———၊ ကိုထက် ၊——— • အတိတ်က ဖြစ်ခဲ့တာတွေကို ပြန်တွေးပြီး သောကများနေတာ၊ • အရာရာတိုင်းကို မထိန်းချုပ်နိုင်မှာ စိုးရိမ်နေတာ၊ • စင်းလုံးချောဘဝမျိုး ဖြစ်ချင်နေတာ၊ • မသိတဲ့အရာတစ်ခုအပေါ် ကြောက်နေတာ၊ • ကိုယ့်အပေါ် မချစ်ခင် မနှစ်သက်မှာကို...
———၊ စူး (ဆေးဝါးတက္ကသိုလ်) ၊——— တစ်ခါတုန်းက တိုင်းပြည်တစ်ခုမှာ ရက်ရောပြီး ကြင်နာတတ်တဲ့ ဘုရင်တစ်ပါးရှိလေသတဲ့။ ဘုရင်ကြီးက ပျင်းရိပြီး အစာစားတာနဲ့ အိပ်စက်တာကလွဲလို့ ဘာကိုမှမလုပ်တဲ့အတွက် တိုင်းသူပြည်သားတွေမှာ မပျော်မရွှင်ဖြစ်နေရှာသတဲ့။ ဘုရင်ကြီးက စားတာနဲ့ အိပ်တာကလွဲလို့ နေ့ပေါင်းများစွာ၊ သီတင်းပတ်ပေါင်းများစွာ၊ လပေါင်းများစွာ...
ဒိုးနပ်စားချင်နေတယ် သကြားပါတဲ့ အချိုစာတစ်မျိုးစားပြီးတိုင်း ချိုတဲ့မုန့်စားချင်စိတ်တွေ ထပ်မံဖြစ်ပေါ်လာပါတယ်။ မုန့်ဝိုင်းစားချင်နေတယ် သကြားက သင့်ခန္ဓာကိုယ်က အဆီသိုလှောင်တဲ့ပုံစံပေါ်မှာ သက်ရောက်မှုရှိစေပါတယ်။ ခြေထောက်နာလွန်းတယ် သကြားက ကိုယ်ခန္ဓာထဲက ရောင်ရမ်းမှုနဲ့ ဆက်စပ်နေပါတယ်။ အရေးကြောင်းထင်တယ် သကြားက အရေပြားတင်းရင်းစေတဲ့ ကော်လာဂျင်နဲ့ အီလက်စတင်ရဲ့ အရည်အသွေးအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိစေပါတယ်။...
———၊ ဒေါက်တာတင့်ဆွေ ၊——— Dental cavity သွားအခေါင်းဖြစ်လို့ကနေ အများဆုံးသွားကိုက်တယ်။ ဒုတိယလိုက်တာက Gum disease သွားဖုံးရောဂါ။ ကိုယ်ဝန်မှာ သွားကိုက်လို့ တခုခုလုပ်စရာလိုရင် ဒုတိယ ၃ လအတွင်းက အသင့်ဆုံးဖြစ်တယ်။ Cracked tooth သွားအက်တာ၊ Exposed...
———၊ လရိပ်မေ ၊——— လိင်အင်္ဂါမှာ ကြွက်နို့ပေါက်တာက အဖြစ်များပါတယ်။ လိင်အင်္ဂါကြွက်နို့ပေါက်တဲ့အခါ ကုသမှုအပိုင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သိထားသင့်တဲ့ အချက်တွေရှိပါတယ်။ လိင်အင်္ဂါကြွက်နို့ ဘာကြောင့်ဖြစ်ရသလဲ ကြွက်နို့ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး(HPV)ဟာ လိင်အင်္ဂါကြွက်နို့ကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ဒီတူညီတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးဟာ သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာကိုလည်း ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ကြွက်နို့ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးမှာ မတူညီတဲ့...
