၊ ဇြန္ခိုင္ဦး ၊ (ေဆး၀ါးတကၠသိုလ္)
အသက္ ၃၃ ႏွစ္အရြယ္တြင္ ကိုသူရသည္ စအိုတစ္၀ိုက္ အနာျဖစ္လာခဲ့ရာ နီးစပ္ရာ ေဆးၿမီးတိုမ်ား မွီ၀ဲခဲ့ေသာ္လည္း မသက္သာသျဖင့္ ေဆးခန္းသို႔ စတင္ျပသျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ ကြၽန္ေတာ္စၿပီး သိတာကေတာ့ ၂၀၁၁ မွာ စသိခဲ့တာပါ။ ကြၽန္ေတာ္ စျဖစ္တုန္းက ဂရင္ဂ်ီနာလိုလို၊ လိပ္ေခါင္းလိုလိုစျဖစ္ခဲ့တယ္။ အဲဒီတုန္းက ဗမာေဆးေတြ စားတယ္။ သက္သာလိုက္၊ မသက္သာလိုက္ လည္ေနတာေပါ့။ ဒီလိုနဲ႔ ၂၀၁၁ မွာပဲ တာေမြ သွ်င္ပါဂူေဆးခန္းက ေဒါက္တာဦးေဇာ္မြန္းဆီသြားျပရင္း အသားစယူစစ္ေဆးမႈ လုပ္လိုက္ပါတယ္။
အဲဒီေတာ့ အေျဖအရ ကင္ဆာျဖစ္စျပဳေနၿပီလို႔ သိရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေငြေရးေၾကးေရးအခက္အခဲေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္ ဘာမွမကုႏိုင္ပါဘူး” ဟု ကိုသူရက သူ၏ကင္ဆာခရီးလမ္းအစကို ျပန္လည္ေျပာျပခဲ့သည္။
ကင္ဆာဟု သိသိခ်င္း ေၾကာက္စိတ္၀င္ခဲ့ေသာ္လည္း မိမိကိုယ္ကိုယ္ အားတင္းေနထိုင္ခဲ့ေၾကာင္း ကိုသူရက ဆိုသည္။
“ စစခ်င္းတုန္းက ငါေသေတာ့မွာပဲ ဆိုၿပီး ေၾကာက္စိတ္၀င္မိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူဆိုတာ ေသမွာ ခ်ည္းပဲ၊ ေသတစ္ေန႔၊ ေမြးတစ္ေန႔ပဲလို႔ ျပန္ေတြး လိုက္ၿပီး စိတ္ဓာတ္မက်ဘူး၊ အားမငယ္ဘူး။ ကြၽန္ ေတာ္ကိုယ္တိုင္ကလည္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျဖစ္ၿပီး ဘာသာေရးစာေပေတြကို ထဲထဲ၀င္၀င္ေလ့လာလိုက္စား ခဲ့ဖူးေတာ့ ခႏၶာရွိရင္ ေ၀ဒနာရွိတယ္ဆိုတဲ့ အသိရွိခဲ့ပါတယ္။ ေၾကာက္တတ္ရင္ ႏွစ္ခါ ေသရတယ္လို႔ ေတြးၿပီး ရဲတင္းသြားတယ္။ ဗုဒၶစာေပဗဟုသုတေတြေၾကာင့္ သတၱိရွိသြားတယ္။ ၾကားထဲ ေဆးမကုႏိုင္ေသးတဲ့အခ်ိန္မွာ သေဘၤာရြက္ေလးေတြ ျပဳတ္ေသာက္တာ၊ အာလူးစိမ္းေဖ်ာ္ရည္ေသာက္တာ၊ ကမ္းေဇာ္ဆီသံုးတာ စသျဖင့္ သဘာ၀အပင္ထြက္ အစားအေသာက္ေလးေတြကိုမွီ၀ဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုေတြစားေသာက္ၿပီး ခရီးေတြထြက္၊ အလုပ္ေတြ လုပ္၊ ေငြရွာခဲ့တယ္” ဟု ကိုသူရက ေျပာသည္။
ေဆးကုသမႈခံယူရန္ ေငြစုေဆာင္းၿပီး ၂၀၁၂ တြင္ ရန္ကုန္ေဆး႐ံုသစ္ႀကီးကို သြားတက္ခဲ့ရာ ေနာက္ထပ္ သံုးလခန္႔အၾကာတြင္ ခြဲစိတ္ကုသမႈေပး မည္ဟု Due Date ေပးလိုက္ေၾကာင္း ကိုသူရက ေျပာျပခဲ့သည္။
“ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကြၽန္ေတာ့္လက္ထဲမွာလည္း စုလို႔ေဆာင္းလို႔ရတဲ့ ေငြေလးလည္းရွိလာပါၿပီ။ ေ၀ဒနာအေနနဲ႔ စအိုပတ္ခ်ာလည္ ကိုက္တယ္။ ဗိုက္နာတာ၊ ဗိုက္ေအာင့္တာေတာ့ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ စအို ပတ္ခ်ာလည္ ကိုက္တာက အပ္နဲ႔ ထိုးသလို တဆစ္ဆစ္ကိုက္တာ၊ တစ္ခ်က္ တစ္ခ်က္ ကိုက္လိုက္၊ သက္သာလိုက္နဲ႔ ေဆးတစ္မ်ဳိးေသာက္ရတယ္။ အဲဒီေဆးေလးေသာက္ၿပီး အလုပ္ေတြလုပ္တယ္၊ ႏိုင္ငံျခားေတြ ဘာေတြသြားလိုက္ေသးတယ္။ ဒါနဲ႔ သံုးလေလာက္မွ ခြဲမယ္ဆိုတာနဲ႔ သွ်င္ပါကူေဆးခန္းက ေဒါက္တာဦးေဇာ္မြန္းနဲ႔ ျပန္တိုင္ပင္လိုက္တယ္။ ဆရာက ရန္ကုန္ေဆး႐ံုႀကီးကို သြားျပပါဆိုတာနဲ႔ ေဆး႐ံုႀကီး အေဆာင္ ၁၃-၁၄ မွာ ကုသခဲ့ရတယ္။ ေဆး႐ံုတက္ရတာ စုစုေပါင္း ၁၈ ရက္ၾကာပါတယ္” ဟု ကိုသူရက ေျပာသည္။
ကိုသူရျဖစ္သည့္ ကင္ဆာမွာ အူမႀကီးကင္ဆာ အဆင့္(၂) ျဖစ္ေသာ္လည္း စအိုတစ္၀ိုက္တြင္ အနာျဖစ္ေန၍ ပိတ္ပစ္လိုက္ၿပီး ဃသူသ်အသာပ လုပ္ခဲ့ရ ေၾကာင္း ကိုသူရက ဆိုသည္။ ခြဲစိတ္ၿပီးခ်ိန္တြင္လည္း ကင္ဆာေဆး ၉ ႀကိမ္၊ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ကုထံုး ၂၅ ႀကိမ္ ခံယူခဲ့ရေၾကာင္း သိရသည္။
“ ကင္ဆာေဆးသြင္းတုန္းက ေဆးသြင္းသြင္း ၿပီးခ်ိန္ေတြမွာ အစားအေသာက္ပ်က္တယ္။ ႏံုးခ်ည့္ၿပီး အားယုတ္သလိုမ်ဳိး ခံစားရတယ္။ မလႈပ္မရွားခ်င္ ေလာက္ေအာင္ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္ေတာ္ကစား ခ်င္စိတ္ရွိတဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို စားပစ္လိုက္ တယ္။ ေရမ်ားမ်ား ေသာက္လိုက္တယ္။ ေဆးသြင္း တဲ့ လက္အေၾကာေတာက္ေလွ်ာက္က ေရာင္တာ ျဖစ္ ဖူးတယ္။ တစ္ခုထူးဆန္းတာက ကြၽန္ေတာ္ ဆံပင္ လံုး၀မကြၽတ္ပါဘူး” ဟု ကိုသူရက ကင္ဆာေဆး သြင္းကုထံုးခံယူခ်ိန္ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားကို ျပန္လည္ မွ်ေ၀ခဲ့သည္။
အိမ္တြင္ မိသားစုသံုးေယာက္ပဲရွိၿပီး မိခင္က ႏွလံုးႀကီးျခင္း၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း ေရာဂါတို႔ေၾကာင့္ အိပ္ရာထဲလဲေနကာ အစ္မျဖစ္သူက မိခင္အား အနီးကပ္ အၿမဲျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေနရေၾကာင္း၊ အျခားအစ္မတစ္ဦးက ႏိုင္ငံရပ္ျခားတြင္ ေရာက္ရွိေန သျဖင့္ ကိုသူရအတြက္ ကင္ဆာကုသမႈခရီးလမ္းတြင္ အိမ္သူအိမ္သားမ်ား၏ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္အားေပးမႈကို မရရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
