ေဒါက္တာေဒၚ၀င္း၀င္းျမင့္ (အာဟာရဆိုင္ရာ အထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး)ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း
ေမး။ ။ ဘယ္လို စားေသာက္ရင္ ႏွလံုးေသြးေၾကာဆိုင္ရာေရာဂါေတြ ျဖစ္ႏႈန္း ေလ်ာ့နည္းႏိုင္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေျဖ။ ။ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ အစားအေသာက္ (Healthy Diet) စားရင္ ႏွလံုးေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ေျခက နည္းပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္က သူ႔ပင္ကိုအရ အဆီမ်ားတဲ့ အစာ ႀကိဳက္တယ္၊ ဥပမာ ၀က္သားဆိုရင္ ၀က္ဆီကိုမွႀကိဳက္တယ္၊ အရက္ေသာက္တယ္၊ ေဆးလိပ္ေသာက္တယ္ စသျဖင့္ က်န္းမာေရးနဲ႔ မညီၫြတ္တဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို စားေနတယ္ဆိုရင္ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါပိုၿပီး ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိပါတယ္။ငယ္ငယ္ေလးကတည္းက က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို ပံုမွန္စားတယ္၊ ေနထိုင္တဲ့ပံုစံကလည္း က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တယ္ ဆိုရင္ ႏွလံုးေရာဂါျဖစ္ႏိုင္ေျခမရွိဘူးလို႔ ေဆးပညာ ရွင္ေတြ လက္ခံထားၾကပါတယ္။
ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါျဖစ္တဲ့ သူေတြကို ၾကည့္လိုက္ရင္ နဂိုကတည္းက ေသြးတြင္းမေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာမ်ားတယ္၊ ေသြးေပါင္မ်ားတယ္၊ အ၀လြန္တယ္၊ ဆီးခ်ဳိရွိတယ္. . ဒီလိုလူေတြကေနာက္ ဆက္တြဲအေနနဲ႔ ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါဘက္ကို ကူးသြားတတ္ပါတယ္။ က်န္းမာေရးနဲ႔ မညီၫြတ္တဲ့ စားေသာက္ေနထိုင္မႈပံုစံကိုလိုက္နာတယ္ဆိုရင္ ဆီးခ်ဳိျဖစ္လာတယ္၊ အ႐ိုးပါးေရာဂါ (Osteoporosis) ျဖစ္လာတယ္၊ ကင္ဆာတခ်ဳိ႕ကိုေတာင္ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါေတြက က်န္းမာေရးနဲ႔ အညီ မစား ေသာက္ခဲ့လို႔ ျဖစ္တာပါ။ ဒီေတာ့ေရာဂါျဖစ္မွ ဒီလိုအစားအေသာက္ေတြကို ေရွာင္ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေရာဂါမျဖစ္ခင္ကတည္းကႀကိဳၿပီး က်န္းမာေရးနဲ႔ညီၫြတ္တဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို စားခဲ့ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေမး။ ။ အမ်ဳိးသမီးတခ်ဳိ႕ဆိုရင္ အျပင္စာ သိပ္မစားတာေတာင္ ေသြးတြင္းကိုလက္စထေရာ အဆီမ်ားေနတတ္ ၾကပါတယ္။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ ဆရာမ။
