ေဒါက္တာမိုးေအာင္ေက်ာ္ႏိုင္ (အေထြေထြေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး)ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း
ေမး. ကြၽန္ေတာ္က အသက္ ၆၀ေက်ာ္ သက္ႀကီးရြယ္အိုတစ္ဦးပါ။ အဆုတ္၊ ႏွလံုး၊ ေက်ာက္ကပ္နဲ႔ အသည္း စတာေတြ က်န္းမာေစဖို႔အတြက္ အေနအထိုင္၊ အစားအေသာက္တို႔ကို ဘယ္လို လိုက္နာသင့္တယ္ဆိုတာ ေျပာျပေပးပါခင္ဗ်ာ။
ဦးသန္႔ဇင္၊ ေက်ာက္တံတား။
ေျဖ. အသက္ ၆၀ေက်ာ္ အရြယ္ဆိုရင္ အဆုတ္၊ ႏွလံုး၊ ေက်ာက္ကပ္နဲ႔ အသည္း စတဲ့ ကိုယ္တြင္းအဂၤါ အစိတ္အပိုင္းေတြက အသံုးခ်မႈ မ်ားလာတဲ့အတြက္ အနည္းနဲ႔ အမ်ားဆိုသလို ယိုယြင္းပ်က္စီးမႈေတြရွိလာ ႏိုင္ပါတယ္။
အဆုတ္ က်န္းမာဖို႔ . .
အဆုတ္ရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္တာက အသက္႐ွဴ သြင္း/႐ွဴထုတ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြကို အဓိက လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္ကတည္းက ကိုယ္ေနထိုင္တဲ့ ပံုစံက အဆုတ္က်န္းမာေရးအေပၚ ဘယ္ေလာက္သက္ေရာက္မႈရွိသလဲ ဆိုတဲ့အေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ ငယ္ငယ္ကတည္းက ေလေကာင္းေလသန္႔ရတဲ့ ေနရာမွာေနခဲ့ရင္ အဆုတ္က ပိုၿပီး က်န္းမာသန္စြမ္းတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
အဆုတ္ထိခိုက္ေစႏုိင္တဲ့ အက်င့္ဆိုးေတြကို အသက္ ၆၀မတိုင္ခင္က မလုပ္ခဲ့ဘူးဆိုရင္ ေထြေထြထူးထူး လိုက္နာစရာေတာ့ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အသက္ ၆၀ ေက်ာ္အရြယ္ အိမ္ထဲမွာပဲ ေနတယ္၊ အိမ္ကလည္း ေလေကာင္းေလသန္႔ မရဘူး၊ ပတ္၀န္းက်င္ကလည္း စက္႐ံု၊ အလုပ္႐ံုေတြရွိၿပီး ေလထုညစ္ညမ္းမႈမ်ားတယ္၊ ေဆးလိပ္ေငြ႕ေတြ ႐ွဴ႐ႈိက္ေနရတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အဆုတ္က်န္းမာေရး ထိခိုက္မႈ ရွိႏိုင္ပါတယ္။
အသက္ႀကီးသူေတြ အဆုတ္က်န္းမာဖို႔ဆိုရင္ ေလေကာင္းေလသန္႔ရတဲ့ေနရာမွာ ေနထုိင္သင့္ပါတယ္၊ ေဆးလိပ္ေသာက္တာကို ေရွာင္ရပါမယ္၊ ျခင္ေဆးေငြ႕၊ အေၾကာ္ဆိုင္၊ ထမင္းဆိုင္က ထြက္လာတဲ့ အခိုးအေငြ႕ေတြကို ေရွာင္ရပါမယ္။ ေက်းလက္ေဒသေတြမွာ သစ္ပင္ပန္းပင္ေတြေပါတဲ့ ၿခံ၀န္းထဲ သီးသန္႔ေနႏိုင္ရင္ေတာ့ အဆုတ္က်န္းမာေရးကို ေကာင္းမြန္ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အသည္းက်န္းမာဖို႔ . .
