သင့္ကေလး ထက္ျမက္ ၊ ေအာင္ျမင္လာေစရန္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္နည္းမ်ား-၄
ပါေမာကၡေဒါက္တာ နီလာၾကဴ ( စိတ္ပညာပညာရွင္ ပါေမာကၡ ဌာနမွဴး၊ စိတ္ပညာဌာန ရန္ကုန္နွင့္ေတြ႕ဆံုေဆြးေနြးၿခင္း)
ကေလးေတြ လိမၼာထက္ျမက္ၿပီး ေအာင္ျမင္တဲ့ လူႀကီးလူေကာင္းေတြ ျဖစ္လာေစဖို႔ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး (Personality)၊ ဥာဏ္ရည္ ( Intelligent)နဲ႔ လုပ္ခ်င္ကိုင္ခ်င္စိတ္ေစ့ေဆာ္အား (Motivation)ေတြလိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ မ်ဳိး႐ိုးဗီဇနဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္ဘယ္ဟာက ပိုအေရးပါသလဲဆိုေတာ့ သုေတသန ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြအရ မ်ဳိး႐ိုးေရာ ပတ္၀န္းက်င္ပါႏွစ္မ်ဳိးစလံုး အေရးႀကီးတယ္ လို႔ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး (Personality)အေပၚမွာ မ်ဳိး႐ိုးဗီဇက ဘယ္ေလာက္ အေရးပါသလဲဆိုတာကို ပိုၿပီးတိတိက်က်ေျပာႏိုင္လာပါၿပီ။ ထိေရာက္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးရဲ႕ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးမွာ မ်ဳိး႐ိုးကဘယ္ ေလာက္ လႊမ္းမိုးသလဲဆိုရင္ ၄၀နဲ႔၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းၾကား၊ အတိက်ဆံုးေျပာရရင္ ၃၉ ရာခိုင္ႏႈန္းကေန ၅၈ရာခိုင္ႏႈန္းၾကားမွာ လႊမ္းမိုးသက္ေရာက္ပါတယ္။
ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးက ငါးမ်ဳိးရွိတဲ့အတြက္ အဲဒီကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး ငါးမ်ဳိး အေပၚမူတည္ၿပီး မ်ဳိး႐ိုးက ဘယ္ေလာက္လႊမ္းမိုးသလဲဆိုတာကိုေတာင္ အေသးစိတ္ေျပာလာႏိုင္ပါတယ္။
(၁) Extrasion – ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး ျမင့္မားသူေတြဟာ သြက္လက္တယ္၊ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းတယ္၊ ထပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ရဲတယ္၊ ေဖာ္ေဖာ္ေရြေရြေနတတ္တယ္၊ စကားမ်ားတယ္၊ ဒီအက်င့္စ႐ိုက္အေပၚမွာ မ်ဳိး႐ိုးက ၅၃ ရာခိုင္ႏႈန္း လႊမ္းမိုးပါတယ္။
(၂) Conscientiousness – ကိုယ္ရည္ကိုယ္ ေသြးျမင့္သူေတြဟာ ဂ႐ုတစိုက္ေနတတ္တယ္၊ စနစ္က်တယ္၊ ပန္းတိုင္ထားတယ္၊ ပန္းတိုင္ကိုလည္း ေရာက္ေအာင္သြားတယ္၊ တာ၀န္သိစိတ္္ ရွိတယ္၊ ဒီအက်င့္စ႐ိုက္အေပၚမွာ မ်ဳိး႐ိုးရဲ႕ အေရးပါမႈဟာ ၄၄ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိပါတယ္။
(၃) Agreeableness – ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး ျမင့္မားသူေတြက ၾကင္နာတယ္၊ စိတ္သေဘာထား ႏူးညံ့တယ္၊ အမ်ားသေဘာကို လိုက္ေလ်ာတယ္၊ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္လိုတယ္၊ မွီခိုတတ္တယ္၊ ဒီကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးအေပၚမွာေတာ့ မ်ဳိး႐ိုးက ၄၁ ရာခိုင္ႏႈန္းလႊမ္းမိုးပါတယ္၊