ေျဖ။ ။ အျပင္စာ စားတာမ်ားရင္ ကိုလက္စထေရာအဆီေတြ မ်ားတတ္ပါတယ္။ အျပင္စာ သိပ္မစားဘဲနဲ႔ကို လက္စထေရာမ်ားေနတာက အသက္ႀကီးလာလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အသက္ႀကီးလာတဲ့အခါ Aging Process အရ အားလံုးဟာ အလိုအေလ်ာက္ ေဟာ္မုန္းအေျပာင္းအလဲက ရွိသြားၿပီးသား။ အဲဒီလုိေဟာ္ မုန္းအေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ ေသြးဆံုးခါနီး အသက္ ၅၀ ၀န္းက်င္ အမ်ဳိးသမီးေတြဆိုရင္ အီစထ႐ိုဂ်င္ေတြက အဆီေတြကို ပိုဆြဲတတ္ပါတယ္။ ေသြးဆံုးၿပီးရင္ေတာ့ အီစထ႐ိုဂ်င္ေဟာ္မုန္းေတြက ျပန္က်သြားမွာေလ။ အဲဒီမတိုင္ခင္ အသက္ ၅၀ ၀န္းက်င္အရြယ္မွာ ေသြးတြင္း ကိုလက္စထေရာကမ်ားကို မ်ားေနတတ္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခ်က္က အသက္ ၃၀ ေက်ာ္သြားတာနဲ႔ လူေတြက ပံုမွန္စားေသာက္ေနရင္ေတာင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္က ေယဘုယ်အားျဖင့္ တစ္ႏွစ္တစ္ႏွစ္ကို ၂ ရာခိုင္ႏႈန္း ျမင့္တက္လာပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ အသက္ႀကီးလာရင္ ပို၀လာတတ္ပါတယ္။ ေပါင္ ၁၀၀ ရွိသူတစ္ဦး အသက္ႀကီးလာရင္ တစ္ႏွစ္ တစ္ႏွစ္ကို ႏွစ္ေပါင္က အလိုအေလ်ာက္ တက္တက္ လာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ခႏၶာကိုယ္ဇီ၀ေလာင္ကြၽမ္းမႈႏႈန္း (Metabolic Rate)က ေႏွးသြားတတ္ပါတယ္။ အသက္ ၂၅ ႏွစ္ေက်ာ္သြားတာနဲ႔ Metabolic Rate က တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ျပန္က်လာပါတယ္။ ငယ္ငယ္တုန္းက ဘယ္ေလာက္စားစားမ၀ဘူး။ အသက္ ၂၅ ႏွစ္၊ အထူးသျဖင့္ ၃၅ ႏွစ္ေက်ာ္ေရာ Metabolic Rate က်သြားတာကို မသိဘဲ ဒီအတိုင္း ဆက္စားေနမယ္၊ ဥပမာ အရင္တုန္းကလည္း တစ္နပ္မွာ ထမင္းတစ္ပန္းကန္၊ အခုလည္း ထမင္းတစ္ပန္းကန္ စားေနတယ္ဆိုရင္ေတာင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္က ပိုတက္လာပါတယ္။ ဒါက သဘာ၀ျဖစ္စဥ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ အသက္ႀကီးလာလို႔ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ျမင့္တက္မႈကို ေရွာင္လႊဲႏိုင္ဖို႔ အစားအေသာက္ကို ေရွာင္ရမွာက တစ္ပိုင္း၊ ေနာက္တစ္ခုက ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ဖို႔ လည္း လိုအပ္လာပါတယ္။
ေကာ္ဖီကို ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ တစ္ရက္မွာ ႏွစ္ခြက္နဲ႔ေလးခြက္ၾကား ေလာက္ပဲေသာက္သင့္ပါတယ္။ အဲဒါကို တခ်ဳိ႕က ရွစ္ခြက္ ေလာက္ေသာက္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ေသာက္တဲ့သူေတြမွာ တန္ျပန္သက္ေရာက္မႈ (Reverse Reaction) ရသြားၿပီး ေသြးတိုးတတ္ပါတယ္ . . .
