၊ ဇြန္ခိုင္ဦး ၊ (ေဆး၀ါးတကၠသိုလ္)
“ေမေမ . . . သားသူငယ္ခ်င္းေကာင္မေလးေတြက ႐ွဴးေပါက္တဲ့အခါ သားတို႔လိုမတ္တတ္ရပ္မေပါက္ဘဲ ထိုင္ေပါက္ၾကတယ္ . . အဲဒါဘာျဖစ္လို႔လဲ . . ေမေမ . . သားသူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ကေတာ့ေျပာတယ္ . . သူတို႔ကအားမရွိလို႔တဲ့ . . မွန္လား ေမေမ . .”
သားျဖစ္သူ ႏိုင္စြမ္းစကားေၾကာင့္ ေဒၚ၀ါ၀ါၿပံဳးရယ္မိသည္။ သားကအခုမွ ပထမတန္း၊ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီး ခႏၶာေဗဒကြဲျပားမႈအေၾကာင္းေတြကို သားကိုေျပာျပဖို႔ ငယ္ေသးသည္ဟု သူထင္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ သားျဖစ္သူအာ႐ံုေျပာင္းသြားေအာင္ ျပန္မေျဖဘဲ စကားလႊဲလိုက္မိသည္။
– – – – – –
“သမီးတို႔ မိန္းကေလးေတြက အပ်ဳိေဖာ္၀င္လာၿပီဆိုရင္ လစဥ္ရာသီစက္၀န္းဆိုတာရွိတယ္။ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ အသက္ ၁၂-၁၃ ႏွစ္ေလာက္ဆို ရာသီလာတတ္တယ္”
“ရာသီလာတယ္ဆိုရင္ ဘယ္လိုေတြျဖစ္မွာလဲ ေမေမ”
ေဒၚေရႊစင္ေျပာသည့္စကားကို အသက္ ၁၀ႏွစ္အရြယ္သမီးက ျပန္ေမးခ်ိန္တြင္ ေဘးမွာထိုင္ေနသည့္ ဦး၀င္းထြန္းကထေငါက္သည္။ “မင္းကလည္းကြာ . . သမီးက အခုမွကေလးေလးရွိေသးတယ္ . . ဘာေတြေလွ်ာက္ေျပာေနတာလဲ၊ ကေလးကို ေစာေစာစီးစီးလူႀကီးစိတ္၀င္ေအာင္”
“ကြၽန္မတုန္းကလို ျဖစ္မွာစိုးလို႔ပါ . . ဒါမွတကယ္ရာသီလာတဲ့အခ်ိန္မွာ သမီးလန္႔မသြားေအာင္လို႔ေပါ့ . .”
သမီးကိုခ်ီၿပီး ဦး၀င္းထြန္းထြက္သြားခ်ိန္တြင္ ငယ္ငယ္တုန္းကအျဖစ္အပ်က္ကို ေဒၚေရႊစင္ျပန္ေတြးမိသည္။
အဲဒီတုန္းက ေက်ာင္းသြားရင္း စက္ဘီးေပၚကဆင္းလိုက္ေတာ့ ေသြးေတြ . . ေသြးေတြ ေက်ာင္းစိမ္းလံုခ်ည္တင္မက စက္ဘီးထိုင္ခံုေပၚမွာ . . ေၾကာက္လန္႔တၾကား အိမ္ျပန္လာခဲ့ေတာ့လည္း အိမ္မွာဘယ္သူမွမရွိ . . တစ္ေယာက္တည္း အိမ္ထဲမွာငိုခဲ့ရသည့္အျဖစ္ကို ေဒၚေရႊစင္မေမ့ေသး။ စိတ္ထဲကလည္း ဒီေလာက္မ်ားလွတဲ့ ေသြးေတြထြက္ေနတာ ငါေသေတာ့မွာလားဆိုတဲ့ အေတြးကႀကီးစိုးလို႔ . . အခ်ိန္ ၾကာၾကာခံစားခဲ့ရသည့္ ေၾကာက္ရြံ႕မႈနဲ႔ စိုးရိမ္ႀကီးစိတ္က အေမေစ်းက ျပန္လာမွေပ်ာက္သြားခဲ့ရသည္။
