—–၊ သြားႏွင့္ခံတြင္းဘက္ဆိုင္ရာ အထူးကုဆရာ၀န္ႀကီးတစ္ဦး ၊——-
Q. နာတာရွည္လူနာေတြအေနနဲ႔ သြားနဲ႔ခံတြင္းမွာ ဘယ္လိုျပႆနာေတြ အျဖစ္မ်ားပါသလဲဆရာ။
A. သြားနဲ႔ခံတြင္း သန္႔ရွင္းေရးအတြက္ ထိထိေရာက္ေရာက္ မလုပ္ႏိုင္တာေၾကာင့္ သြားေတြၾကားထဲ စားၾကြင္းစားက်န္ေတြ ကပ္ညိေနတာ၊ သြားအေခါင္းေပါက္ေတြ ျဖစ္ေနတာ၊ သြားေပါက္ေတြထဲမွာ အစာေတြ၀င္တာ၊ သြားပိုးစားတာေတြ ျဖစ္တတ္သလို သြားၾကားထဲ အစာ၀င္တာေၾကာင့္ သြားကိုက္တာေတြလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ ရွိသူေတြမွာ ခုခံအားက်ေနတာေၾကာင့္ သြားနဲ႔ခံတြင္းသန္႔ရွင္းေရး မေကာင္းရင္ ပါးစပ္ထဲမွာ သြားဖံုးေရာင္ေရာဂါ၊ သြားျမစ္၀ွမ္းေရာင္ေရာဂါ၊ ပါးစပ္ထဲအနာေပါက္တာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ သြားကိုက္တာ၊ သြားဖံုးေရာင္တာ၊ သြားဖံုးေသြးထြက္တာ၊ ခံတြင္းအနံ႔ဆိုးထြက္တာေတြ အျဖစ္မ်ားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ နာတာရွည္လူနာေတြအေနနဲ႔ သြားနဲ႔ခံတြင္း က်န္းမာေရးကို အေလးထားၿပီး အထူးသန္႔ရွင္းေရးလုပ္ဖို႔ လိုတာျဖစ္ပါတယ္။
Q. နာတာရွည္လူနာေတြအေနနဲ႔ သြားနဲ႔ခံတြင္းက်န္းမာေအာင္ ဘယ္လိုအခ်က္ေတြကို အဓိက လိုက္နာသင့္ပါသလဲ ဆရာ။
A. စားၾကြင္းစားက်န္နဲ႔ ဘက္တီးရီးယားပိုးေတြ ကပ္ညိေစတတ္တဲ့ အံကပ္ေတြ တပ္ထားတာ၊ သြားတုအရွင္စိုက္ထားတာ၊ သြားတုအေသစိုက္ထားတာေတြ ရွိေနရင္ သြားဆရာ၀န္နဲ႔ စစ္ေဆးသင့္ပါတယ္။ အံကပ္ေတြက ရွေနရင္၊ ကြဲေနရင္၊ မာေနရင္၊ ခ်ိတ္ေတြကစူးေနရင္ ျဖဳတ္သင့္တာျဖဳတ္ပစ္ၿပီး ျပဳျပင္လို႔ရတာကို ျပဳျပင္ေပးသင့္ပါတယ္။ နာတာရွည္ေရာဂါသည္ေတြရဲ႕ ပါးစပ္ထဲမွာ အံကပ္အတုေတြကို ၾကာရွည္မထားသင့္ပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ အိပ္တဲ့အခါမွာ ပါးစပ္ထဲ အံကပ္တပ္မထားသင့္ပါဘူး။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ အစာစားမွပဲ အံကပ္အတုေတြကို တပ္ထားၿပီး က်န္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေဆးရည္ထဲစိမ္ထားတာ၊ ေရထဲထည့္ၿပီး စိမ္ထားတာေတြကို လုပ္ေဆာင္ထားသင့္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ နာတာရွည္ေ၀ဒနာသည္ေတြရဲ႕ အာ႐ံုက ေရာဂါေ၀ဒနာကို