ေမး။ ။ ေသြးတိုးေရာဂါမျဖစ္ေအာင္နဲ႔ ေသြးတိုးေရာဂါရွိသူေတြ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါမျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လို ေနထိုင္စားေသာက္သင့္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေျဖ။ ။ ေသြးမတိုးေအာင္ လူတိုင္း သိတဲ့ အခ်က္က ဆားေလွ်ာ့စားဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ငါးပိ၊ ငါးေျခာက္၊ ငါးပိရည္ စတာေတြကို သိပ္မစားသင့္ပါဘူး။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ကဖင္းဓာတ္မ်ားတဲ့ အရည္ေတြကို သိပ္မေသာက္သင့္ပါဘူး။ ေကာ္ဖီကို ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ တစ္ရက္မွာ ႏွစ္ခြက္နဲ႔ ေလးခြက္ၾကားေလာက္ပဲ ေသာက္သင့္ပါတယ္။ အဲဒါကို တခ်ဳိ႕က ရွစ္ခြက္ေလာက္ေသာက္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုေသာက္တဲ့သူေတြမွာ တန္ျပန္သက္ေရာက္မႈ (Reverse Reaction)ရသြားၿပီး ေသြးတိုးတတ္ပါတယ္။ေနာက္တစ္ခုက မသိမသာနဲ႔ ေသြးတိုးတာက သနပ္ေတြ၊ ဥပမာ သရက္သီးသနပ္ စားတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေသြးတိုးတတ္တဲ့သူေတြက သနပ္ေတြ မစားသင့္ပါဘူး။
တာရွည္ခံေအာင္ ျပဳျပင္ထားတဲ့ အစာ၊ ဥပမာ ငါးေသတၱာဘူးေတြ စားရင္ေတာင္ ေသြးတိုးတတ္ပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ ဆိုဒီယမ္ ပါ၀င္မႈက မ်ားလို႔ပါ။ က်ပ္ခိုးတိုက္ထားတဲ့ အစာ၊ အသားေတြ၊ ေျခာက္ေအာင္ လွန္းထားတဲ့ အစာေတြကို မစားသင့္ပါဘူး။ တခ်ဳိ႕က ငါးေျခာက္ဆိုရင္ ဆားငန္မွန္း သိလို႔ မစားၾကဘူး၊ ဒါေပမဲ့ ဆိတ္သားေျခာက္ဆိုရင္ စားၾကပါတယ္။ ဆိတ္သားေျခာက္ကလည္း ထည့္လွန္းက တည္းကိုက ဆားထည့္ရပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ေသြးတိုးတဲ့သူေတြဟာ အသားေျခာက္ေတြကို မစားသင့္ပါဘူး။ ၾကက္အူေခ်ာင္း၊ ၀က္အူေခ်ာင္း၊ ခ်ိစ္စတဲ့ ျပဳျပင္ထားတဲ့အစာေတြကို မစားသင့္ပါဘူး။ ဆိုဒီယမ္ ပါ၀င္မႈမ်ားလို႔ပါ။
လူတစ္ေယာက္က တစ္ေန႔မွာ ဆိုဒီယမ္ကို ၁၅၀၀ /၂၃၀၀ မီလီဂရမ္ေလာက္ပဲ စားသင့္ပါတယ္။ဆားလက္ဖက္ရည္ဇြန္း တစ္ဇြန္းမွာ ဆိုဒီယမ္က ၆ ဂရမ္(ဆိုဒီယမ္ ၂၅၀၀မီလီဂရမ္)ေလာက္ ပါ၀င္ေနပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေသြးတိုးရွိသူေတြဆိုရင္ ဆိုဒီယမ္ ကို ၁၅၀၀ မီလီဂရမ္အထိ ေလွ်ာ့ခ်ခ်င္ပါတယ္။ အဲဒီ့အတြက္ တစ္ရက္လံုးေနမွ ဆားကို လက္ဖက္ရည္ဇြန္းရဲ႕ သံုးပံုတစ္ပံုေလာက္ပဲ စားသင့္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီလိုစားရင္ ေတာ္ေတာ္ေပါ့တဲ့အတြက္ မစားႏိုင္ၾကဘူး။ အနည္းဆံုးေတာ့ လူတစ္ေယာက္က တစ္ေန႔မွာ ဆားလက္ဖက္ရည္ဇြန္းနဲ႔ တစ္ဇြန္း စားေနၾကပါတယ္။