သို႔အတြက္ေၾကာင့္ သမီးေလးကိုသိေစခ်င္သည္။ မိန္းမရယ္လို႔ျဖစ္လာရင္ ႀကံဳေတြ႕ရမည့္ဓမၼတာကို သမီးေလးႀကိဳသိထားမွသာ သမီးေလးထိတ္လန္႔စရာမလိုဘဲ ရင္ဆိုင္ႏိုင္မွာမဟုတ္လား။ ကိုယ့္သားသမီးကို အၿမဲကေလးဟုပဲထင္ေနသည့္ မိဘထဲ ေဒၚေရႊစင္ပါေသာ္လည္း အခ်ိန္စက္၀န္း၏ တိုက္စားမႈေၾကာင့္ သမီးေလးက မၾကာခင္ အပ်ဳိေဖာ္၀င္ေပေတာ့မည္။ အခုခ်ိန္ထိသမီးကို မည္သို႔မည္ပံု ပညာေပးရမည္ကို မသိေသး၊ေပးမည္ လုပ္တိုင္းလည္း သူ႔ဖခင္က ကာစီးကာစီးလုပ္စၿမဲ။ ေတြးရင္း ေတြးရင္း ေဒၚေရႊစင္ ပင့္သက္႐ႈိက္မိေလ၏။
— – – – –
“ Sex Education ဆိုတာ မ်ဳိးဆက္ပြား က်န္းမာေရးပညာေပးျခင္းလို႔ေခၚပါတယ္။ ဒါကိုသူမ်ားႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕မွာ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာထဲေတာင္ပါေနၿပီေလ၊ မိန္းကေလးနဲ႔ ေယာက်္ားေလး ဘယ္လိုေၾကာင့္ကြဲျပားသြားတယ္၊ ကေလးေလးေတြ ဘယ္လိုျဖစ္လာတယ္ စသျဖင့္ ပညာေပးၾကပါတယ္။ ဒါမ်ဳိးေတြကေတာ့ သူ႔အသက္အရြယ္အလိုက္ မသိမသာနဲ႔ပညာေပးၿပီး သင္ေပးသြားသင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
တစ္ခုရွိတာက အဂၤလန္လိုႏိုင္ငံမ်ဳိးမွာေတာင္ Sex Education ေပးသင့္၊ မေပးသင့္ဆိုတာကို သေဘာတူတဲ့သူနဲ႔ သေဘာမတူတဲ့သူဆိုၿပီး အျငင္းအခုန္ေတြျဖစ္ၿပီး ျပႆနာတက္ေနတဲ့ Debate ေတြရွိခဲ့တယ္။ သေဘာတူတဲ့သူေတြက်ေတာ့ ကေလးေတြက ေစာေစာစီးစီး Sex Education ကိုနားလည္ၿပီး အမွန္အတိုင္း သိသြားေတာ့ ေကာင္းတယ္လို႔ဆိုၾကတယ္။
သေဘာမတူတဲ့သူေတြက်ေတာ့ ကေလးဆိုတာ ဘာမွမသိသင့္ဘူး။ ဒါေတြ ေလွ်ာက္သင္ေပးလိုက္ရင္ ေစာေစာစီးစီးသိၿပီး ေစာေစာစီးစီး ေပါက္တတ္ကရေတြ လုပ္ကုန္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ၾကတယ္” ဟု သားဖြားမီးယပ္အထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာစိုးလြင္ကဆိုသည္။
ဘယ္သူမွ သဘာ၀တရားကို မလြန္ဆန္ႏိုင္ပါဘူး။ သဘာ၀ကို သဘာ၀အတိုင္းလက္ခံရမွာပါပဲ။ တကယ့္အျဖစ္မွန္ (Reality) အတိုင္း လက္ခံၿပီး ဘာေတြလုပ္သင့္သလဲဆိုတာကို စဥ္းစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးေတြအရြယ္ ေရာက္လာခ်ိန္မွာေတာ့ . . .
