၊ စူး ၊ (ေဆး၀ါးတကၠသိုလ္)
ေလျဖတ္တာက ႏိုင္ငံအသီးသီးမွာ ပဥၥမေျမာက္ေသဆံုးမႈျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေလျဖတ္တာကို ခ်က္ခ်င္းကုသမႈ ေပးလိုက္မယ္ဆိုရင္ ေလျဖတ္ၿပီးျဖစ္တဲ့ ဦးေႏွာက္ထိခိုက္မႈႏႈန္းကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
ေလျဖတ္ျခင္း၏ လကၡဏာမ်ားကို လ်စ္လ်ဴမ႐ွဴသင့္
ေလျဖတ္ၿပီး မိနစ္တိုင္း၊ မိနစ္တိုင္းမွာ ဦးေႏွာက္က ဆဲလ္ ၁ ဒသမ ၉ သန္းခန္႔ ဆံုး႐ႈံးေနပါတယ္။ တစ္နာရီၾကာသြားတာနဲ႔ ကုသမႈမခံယူႏိုင္ရင္ ဦးေႏွာက္ယိုယြင္းမႈက ပံုမွန္သံုးႏွစ္ခြဲအတြင္း အိုမင္းတာနဲ႔ ညီမွ်ေနပါတယ္။ လူနာတစ္ေယာက္အတြက္ ေလျဖတ္ေ၀ဒနာျဖစ္ႏႈန္း ၾကာေလေလ၊ စကားေျပာႏိုင္စြမ္းခက္ခဲမႈ ပိုရွိေလေလျဖစ္ၿပီး မွတ္ဥာဏ္ဆံုး႐ႈံးကာ အျပဳအမူေျပာင္းလဲမႈေတြပါ ျဖစ္လာပါတယ္။ ေလျဖတ္တာကို ေစာေစာသိရင္ ပိုေကာင္းမြန္တဲ့ကုသမႈကို ေရြးခ်ယ္ႏိုင္မွာျဖစ္ၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲ ထိခိုက္ယိုယြင္းမႈေလ်ာ့နည္းကာ က်န္းမာေရးျပန္ေကာင္းႏိုင္ေျခက သိသိသာသာ ျမင့္တက္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။
ေလျဖတ္ျခင္းအမ်ဳိးအစား (၂) မ်ဳိး
(၁) ေသြးေၾကာပိတ္ဆို႔ၿပီး ဦးေႏွာက္ထဲကို ေသြးစီးဆင္းမႈ ေလ်ာ့က်ေစတဲ့ Ischemic Strokeနဲ႔
(၂) ေသြးေၾကာေပါက္ၿပီး ဦးေႏွာက္ထဲကို ေသြးယိုစိမ့္တဲ့ Hemorrhagic Stroke ဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ဳိးရွိပါတယ္။ ႏွစ္မ်ဳိးစလံုးက လကၡဏာဆင္တူပါတယ္။
– ႏွစ္ထပ္ျမင္ျခင္း
ႏွစ္ထပ္ျမင္တာ၊ အျမင္ေ၀၀ါးတာ၊ အျမင္အာ႐ံုဆံုး႐ႈံးတာ စတဲ့ အျမင္အာ႐ံုဆိုင္ရာ ျပႆနာေတြက ေလျဖတ္ျခင္းရဲ႕ သေကၤတတစ္ရပ္ျဖစ္ ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူအမ်ားစုဟာ အသက္ႀကီးလို႔ျဖစ္တယ္၊ ပင္ပန္းလို႔ျဖစ္တယ္လို႔ ထင္ေနၾကပါတယ္။ ပံုရိပ္ေတြကို ႏွစ္ထပ္ျမင္ေနတာက ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာပိတ္ဆို႔ၿပီး မ်က္စိထဲကိုေရာက္ရွိတဲ့ ေအာက္ဆီဂ်င္ပမာဏ ေလ်ာ့က်လို႔ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏွစ္ထပ္ျမင္တာနဲ႔အတူ တျခားေလျဖတ္လကၡဏာေတြ တြဲျဖစ္ရင္ မေပါ့ဆသင့္ပါဘူး။
– လက္ေမာင္း ထံုက်ဥ္ျခင္း
