ပါေမာကၡေဒါက္တာျမတ္စႏၵာေက်ာ္ (အေရျပားအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း)
ေမး. ဒက္အေၾကာင္း သိပါရေစ ဆရာမ။
ေျဖ. ဒက္ဆိုတာ ဦးေရျပားမွာ မိႈပိုး၀င္တဲ့ ေရာဂါတစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ ဒက္ေပါက္ရင္ အေၾကးခံြ အဖတ္ေလးေတြနဲ႔ ဆံပင္ကြၽတ္ေနတတ္ပါတယ္။ ဦးေရျပားမွာ ဖုတက္ေရာင္ေနတဲ့ အနာလံုးေတြကိုလည္း ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ျပည္တည္ေနကာ အမာရြတ္ျဖစ္ၿပီး ဆံပင္ျပန္မေပါက္တာမ်ဳိးလည္း ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။
ေမး. ဘယ္အရြယ္ေတြက ဒက္ျဖစ္ႏႈန္းမ်ားပါသလဲ ဆရာမ။
ေျဖ. အျဖစ္မ်ားတဲ့ အသက္အရြယ္က ေက်ာင္းေနအ႐ြယ္ကေလးငယ္ေတြနဲ႔ တြားသြားတတ္တဲ့ ကေလးငယ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အသက္ေျခာက္ႏွစ္မွ ဆယ္ႏွစ္အတြင္း အျဖစ္မ်ားတတ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းနဲ႔ လူစုေ၀း ထူထပ္စြာေနတတ္တဲ့ ေနရာေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတတ္ပါတယ္။
ေမး. ဒက္က ဘယ္လိုကူးစက္တတ္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေျဖ. ကူးစက္ျပန္႔ပြားပံုမွာ ေရာဂါရိွသူနဲ႔ထိေတြ႕တာ၊ ေရာဂါရိွတဲ့ တိရစာၦန္နဲ႔ ထိေတြ႕တာေတြေၾကာင့္ ကူးတတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕သူေတြ၊ တိရစာၦန္ေတြဟာ ေရာဂါလကၡဏာ မျပေပမယ့္လည္း ပိုးသယ္ေဆာင္သူေတြ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ပစၥည္း ဥပမာ- ဘီး၊ အ၀တ္အစား၊ ဦးထုပ္၊ ထိုင္ခံု စတာေတြကလည္း ေရာဂါပိုးထိေတြ႕ရင္ ကူးစက္တတ္ပါတယ္။ ပိုဆိုးတာက အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့တာ၊ နာတာရွည္ေရာဂါ ျဖစ္ေနတာေတြဆိုရင္ ပိုဆိုးတတ္ပါတယ္။
ေမး. ဒက္က ဘယ္ႏွမ်ဳိးေလာက္ရွိပါသလဲ ဆရာမ။
ေျဖ. ဒက္အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိပါတယ္။ ဆံပင္အျပင္မွာ ပိုး၀င္တာ၊ ဆံပင္အတြင္း ပိုး၀င္တာဆိုၿပီးရွိသလို အမည္းစက္မ်ားတဲ့ဒက္ဆိုရင္ ဦးေရျပားမွာ အမည္းစက္ေလးေတြ ပံုစံနဲ႔ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။
ေရာဂါျဖစ္စဥ္က ဆံပင္ကို မႈိပိုး၀င္ေရာက္တာေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ပတ္၀န္းက်င္မွ မိႈပိုးေတြလည္း ၀င္ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။ အေရျပားမွာ ထိခိုုက္ဒဏ္ရာရိွပါက မႈိပိုးပိုမို၀င္ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။ မႈိပိုးက အေရျပား အေပၚယံလႊာထဲကို၀င္ေရာက္ၿပီး ဆံပင္ေမႊးထဲကို ပိုး၀င္ပါေတာ့တယ္။ အဲဒီေနာက္ ဆံပင္အေျခရင္းက အိတ္ဆီကို ပိုးေရာက္ပါတယ္။
ေမး. ဒက္ေပါက္တဲ့ေရာဂါျဖစ္စဥ္ကို သိပါရေစဆရာမ။
