ေဒါက္တာအုန္းေက်ာ္ (စိတ္က်န္းမာေရးဆရာ၀န္ႀကီး – အၿငိမ္းစား)
စိတ္က်န္းမာေရး႒ာနရွိ ဆရာ၀န္ေတြရဲ႕အပတ္စဥ္ ပညာေပးေဆြးေႏြးပြဲမွာ ဘြဲ႕လြန္သင္တန္းသား ေဒါက္တာဘရက္ဒီက လူနာတစ္ဦးအေၾကာင္းေဆြးေႏြးပါတယ္။ဒီေန႔ကြၽန္ေတာ္တင္ျပေဆြးေႏြးမယ့္ လူနာကေတာ့ဂ်ိမ္းပါ။ အသက္ေျခာက္ႏွစ္ရွိပါၿပီ…..ဘာေရာဂါအေၾကာင္းလဲ ေဒါက္တာဘရက္ဒီ…..ကြၽန္ေတာ္ထင္တာကေတာ့ဂ်ိမ္းဟာ ေအာ္တစ္ဇင္ေရာဂါ (Autism) ခံစားေနရတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ အေပါင္းအသင္းမလုပ္တတ္တဲ့ကေလး၊ တကိုယ္တည္း သီးျခားေနတတ္တဲ့ ကေလးလို႔ေျပာရမယ္…..ဂ်ိမ္းရဲ႕ ရာဇ၀င္ကိုေျပာျပပါ…..ဂ်ိမ္းရဲ႕မိခင္ဘက္တီ ကိုယ္တိုင္ေရးထားတဲ့စာကို ကြၽန္ေတာ္ဖတ္ျပပါမယ္။ အဲဒီစာထဲမွာ ဂ်ိမ္းခံစားေနရတဲ့ ေရာဂါလကၡဏာေတြကို ေရးထားတယ္၊ ဘက္တီရဲ႕စာကေတာ့ …..ေဒါက္တာဘရက္ဒီရွင့္ …..ဆရာနဲ႔မေတြ႕ခင္ဂ်ိမ္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဆရာတို႔သိသင့္သိထိုက္တဲ့ အခ်က္အလက္တခ်ဳိ႕ကို ကြၽန္မေရးသားလိုက္ပါတယ္။
ကြၽန္မကိုယ္ေတြ႕ပါ။ ဂ်ိမ္းအသက္ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္ကတည္းက သူဟာကြၽန္မသမီးႀကီးနဲ႔မတူတာေတြကို ကြၽန္မသတိထားမိပါတယ္။ ဂ်ိမ္းကို ခ်ီပိုးလိုက္တဲ့အခါ အလိုက္သင့္မရွိဘူး၊ ေတာင့္ေတာင့္တင္းတင္း ျဖစ္ေနတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံေပ်ာ့အိေပ်ာ့ဖတ္ ျဖစ္ေနသလိုပဲ။ အေမယုယတာကို ဂ႐ုမထားသလိုပဲ ..… သူ႔ကိုေရွ႕တည့္တည့္က ျမႇဴေခ်ာ့ရင္သူ႔မ်က္လံုးကတစ္ေနရာမွာ . . ကြၽန္မနဲ႔မ်က္လံုးခ်င္းဆိုင္မၾကည့္ဘူး။
ကြၽန္မသမီးႀကီးနဲ႔ ယွဥ္ၾကည့္ေတာ့ဂ်ိမ္းရဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြက ေနာက္က်ေနပါတယ္။ လမ္းစေလွ်ာက္တာေနာက္က်တယ္၊ စကားစေျပာတာေနာက္က်တယ္၊ မူႀကိဳအရြယ္မွာလည္း တျခားက ေလးေတြနဲ႔ေပါင္းသင္းဆက္ဆံ ကစားတာမရွိဘူး။ တစ္ေယာက္တည္း တစ္ခုခုကိုထပ္တလဲလဲ ျပဳလုပ္ေနတတ္တယ္။ သူ႔ကိုယ္လံုးကိုေရွ႕တိုးလိုက္၊ ေနာက္ဆုတ္လိုက္ အႀကိမ္ႀကိမ္လႈပ္ရွားေနတာကို ေတြ႕ရတယ္။ သူ႔လက္အခ်င္းခ်င္း တဖ်တ္ဖ်တ္႐ိုက္ေနတတ္တာလည္း ရွိတယ္ေဒါက္တာ။