“ဆရာ့အျမင္အရဆိုရင္ Sex Education ဆိုတဲ့ မ်ဳိးဆက္ပြား က်န္းမာေရးပညာေပးတာကိုလည္း ေဆာင္ရြက္ရမယ္။ ဒါကိုႏိုင္ငံအမ်ားစုက လက္ခံထားၾကတယ္၊ ဘယ္သူမွ သဘာ၀တရားကို မလြန္ဆန္ႏိုင္ပါဘူး။ သဘာ၀ကို သဘာ၀အတိုင္း လက္ခံရမွာပါပဲ။ တကယ့္အျဖစ္မွန္ (Reality) အတိုင္းလက္ခံၿပီး ဘာေတြလုပ္သင့္သလဲဆိုတာကို စဥ္းစားရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ကေလးေတြ အရြယ္ေရာက္လာခ်ိန္မွာေတာ့ သူမ်ား HIV ျဖစ္တိုင္း ကိုယ့္က် ျဖစ္မွာမဟုတ္ဘူးဆိုၿပီး ထင္ေနတယ္၊ အဲဒီအခါ ဘာေတြေၾကာင့္ HIV ျဖစ္တတ္သလဲဆိုတာကိုလည္း မစူးစမ္းေတာ့ဘူး၊ ပညာေပးတာလည္းမရွိေတာ့ မသိေတာ့ဘူး၊ သဘာ၀တရားကို မလြန္ဆန္ႏိုင္ေတာ့တဲ့အခါ HIV ကူးစက္ေစတဲ့ အေၾကာင္းေတြကို ျပဳလုပ္မိလ်က္သား ျဖစ္သြားၾကတယ္. .တကယ္ဆိုရင္ အစကတည္းက ဘယ္လိုအခ်က္ေတြေၾကာင့္ HIV တို႔၊ ကာလသားေရာဂါတို႔ ျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာသိမွ ကာကြယ္ၾကမယ္၊ ဆင္ျခင္ၾကတယ္ . .
တခ်ဳိ႕လူေတြက အရြယ္ေရာက္တဲ့အထိ အဆုတ္ဆိုတာ ဘယ္မွာရွိမွန္းမသိဘူး၊ ဘာအလုပ္လုပ္မွန္း မသိဘူး။ ေက်ာက္ကပ္ဆိုတာ ဘယ္မွာရွိမွန္းမသိဘူး၊ ဘာအလုပ္လုပ္မွန္းမသိဘူး။ ဒါေတြက မွားေနပါတယ္။ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္ကတည္းက ကိုယ့္ခႏၶာကိုယ္မွာရွိတဲ့ ေက်ာက္ကပ္၊ အဆုတ္၊ ႏွလံုး၊ အသည္း စတာေတြက ဘယ္လို အလုပ္လုပ္တယ္၊ ဒါေတြကို ဘယ္လိုေစာင့္ေရွာက္ရမယ္ . . စတာေတြကိုသိေအာင္ ပညာေပးထားရမယ္။ ဒီလိုက်န္းမာေရးဗဟုသုတေတြနည္းေနရင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္မေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္ဘူး။
