ေဒါက္တာမုိးေအာင္ေက်ာ္ႏုိင္ (အေထြေထြေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး)(အတြင္းေရးမွဴး-ေရႊေရာင္ႏွင္းဆီကင္ဆာေဖာင္ေဒးရွင္း)ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးျခင္း
ေမး ။ တခ်ဳိ႕လူေတြက ဗီတာမင္ဒီသရီး ၂၀၀၀ အိုင္ယူ တစ္ေန႔တစ္လံုး စသျဖင့္ မွီ၀ဲေနၾကပါတယ္။ ကေလးေတြသာမက လူႀကီးေတြလည္း ေသာက္ေနၾကပါတယ္။ အမ်ားႀကီးေသာက္ရင္ ဘယ္လို သက္ေရာက္မႈျဖစ္ႏုိင္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ဗီတာမင္ေတြကိုေရမွာေပ်ာ္၀င္တဲ့ ဗီတာမင္ေတြနဲ႔အဆီမွာေပ်ာ္၀င္တဲ့ ဗီတာမင္ေတြဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ဳိး ခြဲျခားထားပါတယ္။ ဗီတာမင္ဘီနဲ႔စီက ေရမွာေပ်ာ္၀င္တဲ့ ဗီတာမင္ေတြျဖစ္ၿပီး ဗီတာမင္ေအ၊ ဒီ၊ အီးနဲ႔ ေကက အဆီမွာေပ်ာ္၀င္တဲ့ ဗီတာမင္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရမွာေပ်ာ္၀င္တဲ့ ဗီတာမင္ေတြကေတာ့ ပိုၿပီး မွီ၀ဲရင္လည္း ပိုသြားရင္ ျပင္ပကို ဆီးထဲကေန စြန္႔ထုတ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ အဆီမွာေပ်ာ္၀င္တဲ့ ဗီတာမင္ေတြကေတာ့ မ်ားသြားရင္ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ က်န္ေနခဲ့ၿပီး ၾကာရင္ အႏၲရာယ္ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။
ဗီတာမင္ဒီကေတာ့ အဆီမွာေပ်ာ္၀င္တဲ့ အမ်ဳိးအစားထဲမွာ ပါ၀င္ၿပီး သတိထားေသာက္သင့္တဲ့ အထဲမွာ ပါ၀င္ေနပါတယ္။ ပမာဏမ်ားသြားရင္ မေကာင္းတဲ့အထဲ ပါ၀င္ေနပါတယ္။ ဗီတာမင္ဒီက ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အဓိက လိုအပ္တဲ့ ဗီတာမင္တစ္ခုထဲမွာပါ၀င္ပါတယ္။ ဗီတာမင္ဒီက ငါး၊ အထူးသျဖင့္ ဆာဒင္း၊ တူနာစတဲ့ ငါးေတြထဲမွာ အဓိကပါ၀င္တယ္။ ဗီတာမင္ဒီကို လူက အဓိကအားျဖင့္ ေနေရာင္ျခည္နဲ႔ ထိေတြ႕ၿပီး Active Vitamin D အျဖစ္ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ေျပာင္းလဲပါတယ္။
ဗီတာမင္ဒီက ကယ္လ္ဆီယမ္နဲ႔ ေဖာ့စ္ဖိတ္လို႔ ေခၚတဲ့ သတၱဳဓာတ္ေတြရဲ႕လုပ္ငန္းေဆာင္တာ ပံုမွန္ျဖစ္ေအာင္ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။ တကယ္လုိ႔မ်ား ဗီတာမင္ဒီဓာတ္နည္းရင္ ကယ္လ္ဆီယမ္ေတြက အ႐ိုးမွာ စုပံုမႈအားနည္းၿပီး အ႐ိုးေပ်ာ့ေရာဂါ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ကေလးေတြမွာ ကယ္လ္ဆီယမ္ လိုအပ္ခ်က္နဲ႔အတူ ဗီတာမင္ဒီလည္း လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါမွအ႐ိုးသန္စြမ္းမယ္။