ေျဖ. ေရာဂါျဖစ္စဥ္က ဆံပင္ကို မႈိပိုး၀င္ေရာက္တာေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ပတ္၀န္းက်င္မွ မိႈပိုးေတြလည္း ၀င္ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။ အေရျပားမွာ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရိွပါက မႈိပိုးပိုမို၀င္ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။ မႈိပိုးက အေရျပား အေပၚယံလႊာထဲကို၀င္ေရာက္ၿပီး ဆံပင္ေမႊးထဲကို ပိုး၀င္ပါေတာ့တယ္။ အဲဒီေနာက္ ဆံပင္အေျခရင္းက အိတ္ဆီကို ပိုးေရာက္ပါတယ္။ အဲဒီ့ေနာက္ တျခားဆံပင္ေမႊးအိတ္ေတြထဲကို ကူးစက္တတ္ပါတယ္။ လူတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ ကိုယ္ခံစြမ္းအားစနစ္ေပၚမူတည္ၿပီး ဒက္ေတြျဖစ္တတ္ပါတယ္။ တုန္႔ျပန္မႈမ်ားတဲ့သူေတြမွာ ပိုျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ေမး. ဒက္ျဖစ္ၿပီး မကုသရင္ ဘာျဖစ္တတ္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေျဖ. ဒက္ျဖစ္ၿပီး မကုသရင္ လမ်ားစြာၾကာေပမယ့္လည္း မေပ်ာက္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒက္ျဖစ္တဲ့အေရျပားက နီရဲေရာင္ရမ္းၿပီး ဖုတက္ေနတတ္ပါတယ္။ နာေနတတ္ပါတယ္။ ယားလာတတ္ပါတယ္။ အေၾကးခံြေတြျဖစ္ေနပါတယ္။ ဦးေခါင္းနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ သားနံရည္အက်ိတ္လည္း ေရာင္ေနတတ္ပါတယ္။ ဆံပင္ကြက္ ကြၽတ္ေနတတ္ပါတယ္။ ဆံပင္ အတိုအစေတြ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ဆံပင္က ၾကြပ္ဆတ္ေနၿပီး ဆံပင္ကို ဆဲြလိုက္တာနဲ႔ ကြၽတ္ထြက္ေနတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုနဲ႔ အကြက္ေလးေတြေပါင္းၿပီး အကြက္ႀကီး ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ဆံပင္ေမႊးညင္းေပါက္ေဘးမွာ နီရဲေနတတ္ပါတယ္။ အေရျပား အေရာင္ေျပာင္းကာ အညိဳကြက္ေတြအေနနဲ႔လည္း ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။
ေမး. ဒက္ကိုဘယ္လို စစ္ေဆးႏိုင္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေျဖ. ဒက္ကို Wood’s Lamp နည္းနဲ႔ စစ္ေဆးႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒါက ဦးေရျပားကိုျခစ္ယူကာ မိႈပိုးကို မိုက္ခ႐ိုစကုပ္ေအာက္မွာ ၾကည့္႐ႈစစ္ေဆးတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မိႈပိုး ေမြးႏိုင္ပါတယ္။
ေမး. ဒက္ကို ဘယ္လိုကုသႏိုင္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေျဖ. ကုသနည္းမွာ လိမ္းေဆးနဲ႔ ကုသလို႔မရႏိုင္ပါဘူး။ မိႈပိုးေသေစတဲ့ ေဆးေတြနဲ႔ကုသရပါမယ္။ ဘက္တီးရီးယားပိုး၀င္ပါက မကုသရင္ ဘက္တီးရီးယားပိုး ၀င္တတ္ပါတယ္။ ဆံပင္ကြၽတ္တတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕လူေတြမွာ ကုသမႈေနာက္က်ရင္ ဆံပင္ျပန္မေပါက္ေတာ့ပါဘူး။
ေမး. ေဆးကုတာက ဘယ္ေလာက္ အခ်ိန္ၾကာတတ္ ပါသလဲ ဆရာမ။
ေျဖ. ဒက္ေပါက္ရင္ ေဆးကုသတဲ့ အခ်ိန္က ေျခာက္ပတ္အနည္းဆံုးျဖစ္ရပါမယ္။ လိုအပ္ရင္ အေရာင္က်ေဆးကို သံုးရပါမယ္။ ျပည္တည္ရင္ ခဲြစိတ္ကုသရပါမယ္။
ေမး. ဒက္ကို ဘယ္လိုကာကြယ္ႏိုင္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေျဖ. ကာကြယ္နည္းက ကုသနည္းထက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ပါတယ္။ ဒက္ျဖစ္ေနသူနဲ႔ ထိေတြ႕ေနတဲ့သူေတြ အားလံုးကို အေရျပား စစ္ေဆးရပါမယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