က်န္းမာေရး ဗဟုသုတကို ငယ္ငယ္ကတည္းကေပးထားမွသာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ က်န္းမာေနေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္တတ္မွာျဖစ္တယ္။ သူမ်ားေတြ ကင္ဆာျဖစ္ေနရင္လည္း ငါ့က်ျဖစ္မွာ မဟုတ္ပါဘူးဆိုၿပီး မေၾကာက္ၾကဘူး။ ကင္ဆာျဖစ္လာရင္လည္း တခ်ဳိ႕ကင္ဆာေတြက ေစာေစာစီးစီးသိရင္ ေပ်ာက္ေအာင္ကုလို႔ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘာျဖစ္ေနသလဲဆိုေတာ့ ကင္ဆာဆိုတာနဲ႔ မကုေတာ့ဘူး၊ စိတ္ဓာတ္က်တယ္၊ အေသပဲခံမယ္ဆုိၿပီး ေနာက္က်တဲ့အဆင့္ေရာက္မွ ေဆး႐ံု၊ ေဆးခန္းေရာက္လာၾကတယ္။”ဟု ေမး႐ိုးႏွင့္ ခံတြင္းခြဲစိတ္ဆရာ၀န္ႀကီး ပါေမာကၡဦးကိုကိုေမာင္က သံုးသပ္ထားသည္။
ယေန႔ေခတ္တြင္ ကေလးမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္တို႔သည္ တီဗီ၊ ေရဒီယို၊ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္၊ စာအုပ္မ်ားအျပင္ အိုင္တီေခတ္ျဖစ္သည့္အတြက္ အင္တာနက္တို႔မွတစ္ဆင့္ လိင္ပညာေပးမဟုတ္ဘဲ လိင္ဆြဲေဆာင္မႈဆိုင္ရာ ေၾကာ္ျငာမ်ား၊ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို ရယူႏိုင္ၾကၿပီျဖစ္သည္။
“ဆိုရွယ္မီဒီယာလို႔ေခၚတဲ့ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ကေတာ့ အသံုးခ်တတ္ရင္ ခ်တတ္သလိုေကာာင္းေပမယ့္ တလြဲသံုးမိရင္ဘ၀ပ်က္တဲ့အထိ ဒုကၡေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ မသိနားမလည္တဲ့ ကေလးေတြ ဆိုးက်ဳိးျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ကေလးေတြကို မ်ဳိးဆက္ပြား က်န္းမာေရးအေၾကာင္း မိဘေတြ၊ ဆရာမေတြကေန အသက္ငယ္ငယ္ကတည္းကစၿပီး ပညာေပးဖို႔လိုအပ္လာပါတယ္။
Sex Education လို႔ ေျပာလိုက္ရင္ ဆရာေတြ မိဘေတြကိုယ္တိုင္ တြန္႔သြားတတ္တယ္၊ ဒါကရွက္စရာလို႔ ထင္ေနတတ္ၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ကေလးငယ္စဥ္မွာ သူတို႔ကိုယ္အဂၤါ အစိတ္အပိုင္းေတြ ငယ္ငယ္ကနဲ႔မတူဘဲ ထူးလာတာေတြကို ႀကိဳတင္ေျပာျပထားသင့္ပါတယ္။ ကေလးအသက္၈ႏွစ္ဆိုရင္ အရြယ္ေရာက္ျခင္းအေၾကာင္းကို စသင့္ပါၿပီ။ ေစာေသးတယ္လို႔ မထင္သင့္ပါဘူး။
