ပါေမာကၡေဒၚသန္းသန္းေအး (ဆီးခ်ဳိႏွင္႕ အေထြေထြေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး)
“ တျခားေရာ ဘာေတြ ခံစားရေသးလဲ” လို႔ ဆရာမက ေမးၾကည့္လိုက္တဲ့အခါ –
“ ရင္ဘတ္ထဲကလည္း တစ္ခါ တစ္ခါေအာင့္ တတ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ စိတ္ေလာရတဲ့အခါ၊ စိတ္ဆိုးတဲ့အခါ ေအာင့္တတ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ လည္ပင္း မွာ ညႇစ္ထားသလို နင္ေနတတ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ အစာမေၾကသလို ပ်ဳိ႕တယ္၊ အစားအေသာက္ ပ်က္တယ္၊ တစ္ခါတစ္ခါမွာ ၀မ္းလည္း ပ်က္တတ္တယ္။ အစာအိမ္မွန္ေျပာင္းလည္း ၾကည့္ၿပီးပါၿပီ ဆရာမ။ အစာအိမ္ေရာင္တာပဲ ေတြ႕တယ္။ ၀မ္းပ်က္တာ အတြက္ အူမႀကီးကင္ဆာျဖစ္မွာစိုးလို႔ မွန္ေျပာင္း ၾကည့္ၿပီးပါၿပီ။ ဘာမွေတာ့ မေတြ႕ပါဘူး” လို႔ မရင္စိန္က ေျဖပါတယ္။
“ ေ၀ဒနာေတြေတာ္ေတာ္စံုေနသလိုေတာ့ ျဖစ္ေနတာေပါ့ေနာ္။ ေဆး႐ံုေရာတက္ခဲ့ဖူးလား” လို႔ ေမးၾကည့္လိုက္တဲ့အခါ-
“ ကြၽန္မ အေမာေတြေဖာက္ၿပီး တက္သလို ျဖစ္သြားလို႔ ေဆး႐ံုကို ႏွစ္ခါေတာင္ တက္ခဲ့ရဖူးပါ တယ္။ လက္ေတြ အေၾကာကပ္သြားၿပီး ႏႈတ္ခမ္းေတြကလည္း က်ဥ္လာတယ္။ ေဆး႐ံုကို တစ္ရက္ေလာက္ပဲ တက္ရပါတယ္. . . အိပ္ေဆးထိုးလိုက္တာ သက္သာသြားတာပါပဲ” လို႔ မရင္စိန္က ျပန္ေျဖပါတယ္။
ဖိစီးမႈေတြအနည္းအမ်ားကို လူေတြက တုန္႔ျပန္ၾကတာ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး မတူညီၾကပါဘူး။ ေမွ်ာ္မွန္းထားတဲ့ ပန္း တိုင္က ဘယ္ေလာက္ျမင့္ေနသလဲ၊ တစ္ဖက္မွာကိုယ္ရဲ႕ ကြၽမ္းက်င္မႈနဲ႔ လုပ္ကိုင္ႏိုင္စြမ္းက ဘယ္ေလာက္ လိုက္ ႏိုင္သလဲ . . . ဒီႏွစ္ခုရဲ႕ၾကားမွာ ဘယ္ေလာက္ကြာဟေန သလဲဆိုတဲ့အေပၚ မူတည္ၿပီး တုန္႔ျပန္မႈေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိၾကပါတယ္ . . .