တစ္ေရးအိပ္ၿပီးႏိုးလာလို႔ လက္ေမာင္း ဒါမွမဟုတ္ ေျခေထာက္ ထံုက်ဥ္ေနတယ္ဆိုရင္ ဒါကနာ့ဗ္ေၾကာကိုဖိမိလို႔ ျဖစ္ရတယ္လို႔ အလြယ္ထင္စရာရွိပါတယ္။ လက္ေမာင္းတစ္ဖက္က ႐ုတ္တရက္ ထံုက်ဥ္ၿပီး အားနည္းေနရင္၊ ပံုမွန္မဟုတ္ဘူးထင္ရင္ ေဆး႐ံု၊ ေဆးခန္းကို ခ်က္ခ်င္းသြားျပသင့္ပါတယ္။ ေသြးလႊတ္ေၾကာကတစ္ဆင့္ ေသြးစီးဆင္းမႈေလ်ာ့က်ၿပီး ခႏၶာကိုယ္တစ္ျခမ္း အားနည္းတာ ဒါမွမဟုတ္ ထံုက်ဥ္တာ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
– စကားေျပာတိုင္း ပလံုးပေထြး ပီသမႈမရွိျခင္း
အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြလို တခ်ဳိ႕ေဆးေတြက စကားေျပာရင္ ပီသမႈမရွိတာကိုျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အရင္က ေဆးေသာက္ေပမယ့္ ဘာေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးမွ မျဖစ္ခဲ့ဘူးဆိုရင္ စကားေျပာရတာ မပီမသ ပလံုးပေထြးျဖစ္ေနတာက ေလျဖတ္မယ့္လကၡဏာျဖစ္ႏိုင္လို႔ ဆရာ၀န္နဲ႔ခ်က္ခ်င္းျပပါ။
– ခႏၶာကိုယ္ ဟန္ခ်က္မညီမွ်ျခင္း
အရက္ေသာက္ထားရင္ ခႏၶာကိုယ္ ဟန္ခ်က္ပ်က္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အရက္မေသာက္ဘဲ ခႏၶာကိုယ္ဟန္ခ်က္ပ်က္ၿပီး ယိမ္းယိုင္ေနရင္ ဦးေႏွာက္ထဲ ေသြးစီးဆင္းမႈေလ်ာ့နည္းတာေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ႐ုတ္တရက္ ခႏၶာကိုယ္ယိမ္းယိုင္ေနရင္၊ လမ္းေျဖာင့္ေျဖာင့္ မေလွ်ာက္ႏိုင္ရင္၊ ႐ုတ္တရက္မူးေ၀ရင္ အခ်ိန္မဆိုင္းဘဲ ေဆး႐ံု၊ ေဆးခန္းေျပးပါ။
– ေျပာခ်င္သည့္ စကားလံုးမ်ားက ပါးစပ္ဖ်ား၌ပင္ ေမ့သြားျခင္း
ပင္ပန္းတဲ့အခါ၊ အားနည္းတဲ့အခါ ေျပာမယ့္စကားေတြ ေမ့သြားတာျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႐ုတ္တရက္ အေၾကာင္းရင္းမရွိဘဲ ေျပာလက္စ စကားလံုးေတြ ေပ်ာက္ဆံုးသြားတာ၊ ေမ့ေလ်ာ့သြားတာေတြက ေလျဖတ္ေ၀ဒနာရဲ႕ အဓိက လကၡဏာျဖစ္ပါတယ္။ စကားေျပာႏိုင္စြမ္း မရွိရင္၊ ေျပာခ်င္တဲ့ စကားကို မေတြးေတာႏိုင္ရင္ ဦးေႏွာက္အစိတ္အပိုင္းဟာ အသိစိတ္နဲ႔ ေတြးေတာႏိုင္စြမ္းအေပၚ ထိခိုက္ေစလို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
– ေခါင္းကိုက္လိုက္၊ ေခါင္းတစ္ျခမ္းကိုက္လိုက္ျဖစ္ျခင္း
ေခါင္းကိုက္တာနဲ႔ ေခါင္းတစ္ျခမ္းကိုက္တာေတြကို အရင္ကမျဖစ္ဖူးဘဲ ႐ုတ္တရက္ထျဖစ္ေနရင္ ေလျဖတ္ေ၀ဒနာရဲ႕ လကၡဏာျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