“ ေဆး႐ံုတက္ေတာ့ ဒလက အေဒၚႀကီးတစ္ေယာက္ကို အကူအညီေတာင္းၿပီး ေစာင့္ခိုင္းရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္ေတာ္က စိတ္မာေတာ့ ကြၽန္ေတာ္လုပ္ႏိုင္တာမွန္သမွ် ကိုယ့္ဘာသာပဲ လုပ္တယ္။ ဓာတ္ခြဲ ခန္းအေျဖဆိုလည္း ကိုယ့္ဘာသာပဲ သြားယူတယ္။ ဆရာ၀န္နဲ႔ ေတြ႕တယ္။ ၿပီးရင္ ေဆး၀ယ္ရင္လည္း ကိုယ့္ဘာသာ သြား၀ယ္တယ္။ ေဆးသြင္းတဲ့အခ်ိန္က်မွပဲ ၿငိမ္ၿငိမ္ေလးေနတယ္။ လူနာေတြကို အႀကံ ေပးခ်င္တာက ကိုယ့္ကို ေပးတဲ့ ေဆးက ဘာေဆးလဲ၊ ဘာေဆးေတြ သြင္းေနတာလဲ စသျဖင့္ အကုန္ မွတ္ထားသင့္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ တစ္ ေယာက္တည္းသမားဆိုေတာ့ တစ္ေယာက္တည္းပဲ အကုန္႐ုန္းရတာ၊ မိသားစုရဲ႕ ပံ့ပိုးမႈက မရသေလာက္ပါပဲ”
၂၀၁၂ အကုန္ ကုသမႈအားလံုးၿပီးစီးခ်ိန္တြင္ က်န္းမာေရးလံုး၀ ေကာင္းမြန္ေနေၾကာင္း ကိုသူရက ေျပာသည္။
“ ကင္ဆာေဆးသြင္းတဲ့အခ်ိန္ေတြေကာ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ကုထံုး ကုသၿပီးစီးတဲ့အခ်ိန္ေတြပါမွာ အေထြေထြ က်န္းမာေရးစစ္ေဆးမႈကို တစ္ႀကိမ္ျပန္လုပ္ ပါတယ္။ အေျဖအရ အားလံုးေကာင္းပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ကုသမႈအားလံုးၿပီးေတာ့ အိမ္မွာ သံုးရက္ပဲ နားတယ္။ ေနာက္ေန႔ကစၿပီး ခ်င္းေတာင္ကို တက္သြားတယ္။ ဖလမ္း၊ တီးတိန္၊ ဟားခါးဘက္ေတြမွာအလုပ္ သြားလုပ္တာ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္ ၾကာသြားတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ေဆးျပန္ျပရမယ့္အခ်ိန္နဲ႔ ေ၀းသြားတယ္။ ေဆးလည္း မစစ္ျဖစ္ေတာ့ဘူး”
ကင္ဆာေဆးသြင္းတုန္းက ေဆးသြင္းသြင္းၿပီးခ်ိန္ေတြမွာ အစားအေသာက္ပ်က္တယ္။ ႏံုးခ်ည့္ၿပီး အားယုတ္သလိုမ်ဳိး ခံစားရတယ္။ မလႈပ္မရွားခ်င္ေလာက္ေအာင္ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္ေတာ္က စားခ်င္စိတ္ရွိတဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို စားပစ္လိုက္တယ္။ ေရမ်ားမ်ား ေသာက္လိုက္တယ္ . . .