အ႐ုပ္တစ္ခုခု၊ ပစၥည္းတစ္ခုခုနဲ႔ တစ္ေယာက္တည္း ကစားေနခ်င္တယ္။ ေနာက္ၿပီးသူလုပ္ေနက် အလုပ္ကို ဒီအတိုင္းလုပ္ရမွေက်နပ္တယ္။ အေျပာင္းအလဲလုပ္ေပးရင္သူမႀကိဳက္ဘူး……မိခင္ဘက္တီေဖာ္ျပထားတဲ့ လကၡဏာေတြဟာ….. ေအာ္တစ္ဇင္ေရာဂါမွာ ေတြ႕ရွိရတဲ့အျပဳအမူတခ်ဳိ႕ပဲ၊ ဆက္ဖတ္ပါေဒါက္တာဘရက္ဒီ…..ဟုတ္ပါတယ္ဆရာ၊ ေနာက္ၿပီး စိတ္ခံစားတုန္႔ျပန္မႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့လကၡဏာေတြကိုလည္း ဘက္တီ ေရးထားပါတယ္…..ဂ်ိမ္းဟာသူ႔စိတ္ခံစားမႈေတြကိုမ်ဳိသိပ္ထားသလိုပဲ၊ သူ႔ခံစားမႈကို မ်က္ႏွာမွာလည္းမျပဘူး၊ အမူအရာနဲ႔လည္းမျပဘူး၊ သူၿပံဳးမျပတတ္ဘူးဆရာ၊ ကြၽန္မကိုၾကည့္ရင္ ကြၽန္မမ်က္ႏွာကို မၾကည့္ဘူး၊ ကြၽန္မကိုေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး တစ္ေနရာကိုလွမ္းၾကည့္ေနသလိုပဲ။
တစ္ေနရာကိုေငးငိုင္ၿပီး အၾကာႀကီး ၾကည့္ေနတတ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ဆရာ . . . တစ္ခါတစ္ရံ သူတစ္ေယာက္တည္း ဟက္ဟက္ပက္ပက္ရယ္ေမာ ေနတတ္တယ္။ ရယ္ေမာေနရာက ထစ္ခနဲအလြန္ အမင္းေဒါသထြက္သလိုျပဳမူတာလည္းေတြ႕ရတယ္။ နားလည္ရခက္ပါတယ္ဆရာ။ သူ႔သူငယ္ခ်င္းေတြကို အေၾကာင္းမဲ့ထိုးႀကိတ္တတ္တယ္။ တစ္ခုခုနဲ႔ပစ္ေပါက္တတ္တယ္။ ကြၽန္မကိုယ္တိုင္ သူတို႔မိဘေတြ ကိုေတာင္းပန္ရတဲ့ အႀကိမ္ေတြကမနည္းေတာ့ပါဘူး…..စကားေျပာတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘက္တီရဲ႕စာထဲမွာ ေရးထားတာရွိလား ေဒါက္တာဘရက္ဒီ…..ေရးထားပါတယ္ဆရာ။
