။ လူေတြေန႔ စဥ္ ထိေတြ႕၊ ကိုင္တြယ္၊ စားသံုးေနတဲ့ ပစၥည္းေတြ အစားအစာေတြမွာ ရွိေနပါတယ္။ ဒီပစၥည္းေတြမွာ ဓာတုပစၥည္းေတြ၊ ေဆး၀ါးေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။
အေရးႀကီးတဲ့ အင္ဒိုခ႐ိုင္းဖ်က္ဆီးတဲ့ဓာတ္ေတြကေတာ့ အာစင္းနစ္ (Arsenic) ေတြ၊ ပတ္၀န္းက်င္ညစ္ညမ္းမႈ ျဖစ္ေစတဲ့ POP or persistent organic poolutants ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ POP ေတြမွာ PCBs, dioxin, bisphenol A, phthalates, pesticides and nitrates စတဲ့ ဓာတ္ပစၥည္းေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။
See More
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