ေနာက္ပိုင္းတြင္ က်န္းမာေရးစစ္ေဆးမႈ မလုပ္ျဖစ္ေတာ့ေၾကာင္း၊ ေလာေလာဆယ္ ေနရထိုင္ရ သြားရလာရ ေကာင္းမြန္ေၾကာင္း၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မည္သည့္ ေ၀ဒနာမွ မခံစားရေၾကာင္း ကိုသူရက ဆိုသည္။
“ ခရီးေတြ ဘာေတြ သြားေတာ့မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၀မ္းမွန္ေအာင္ မန္က်ည္းေဖ်ာ္ရည္ေသာက္တာတို႔၊ ေသာက္တာတို႔ လုပ္ထားပါတယ္။ တစ္ခါတေလ ၀မ္းပ်က္ရင္ အက်ဳိးျပဳဘက္တီးရီးယားေလး ေတြေသာက္လိုက္တယ္။ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ ကိုယ္ဘာနဲ႔တည့္သလဲ၊ ဘယ္လိုေနထိုင္စားေသာက္ရင္ အဆင္ေျပလဲဆိုတာ မွတ္ထားၿပီး အဲဒီအတိုင္း ေနထိုင္စားေသာက္ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးေတာ့ အခု ပရဟိတအလုပ္ေတြ အေတာ္ မ်ားမ်ားလုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ရက္ကြက္ထဲမွာ သာေရး၊ နာေရးဆိုလည္း အသင္း၀င္ထားတယ္။ အလွဴေတြမွာဆိုရင္ ဟင္းေတြ ဘာေတြ လိုက္ခ်က္ေပးတယ္။ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈေတြကို တတ္ႏိုင္သမွ် လုပ္ေနပါတယ္” ဟု ကင္ဆာကုသေအာင္ျမင္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ေနထိုင္စားေသာက္မႈ ပံုစံကို ေျပာျပခဲ့သည္။
ယခင္တုန္းက စင္ကာပူႏိုင္ငံႏွင့္ မေလးရွားႏိုင္ ငံတုိ႔သို႔ သြားေရာက္၍ ပရိေဘာဂလုပ္ငန္းမ်ား၌ ေဆးမႈတ္သည့္ အလုပ္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ဖူးေသာ ကိုသူ ရသည္ ဓာတုပစၥည္းမ်ား႐ွဴ႐ႈိက္ခဲ့ရသျဖင့္ အူမႀကီး ကင္ဆာျဖစ္သည္ဟု ထင္ျမင္ယူဆထားသည္။
“ ၿပီးေတာ့ အရက္သမားမဟုတ္ေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္ေသာက္တတ္၊ စားတတ္တာေလးေတြရွိတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပန္ေရာက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ေၾကးနီ၊ ခေနာက္စိမ္းစတဲ့ သတၱဳလုပ္ငန္း ေတြလုပ္ေတာ့ ခရီးအရမ္းထြက္ရပါတယ္။ ခရီးထြက္ ရတဲ့အခါ အစားအေသာက္ မမွန္ပါဘူး။ ၀မ္းလည္း ခ်ဳပ္တယ္။ ၀မ္းခ်ဳပ္ရင္ အရက္နည္းနည္းေသာက္ပစ္ လိုက္တယ္။ ဒါဆို ၀မ္းမွန္သလို ျဖစ္သြားတယ္။ ဒါေပမဲ့ စျဖစ္ျဖစ္ခ်င္း မွတ္မိသေလာက္ေတာ့ အရက္တစ္မ်ဳိးေသာက္လိုက္တာ . . ေနာက္တစ္ေန႔မနက္ က်ေတာ့ ၀မ္းသြားရတာ အားမရဘူး။ ၀မ္းက်န္ေန သလိုလို ဘာလိုလို ျဖစ္လာတာ။ ‘ငါဘာျဖစ္သလဲ မသိဘူး’ဆိုၿပီး ျဖစ္ေနခဲ့တယ္။ လိပ္ေခါင္းလား၊ ဂရင္ ဂ်ီနာလား စသျဖင့္ ထင္ၿပီး ေဆးၿမီးတိုေတြ ေသာက္ ေနခဲ့တယ္” ဟု ကိုသူရက ဆိုသည္။