လူလတ္ပိုင္းအရြယ္ေတြမွာေတာ့ ဗီတာမင္ဒီလိုအပ္ခ်က္နည္းသြားေပမယ့္ အသက္ ၅၀ ေက်ာ္အရြယ္ေတြမွာ၊ အထူးသျဖင့္ ေသြးဆံုးၿပီး အမ်ဳိးသမီးေတြမွာ အ႐ိုးပါး၊ အ႐ိုးပြေရာဂါျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိတဲ့အတြက္ ဒီလိုလူေတြမွာ အဓိကလိုအပ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေနေရာင္ျခည္အလံုအေလာက္ မရတဲ့သူေတြ၊ တစ္ေနကုန္အိမ္ထဲမွာပဲ အဲကြန္းခန္းထဲေနတဲ့ သူေတြကလည္း ဗီတာမင္ဒီသရီးကို ျဖည့္စြက္အားေဆးအေနနဲ႔ မွီ၀ဲသင့္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အေအးပိုင္းေဒသနဲ႔ ေနေရာင္ျခည္မရတဲ့ေဒသေတြ မွာပိုလိုပါတယ္။
ကုသမႈအေနနဲ႔ ေသြးထဲမွာ ကယ္လ္ဆီယမ္၊ ေဖာ့စ္ဖိတ္ေတြ နည္းေနတဲ့သူေတြ၊ အူသိမ္ပိုင္းကေန ဗီတာမင္ဒီစုပ္ယူမႈနည္းတဲ့ေရာဂါရွိသူေတြမွာ ဗီတာမင္ဒီကို ျဖည့္စြက္အားေဆးအေနနဲ႔ ေပးရပါတယ္။
ဗီတာမင္ဒီကို ျဖည့္စြက္အားေဆးအေနနဲ႔ ျပင္ပကေန ေပးမယ္ဆိုရင္ အက်ဳိးရွိကို ရွိတယ္ဆိုတဲ့ အေျခအေနရွိတယ္။ ဘယ္လိုအေျခအေနလဲဆိုရင္ ေသြးေဖာက္ၾကည့္လိုက္လို႔ ေသြးထဲမွာ ဗီတာမင္ဒီ နည္းေနတဲ့သူ၊ အျပင္မထြက္ဘဲ အိမ္ထဲမွာပဲေနတဲ့ သက္ႀကီးရြယ္အို၊ အ႐ိုးေပ်ာ့ေရာဂါ (Osteomalasia) ရွိတဲ့ အသက္ႀကီးသူေတြ၊ အ႐ိုးေပ်ာ့ေရာဂါ(Ricket) ရွိတဲ့ ကေလးေတြ၊ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါေၾကာင့္ ကယ္လ္ဆီယမ္နည္းပါးၿပီး ဗီတာမင္ဒီမထုတ္ႏိုင္တဲ့ သူေတြမွာ မလြဲမေသြ အက်ဳိးရွိတယ္၊ ဗီတာမင္ဒီ ေပးကို ေပးသင့္ပါတယ္။
ဗီတာမင္ဒီေပးရင္ အက်ဳိးရွိဖို႔မ်ားတယ္ဆိုတဲ့ အေျခအေနကေတာ့ အသက္ႀကီးသူေတြမွာ အ႐ိုးပါးအ႐ိုးပြေရာဂါကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ ဗီတာမင္ဒီသရီးေပးရတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး၊ မၾကာခဏ လဲတတ္တဲ့လူ ႀကီးေတြမွာ ဗီတာမင္ဒီသရီးေပးထားရင္ လဲတာေလ်ာ့က်ေစဖို႔ ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႔ ေပးတာမ်ဳိး၊ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ပရက္နီစလံုးကုသမႈေပးေနတဲ့အေျခအေနမွာ ဗီတာမင္ဒီ နည္းေနတတ္တဲ့အ တြက္ေပးတာမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။
အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာေရာဂါေတြ ျဖစ္တဲ့ ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါလိုမ်ဳိးမွာ ဗီတာမင္ဒီေပးရင္ အက်ဳိးရွိႏိုင္ပါတယ္။ သြားပိုးစားတာ၊ သြားယိုင္နဲ႔တာ၊ ေသြးေလးဖက္နာေရာဂါေတြနဲ႔ တခ်ဳိ႕ကင္ဆာ ေရာဂါေတြမွာ ဗီတာမင္ဒီေပးရင္ အက်ဳိးရွိႏိုင္ပါတယ္။ ေလ့လာမႈတစ္ခုကဆိုရင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေလွ်ာ့ခ်ခ်င္သူေတြကလည္း ဗီတာမင္ဒီက အက်ဳိးရွိႏိုင္တယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။
ဗီတာမင္ဒီက ရင္သားကင္ဆာကို ကာကြယ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာက မဟုတ္ဘူးလို႔ ေလ့လာမႈေတြက ဆိုထားပါတယ္။ ဗီတာမင္ဒီသံုးစြဲရင္ အားကစားသမားေတြမွာ ၾကြက္သားသန္စြမ္းတယ္ဆိုတာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ တီဘီေရာဂါရွိသူေတြမွာ မေပးသင့္ပါဘူး။ ေက်ာက္ကပ္အစားထိုးထားတဲ့ သူေတြမွာ ဗီတာမင္ ဒီကို လိုအပ္မွေပးသင့္ပါတယ္။
