ေမး ။ တီဘီေရာဂါအတြက္ ကာကြယ္ကုသနည္းေလး ေက်းဇူးျပဳၿပီး လမ္းၫႊန္ေပးေစခ်င္လုိပါတယ္။ သက္သာေအာင္ ဘယ္လုိေဆးေတြေသာက္ၿပီး ဘာေတြေရွာင္ရမယ္ဆုိတာေလး ေျပာျပေစလုိပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။
မိုတီး (FB)
ေဒါက္တာမိုးေအာင္ေက်ာ္ႏိုင္ (အေထြေထြေရာဂါအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး) မွ ျပန္လည္ေျဖၾကားေပးပါသည္။
ေျဖ ။ Tubercle Bacilli ဆိုတဲ့ ဘက္တီးရီးယားပိုးက ကိုယ္ထဲ၀င္ေရာက္ၿပီး ပြားမ်ားလာတဲ့အခါ တီဘီေရာဂါျဖစ္လာပါတယ္။ အဆုတ္တီဘီေရာဂါက အျဖစ္မ်ားဆံုး ဆိုေပမယ့္ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ က်န္တဲ့ ေနရာအစိတ္အပိုင္းေတြမွာလည္း တီဘီေရာဂါက ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
အဆုတ္တီဘီေရာဂါမျဖစ္ေအာင္ တီဘီေရာဂါသည္ေတြနဲ႔ ေ၀းေ၀းေနမယ္ဆိုရင္ ျဖစ္ဖို႔ နည္းတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေလထုထဲမွာ တီဘီပိုးေတြက ရွိေနႏိုင္တယ္။ ဘယ္လိုလူေတြမွာ တီဘီေရာဂါ အျဖစ္မ်ားသလဲဆိုေတာ့ ကိုယ္ခံအားစနစ္ က်ဆင္းတဲ့သူေတြ၊ ခုခံအားက်ဆင္းတဲ့ ေရာဂါရွိသူ (ဥပမာHIVေရာဂါရွိသူ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါရွိသူ)ေတြမွာ တီဘီ ေရာဂါ၀င္ေရာက္ဖို႔ လြယ္ကူတာ ေတြ႕ရတယ္။
တီဘီေရာဂါမကူးစက္ေစဖို႔ ကိုယ္ခႏၶာ က်န္းမာသန္စြမ္းေအာင္ ေနရမယ္။ ကိုယ္ခႏၶာက်န္းမာသန္စြမ္းေစဖို႔ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ ေနထိုင္စားေသာက္မႈပံုစံကို လိုက္နာရမယ္။ အားကစားလႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္ရမယ္၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ သစ္သီး၀လံ မ်ားမ်ားစားမယ္၊ စိတ္ဖိစီးမႈေလွ်ာ့ခ်မယ္။ ဒါဆိုရင္ ကိုယ္ခံအားတက္ၿပီး တီဘီေရာဂါ၀င္ေရာက္ႏိုင္ေျခနည္းပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က တီဘီေရာဂါပိုးဟာ အလင္းေရာင္ လင္းလင္းရွင္းရွင္းရွိၿပီး ေလေကာင္းေလသန္႔ရတဲ့ ေနရာမွာ ေနေလ့မရွိပါဘူး။ အဲဒီလို ေနရာမွာ တတ္ႏိုင္သမွ် ေနထိုင္သင့္ပါတယ္။ ကိုယ္ခံစြမ္းအားစနစ္ က်ေစတဲ့ ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ကြမ္း၊ မူးယစ္ေဆး သံုးစြဲမႈေတြကို ေရွာင္ၾကဥ္ရပါမယ္။ ဒီနည္းေတြအတိုင္း ေနရင္ တီဘီေရာဂါ ကူးစက္ႏိုင္ေျခ အလြန္နည္းပါတယ္။
ကုသမႈကေတာ့ အဆုတ္တီဘီေရာဂါလုိ႔ သိရင္ ေဆးေပါင္းအေနနဲ႔ ေဆးအမ်ဳိးအစား သံုးမ်ဳိး ဒါမွမဟုတ္ ေလးမ်ဳိးကို ပထမႏွစ္လေပးတယ္။ ေနာက္ႏွစ္မ်ဳိးေပါင္းကို ေလးလထပ္ေပးပါတယ္။ DOTS ဆိုၿပီး လူေတြ အသိမ်ားတဲ့ တီဘီအခမဲ့ကုသမႈစနစ္မွာ ပါ၀င္လိုက္ရင္ အခမဲ့ ကုသမႈ ရရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုသစဥ္မွာ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္ေအာင္ ေနထိုင္စားေသာက္ေပးရပါမယ္။ တီဘီရွိသူက တျခားသူဆီ မကူးစက္ေအာင္ ေခ်ာင္းဆိုးတဲ့အခါ အုပ္ဆိုးရပါမယ္။ ခြၽဲ၊ သလိပ္ေတြကို စနစ္တက် စြန္႔ပစ္ၿပီး ဖံုးအုပ္ရပါမယ္။ အထူးသျဖင့္ ေဆးကုသမႈ ခံယူစဥ္ ပထမႏွစ္ပတ္နဲ႔ ေလးပတ္အတြင္းမွာ တျခားသူကို မကူးစက္ေအာင္ စနစ္တက်ကာကြယ္ရပါမယ္။ ေရာဂါရွိသူ ေနထိုင္တဲ့ အခန္းကလည္း ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းၿပီး အလင္းေရာင္ ေကာင္းေကာင္း ရရွိသင့္ပါတယ္။ တီဘီေဆးစတင္ကုသမႈ ခံယူခ်ိန္မွာ လူမ်ားတဲ့ ေနရာေတြ မသြားသင့္ဘူး၊ အိမ္သူအိမ္သားေတြနဲ႔ ေရာေရာေႏွာေႏွာ မေနသင့္ဘူး။ လူေတြ နဲ႔ ေတြ႕ဆံုဆက္ဆံတဲ့အခါ ႏွာေခါင္းစည္း (Mask) အုပ္ထားရင္ ပိုေကာင္းပါတယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