(၄) Openness to Experience – Personality (ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး) ျမင့္သူေတြကေတာ့ စပ္စုတယ္၊ စြန္႔စားတယ္၊ တစ္သမတ္တည္းသြားတယ္၊ ဆန္းသစ္တီထြင္တယ္၊ ဖန္တီးတယ္၊ အႏု ပညာကိုတန္ဖိုးထားတယ္၊ အလွအပကို ႏွစ္ၿခိဳက္တယ္၊ အၿမဲတမ္း စဥ္းစားေတြးေတာေနရတာကို သေဘာက်တယ္၊ ဒီ (Presonality) အေပၚမွာ မ်ဳိး႐ိုး ဗီဇက ၆၁ ရာခိုင္ႏႈန္းလႊမ္းမိုးတယ္၊
(၅) Neuroticism -ျမင့္သူေတြက စိုးရိမ္စိတ္ႀကီးတယ္၊ ေၾကာက္စိတ္ႀကီးတယ္၊ စိတ္အေျပာင္းအလဲ ျမန္တယ္၊ မနာလိုစိတ္ႀကီးတယ္၊ သ၀န္တိုတယ္၊ လိုဘမျပည့္ဘူး၊ အထီးက်န္တယ္၊ ဒီစ႐ိုက္ လကၡဏာအေပၚမွာ မ်ဳိး႐ိုးရဲ႕အေရးပါမႈက ၄၁ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိပါတယ္။
လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ဥာဏ္ရည္(IQ)နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မ်ဳိး႐ိုးက ဘယ္ေလာက္အေရးပါလဲဆိုတာကိုေတာ့ (Personality) ေလာက္ေတာ့ တိတိက်က် မေျပာႏိုင္ေသးပါဘူး။ အၾကမ္းအားျဖင့္ မ်ဳိး႐ိုးက (IQ) ေပၚမွာ ၅၀ ရာခုိင္ႏႈန္းလႊမ္းမိုးၿပီး ပတ္၀န္းက်င္က ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းလႊမ္းမိုးတယ္လို႔ဆိုေပမယ့္ က်န္တဲ့ အပိုင္းေတြကေတာ့ ႐ႈပ္ေထြးေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ကေလးတစ္ေယာက္ လိမၼာထက္ျမက္ၿပီး ေအာင္ျမင္တဲ့ လူႀကီးလူေကာင္းျဖစ္လာဖို႔ရာမွာ မ်ဳိး႐ိုးေကာ ပတ္၀န္းက်င္ပါ အေရးႀကီးတာမွန္ေပမယ့္ မ်ဳိး႐ိုးကို မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ပါဘူး။ လူဆိုတာမိဘကို ေရြးခ်ယ္ခြင့္ မရတဲ့အတြက္ ပတ္၀န္းက်င္ကေန လႈံ႔ေဆာ္ေပးတာက အင္မတန္အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ျဖစ္လာ ပါတယ္။
ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး၊ ဥာဏ္ရည္ေကာင္းမြန္ဖို႔ အပါအ၀င္ ဘက္စံုဖြံ႕ၿဖိဳး ဖို႔အတြက္ဆိုရင္ ပံ့ပိုးေပးဖို႔ အေကာင္းဆံုးအခ်ိန္က အေစာပိုင္း အရြယ္ကာလျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒီအ ရြယ္မွာ ကေလးကို မ်ားမ်ား လႈံ႔ေဆာ္ေပးတယ္၊ ဂ႐ုစိုက္ပံ့ပိုးေပးတယ္ဆိုရင္ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး ေကာင္းတဲ့ကေလး၊ ဥာဏ္ေကာင္းတဲ့ ကေလးျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ အသက္အရြယ္အရ သေႏၶသားဘ၀ ကေန သံုးႏွစ္အတြင္း အလြန္အေရးပါပါတယ္။ ေမြးကင္းစကေလးေတြရဲ႕ ဦးေႏွာက္မွာ ႏ်ဴရြန္ေတြ သန္း ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီးပါလာတယ္၊ အဲဒီႏ်ဴရြန္ေတြက သံုးရင္သံုး၊ မသံုးရင္ေသသြားပါတယ္။သံုးတယ္ ဆိုတာ အာ႐ံုခံအဂၤါေတြကေနတစ္ဆင့္ တစ္ခုခု လႈံ႔ေဆာ္မႈရေတာ့မွ Chemical Electrical လႈိင္းေတြက ပတ္စီးၿပီး အလုပ္လုပ္သြားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာေျပာရရင္ လႈံ႔ေဆာ္မႈမရရင္ အျမင္ဆိုင္ရာကို ထိခိုက္မႈရွိ၊မရွိဆိုတာကို သိဖို႔ေၾကာင္ေလးေတြနဲ႔ စမ္းသပ္ခဲ့ပါတယ္။ ေၾကာင္ေလးကို ေမြးေမြးခ်င္းမ်က္လံုးကို ပတ္တီးနဲ႔စည္းၿပီး ပိတ္ထားလိုက္ပါတယ္။ႏွစ္ပတ္ျပည့္ေတာ့ ျပန္ဖြင့္ လိုက္တဲ့အခါ ျပင္ပနဲ႔ထိေတြ႕ခြင့္လႈံ႔ေဆာ္မႈမရတဲ့အတြက္ မ်က္စိက မျမင္ေတာ့ဘူး၊အသက္ ႀကီးတဲ့ေၾကာင္ေတြကို ႏွစ္ပတ္မ်က္လံုးစည္းၿပီး ပိတ္ထားရင္ အဲဒီလိုမျဖစ္ပါဘူး။