အိမ္မွာလူငါးေယာက္ရွိတယ္ဆိုရင္ တစ္ေန႔လံုး ခ်က္သမွ် ဟင္းေတြထဲမွာ ဆားက လက္ဖက္ရည္ ဇြန္းငါးဇြန္းပဲ ထည့္သင့္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ မဟုတ္ဘဲ ဟင္းတစ္ခြက္-ႏွစ္ခြက္ထဲမွာပဲ ျဖစ္ေနတယ္၊ အဲဒီအခါ ဟင္းသံုးေလးခြက္ စားေလေလ၊ ဆားစားသံုးမႈ ပမာဏကလည္း မ်ားလာေလေလျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြ ေသြးတိုးၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေသြးတိုးသမားေတြ ဆားေလွ်ာ့တာအျပင္ ေကာ္ဖီေလွ်ာ့ေသာက္ရပါမယ္၊ လႈပ္ရွားမႈကို မ်ားမ်ား ျပဳလုပ္ရပါမယ္။ တစ္ရက္ တစ္နာရီလမ္းေလွ်ာက္ရင္ ေသြးတိုးက သိသိသာသာက်ေစပါတယ္။
ေမး။ ။ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့ ေသြးတြင္း ကိုလက္စထေရာမ်ားတဲ့ ျပႆနာကိုလည္း ဘယ္လို ထိန္းသိမ္းသင့္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေျဖ။ ။ ကိုလက္စထေရာမ်ားတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းရင္းက အျပင္စာ စားတာမ်ားလို႔ပါ။ အျပင္စာမစားဘဲ ကိုလက္စထေရာတက္တာက ေသြးဆံုးခါနီးအရြယ္မွာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြ အသက္ ၆၀ ေက်ာ္သြားတဲ့အခါ ကိုလက္စထေရာက ျပန္က်သြားပါတယ္။ အီစထ႐ိုဂ်င္ေဟာ္မုန္းနည္းသြားလို႔ပါ။
အမ်ဳိးသားေတြဆိုရင္ ဘီယာေသာက္လို႔ ကိုလက္စထေရာမ်ားတတ္ပါတယ္။ အေၾကာ္ေတြ စားတာမ်ားရင္လည္း ကိုလက္စထေရာမ်ားတတ္ပါတယ္။ ဟင္းအႏွစ္ေတြ၊ အာလူးေၾကာ္ စတာေတြကလည္း ကိုလက္စထေရာမ်ားေစပါတယ္။
ၾကက္ဥအႏွစ္၊ ဘဲဥအႏွစ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စားသင့္တယ္လို႔ ေျပာတဲ့သူ ရွိသလို တခ်ဳိ႕က မစားသင့္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္က ကိုလက္စထေရာ တစ္ေန႔ ၃၀၀ မီလီဂရမ္ စားလို႔ရပါတယ္။ ၾကက္ဥအ၀ါႏွစ္တစ္လံုးမွာ ကိုလက္စထေရာ ၈၀ မီလီဂရမ္ ရွိပါတယ္။ ႏွစ္လံုးစားရင္ ၁၆၀ မီလီဂရမ္ရွိ ပါတယ္။တကယ္လို႔ တျခား ဆီေၾကာ္စာေတြမစားဘူး ဆိုရင္ ၾကက္ဥႏွစ္လံုးစားလို႔ရပါတယ္။၀က္သား၊ ကလီစာ၊ ဆီေၾကာ္စာ စတာေတြ စားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၾကက္ဥႏွစ္လံုး မစားသင့္ပါဘူး။ တစ္ေန႔လံုးစားတဲ့ အစာက ကိုလက္စထေရာ ၃၀၀ မေက်ာ္ဘူးဆိုရင္ စားလို႔ ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ၾကက္ဥအႏွစ္ထက္ ၾကက္အသည္းအျမစ္၊ ၀က္ဦးေႏွာက္၊ ၾကက္ဦးေႏွာက္ စတဲ့ တိရစၦာန္ကလီစာေတြထဲမွာ ကိုလက္စထေရာ ပိုၿပီး ပါ၀င္ပါတယ္။
တခ်ဳိ႕လူနာေတြကို ခရမ္းခ်ဥ္သီး နည္းနည္းထည့္ၿပီး မန္က်ည္းသီးနဲ႔ ငါးဒန္ဗိုက္သားဟင္းကို ဆီနည္းနည္းနဲ႔ ခ်က္ေကြၽးခိုင္း လိုက္တဲ့အခါ တစ္လအတြင္း ေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာ (HDL)ေတြ ျမင့္တက္လာၿပီး မေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာ (LDL) က်သြားတာကို ေတြ႕ရ ပါတယ္ . . .