စကားေျပာခ်ဳိ႕ယြင္းတာက ေအာ္တစ္ဇင္ေရာဂါရဲ႕လကၡဏာတစ္ခုပါ…..ဂ်ိမ္းဟာ စကားေျပာေနာက္က်႐ံုတင္မကပါဘူး။ အခုခ်ိန္အထိ စကားကိုေလးလံုးကြဲေအာင္ မ ေျပာႏိုင္ေသးဘူး။ ကြၽန္ေတာ္ဒါလိုခ်င္တယ္၊ ကြၽန္ေတာ္ဒီလိုလုပ္ခ်င္တယ္…..လို႔ သူမေျပာတတ္ဘူး။ သူ႔ဆႏၵနဲ႔သူ႔ခံစားမႈကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဖို႔ ၀န္ေလးေနသလိုပဲ။ သူ႔ကိုေမးခြန္းတစ္ခုေမးလိုက္ရင္ ေမးခြန္းကို ပဲ့တင္႐ိုက္သလုိ ျပန္ေျပာတယ္။ စကားလံုးတစ္လံုး၊ စာေၾကာင္းတစ္ေၾကာင္းကို ထပ္တလဲလဲရြတ္ဆိုေနတတ္တယ္။ အသံအတိုးအျမင့္မရွိဘူး။ ေလ ယူေလသိမ္းနဲ႔စကားမေျပာတတ္ဘူး။ ေနာက္ၿပီးကြၽန္မတစ္ခုခုေျပာလိုက္ရင္ သူခ်က္ခ်င္းနားလည္ပံုမရဘူး …..ဘက္တီေရးထားတဲ့ လကၡဏာေတြကေတာ့ ေအာ္တစ္ဇင္ေရာဂါကို ေဖာ္ၫႊန္းေနပါတယ္ ေဒါက္တာ ဘရက္ဒီ…..ဟုတ္ပါတယ္ဆရာ။
ဘက္တီရဲ႕ စာထဲမွာအာ႐ံုခံစားမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရးထားတာလည္း ရွိပါ ေသးတယ္…..ဆက္ဖတ္ပါ…..ေနာက္ၿပီး ကြၽန္မသတိထားမိေလး ရွိေသးတယ္။ ဥပမာတစ္ခု ေျပာမယ္ဆရာရယ္။ အသံ က်ယ္က်ယ္တစ္ခုကို ၾကားရရင္ ဂ်ိမ္းဟာအလြန္အမင္း ေၾကာက္လန္႔တတ္တယ္၊ ပံုမွန္အသံေတြကို ၾကားရင္ေတာင္ နားကိုလက္ဖ၀ါးနဲ႔ ပိတ္ထားတတ္တယ္။ အလင္းေရာင္ေရွ႕ေရာက္ရင္မ်က္လံုးကို မွိတ္လိုက္တယ္။ မ်က္လံုးကိုလက္နဲ႔ ကာထားတတ္တယ္။
ဒါေပမဲ့ဆရာ ဂ်ိမ္းဟာ နာက်င္တာကိုခံႏိုင္သလိုပဲ၊ ထံုေနသလိုပဲ၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရရင္ နာက်င္တဲ့ အျပဳအမူမျပဘူး၊ နာက်င္တာကို နာရမွန္းမသိ သလိုပဲ။ သာမန္အလင္းေရာင္ထဲမွာ မ်က္စိမွိတ္ထား တတ္ေပမယ့္ ေတာက္ပတဲ့အလင္းေရာင္ကို သူ႔ မ်က္လံုးေရွ႕မွာထိုးျပရင္ မ်က္ေတာင္မခတ္ဘဲစိုက္ ၾကည့္ေနတတ္တယ္။ ကြၽန္မေတာ့ နားလည္ရခက္ ပါတယ္ဆရာ . . .ဘက္တီရဲ႕စာထဲမွာ ဂ်ိမ္းရဲ႕ေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရးထားတာအေတာ္ျပည့္စံုပါတယ္။ ေဒါက္တာဘရက္ဒီက ၿခံဳၿပီးေျပာျပပါ…..
