ပါေမာကၡေဒၚသန္းသန္းေအး (ဆီးခ်ဳိႏွင့္ အေထြေထြေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး)
သိသင့္သိထိုက္ေသာ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ဳိေရာဂါ အေၾကာင္းအရာမ်ား(၂)
အင္ဆူလင္ ဘယ္ႏွစ္ႀကိမ္ထိုးရမလဲ
အင္ဆူလင္ ဘယ္ႏွစ္ႀကိမ္ထိုးရမလဲဆိုေတာ့ထိုးတဲ့ အင္ဆူလင္က ဘယ္ေလာက္တာ႐ွည္ခံသလဲေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ အင္ဆူလင္အမ်ဳိးအစားအလိုက္ တာတိုခံအင္ဆူလင္(အေရာင္ၾကည္လင္)ဟာ ၆နာရီခန္႔တာ႐ွည္ခံၿပီး႔ တာ႐ွည္ခံအင္ဆူလင္ (အေရာင္ေနာက္) ဟာ ၁၂ နာရီခန္႔ တာ႐ွည္ခံပါတယ္။
၆နာရီပဲ တာ႐ွည္ခံတဲ့ အင္ဆူလင္အၾကည္ Actrapid(R) ထိုးရင္ ၄ႀကိမ္ထိုးရပါမယ္။ ၁၂နာရီ တာ႐ွည္ခံတဲ့ အေနာက္ကိုထိုးရင္ တစ္ရက္ႏွစ္ႀကိမ္ ထိုးရပါမယ္။ အၾကည္အေနာက္ေရာထားတဲ့ အေရာ mixtard(30/70) (၃၀။၇၀)ကိုထိုးရင္လည္း တစ္ရက္ႏွစ္ႀကိမ္ထိုးမွ လံုေလာက္ပါတယ္။ စားေဆးလည္းဆက္ ေသာက္ရင္ တာ႐ွည္ခံအင္ဆူလင္အေနာက္ Insu-latard (N)လည္း ညအိပ္ခါနီးမွာတစ္ႀကိမ္ပဲ ထိုးရပါမယ္။ မွတ္သားရမွာတစ္ခုကေတာ့ ယခုေနာက္ဆံုးေပၚ တာ႐ွည္ခံအင္ဆူလင္ကလည္း တာတိုခံအင္ဆူလင္ R လိုမ်ဳိး ၾကည္လင္တဲ့အတြက္ တတ္ကြၽမ္းသူ ေတြကိုေမးျမန္းၿပီး သံုးစြဲရပါမယ္။
တတ္ကြၽမ္းသူေတြ ဥပမာ ေဆး၀ါးကြၽမ္းက်င္သူေတြ ေရာင္းခ်တဲ့ဆိုင္မွာ ပဲ၀ယ္ယူရင္ စိတ္ခ်ရပါတယ္။ အင္ဆူလင္အသံုးခ်ပံုတခ်ဳိ႕ကို လူနာေတြ သိ႐ွိဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ေဆးကိုမွန္မွန္ မထိုးဘဲ ထိုးလိုက္၊ မထိုးလိုက္ မလုပ္ရပါဘူး။ ေနမေကာင္းရင္လည္း ထိုးဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေသြးခ်ဳိပိုတိုင္းၿပီး ေဆးတိုးေလွ်ာ့တာ ကို ဆရာ၀န္နဲ႔ ျပန္ညႇိရပါမယ္။
အင္ဆူလင္ထိုးတာမွာ အဓိက အေၾကာက္ရဆံုး ဆိုးက်ဳိးကေတာ့ ေသြးခ်ဳိက်လြန္ျခင္း (Hypoglycemia)ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေသြးခ်ဳိက်ခါနီးမွာ သတိေပးလကၡဏာေတြ ခံစားရပါမယ္။ ရင္တုန္မယ္၊ လက္တုန္မယ္၊ ေခါင္းကိုက္၊ ေခါင္းအုံ၊ ေခါင္းမူး၊ နားအူ၊ အာ႐ံု စူးစိုက္မႈ အားနည္းလာျခင္း၊ စိတ္တိုေဒါသထြက္လြယ္ျခင္း၊ ဗိုက္ဆာေလာင္ျခင္း၊ အိပ္မေပ်ာ္ျခင္း စတဲ့ေ၀ဒနာေတြခံစားရပါမယ္။ ဒီလိုခံစားလာ ရရင္ . . .