ေျပာရရင္ ေနေရာင္ျခည္ထဲ သြားလာလႈပ္ရွားေနတဲ့ လူငယ္လူလတ္ပိုင္းေတြအေနနဲ႔ ဗီတာမင္ဒီသရီးကို ျဖည့္စြက္အားေဆးအေနနဲ႔ မွီ၀ဲဖို႔ မလိုအပ္ပါဘူးလို႔ အၾကမ္းဖ်င္းေျပာခ်င္ပါတယ္။ အသက္ ၄-၅ႏွစ္ကေန ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္အထိ အ႐ိုးႀကီးထြားေနသူေတြမွာေတာ့ ဗီတာမင္ဒီသရီးကို ျဖည့္စြက္အားေဆးအေနနဲ႔ တစ္ေန႔ကို ၄၀၀-၁၀၀၀ ယူနစ္ေလာက္ လိုအပ္ႏိုင္ပါတယ္။ အသက္ ၅၀နဲ႔အထက္မွာလည္း ဗီတာမင္ဒီေလ်ာ့က်သြားႏိုင္တဲ့အတြက္ သူတို႔လည္း တစ္ေန႔ ၄၀၀-၁၀၀၀ ယူနစ္ခန္႔ေသာက္သံုးသင့္ပါတယ္။
ဗီတာမင္ဒီကို တစ္ေန႔ ၄၀၀၀ ယူနစ္ထက္ ေက်ာ္ၿပီး လနဲ႔ခ်ီေသာက္သံုးတဲ့သူေတြမွာဆိုရင္ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ဗီတာမင္ဒီလြန္ကဲတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာႀကံဳေတြ႕ရႏိုင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကယ္လ္ဆီယမ္ မ်ားလာတဲ့အတြက္ ေသြးေၾကာနံရံေတြမွာ သြားကပ္ၿပီး ေသြးေၾကာက်ဥ္းတာ၊ ေသြးေၾကာမာတာေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္၊ ေခါင္းမူးမယ္၊ ပ်ဳိ႕မယ္၊ အန္မယ္။ ေက်ာက္ကပ္ထိခိုက္မယ္။ ဒါေၾကာင့္မေသာက္သံုးခင္မွာ ဆရာ၀န္နဲ႔တိုင္ပင္ၿပီး ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာရွိတဲ့ ဗီတာမင္ဒီသရီး၊ ကယ္လ္ဆီယမ္၊ ေဖာ့စ္ဖိတ္ပမာဏေတြကို စစ္ေဆးၿပီးမွ ေသာက္သံုးမယ္ဆိုရင္ ပိုၿပီး အက်ဳိးရွိတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ေမး ။ ဗီတာမင္ဒီသရီးကို ေန႔စဥ္ပမာဏမ်ားမ်ား မွီ၀ဲရင္ တုပ္ေကြးကာကြယ္တယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ မွန္ပါသလား ဆရာ။
ေျဖ ။ ဗီတာမင္ဒီသရီးမွီ၀ဲရင္ တုပ္ေကြးကို အနည္းအက်ဥ္းကာကြယ္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ေတြ႕ရွိခ်က္ေလးေတြရွိပါတယ္။ တစ္ေန႔ ၁၀၀၀-၁၂၀၀ ယူနစ္ေလာက္ေသာက္ရင္ မေသာက္တဲ့သူနဲ႔ယွဥ္တဲ့အခါ တုပ္ေကြးကို အနည္းငယ္ကာကြယ္ႏိုင္တယ္လို႔ ေလ့လာမႈတခ်ဳိ႕က ဆိုပါတယ္။ တိက်တဲ့သုေတသန မဟုတ္ပါဘူး။
ေမး ။ ဗီတာမင္ K2 ကိုလည္း အလြန္အမင္းမွီ၀ဲေနၾကတာေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါကေကာ ပမာဏမ်ားမ်ား မွီ၀ဲရင္ ဘယ္လိုသက္ေရာက္မႈ ျဖစ္ႏိုင္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ဗီတာမင္ K မွာ ဗီတာမင္ K1 နဲ႔ K2 ဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ဳိးရွိပါတယ္။ K1 ကေတာ့ အသည္းက ထုတ္ၿပီး ေသြး ခဲေစတတ္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ပါ၀င္တယ္။ K2 က်ေတာ့ ကယ္လ္ဆီယမ္ရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမွာ ပါ၀င္ၿပီး ကယ္လ္ဆီယမ္ကို လိုအပ္တဲ့ေနရာမွာ ရွိေနေအာင္လုပ္ေပးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗီတာမင္ဒီနဲ႔တြဲၿပီး ေသာက္သင့္တာပါ။ ဗီတာမင္ဒီမေသာက္ဘဲ K2 ကိုပဲေသာက္တာက ဘာမွအဓိပၸာယ္မရွိပါဘူး။ ဗီတာမင္ဒီေသာက္လို႔ ကယ္လ္ဆီယမ္မ်ားလာတဲ့ အေျခအေနမွာ K2 က အ႐ိုးထဲထည့္ေပးတာ၊ ေသြးေၾကာေပၚ ပံုမေနေအာင္ လုပ္ေပးတာတို႔ ေဆာင္ရြက္ေပးပါတယ္။ ဗီတာမင္ေကမ်ားမ်ားေသာက္ရင္ သူကလည္း အဆီေပ်ာ္ဗီတာမင္ျဖစ္တဲ့အတြက္ မ်ားလြန္းရင္ ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႔ ေသြးခဲတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ထိခိုက္မႈရွိတတ္ပါတယ္။
ဗီတာမင္ K2 အေနနဲ႔ ခ်ဳိ႕တဲ့မႈျဖစ္တာ မရွိသေလာက္ပါပဲ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အစားအေသာက္ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ပါ၀င္လို႔ပါ။ အသည္း၊ အသား၊ အသီးအရြက္၊ အသီးအႏွံေတြထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့အတြက္ သာမန္လူတစ္ေယာက္က ဗီတာမင္ K ခ်ဳိ႕တဲ့တယ္ဆိုတာ ျဖစ္ဖို႔အလြန္ရွားပါတယ္။
ေမး ။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘာျဖည့္စြက္ေျပာလိုပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ဗီတာမင္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေျပာရရင္ က်န္းမာေရးနဲ႔ညီၫြတ္တဲ့ အစားအေသာက္၊ မွ်တတဲ့အစား အေသာက္ကိုစားေသာက္ၿပီး ေနေရာင္ျခည္ေအာက္မွာ သြားလာလႈပ္ရွားေနတဲ့သူေတြအတြက္ ဘာဗီတာမင္မွ မလိုအပ္ပါဘူး။ ဗီတာမင္ဆိုတာ ခ်ဳိ႕တဲ့ေတာ့မွ ျဖည့္စြက္အားေဆးအေနနဲ႔ မွီ၀ဲရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခ်ဳိ႕တဲ့တယ္ဆိုရင္ အျပင္ကေန အားေဆးအေနနဲ႔ ျဖည့္စြက္မွီ၀ဲရမွာ ျဖစ္ေပမယ့္ ပံုမွန္အတိုင္း ရွိေနတဲ့ သူေတြအေနနဲ႔ အျပင္ကေန ျဖည့္စြက္ရင္ အက်ဳိးမရွိပါဘူး။ ပိုသြားတာပဲ ရွိမယ္။ နည္းနည္းပိုရင္ ဘာမွမျဖစ္ေပမယ့္ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ မ်ားမ်ားပိုသြားရင္ေတာ့ ဆီေပ်ာ္ဗီတာမင္ေတြ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အႏၲရာယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဆီေပ်ာ္ဗီတာမင္ေတြထဲမွာမွ ဗီတာမင္ေအ နဲ႔ အီး က ပိုရင္ အႏၲရာယ္ေပးႏိုင္တာမ်ားၿပီး ဗီတာမင္ဒီနဲ႔ ေကကအႏၲရာယ္ေပးႏိုင္တာပိုနည္းပါတယ္။ က်န္းမာေရးနဲ႔ညီၫြတ္ၿပီး မွ်တတဲ့အစားအေသာက္စားတယ္၊ ေနေရာင္ျခည္ေအာက္မွာ သြားလာလႈပ္ရွားေနတယ္ဆိုရင္ ဒီလိုက်န္းမာတဲ့ လူတစ္ေယာက္က အသက္ ၅၀အရြယ္ေလာက္အထိ အၾကမ္းအားျဖင့္ ဘာဗီတာမင္မွ မွီ၀ဲစရာမလိုအပ္ပါဘူး။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