———၊ ဒေါက်တာဖြိုးသီဟနှင့် တွေ့ဆုံခြင်း ၊——— Q. အခုဆိုရင် လူတန်းစားမျိုးစုံမှာ သက်ငယ်မုဒိမ်းမှုတွေ အဖြစ်များနေတာကို တွေ့လာရပါတယ်။ အဲဒါဘာကြောင့်လို့ ထင်ပါသလဲ ဆရာ။ A. ကလေးရဲ ့ သဘောသဘာဝကိုက လူကြီးနဲ့စာရင် ခန္ဓာကိုယ်ကြံ့ခိုင်မှုအားဖြင့် အားနည်းတယ်၊ အားနည်းတော့ လူကြီးနဲ့စာရင်...
———၊ စူး (ဆေးဝါးတက္ကသိုလ်) ၊——— အအေးမိဗိုင်းရပ်စ်၊ တုပ်ကွေးဗိုင်းရပ်စ်တွေက ကိုယ်ခံအားကောင်းနေရင် တိုက်ထုတ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကိုယ်ခံအားကောင်းနေဖို့ ဘယ်လိုအာဟာရဓာတ်တွေကို မှီဝဲသင့်သလဲဆိုတာ မျှဝေပေးလိုက်ပါတယ်။ ကာရိုတီးနွိုက် မုန်လာဥနီ၊ ကိုက်လန်၊ မက်မွန်သီး၊ သရက်သီး၊ သင်္ဘောသီးတို့လို ကာရိုတီးနွိုက်ပါတဲ့ အစားအစာတွေက ခန္ဓာကိုယ်ထဲရောက်ချိန်မှာ...
အမေရိကန်နိုင်ငံ မြို ့ငယ်လေးတစ်မြို ့မှာ နေထိုင်တဲ့ မက်သရူးဟာ အသက် ၁၁ နှစ်အရွယ်ခန့်ကတည်းက မွေးရာပါ အာရုံကြောချို ့ယွင်းတဲ့ ရောဂါပါရှိလာမှန်း သိရှိခဲ့ရပါတယ်။ ဒီဝေဒနာဟာ မျိုးရိုးလိုက်တဲ့ရောဂါဖြစ်ပြီး ကျောရိုးမကြီးပေါ်ရှိ အာရုံကြောတွေရဲ ့ စွမ်းဆောင်ရည်တွေ တဖြည်းဖြည်းလျော့နည်းလာကာ ခန္ဓာကိုယ်နဲ့...
———၊ လရိပ်မေ ၊——— အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးမသောက်ဘဲ နာကျင်မှုဝေဒနာ သက်သာလိုပါသလား။ အောက်ပါဖိနှိပ်ရာနေရာတွေကို အချိန် ၁၀-၃၀ စက္ကန့်ခန့် ဖိနှိပ်ပေးတာကြောင့် နာကျင်မှုဝေဒနာ သက်သာစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မျက်စိယားယံပြီး မောပန်းနွမ်းနယ်နေပါသလား ဦးခေါင်းခွံအခြေကို ဘယ်နဲ့ညာလက်ညှိုးထိပ်နဲ့ ဖိနှိပ်ပေးရပါမယ်။ ဒါဆိုရင် မျက်စိယားယံတဲ့ ဝေဒနာနဲ့...
———၊ ငွေကြယ်စင်ယံ ၊——— အဆင်သင့် အာလူးချောင်းကြော်က ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်တဲ့ အစာမဟုတ်ပါဘူး။ အာလူးချောင်းကြော်ကို အများကြီးစားမိရင် ဆိုးကျိုးတွေကိုလည်း ရရှိစေနိုင်ပါတယ်။ (၁) မကောင်းသောအဆီများ ပါဝင်ခြင်း အာလူးချောင်းကြော်ထဲမှာ ပြည့်ဝဆီပါဝင်တာကြောင့် ကင်ဆာ၊ နှလုံးရောဂါနဲ့ ဆီးချိုရောဂါတို့လို ရောဂါတွေ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ပြည့်ဝဆီ...