ယခုေနာက္ပိုင္း နယ္အလုပ္မ်ား သိပ္မထြက္ ျဖစ္ေတာ့ဘဲ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ တာေမြတြင္ မိခင္၊ အစ္မ စသည့္ မိသားစု၀င္မ်ားႏွင့္အတူ ေနထိုင္လ်က္ရွိ ေသာ ကိုသူရက အျခားကင္ဆာျဖစ္ေနသူမ်ား၊ ကင္ ဆာကုသမႈ ခံယူေနသူမ်ားအတြက္-
“ ေရာဂါတစ္ခု ျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ ဘယ္ဘာသာ ၀င္မဆိုကိုယ္ကိုင္း႐ႈိင္းတဲ့ ဘာသာတရားကို ေလ့လာ လိုက္စားဖို႔လိုပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကင္ဆာျဖစ္လာၿပီ ဆိုရင္ ျဖစ္ျဖစ္ခ်င္းမွာ ဘယ္သူမဆို စိတ္ဓာတ္က ၁၀၀ မွာ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ က်သြားတာပါပဲ။ ဒါက ကြၽန္ေတာ္ကိုယ္ေတြ႕ပါ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီလို စိတ္ဓာတ္က်ေနရင္ ခႏၶာကိုယ္က ပိုထိခိုက္ၿပီး ေရာဂါကလည္း ပိုလာတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္ဓာတ္မ က်ဖို႔ လိုပါတယ္။
အခုဆိုရင္ ေခတ္ကလည္း ေျပာင္းလဲတိုးတက္လာၿပီျဖစ္ေတာ့ စိတ္ဓာတ္မက်ဘဲနဲ႔ ကိုယ္လိုအပ္တဲ့ ေဆးကုသမႈကို ေလ့လာသင့္ပါတယ္။ ဘယ္လိုေဆးကုရမလဲ၊ ကိုယ္ေသာက္ရမယ့္ ေဆးက ဘာေဆးလဲ၊ ဒီေဆးေသာက္ၿပီးရင္ ဘယ္လို ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးျဖစ္ႏိုင္သလဲ . . . စတာေတြကို ေလ့လာေမးျမန္းသင့္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ဒါေတြေလ့လာထားေတာ့ ဘယ္လိုရင္ဆိုင္မလဲဆို တာကိုပါ ႀကိဳတင္စဥ္းစားထားၿပီးသား။ အဓိကက ေတာ့ စိတ္ဓာတ္မက်၊ အားမငယ္ဘဲ ေဆးကုဖို႔နဲ႔ ကိုယ့္ဘာသာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကိုးကြယ္လိုက္စားဖို႔ အႀကံေပးခ်င္ပါတယ္” ဆိုေသာ အႀကံေပးစကားမ်ား ေျပာၾကားလိုက္ပါသည္။
_ _ _
(မွတ္ခ်က္။ ။ ဓာတ္ပံုမ်ားကို ကိုသူရ၏ ခြင့္ျပဳ ခ်က္ျဖင့္ ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အယ္ဒီတာ)
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