ၿခံၿပီးေျပာရရင္ ကြၽန္ေတာ့္အျမင္က ဒီလိုပါဆရာ၊ ဂ်ိမ္းဟာ ငယ္စဥ္ကစၿပီး ႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးမႈႏႈန္း ေႏွးေကြးတယ္၊ စကားေျပာေနာက္က်တယ္၊ သာမန္ကေလးေတြလို သူရဲ႕စိတ္ဆႏၵနဲ႔ ခံစားမႈေတြကိုထုတ္ ေဖာ္ေျပာၾကားတာမရွိဘူး၊ အဲဒီလိုထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားႏိုင္ဖို႔ အသက္အရြယ္အလုိက္ စကားလံုးေ၀ါဟာရၾကြယ္၀လာတာ မရွိဘူး၊ စိတ္ခံစား တုန္႔ျပန္မႈလည္း ခ်ဳိ႕ယြင္းေနတယ္၊ ေန႔စဥ္လူမႈဆက္ဆံေရးအတြက္ လိုအပ္တဲ့စိတ္ခံစားတုန္႔ျပန္မႈတံုးေနတယ္။ အေၾကာင္းမဲ့ ျပင္းထန္တဲ့ စိတ္ခံစားတုန္႔ျပန္မႈေတြလည္းရွိတတ္တယ္။
တစ္ခုခုကို ထပ္တလဲလဲ ျပဳမူေျပာဆို လုပ္ကိုင္တတ္တယ္။ အေပါင္းအသင္းမလုပ္ခ်င္ဘူး။ လူေတြထက္ သူရဲ႕ကစားစရာပစၥည္းနဲ႔ ကိုယ္အဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတြမွာ ပိုၿပီးစိတ္၀င္စားတယ္၊ နာ က်င္တာကိုဒဏ္ခံႏိုင္တယ္။ ဒါေပမဲ့သာမန္အသံဗလံနဲ႔ အလင္းေရာင္ကိုေတာ့ မခံစားႏိုင္သလို ျပဳမူ တတ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ဂ်ိမ္းရဲ႕ေရာဂါဟာ ေအာ္တစ္ဇင္ေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ထင္ပါတယ္…
မွန္ပါတယ္ ေဒါက္တာဘရက္ဒီ၊ ဂ်ိမ္းကို စစ္ေဆးတဲ့အခါ ပိုမိုေသခ်ာေအာင္ ေအာ္တစ္ဇင္ ေရာဂါစစ္ေဆးလႊာကို အသံုးျပဳဖို႔ ဆရာအႀကံေပးပါတယ္။ ေအာ္တစ္ဇင္ေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဒါက္ တာဘရက္ဒီ ဘာေတြတင္ျပေဆြးေႏြးခ်င္သလဲ……ကြၽန္ေတာ္ ေလ့လာထားတာရွိပါတယ္။ ေအာ္တစ္ဇင္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏႈန္းဟာ တစ္ႏိုင္ငံနဲ႔တစ္ႏိုင္ငံ ကြာျခားခ်က္ရွိေနပါတယ္။ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံမွာ ကေလး ၀ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ ေအာ္တစ္ဇင္ေရာဂါ ခံစားေနရတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာေတာ့ တစ္ရာမွာ တစ္ေယာက္ႏႈန္းလို႔ ဆိုပါတယ္။ ေရာဂါသတ္မွတ္ပံု သတ္မွတ္နည္း ကြဲလြဲလို႔လားဆရာ……
ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ သုေတသနျပဳတဲ့ေရာဂါ သတ္မွတ္ပံုစံၫႊန္းနဲ႔ ေလ့လာတဲ့စာတမ္းေတြမွာ ကေလးတစ္ေသာင္းမွာ ရွစ္ဦးသာေအာ္တစ္ဇင္ေရာဂါလို႔ ေျပာႏိုင္တယ္တဲ့။ ဆရာရဲ႕မိခင္ႏိုင္ငံျဖစ္ တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကေလးငါးသိန္းေက်ာ္ ေအာ္တစ္ဇင္ေရာဂါရွိတယ္လုိ႔ ဖတ္ရဖူးပါတယ္။ တစ္ရာမွာတစ္ေယာက္ႏႈန္းေလာက္ပါပဲ။ ေအာ္တစ္ဇင္ေရာဂါရွိတဲ့ကေလးေတြမွာ ထူးျခားတာေတြ ရွိတတ္တယ္။ ေဒါက္တာဘရက္ဒီသိသလား……
ေအာ္တစ္ဇင္ေရာဂါရွိတဲ့ ကေလးေတြဟာ ဘယ္သန္လိုလို ညာသန္လိုလိုရွိတတ္ပါတယ္။ လက္၀ဲဘက္လက္နဲ႔ လက္ယာဘက္လက္ ႏွစ္မ်ဳိးလံုးကို အသံုးျပဳၾကပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး သူတို႔မွာထူးၿခားတဲ့ လက္ေဗြပံုစံရွိတတ္ပါတယ္။ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္မွာ ပင္ကိုဥာဏ္ရည္အဆင့္နိမ့္တာေတြ႕ရွိရပါတယ္…..