ခံစားေနရတာေၾကာင့္ ပါးစပ္ထဲမွာရွိတဲ့ သြားတုအံကပ္ေတြကို မေတာ္တဆ ကိုက္လိုက္မိတာေတြ ျဖစ္တတ္တဲ့အတြက္ အံကပ္ေတြက ပဲ့ၿပီး မေတာ္တဆ ေလျပြန္ထဲကို ဒါမွမဟုတ္ အစာအိမ္ထဲကို က်သြားႏိုင္တာေၾကာင့္ပါ။ အဲဒီအခါ မလိုလားအပ္တဲ့ အႏၲရာယ္ေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ သြားတုေတြ၊ အံကပ္ေတြရဲ႕ ေဇာင္းေတြက ရွၿပီး ပါးစပ္နဲ႔ လွ်ာေတြမွာ အနာျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ နာတာရွည္ေရာဂါ ရွိသူေတြအေနနဲ႔ အစာမစားတဲ့အခါမွာ အံကပ္အတုေတြ၊ သြားတုေတြကို ျဖဳတ္ထားသင့္ပါတယ္။
“ႏွာေခါင္းပိုက္နဲ႔ အစာသြင္းေနရတဲ့ သူေတြကေတာ့ ပါးစပ္ကို အနည္းဆံုး ေရနဲ႔ပလုတ္က်င္းေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ အခုေနာက္ဆံုးေတြ႕ရတဲ့ သိပၸံနည္းက် ေလ့လာမႈေတြအရ ခႏၶာကိုယ္က ေရာဂါေတြနဲ႔ သြားနဲ႔ခံတြင္းဆိုင္ရာ ေရာဂါေတြက ဆက္ႏႊယ္မႈရွိတယ္ဆိုတာ အေသအခ်ာ ေတြ႕ရွိလာၿပီ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ခံတြင္းသန္႔ရွင္းေရးကို အေလးထားဖို႔ ထပ္မံသတိေပးခ်င္ပါတယ္။”
Q. နာတာရွည္ လူနာေတြအေနနဲ႔ သြားနဲ႔ခံတြင္း က်န္းမာေရးအတြက္ အထူးဂ႐ုစိုက္ လိုက္နာသင့္တဲ့ အခ်က္ေတြရွိရင္ သိပါရေစ ဆရာ။
A. နာတာရွည္ေ၀ဒနာ ခံစားေနရတဲ့ လူနာေတြအေနနဲ႔ သြားနဲ႔ခံတြင္း က်န္းမာေနေအာင္ ေအာက္ပါအခ်က္ေတြကို လိုက္နာေပးရပါမယ္။
(၁) တခ်ဳိ႕နာတာရွည္ ေရာဂါသည္ေတြမွာ အံကပ္ေတြ၊ သြားတုေတြ ရွတာေၾကာင့္ စကားေျပာတဲ့အခါ မပီသရင္၊ ေဆးေတြမ်ဳိရာမွာ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေနရင္ သြားတုအရွင္ကို ျဖဳတ္ပါ။
(၂) ခံတြင္းကို မၾကာခဏ ပလုတ္က်င္းပါ။ အစာစားၿပီးတိုင္း ေရ ဒါမွမဟုတ္ ဆားေရေႏြးနဲ႔ မွန္မွန္ပလုတ္က်င္းေပးပါ။ ခံတြင္းသန္႔ေဆးရည္ေတြနဲ႔ အခါအားေလွ်ာ္စြာ ပလုတ္က်င္းေပးသင့္ပါတယ္။
(၃) သြားၾကားထိုးတံ ဒါမွမဟုတ္ သြားၾကားပြတ္ႀကိဳးနဲ႔ သြားၾကားထဲကို သန္႔စင္ေပးပါ။ တကယ္လို႔ လူနာက မလုပ္ႏိုင္ရင္ ေဘးကေစာင့္ေရွာက္ေပးတဲ့လူ ဒါမွမဟုတ္ သူနာျပဳဆရာမက လုပ္ေပးရပါမယ္။