ေသြးခ်ဳိက်ျခင္း
အင္ဆူလင္ထိုးတာ အဓိက အေၾကာက္ရဆံုး ဆိုးက်ဳိးကေတာ့ ေသြးခ်ဳိက်လြန္ျခင္း (Hypoglycemia)ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေသြးခ်ဳိက်ခါနီးမွာ သတိေပး လကၡဏာေတြခံစားရပါမယ္။ ရင္တုန္မယ္၊ လက္တုန္မယ္၊ ေခါင္းကိုက္၊ ေခါင္းအုံ၊ ေခါင္းမူး၊ နားအူ၊ အာ႐ံုစူးစိုက္မႈအားနည္းလာျခင္း၊ စိတ္တိုေဒါသ ထြက္လြယ္ျခင္း၊ ဗိုက္ဆာေလာင္ျခင္း၊ အိပ္မေပ်ာ္ျခင္း စတဲ့ေ၀ဒနာေတြခံစားရပါမယ္။ ဒီလိုခံစားလာရရင္ ေသြးခ်ဳိပိုတိုင္းၾကၫ့္ပါ။ ေရာဂါအသစ္အေနနဲ႔ ဆရာ၀န္ထပ္မံသြားျပစရာမလိုအပ္ပါ။ အစာစားလိုက္ရင္ ဒီေ၀ဒနာေတြအားလံုး ေပ်ာက္သြားတတ္ပါတယ္။ ဒီလိုမၾကာခဏျဖစ္ရင္ ေဆးေလွ်ာ့ထိုးဖို႔လို မလားဆိုတာ ဆရာ၀န္နဲ႔ေဆြးေႏြးပါ။ ဒါမွမဟုတ္ အစာစားခ်ိန္မွန္ေအာင္ သတိျပဳဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။
ေသြးခ်ဳိက်လြန္းသြားရင္ ဥပမာ ၄၀မီလီဂရမ္ ေအာက္ေရာက္သြားရင္၊ စက္မွာ ဂဏန္းမေပၚဘဲ low ျပရင္ သတိလစ္တာ၊ ကေယာင္ေျခာက္ျခား၊ ႐ူးသြပ္သလို ယာယီအားျဖင့္ သတိလက္လြတ္ျဖစ္ သြားတာ၊ အေၾကာေတြေကာက္ေကြးၿပီး တက္တာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အတက္ေရာဂါရွိ သူေတြပိုတက္တတ္ပါတယ္။ တျခားအႏၲရာယ္ေတြကေတာ့ ဒီလိုေသြးခ်ဳိအက်လြန္ျဖစ္တဲ့ အခိုက္ အတန္႔မွာျဖစ္ဖို႔ တာစူေနသူေတြ၊ ေသြးေၾကာက်ဥ္းရွိ သူေတြမွာ ေလျဖတ္သြားႏိုင္တယ္၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာေတြ ပိတ္သြားႏိုင္တယ္။ ေသြးခ်ဳိမတိုင္းဘဲ ေဆးေတြ ဒီတိုင္း ရမ္းထိုးေနရင္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အင္ဆူလင္ထိုးရသူေတြမွာ ေသြးခ်ဳိကို ၫႊန္ၾကားထားတဲ့အတိုင္းအၿမဲစစ္ေနဖို႔ အေရးႀကီးလွပါတယ္။ ေဆးအၫႊန္းေပးတဲ့ ဆရာ၀န္၊ သူနာျပဳေတြကလည္း အင္ဆူလင္ကုထံုးကို တတ္ကြၽမ္းနားလည္ေအာင္ ေလ့လာၿပီးမွ ၫႊန္ ၾကားသင့္ပါတယ္။ အင္ဆူလင္ဟာ ႏွစ္ဖက္ခြၽန္ လက္နက္လိုမ်ဳိး ေကာင္းက်ဳိး၊ ဆိုးက်ဳိး ႏွစ္ဖက္လံုးမွာ အစြမ္းထက္လွပါတယ္။ သတိနဲ႔ ကိုင္ တြယ္ဖို႔လိုေၾကာင္း ထပ္ေလာင္းအႀကံျပဳအပ္ပါတယ္။
အ၀လြန္ျခင္းသတိျပဳ
အင္ဆူလင္ထိုးျခင္းမွာ ေရွာင္ရွားလို႔မရတဲ့ ဆိုးက်ဳိး (ပိန္ေနသူအဖို႔ ေကာင္းက်ဳိး)တစ္ခုကေတာ့ တျဖည္းျဖည္း၀လာတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ မ၀ေအာင္ အစာေလွ်ာ့စားဖို႔၊ လႈပ္႐ွားမႈပိုလုပ္ဖို႔ သတိေပးေနေပမယ့္ အင္ဆူလင္ထိုးေနသူေတြထဲမွာ အမ်ားအားျဖင့္ အသက္ႀကီးသူ၊ အာ႐ံုေၾကာမေကာင္းသူ၊ ေျခ ေထာက္အနာ႐ွိသူ၊ ထံုေနသူေတြ မ်ားပါတယ္။ ဒီလူ ေတြက ေလ့က်င့္ခန္း၊ လမ္းေလွ်ာက္တာေတြ မလုပ္ ႏိုင္ၾကပါဘူး။ မ၀ေအာင္တားဆီးဖို႔လည္း ခက္ပါတယ္။
ေသြးခ်ဳိက်မွာေၾကာက္လို႔၊ ဒါမွမဟုတ္ ေဆးအားေတြမ်ားေနလို႔ ဗိုက္ဆာၿပီး ခဏခဏစားျဖစ္ေနၾကတာလည္း အ၀လြန္တာရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းတစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အ၀လြန္နည္းေစတဲ့ အင္ဆူလင္အသစ္(analog)ေတြတီထြင္ၿပီး သံုးလာ ၾကပါတယ္။ ဒါကလည္း ျပႆနာအေျပလည္ႀကီး မဟုတ္ပါဘူး။အစားသတိ၊ ေဆးညႇိၿပီး လႈပ္ရွားသြက္လက္တဲ့ လူေနမႈဘ၀ကို တိုက္တြန္းေပးရမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။
အင္ဆူလင္ထိုးရသူေတြရဲ႕တစ္ေန႔တာ ဘ၀ကို ေတြးၾကည့္ၿပီး ေဆာင္ရန္၊ ေရွာင္ရန္ေတြကို အင္ဆူလင္ထိုးေနသူေရာ၊ ေစာင့္ေရွာက္သူမိသားစုေတြေရာ အားလံုး နားလည္သေဘာေပါက္ၿပီး အင္ဆူလင္ရဲ႕ ေကာင္းက်ဳိးေတြ အမ်ားႀကီးရရွိႏိုင္ပါေစလို႔ ဆုမြန္ ေကာင္းေတာင္းအပ္ပါတယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