ကေလးအေပၚမူတည္ျပီး ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႔စြာ ေျပာျပသင့္ပါတယ္။ သူတို႔ေတြက စူးစမ္းတတ္ေတာ့ သူတို႔ေမးတာေတြကိုေျဖတဲ့အခါ အသင့္ေတာ္ဆံုး စကားလံုးေရြးတတ္ဖို႔၊ ႐ိုး႐ိုးသားသားေျဖဖို႔နဲ႔ ပြင့္လင္းဖို႔လိုပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းေတြက မေျပာသင့္သလိုလို၊ မသိသင့္သလိုလို လုပ္လိုက္ရင္ ကေလးေတြက သိခ်င္စိတ္ျပင္းျပၿပီး သူတို႔ဘာသာ ကေလးအခ်င္းခ်င္း ဆရာတင္တာတို႔၊ အင္တာနက္ေတြထဲ ရွာၾကည့္တာတို႔လုပ္ၿပီး လမ္းလြဲေရာက္သြားႏိုင္ ပါတယ္” ဟု အေထြေထြေရာဂါအထူးကု ဆရာ၀န္မႀကီးတစ္ဦးကလည္း ေျပာျပထားသည္။
“ကြၽန္မတို႔ ငယ္ငယ္တုန္းကေတာ့ အင္တာနက္လည္းမရွိခဲ့ဖူးေလ . . ကြၽန္မရင္သားေတြစၿပီး ဆူၿဖိဳးလာေတာ့ ကြၽန္မတစ္ေယာက္တည္းေျပာင္းလဲလာတယ္ထင္ၿပီး သူငယ္ခ်င္းေတြသိမွာ ကြၽန္မအရမ္းေၾကာက္ခဲ့တယ္ . . ရာသီလာတာေတာင္ရာသီမလာေသးဘူးဆိုၿပီး သူငယ္ခ်င္းေတြကို ညာခဲ့ဖူးတယ္၊ ရာသီလာတဲ့ရက္ေတြဆို သူငယ္ခ်င္းေတြသိမွာေၾကာက္လို႔ တစ္ေယာက္တည္းေနခဲ့တဲ့ ရက္ေတြေတာင္ရွိတယ္” ဟု အသက္ ၃၃ႏွစ္အရြယ္ မဇင္ဇင္ထူးက သူအပ်ဳိေဖာ္၀င္စဥ္က အျဖစ္အပ်က္ကို ေျပာျပခဲ့သည္။
ကြၽန္မ သူငယ္ခ်င္းဆိုရင္ သူ႔အေမကရာသီလာခ်ိန္ ေယာက်္ားေလးနဲ႔ အတူထိုင္မိရင္ ကိုယ္၀န္ရတတ္တယ္လို႔ သင္ေပးထားလို႔ ဘယ္သြားသြား သူ၀င္မထိုင္ရဲ၊ မျပဳရဲနဲ႔ သူေၾကာက္ေနခဲ့ဖူးတယ္တဲ့ . . .
“နည္းနည္းႀကီးလာေတာ့မွ ဒီလိုအေျပာင္းအလဲေတြက လူတိုင္းမွာျဖစ္တာပဲ . . ပံုမွန္ျဖစ္႐ိုးျဖစ္စဥ္ပဲဆိုတာသိခဲ့ရတယ္ . . ငယ္ငယ္ကသာဒါေတြကို သိသင့္သေလာက္ သိခြင့္ရခဲ့မယ္ဆိုရင္ ဒါေတြက စိုးရိမ္စရာ၊ ေၾကာက္စရာမဟုတ္ဘူးဆိုတာ နားလည္ၿပီး အပ်ဳိေဖာ္၀င္ခ်ိန္ကို သက္ေသာင့္သက္သာရွိရွိ ျဖတ္သန္းခဲ့မိမွာပဲေလ . . ကြၽန္မသူငယ္ခ်င္းဆိုရင္ သူ႔အေမက ရာသီလာခ်ိန္ ေယာက်္ားေလးနဲ႔ အတူထိုင္မိရင္ ကိုယ္၀န္ရတတ္တယ္လို႔ သင္ေပးထားလို႔ ဘယ္သြားသြား သူ၀င္မထိုင္ရဲ၊ မျပဳရဲနဲ႔ သူေၾကာက္ေနခဲ့ဖူးတယ္တဲ့ . . ႀကီးမွ သူျပန္ေျပာေတာ့ ကြၽန္မတို႔ရယ္မိခဲ့ေသးတယ္ . .”