လူဆိုရင္လည္း အဲဒီလိုပါပဲ။ လိုက္မလုပ္ၾကည့္နဲ႔၊ ေသခ်ာေပါက္ ထိခိုက္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံေတြမွာ ဆယ္ေက်ာ္သက္ မိဘေတြက မလိုခ်င္ဘဲ ရလာတဲ့ ကေလးေလးကို ပုခက္ထဲမွာ၊ အခန္းထဲမွာၿခံခတ္ၿပီး ထည့္ထား၊ ေကြၽးခ်င္တဲ့ အခ်ိန္မွေကြၽး၊ ကိုယ္လုပ္ခ်င္ရာ လုပ္ေန၊ ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ ဘာမွအထိအေတြ႕ေပးမလုပ္. . ဒီလို နဲ႔ ကေလးဟာ ၄-၅ ႏွစ္ေနမွ ေဘးအိမ္က သိၿပီး တိုင္လို႔ သြားၾကည့္ၾကမွသာ သိၾကရတာက အဲဒီ က ေလးေလးကဖြံ႕ၿဖိဳးမႈဘက္စံု အားနည္းသြားတယ္၊ လမ္းေတာင္ေကာင္းေကာင္းမေလွ်ာက္ တတ္ေတာ့ပါဘူး၊ အေသအခ်ာ ျပန္လည္ေလ့က်င့္ေပးရင္ေတာင္ မမွီေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးတစ္ေယာက္ ဥာဏ္ရည္ဖြံ႕ၿဖိဳးဖို႔၊ သိမႈဖြံ႕ၿဖိဳးဖို႔၊ လူမႈေရးဆိုင္ရာ၊ စိတ္ခံစားမႈဆိုင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးဖို႔ဆိုရင္ အေစာပိုင္းကတည္းက ကေလးကို ထိန္းေက်ာင္းတဲ့မိဘ ဒါမွမဟုတ္ ကေလးကိုျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္သူေတြက အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။
ကေလးကို ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္တဲ့ မိဘက ကေလးငိုတုိင္း ေသးစိုလို႔လား၊ ဗိုက္ဆာလို႔လား၊ ေနေကာင္းလို႔လားဆိုၿပီး အစစအရာရာ ဂ႐ုစိုက္ ေစာင့္ၾကည့္ၿပီး ေကာင္းေကာင္း ပံ့ပိုးမႈေပးႏိုင္ရင္ အဲဒီကေလးက မိခင္အေပၚတြယ္တာမႈ၊ သံေယာဇဥ္ခ်ည္ေႏွာင္သြားတယ္၊ ကိုယ့္ကိုဂ႐ုစိုက္မႈ ရွိတဲ့အတြက္ လံုၿခံဳစိတ္ခ်သြားတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ တစ္ခုခုကို စမ္းလုပ္ၾကည့္တယ္၊ ေအာင္ျမင္ေတာ့ ေပ်ာ္ရႊင္တယ္၊ ခ်ီးက်ဴးေတာ့လုပ္ရဲလာတယ္၊ပိုၿပီး တီထြင္လာတယ္၊ အမွီအခိုကင္းလာတယ္၊ စနစ္ တက်လုပ္တတ္လာတယ္၊ ဒီလိုနဲ႔ကိုယ္ရည္ကိုယ္ ေသြးေကာင္းတဲ့ အက်င့္စ႐ိုက္ေတြ စဖြံ႕ၿဖိဳးလာ ပါတယ္။ ကေလးတစ္ခုခုျဖစ္တိုင္း မိဘက ပစ္ထားလိုက္ရင္ ကေလးက မလံုၿခံဳေတာ့ဘူး၊ “ ငါ ငိုလည္း မရပါလား၊ ငါ ဗိုက္ဆာေနလည္း မေကြၽးပါလား ”ဆိုၿပီး ကေလးက မိဘအေပၚ တြယ္တာတဲ့ သံေယာဇဥ္မရွိေတာ့ဘူး၊ အဲဒီအခါ မလံုၿခံဳေတာ့ဘဲ မိခင္ ဒါမွမဟုတ္ ေစာင့္ေရွာက္ သူက ကိုယ့္ကိုစြန္႔ပစ္သြားမွာ၊ မုန္းသြားမွာ၊ အျပစ္ေပးခံရမွာ ေၾကာက္တဲ့အတြက္ ဘာမွ မလုပ္ရဲ၊ မလုပ္ရဲေတာ့ မေအာင္ျမင္၊ တစ္ခုခုဆို ေနာက္ဆုတ္၊ ေရွာင္ပုန္း၊ စနစ္တက် မလုပ္တတ္နဲ႔ သူမ်ားကို အားကိုးမွီခိုတတ္တဲ့ အက်င့္ စ႐ိုက္က ဖြံ႕ၿဖိဳးလာၿပီး ကိုယ့္ဘာသာ ဘာမွမလုပ္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။