အသည္းက်န္းမာဖို႔ဆိုရင္ အရက္ကို မေသာက္ဘဲေနတာ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ အရက္ေသာက္တတ္ရင္ က်န္းမာေရး မထိခိုက္ေစမယ့္ အတိုင္းအတာ (အမ်ဳိးသားဆိုရင္ တစ္ေန႔ ႏွစ္ယူနစ္၊ အမ်ဳိးသမီးဆိုရင္ တစ္ေန႔ တစ္ယူနစ္)ေလာက္ပဲ ငယ္ငယ္ကတည္းက ေသာက္သံုးခဲ့တယ္ဆိုရင္ေတာ့ အသည္း ထိခိုက္မႈ နည္းပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီလို မဟုတ္ဘဲ အသက္ ၆၀ မတိုင္ခင္မွာ အရက္ကို ပမာဏ မ်ားမ်ားေသာက္တယ္ ဒါမွမဟုတ္ စံခ်ိန္မမီ အရည္အေသြးမေကာင္းတဲ့ အရက္ေတြ ေသာက္သံုးခဲ့တယ္ဆိုရင္ေတာ့ အသည္းကို ထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္။
အသည္းထိခိုက္ႏိုင္တဲ့ တျခားအေၾကာင္းရင္းေတြက အသည္းေရာင္ အသား၀ါ ဘီပိုးနဲ႔ စီပိုးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘီပိုး၊ စီပိုး ကူးစက္မႈမရွိဘူး၊ အရက္မေသာက္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ အသည္းထိခိုက္မႈက ေတာ္ေတာ္နည္းေနမွာပါ။ ဒါဆိုရင္ အခု အသက္ ၆၀ ေက်ာ္ အရြယ္မွာ အသည္းက်န္းမာေနေစဖို႔ ထပ္မံ ေရွာင္သင့္တာေတြက အသည္းထိခိုက္ႏိုင္တဲ့ အစားအေသာက္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေတြက ကင္ထားတဲ့ အစားအေသာက္ေတြ၊ က်ပ္တိုက္ထားတဲ့ အသား(ဥပမာငါးက်ည္းက်ပ္တိုက္)၊ မီးေတာက္နဲ႔ တိုက္႐ိုက္ထိေတြ႕ထားတဲ့ အသား၊ ငါးေတြကို ေရွာင္သင့္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက ဆိုးေဆးပါတဲ့ အစားအေသာက္ေတြ (အထူးသျဖင့္ ခြင့္မျပဳဆိုးေဆးပါတဲ့ အစားအေသာက္ေတြ)၊ မႈိတက္ေနတဲ့ အစားအေသာက္ေတြ (အထူးသျဖင့္ င႐ုတ္သီးေျခာက္မႈိတက္)ေတြကို ေရွာင္သင့္ပါတယ္။ င႐ုတ္သီးေျခာက္မႈိတက္ေတြမွာ Alfatoxin ဆိုတဲ့ ဖန္းဂတ္စ္မႈိတစ္မ်ဳိးပါတဲ့အတြက္ အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ေျမပဲမႈိတက္ေတြကိုလည္း သတိထားေရွာင္ရပါမယ္။
ႏွလံုးႏွင့္ ေက်ာက္ကပ္က်န္းမာဖို႔ . . .
ႏွလံုးနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္ကေတာ့ ေသြးေၾကာက်န္းမာေရးနဲ႔ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ လူေတြ အသက္ ၂၀ ေက်ာ္လာခ်ိန္မွာ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေသြးေၾကာေတြ က်ဥ္းလာပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ ေသြးေၾကာထဲမွာရွိတဲ့ ကိုလက္စထေရာအဆီဓာတ္က ေသြးေၾကာနံရံမွာ သြားကပ္ၿပီး က်ဥ္းေစတဲ့ျဖစ္စဥ္ကို ဦးတည္ေနပါတယ္။ ဒါက အသက္ ၂၀ ေက်ာ္ကတည္းက စတာျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လို အေျခအေနမွာ ေသြးေၾကာပိုက်ဥ္းသလဲဆိုရင္ ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့သူေတြ၊ ဆီေၾကာ္စာ မ်ားမ်ားစားတဲ့သူေတြ၊ အျပင္စာ မ်ားမ်ားစားတဲ့သူေတြမွာ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းႏိုင္သလို ေက်ာက္ကပ္သြားတဲ့ ေသြးေၾကာလည္း က်ဥ္းႏုိင္ပါတယ္။ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းရင္ေတာ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းၿပီး ပိတ္တာ၊ ႏွလံုးေအာင့္တာတို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ေက်ာက္ကပ္သြားတဲ့ ေသြးေၾကာက်ဥ္းရင္ ေက်ာက္ကပ္ရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္တာ က်ဆင္းသြားပါတယ္။ ၿပီးရင္ ေက်ာက္ကပ္ အားနည္းပ်က္စီးသြားတတ္ပါတယ္။ ေသြးထဲမွာရွိတဲ့ အခ်ဳိဓာတ္ျမင့္မားရင္ ဆီးခ်ဳိေရာဂါျဖစ္ၿပီး ဆီးခ်ဳိေရာဂါေၾကာင့္ တစ္ကိုယ္လံုးမွာရွိတဲ့ ေသြးေၾကာေတြကို က်ဥ္းေစျပန္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ ႏွလံုးေသြးေၾကာ၊ ေက်ာက္ကပ္ေသြးေၾကာေတြကို က်ဥ္းေစပါတယ္။
ႏွလံုးနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္ က်န္းမာဖို႔ဆိုရင္ ေသြးေၾကာက်ဥ္းေစတဲ့ အရာအားလံုးကို ေရွာင္ရပါမယ္။ အဲဒါေတြက ေသြးတိုးေရာဂါ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ၊ ေသြးသြင္းႏႈန္းမ်ားတာ၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ျမင့္ေနတာ စတာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ အသက္ ၆၀ ေက်ာ္ၿပီးခ်ိန္မွာ ခႏၶာကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ပံုမွန္ရွိေနေအာင္ ထိန္းသိမ္းသင့္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ BMI၂၅ ေအာက္မွာ ထိန္းသိမ္းသင့္ပါတယ္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားေနရင္ ႏွလံုးအဆီဖံုးတာ၊ ေက်ာက္ကပ္ေသြးေၾကာ ထိခိုက္တာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ကိုယ္ဘာမွန္းမသိတဲ့ ေဆးေတြက ခႏၶာကိုယ္ထဲ ေရာက္တဲ့အခါ အသည္းနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္က ေျဖရွင္းေပးရပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ အသည္းနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္ကို ထိခိုက္ႏိုင္တဲ့ ျဒပ္ေပါင္းေတြပါလာရင္ အသည္းေကာ ေက်ာက္ကပ္ပါ ထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဆးေတြ စြဲစားရင္း စားရင္း ေဆးစစ္လိုက္မွ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္ေနတာမ်ဳိး . . .