(၄) သြားကို မွန္မွန္တိုက္ပါ။ လူနာကိုယ္တိုင္ တိုက္ႏိုင္ရင္ ညင္ညင္သာသာ သြားတိုက္ေပးပါ။ မတိုက္ႏိုင္ရင္ လူနာေစာင့္ျဖစ္သူက အားမစိုက္ဘဲ လူနာကို သြားတိုက္ေပးပါ။ သြားအတြင္းအျပင္ ႏွံ႔ႏွံ႔စပ္စပ္ သြားတိုက္ေပးပါ။ သံုးတဲ့သြားပြတ္တံက ေသးတဲ့အရြယ္အစား ျဖစ္သင့္ၿပီး ၀င္မွင္ဘီးေတြကလည္း ႏူးညံ့ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေနရပါမယ္။ ကိုယ္တိုင္တိုက္ႏိုင္ရင္ မိမိဘာသာ ညင္ညင္သာသာ တိုက္ေပးပါ။ လူနာက သြားကို ကိုယ္တိုင္မတိုက္ႏိုင္ရင္ လူနာေစာင့္ျဖစ္သူက တိုက္ေပးဖို႔လိုပါတယ္။ သြားတိုက္တဲ့အခါ သြားဖံုးကေန သြားအထိ အေပၚေအာက္ တိုက္ေပးရပါမယ္။
သတိျပဳရမယ့္အခ်က္က သြားတိုက္ရင္း ေသြးထြက္လာတာေၾကာင့္ မတိုက္ဘဲမထားပါနဲ႔။ တခ်ဳိ႕လူနာေတြက သြားတိုက္လို႔ ေသြးထြက္တယ္ထင္ၿပီး သြားမတိုက္ဘဲ ေနတတ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီလို သြားကိုမတိုက္ဘဲေနရင္ သြားဖံုးေရာဂါက ပိုဆိုးသြားႏိုင္တာေၾကာင့္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ သြားကို မွန္မွန္တိုက္ေပးသင့္ပါတယ္။ သြားကို မွန္မွန္တိုက္ေပးတာေၾကာင့္ ေသြးထြက္တာေပ်ာက္သြားမယ္၊ သြားဖံုးသားေတြ ျပန္တက္လာမယ္၊ ဒါ့အျပင္ စားၾကြင္းစားက်န္ေတြ ကင္းေ၀းကာ ခံတြင္းအနံ႔ဆိုးမထြက္ေအာင္ ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။
Q. သြားနဲ႔ခံတြင္းသန္႔စင္ရာမွာ သာမန္လူေတြနဲ႔ နာတာရွည္လူနာေတြအၾကား မတူတဲ့အခ်က္ေတြ ရွိပါသလားဆရာ။
A. သာမန္လူေတြက နံနက္စာစားၿပီး တစ္ႀကိမ္၊ ညအိပ္ရာမ၀င္ခင္ တစ္ႀကိမ္ သြားတိုက္ေပးသင့္ပါတယ္။ နာတာရွည္ လူနာေတြအေနနဲ႔လည္း ျဖစ္ႏိုင္ရင္ သာမန္လူေတြလိုပဲ တစ္ေန႔ႏွစ္ႀကိမ္ တိုက္သင့္ပါတယ္။ လူနာေတြအေနနဲ႔ ပင္ပန္းေနရင္ လူနာေစာင့္ျဖစ္သူက သြားတိုက္ေပးသင့္ပါတယ္။ လူနာအေနနဲ႔ ပါးစပ္ကိုဟဖို႔ အခက္အခဲရွိေနရင္ ကေလးေလးေတြမွာသံုးတဲ့ ရာဘာလက္စြပ္ကိုစြပ္ၿပီး သြားတိုက္သင့္ပါတယ္။ ဒီ့ထက္ပိုၿပီး အေျခအေနဆိုးတဲ့ လူနာေတြဆိုရင္ လူနာေစာင့္က လက္ေခ်ာင္းမွာ ဂြမ္းစပတ္ၿပီး သြားနဲ႔သြားဖံုးေတြကို ပြတ္တိုက္ေပးသင့္ပါတယ္။ ဒါမွသာ ခံတြင္းေရာဂါေတြ ကင္းေ၀းၿပီး ခံတြင္းအနံ႔ဆိုး ကင္းစင္တတ္ပါတယ္။ ခံတြင္းထဲမွာ ပိုးေတြရွိေနရင္ ခႏၶာကိုယ္ထဲကို ပိုးေတြေရာက္ရွိတတ္တာေၾကာင့္ ေရာဂါအေျခအေနကို ပိုဆိုးေစႏိုင္ပါတယ္။