မဇင္ဇင္ထူးႏွင့္ သူ႔သူငယ္ခ်င္းကဲ့သို႔အျဖစ္မ်ဳိး မႀကံဳဆံုခဲ့ေစရန္အတြက္ သမီးမိန္းကေလးကို ေဘးကင္းလံုၿခံဳေစရန္ မည္သို႔မည္ပံု ေနထိုင္သင့္ေၾကာင္း၊ အပ်ဳိေဖာ္၀င္သည္ႏွင့္အမွ် ၀က္ၿခံေပါက္ျခင္း၊ စိတ္ခံစားမႈေျပာင္းလဲျခင္း စသည္တို႔ ျဖစ္တတ္သည့္အျပင္ ကိုယ္အဂၤါအစိတ္အပိုင္းတခ်ဳိ႕ (ဥပမာ ရင္သား၊ တင္ပါး) ႀကီးထြားလာတတ္ေၾကာင္း စသည္တို႔ကို သင္ေပးထားသင့္သည္ဟု အေထြေထြေရာဂါအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီးက အႀကံျပဳထားသည္။
အမ်ားအားျဖင့္ မိန္းကေလးမ်ားသည္ အသက္ ၁၂-၁၃ႏွစ္ အရြယ္၌ ပထမဆံုး ရာသီလာေလ့ရွိၿပီး အမွန္တကယ္အရြယ္ေရာက္ခ်ိန္ထက္ ၂ႏွစ္ေလာက္ေစာ၍ ရာသီလာတတ္သျဖင့္ သမီးမိန္းကေလးမ်ားကို အသက္ ၁၀ႏွစ္ – ၁၁ႏွစ္ေလာက္ကစ၍ လစဥ္ရာသီလာျခင္းအေၾကာင္းကို ႀကိဳတင္ေျပာထားသင့္ၿပီး အမ်ဳိးသမီးမ်ား ရွင္မီးအကႌ်၊ ဘရာစီယာ၊ ေဘာ္လီ၀တ္ရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ားကို ငယ္စဥ္ကတည္းက ရွင္းျပထားသင့္သည္။
ထို႔ျပင္ သားေယာက်္ားေလးမ်ားကိုလည္း လူပ်ဳိေဖာ္၀င္ခ်ိန္တြင္ျဖစ္တတ္သည့္ အသံၾသလာျခင္း၊ မုတ္ဆိတ္ေမြး-ပါးသိုင္းေမြး-လိင္တံေမြး ေပါက္လာျခင္း စသည့္ အေျပာင္းအလဲမ်ား ျဖစ္တတ္ေၾကာင္းကိုလည္း ေျပာျပထားသင့္ေၾကာင္းႏွင့္ မိန္းကေလးမ်ားတြင္လည္း အေျပာင္းအလဲျဖစ္တတ္ေၾကာင္း သင္ေပးထားသင့္သည္ဟု ပညာရွင္အခ်ဳိ႕က အႀကံျပဳထားသည္။
“မွန္မွန္ကန္ကန္၊ နည္းလမ္းတက် ပညာေပးႏိုင္ရင္ ဘယ္အရြယ္ျဖစ္ျဖစ္ေကာင္းပါတယ္။ ဒီလိုအိုင္တီေခတ္ႀကီးထဲမွာ ကိုယ္ကပညာမေပးရင္ ကေလးက သူ႔ဘာသာလိုက္စူးစမ္းၿပီးရွာမွာပဲ။ အင္တာနက္ထဲ၀င္ၿပီး ကေလးကလိုက္ရွာရင္ မဟုတ္တာေတြပဲ ေတြ႕ဖို႔မ်ားပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေစာေစာစီးစီးကတည္းက အမွန္အတိုင္း နည္းလမ္းတက် ပညာေပးႏိုင္ရင္ အေကာင္းဆံုးပါပဲ”ဟု ေဒါက္တာစိုးလြင္ကဆိုသည္။
ကေလးမ်ားကို မ်ဳိးဆက္ပြားက်န္းမာေရး ပညာေပးရာတြင္ အခ်ိန္ကာလက အေရးႀကီးေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ ပညာေပးသူ မိဘအုပ္ထိန္းသူက ယံုၾကည္မႈအျပည့္ျဖင့္ ယဥ္ေက်းသည့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ားျဖင့္ အပိုအလိုမရွိဘဲ ပညာေပးသင့္ေၾကာင္း၊ တစ္ခ်ိန္တည္းႏွင့္ အမ်ားႀကီးမေျပာဘဲ အရြယ္အလိုက္၊ အဆင့္အလိုက္ ပညာေပးသင့္ေၾကာင္း ပညာရွင္အခ်ဳိ႕ကဆိုသည္။