“ မရင္စိန္က ဘာအလုပ္လုပ္တာလဲ” လို႔ ေမးၾကည့္လိုက္ေတာ့-
“ ကြၽန္မက အခုကုမၸဏီတစ္ခုမွာ မန္ေနးဂ်င္း ဒါ႐ိုက္တာ လုပ္ပါတယ္။ အလုပ္က မႏိုင္မနင္းနဲ႔ အိုဗာတိုင္ဆင္းရတာကလည္း ခဏခဏပါပဲ။ အထက္ကလည္း အၿမဲဖိအားေပးေနတာပါပဲ။ အလုပ္ေတာင္ ထြက္ခ်င္ေနၿပီ။ အိမ္မွာ အမ်ဳိးသားကလည္း ေလျဖတ္ထားေတာ့ အလုပ္ဆက္မလုပ္ႏိုင္တာ ငါးႏွစ္ရွိၿပီ။ ကေလးေတြက ေက်ာင္းတက္ေနၾကတုန္းေလ။ သူတို႔ ေက်ာင္းအမွီ ထမင္းဟင္းထခ်က္ဖို႔ အခ်ိန္မမီမွာစိုးလို႔ အေစာႀကီး ႏိုးႏိုးေနတာ၊ ဒီၾကားထဲ ကြၽန္မမွာ ဒီႏွလံုးေရာဂါက ထထေဖာက္ေနျပန္တယ္။ အဆိုးဆံုးကေတာ့ ဆရာမရယ္ . . အိပ္မေပ်ာ္တာပါပဲ”
မရင္စိန္ရဲ႕ အေျဖၾကားေတာ့” ဒါဆိုရင္ အရင္စစ္ထားၿပီးတဲ့ အေျဖေတြ အားလံုးပါလာရင္ ျပပါဦး။ လိုအပ္တာေလးေတြ ျဖည့္ၿပီး ထပ္စစ္ေပးပါမယ္” လို႔ ဆရာမက ေျပာလိုက္ပါတယ္။
“ ဒီမွာ ကြၽန္မ စစ္ေဆးဖူးတဲ့ ဆရာ၀န္ေတြရဲ႕ ေဆးမွတ္တမ္းေတြ ပါလာပါတယ္ ဆရာမ” ဆိုၿပီး မရင္စိန္က သူ႔ေဆးစာအုပ္ေတြ တစ္ထပ္လိုက္ႀကီး ျပလာပါတယ္။
“ အို . . ေဆးမွတ္တမ္းစာအုပ္ေတြကလည္း ခုနစ္အုပ္ေတာင္ ရွိေနပါ့လား”
“ ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါေတာင္ အိမ္မွာ တခ်ဳိ႕စာအုပ္ေတြ က်န္ေသးတယ္ ဆရာမ။ ၾကာသြားတဲ့ မွတ္ တမ္းေတြဆိုေတာ့ ထားရစ္ခဲ့တာ၊ လိုရင္ ေနာက္ေန႔ ယူလာခဲ့ပါမယ္” လို႔ မရင္စိန္က ဆိုပါတယ္။
“ အခုေတာ့ မလိုေသးပါဘူး။ ဒီမွတ္တမ္းေတြ အားလံုးမွာ ေရာဂါအမည္တစ္ခုစီ ထင္မိေနၾကတာ စစ္ေဆးထားသမွ်ကလည္း အားလံုးနီးပါး ေကာင္းေနတာပါပဲ။ ဒီႏွလံုးအီးစီဂ်ီဆြဲထားတာက T wave inversion တခ်ဳိ႕အကြက္ေတြမွာ အတြန္႔ေလးတခ်ဳိ႕ ပံုမမွန္လို႔ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း သံသယရွိသူအေနနဲ႔ ေဆးေတြ ေပးထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီႏွလံုး ေဆးေတြေသာက္ရင္ ေမာတာသက္သာသလား” လို႔ ေမးၾကည့္လိုက္ေတာ့-
“ ကြၽန္မမွာ ဒီႏွလံုးေရာဂါရွိတယ္လို႔ သိရကတည္းကရင္ဘတ္ပိုေအာင့္လာသလိုပဲ။ ကြၽန္မအေမကလည္း ႏွလံုးေရာဂါနဲ႔ မႏွစ္က ဆံုးသြားတာေလ။ ေဆးေတြ ေသာက္တာ အစပိုင္းမွာ သက္သာသလိုပဲ၊ ဒါေပမဲ့ ျပန္ျပန္ျဖစ္ေနတာကဆိုးတယ္ ဆရာမရယ္” လို႔ မရင္စိန္က ညည္းတြားေျပာဆိုပါတယ္။