ေက်ာက္ကပ္ထိခိုက္ႏိုင္တဲ့ အစားအေသာက္ေတြ ေရွာင္ရမွာျဖစ္သလို ကိုယ္ဘာမွန္းမသိတဲ့ ေဆးေတြ၊ တိုင္းရင္းေဆးေတြကို ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါတယ္။ ကိုယ္ဘာမွန္းမသိတဲ့ ေဆးေတြက ခႏၶာကိုယ္ထဲေရာက္တဲ့အခါ အသည္းနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္က ေျဖရွင္းေပးရပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ အသည္းနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္ကို ထိခိုက္ႏိုင္တဲ့ ျဒပ္ေပါင္းေတြပါလာရင္ အသည္းေကာ ေက်ာက္ကပ္ပါ ထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဆးေတြ စြဲစားရင္း စားရင္း ေဆးစစ္လိုက္မွ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္ေနတာမ်ဳိး၊ အသည္းမေကာင္းေတာ့တာမ်ဳိး ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျဖည့္စြက္ေဆး၀ါးေတြဆိုရင္ေတာင္ တတ္ကြၽမ္းနားလည္တဲ့ ဆရာ၀န္ၫႊန္ၾကားမွ ေသာက္သင့္ပါတယ္။
အသက္ ၆၀ ေက်ာ္အရြယ္မွာ အဆုတ္၊ အသည္း၊ ႏွလံုးနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္ က်န္းမာခ်င္တယ္ဆိုရင္ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ ေနထိုင္စားေသာက္မႈ ပံုစံကို လိုက္နာရပါမယ္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ပံုမွန္ရွိေနေအာင္ ထိန္းရပါမယ္။ အဆီမ်ားတဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေရွာင္ရပါမယ္။ ေျခေလးေခ်ာင္းသားကို တစ္ပတ္မွာ ႏွစ္ရက္ပဲ အလြန္ဆံုး စားသင့္ပါတယ္။ ငါးကို ပိုစားေပးသင့္ပါတယ္။ အသီးအရြက္၊ အသီးအႏွံေတြကို မ်ားမ်ား စားသင့္ပါတယ္။
အဆင္သင့္အစာေတြနဲ႔ ၾကာရွည္ခံေအာင္ ျပဳျပင္ထားတဲ့ အစာေတြကို ေရွာင္သင့္ပါတယ္။ အသက္ ၆၀ ေက်ာ္ခ်ိန္မွာ ၀ိတ္ေလွ်ာ့ခ်င္ရင္ အဆီနဲ႔ အခ်ဳိဓာတ္ကို ေရွာင္သင့္ပါတယ္။ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဖက္ရည္၊ အေအးပုလင္းဘူးေတြကို မေသာက္သင့္ပါဘူး။ ဟင္းအႏွစ္၊ အုန္းႏို႔၊ မလိုင္စတာေတြကို မစားသင့္ပါဘူး။ ထမင္း၊ ေခါက္ဆြဲလို ဆန္၊ ဂ်ဳံနဲ႔ လုပ္ထားတဲ့ အစာေတြကို သင့္တင့္႐ံု စားေပးႏိုင္ပါတယ္။
ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈအေနနဲ႔ လမ္းေလွ်ာက္တဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းကို တစ္ေန႔ မိနစ္ ၃၀နဲ႔ တစ္ပတ္ ငါးရက္ေလာက္ ျပဳလုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။ ဒါေတြအျပင္ သက္ရွည္က်န္းမာခ်င္ရင္ စိတ္ဖိစီးမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ရပါမယ္။ ႀကံဳလာတဲ့ ဖိစီးမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ဖို႔ ကိုးကြယ္ရာ ဘာသာတရား လိုက္စားရပါမယ္၊ တရားထိုင္တာ၊ တရားနာတာေတြ လုပ္ေပးရပါမယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
