၊ ဇြန္ခိုင္ဦး (ေဆး၀ါးတကၠသိုလ္) ၊
အစာစားၿပီး ဗိုက္ျပည့္တဲ့အခါ ေလပြတာ၊ ေလထတာနဲ႔ ေလခ်ဥ္တက္တာ စတဲ့ေ၀ဒနာေတြ ရတတ္ပါတယ္။ အစာေျခလမ္းေၾကာင္း ၾကြက္သားေတြ ထိခိုက္တဲ့အခါ၊ အစာအိမ္ထဲမွာ ေလထြက္ႏႈန္းမ်ားတဲ့အခါ မသက္မသာ ေ၀ဒနာခံစားရၿပီး ေလပြ၊ ေလထ တတ္ပါတယ္။
(၁) ဓာတ္မတည့္ေသာ အစာမ်ား ေရွာင္ပါ
ကိုယ္နဲ႔ဓာတ္မတည့္တဲ့ အစာစားမိတဲ့အခါ ဒါမွမဟုတ္ ဂလူတင္နဲ႔ မတည့္တဲ့သူေတြမွာ ဘာလီလိုဂလူတင္ပါတဲ့ အစာစားမိတဲ့အခါ ေလပြေလထ တတ္ပါတယ္။ ဒါကို သတိထားပါ။
(၂) ေလပြေလထေစေသာ အစာမ်ား သတိထားပါ
တခ်ဳိ႕လူေတြမွာ အစာတစ္မ်ဳိး စားလိုက္တာနဲ႔ ေလပြေလထ တတ္ပါတယ္။ အဲဒီအစာေတြကို မွတ္ထားၿပီး ေလွ်ာ့စားပါ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ၾကက္သြန္နီ၊ ပန္းေဂၚဖီပြင့္၊ ေဂၚဖီထုပ္၊ ပဲသီး၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ ဖရဲသီး စတာေတြကို မ်ားမ်ားစားရင္ ေလပြေလထ တတ္တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။
(၃) ၀မ္းမခ်ဳပ္ပါေစႏွင့္
၀မ္းခ်ဳပ္တာက အစာေျခလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ ေ၀ဒနာျဖစ္ၿပီး အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ၀မ္းခ်ဳပ္တဲ့သူေတြက ေလပြတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမွ်င္ဓာတ္ပါတဲ့ အစာမ်ားမ်ားစားတာ၊ မဂၢနီဆီယမ္အားေဆး မွီ၀ဲတာတို႔က ၀မ္းခ်ဳပ္တာကို သက္သာေစပါတယ္။
(၄) မုန္ညင္းဆီ လိမ္းပါ
အစာေျခလမ္းေၾကာင္းစနစ္ရွိ ၾကြက္သားေတြ ရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္တာက ေျပာင္းလဲတဲ့အခါ ေလပြ တတ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုမျဖစ္ေစဖို႔ မုန္ညင္းဆီကို ရင္ဘတ္ေပၚ လိမ္းေပးပါ။
(၅) ေလထေစေသာ အစာမ်ား ေရွာင္ပါ
အစာေျခလမ္းေၾကာင္းမွာ ေလထေစတဲ့ အေၾကာင္းႏွစ္ခုက အူထဲမွာေတြ႕ရတဲ့ ဘက္တီးရီးယားပိုးနဲ႔ စားေသာက္လိုက္တဲ့အခါ မ်ဳိခ်မိတဲ့ေလေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ကာဗြန္ပါတဲ့ အျမႇဳပ္ထအခ်ဳိရည္ေတြက က်န္းမာေရးအတြက္ အဆိုးဆံုးအရည္ေတြပါ။ အဲဒီအရည္ေတြမွာ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ပါတဲ့ ေလပူေဖာင္းေတြ ပါတဲ့အတြက္ အစာအိမ္ထဲေရာက္ရွိခ်ိန္မွာ ေလထေစပါတယ္။ ပိုက္နဲ႔ အရည္ေသာက္တဲ့အခါ၊ စကားေျပာရင္း အစာစားတဲ့အခါ ပီေက၀ါးတဲ့အခါ ေလေတြကို မ်ဳိခ်သလို ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါကလည္း ေလထေစတဲ့ အခ်က္ပါ။ ပဲနီေလး၊ ပဲသီး၊ ကုလားပဲ စတဲ့အစာေတြကို မ်ားမ်ားစားရင္လည္း အစာေၾကညက္မႈကို ေႏွးေစၿပီးေလထ၊ေလပြ ေစပါတယ္။
(၆) တစ္ထိုင္တည္းႏွင့္ အမ်ားႀကီး မစားသင့္
အစာေတြကို တစ္ထိုင္တည္းနဲ႔ အမ်ားႀကီးစားလိုက္တာေၾကာင့္ ေလပြေလထတဲ့ ေ၀ဒနာကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစာစားတဲ့ပမာဏကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေလွ်ာ့ခ်ေပးပါ။ အစာကို နည္းနည္းနဲ႔ မၾကာခဏစားရင္ ဗိုက္ဆာတာကို သက္သာေစသလို ေသခ်ာႀကိတ္၀ါးစားျဖစ္တဲ့အတြက္ ေလပြတာလည္း မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။
(၇) အက်ဳိးျပဳဘက္တီးရီးယား မွီ၀ဲပါ
ေလပြေစတဲ့ အေၾကာင္းတစ္ခုက အူလမ္းေၾကာင္းထဲရွိ ဘက္တီးရီးယားကေန ေလထုတ္လို႔ပါ။ အက်ဳိးျပဳဘက္တီးရီးယား တခ်ဳိ႕အမ်ဳိးအစားေတြက လူနာေတြမွာ ေလပြတာနဲ႔ ေလထတာကို သက္သာေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေလပြ၊ ေလထတဲ့ ေ၀ဒနာမျဖစ္ေစဖို႔ အက်ဳိးျပဳဘက္တီးရီးယား မွီ၀ဲသင့္ပါတယ္။
(၈) အခ်ဳိတုကို သတိထား ေရွာင္ၾကဥ္ပါ
သၾကားမပါဘူးဆိုတဲ့ ပီေကလို သေရစာထဲမွာ အခ်ဳိတု ပါ၀င္ေနပါတယ္။ အခ်ဳိတုက အစာေျခလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ ေ၀ဒနာရေစတဲ့အတြက္ သတိထားသင့္ပါတယ္။ Mannitol၊ Xylitol နဲ႔ ွSorbitol စတဲ့ အခ်ဳိတုေတြကို ေရွာင္ပါ။
(Ref;HD)
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