“ အင္း . . ဒီလို ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းတဲ့ အီးစီဂ်ီပံုစံမ်ဳိးက လူေကာင္းေတြမွာလည္း မၾကာခဏ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီလိုမ်ဳိးတစ္ ကြက္မွာပဲေတြ႕ရင္ ပံုမွန္ (Normal)လို႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီ ၃၀ေက်ာ္အသက္အရြယ္မွာ ႏွလံုးေသြးေၾကာက မက်ဥ္းတတ္ေသးပါဘူး။ အမ်ဳိးသမီးေတြဆို အသက္ ၅၅ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္ေတာ့မွ ျဖစ္ေလ့ရွိတာ။ ေသြးတြင္း အဆီသိပ္မ်ားတဲ့ မ်ဳိး႐ိုး ပါတဲ့သူတခ်ဳိ႕က လြဲလို႔ေပါ့ေလ။ ဒီမွာ စစ္ေဆးထားတာ အားလံုးျပည့္စံုေနလို႔ ထပ္စစ္ေနရင္ ပိုက္ဆံ ပိုကုန္တာပဲ အဖတ္တင္ေနမယ္”
“ ဒါဆိုရင္ ကြၽန္မ ေမာေမာေနတာက ဘာျဖစ္ လို႔လဲ ဆရာမ။ အခုဆိုရင္ ေဆးေပါင္းစံုေနၿပီ . . မသက္သာလာဘူး”
“ ေဒၚရင္စိန္ရဲ႕ ေရာဂါကို စိတ္ေမာလူေမာေရာ ဂါလို႔ပဲ အမည္တပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလို ေရာဂါမ်ဳိးက ကြၽန္မတို႔ပတ္၀န္းက်င္မွာ မရွားပါဘူး၊ ေတာ္ေတာ္ မ်ားတယ္လို႔ေတာင္ထင္မိတယ္”
“ ဒီစိတ္ေမာလူေမာေရာဂါဆိုတာ ဘာေရာဂါလဲဟင္ ဆရာမ . . ကြၽန္မ တစ္ခါမွ မၾကားဖူးလို႔ပါ”
“ စိတ္ေမာလူေမာေရာဂါကေတာ့ Anxiety ဒါမွမဟုတ္ Stress Reaction ကို ေခၚတာပါ။ Stress ဆိုတာက စိတ္ဖိစီးမႈ၊ ခႏၶာကိုယ္ဖိစီးမႈေတြပဲ ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒီဖိစီးမႈေတြအနည္းအမ်ားကို လူေတြက တုန္႔ျပန္ၾကတာ တစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦး မတူညီၾကပါဘူး။ ေမွ်ာ္မွန္းထားတဲ့ ပန္းတိုင္က ဘယ္ေလာက္ျမင့္ေနသလဲ၊ တစ္ဖက္မွာ ကိုယ္ရဲ႕ ကြၽမ္းက်င္မႈနဲ႔ လုပ္ကိုင္ႏိုင္စြမ္းက ဘယ္ေလာက္ လိုက္ႏိုင္သလဲ . . . ဒီႏွစ္ခုရဲ႕ၾကားမွာ ဘယ္ေလာက္ကြာဟေနသလဲဆိုတဲ့အေပၚ မူတည္ၿပီး တုန္႔ျပန္မႈေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိၾကပါတယ္။ ဒီဖိ စီးမႈဒဏ္ေတြကိုေျဖေဖ်ာက္ႏိုင္စြမ္းရွိရင္ ဘယ္ေလာက္ပဲ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားပါေစ ဘာမွမျဖစ္သလို၊ ဖိစီးမႈသိပ္ မမ်ားဘဲ တုန္႔ျပန္မႈခံစားမႈေတြက ျပင္းထန္ေနရင္ ဒီလိုစိတ္ေမာလူေမာေရာဂါေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ တကယ္တမ္း ေရာဂါမရွိေပမယ့္ ေရာဂါမ်ဳိးစံုရဲ႕ ေ၀ဒနာေတြျဖစ္ေပၚလာမယ္၊ ခံစားရမယ္၊ စိုးရိမ္ စိတ္ေတြျဖစ္လာမယ္ . . ေနာက္ဆံုး ေျဖရွင္းလို႔ မရေတာ့ရင္စိတ္က်ေရာဂါ (Depression) ျဖစ္လာ တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒၚရင္စိန္ရဲ႕ ေရာဂါက ဒီလိုစိတ္ဖိစီးမႈ၊ ခႏၶာကိုယ္ဖိစီးမႈဒဏ္ေတြ မ်ားလြန္းတာက စၿပီး ေမာတဲ့ေရာဂါအသြင္ ျဖစ္လာတဲ့ စိတ္ေမာလူေမာေရာဂါပဲျဖစ္ဖို႔မ်ားပါတယ္”
See More
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