မွန္ပါတယ္ ေဒါက္တာဘရက္ဒီ၊ ဒါေပမဲ့ တခ်ဳိ႕ေအာ္တစ္ဇင္ေရာဂါရွင္ေတြဟာ ဥာဏ္ရည္ ထက္ၿမက္ၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ တစ္ခုခုမွာထူးခြၽန္တဲ့ အရည္အခ်င္းရွိပါတယ္။ ေအာ္တစ္ဇင္ဥာဏ္ ႀကီးရွင္ ( Autistic ) လို႔ေခၚပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ္ဖတ္ရဖူးပါတယ္ဆရာ။ ေအာ္တစ္ဇင္ကေလး ၁၀ ဦးမွာ တစ္ေယာက္ႏႈန္းရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့တခ်ဳိ႕က ေအာ္တစ္ဇင္ေရာဂါ ရွိတာမဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီေရာဂါနဲ႔ ဆင္တူတဲ့ အျပဳ အမူေတြရွိေနလို႔ပါ။ တကယ္အစစ္အမွန္ ေအာ္တစ္ဇင္ဥာဏ္ႀကီးရွင္ ….. ကေတာ့ ရွားပါးပါတယ္။ ေအာ္တစ္ဇင္ေရာဂါရွင္ တစ္ရာမွာတစ္ဦးႏႈန္းပါအမ်ားအားျဖင့္ေတြ႕ရွိရတာ ဘယ္လိုအရည္အခ်င္းေတြလဲ ေဒါက္တာဘရက္ဒီ…..
သူတို႔မွာ ထူးျခားတဲ့ မွတ္ဥာဏ္ရွိတတ္ပါတယ္။ ဥပမာ ၀တၳဳစာအုပ္တစ္အုပ္လံုးကို အလြတ္ ရြတ္ဆိုႏိုင္တာမ်ဳိး၊ ႏွစ္တစ္ရာျပကၡဒိန္ထဲမွာပါတဲ့ ေန႔စြဲေတြကို မွန္ေအာင္ေျပာႏိုင္တာမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ေတးဂီတနဲ႔ပန္းခ်ီပညာမွာ ထူးခြၽန္တတ္ပါတယ္။ ဂ်ိမ္းမွာအဲဒီလို အရည္အခ်င္းေတြ ရွိတယ္လို႔ ဘက္တီရဲ႕စာထဲမွာ ေရးမထားပါဘူး…..
ေအာ္တစ္ဇင္ေရာဂါနဲ႔ဆင္တူတဲ့ ေရာဂါေတြ ရွိတယ္၊ ဂ်ိမ္းကို စစ္ေဆးရင္ အဲဒါေတြကို သတိထားရမယ္…..ဟုတ္ပါတယ္ဆရာ၊ ကြၽန္ေတာ္တင္ျပေဆြးေႏြးပါမယ္…..
See More
ကေလးသူငယ္ႏွင့္ ေအာ္တစ္ဇင္ေရာဂါ (၂)
Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။