“အပ်ဳိေဖာ္၀င္လာရင္ မိန္းကေလးေတြ ကိုယ္ခႏၶာျပည့္ၿဖိဳးလံုး၀န္းလာမယ္။ ရင္သားထြက္လာမယ္။ မိန္းကေလးေတြက ေယာက်္ားေလးေတြလိုပဲ ခ်ဳိင္းေမြး၊ ဆီးစပ္ေမြးထြက္မယ္။ ေျခသလံုးေမႊးပိုထူလာမယ္၊ ၀က္ၿခံပိုထြက္လာမယ္၊ အပ်ဳိေဖာ္၀င္ခ်ိန္မွာ ရာသီလာမယ္၊ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေသြးပုပ္ဆင္းတာမဟုတ္ဘူးဆိုတာ ေသခ်ာ ေျပာျပထားသင့္ပါတယ္။
သားဥ တစ္လတစ္လံုးေၾကြၿပီး ရာသီလာရတာပါ။ အဲဒီသားဥက အမ်ဳိးသားသုက္ေကာင္နဲ႔ထိေတြ႕ရင္ ကိုယ္၀န္ရႏိုင္တယ္ဆိုတာ ေျပာျပထားရပါမယ္။ ဒီလို အမွန္အတိုင္းသိထားတာက ဆယ္ေက်ာ္သက္ကိုယ္၀န္ေဆာင္တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ကိုလည္း ေက်ာ္လႊားေစႏိုင္မွာပါ။ ၿပီးေတာ့ရာသီလာရင္ တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရးက အေရးႀကီးတာေၾကာင့္ အဲဒီနည္းေတြကိုလည္း စနစ္တက်သင္ေပးထားသင့္ပါတယ္။
ေယာက်္ားေလးေတြ လူပ်ဳိေဖာ္၀င္တာက ေယဘုယ်အားျဖင့္ မိန္းကေလးေတြအပ်ဳိေဖာ္၀င္တာထက္ ေနာက္က်တတ္ပါတယ္၊ လူပ်ဳိေဖာ္၀င္တဲ့အခါ ေယာက္်ားေလးေတြမွာ က်ားလိင္အဂၤါေတြ ႀကီးလာမယ္၊ အသံၾသလာမယ္၊ ႏႈတ္ခမ္းေမြးေပါက္လာမယ္။ ၾကြက္သားေတြ ႀကီးထြားလာမယ္။ အိပ္ေနခ်ိန္မွာ ကာလသားအိပ္မက္ မက္တတ္တယ္။ ဒါေတြက ပံုမွန္ပဲဆိုတာ သင္ေပးထားၿပီး ကြန္ဒံုးအေၾကာင္းကိုလည္း ရွင္းျပထားရပါမယ္”ဟု အေထြေထြေရာဂါအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီးကဆိုသည္။
“Sex Education အေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္းမသိခဲ့ေတာ့ ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႔ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္မွာ ကိုယ္၀န္ေဆာင္တာ၊ HIV ပိုးရတာ စတာေတြျဖစ္တတ္ပါတယ္။ တစ္ခုေတာ့ရွိပါတယ္။ ဘယ္အရြယ္မွာ မ်ဳိးဆက္ပြား က်န္းမာေရးကို ဘယ္လိုပညာေပးသင့္တယ္ဆိုတာကို ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ေသခ်ာတိုင္ပင္ေဆြးေႏြးၿပီး ေရြးခ်ယ္ဖို႔ေတာ့ လိုတာေပါ့ . .”ဟု ေဒါက္တာစိုးလြင္က အႀကံေပးထားပါသည္။