ႏြားႏို႔ဆိုရင္ အဆီထုတ္ထားတဲ့ ႏြားႏို႔ေသာက္မယ္ဆိုရင္ ကိုလက္စထေရာ မတက္ပါဘူး။ကိုလက္စထေရာမွာ ေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာ (HDL)နဲ႔ မေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာ (LDL)ဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ဳိးရွိပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာရဖို႔အတြက္ ငါးမ်ားမ်ားစားသင့္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာျပည္မွာရႏိုင္တဲ့ ဆယ္လ္မြန္ငါး၊ ငါးျမင္းဗိုက္သား၊ ငါးဒန္ဗိုက္သားစတာေတြ စားေပးသင့္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕လူနာေတြကို ခရမ္းခ်ဥ္သီးနည္း နည္းထည့္ၿပီး မန္က်ည္းသီးနဲ႔ ငါးဒန္ဗိုက္သားဟင္းကို ဆီနည္းနည္းနဲ႔ ခ်က္ေကြၽးခိုင္းလိုက္တဲ့အခါ တစ္လအတြင္း ေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာ (HDL)ေတြ ျမင့္တက္လာၿပီး မေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာ(LDL) က်သြားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ငါးဒန္က ေစ်းသက္ သာတဲ့အတြက္ ငါးဒန္ဗိုက္သား စားေပးသင့္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက ေထာပတ္သီး စားလို႔ရပါတယ္။ လူေတြက ေထာပတ္သီးစားရင္၀တယ္လို႔ ထင္ေနၾကတယ္။ မဟုတ္ပါဘူး။ ေထာပတ္သီးကို ႏို႔၊ ႏို႔ဆီ၊ သၾကားမထည့္ဘဲ ေထာပတ္သီးအ၀ါေရာင္ ခပ္ေပ်ာ့ေပ်ာ့ေလးကို ဒီအတုိင္း စားေပးရင္ ေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာကို တက္ေစပါတယ္။ တိုဟူးစားရင္၊ ပဲႏို႔ေသာက္ရင္ ေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာကို တက္ေစပါတယ္။ အဆီနည္းတဲ့ မာဂ်ရင္းကို စားလို႔ ရပါတယ္။
ဆီစားမယ္ဆိုရင္ လူတစ္ေယာက္က တစ္ေန႔ကို ထမင္းစားဇြန္းႀကီးနဲ႔ တစ္ဇြန္းဆို လံုေလာက္ပါၿပီ။ ၂ က်ပ္သား-၃ က်ပ္သားေလာက္ပဲ စားသင့္ေပမယ့္ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြ စားတဲ့ ဆီကမ်ားပါတယ္။ မနက္ ထမင္းေၾကာ္စားရင္ကို ထမင္းစားဇြန္း တစ္ဇြန္းေလာက္ ပါသြားပါၿပီ။ ဆီက မစားလို႔လည္း မျဖစ္ပါဘူး။ ဆီစားမွ စိုစိုျပည္ျပည္ရွိတာ မွန္ေပမယ့္ အလြန္႔အလြန္ စားသင့္တာက ထမင္းစားဇြန္းႀကီး ႏွစ္ဇြန္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြက ဆီျပန္ဟင္းမွ ခ်က္စားၾကတယ္၊ ဒါေပမဲ့ အသားတံုးကိုပဲ ယူစားသင့္ပါတယ္၊ ဟင္းအႏွစ္ကို မစားသင့္ပါဘူး။ ခဲေနတဲ့ စားအုန္းဆီ ကို အတတ္ႏိုင္ဆံုးေရွာင္ၿပီး ပဲဆီ ဒါမွမဟုတ္ ေနၾကာဆီကို သံုးသင့္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ပဲပုပ္ေစ့ဆီကိုပဲ သံုးေစခ်င္ပါတယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
