———၊ ဇြန္ခိုင္ဦး (ေဆး၀ါးတကၠသိုလ္) ၊———
ႀကီးမားတဲ့ႏွာေခါင္း၊ မ်က္ႏွာေပၚက အေရးေၾကာင္းေတြ အစရွိတဲ့ မ်က္ႏွာသြင္ျပင္ေျပာင္းလဲမႈက သင့္က်န္းမာေရးအတြက္ သဲလြန္စေပးေနတဲ့ အရာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ-မ်က္စိျပဴးထြက္လာတာက သိုင္း႐ြိဳက္ေရာဂါ လကၡဏာတစ္ခု ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
မ်က္၀န္း – မ်က္နက္၀န္းတြင္ အျဖဴကြင္းေပၚျခင္း
ေသြးေၾကာထဲမွာ ကိုလက္စထေရာ ျမင့္တက္ေနရင္ မ်က္နက္၀န္းမွာ အျဖဴကြင္းေပၚႏိုင္ပါတယ္။ ကိုလက္စထေရာမ်ားတဲ့ တျခားလကၡဏာက မ်က္၀န္းအျဖဴေပၚမွာ အဆီခဲငယ္ေတြ ကပ္ၿငိေနတတ္ပါတယ္။ မ်က္ခြံနဲ႔ မ်က္၀န္းတစ္၀ိုက္ရွိ အေရျပားမွာ အဆီခဲငယ္ ဒါမွမဟုတ္ ၀က္ၿခံဖုငယ္ရွိတာဟာ ကိုလက္စထေရာမ်ားတဲ့ လကၡဏာပါ။ ကိုလက္စထေရာမ်ားတဲ့အခါ ေသြးေၾကာထဲမွာ အဆီခဲပိတ္ဆို႔ႏိုင္ေျခ မ်ားတဲ့အတြက္ ႏွလံုးေရာဂါထတာ (Heart Attack) ဒါမွမဟုတ္ ေလျဖတ္တာကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာ၀န္နဲ႔ ျပသသင့္ပါတယ္။
မ်က္ခြံတြဲက်ျခင္း
မ်က္ခြံတြဲက်တာက မ်က္စိကို ေထာက္ပံ့ေနတဲ့နာ့ဗ္ေၾကာ ထိခိုက္မႈျဖစ္တဲ့ Bell’s Palsy လကၡဏာတစ္ရပ္ပါ။ Bell’s Palsy ဆိုတာ နာ့ဗ္ေၾကာေရာင္ရမ္းမႈ ျဖစ္ေစတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္တစ္မ်ဳိးနဲ႔ ဆက္ႏႊယ္ေနပါတယ္။ ရွားရွားပါးပါး ေလျဖတ္တာကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
ပါးစပ္ – သြားတုိျခင္း
အစာအိမ္ထဲက အက္စစ္ေတြ အထက္ဆန္တက္တဲ့ Acid Reflux ျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ သြားေတြပိုမိုပါးလ်တာနဲ႔ သြားေတြပိုတိုတာတို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အစာအိမ္အက္စစ္ေတြက အျမႇဴပ္ထအခ်ဳိရည္ထက္ပိုၿပီး သြားေတြကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ပါတယ္။
လွ်ာမည္းျခင္း
လွ်ာမ်က္ႏွာျပင္ရွိ ေသးငယ္တဲ့အဖု Papillae ေတြက ပံုမွန္အတိုင္း မေၾကြက်တဲ့အခါ ဘက္တီးရီးယားပိုးေတြ စုပံုၿပီး လွ်ာအေရာင္မည္းတာနဲ႔ အေမႊးထူတာတို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါက ခံတြင္းသန္႔ရွင္းေရးမေကာင္းတာ၊ ေဆးလိပ္ေသာက္တာနဲ႔ ပဋိဇီ၀ပိုးသတ္ေဆး ေသာက္သံုးၿပီးတဲ့အခါေတြမွာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ လွ်ာကို ပံုမွန္တိုက္ေပးတာနဲ႔ ခံတြင္းသန္႔ေဆးရည္နဲ႔ ပလုတ္က်င္းတာတို႔ေၾကာင့္ လွ်ာမည္းတာကို သက္သာေစႏိုင္ပါတယ္။
အေရျပား – အသား၀ါျခင္း
အေရျပားနဲ႔ မ်က္လံုး၀ါတာက ဆီးခ်ဳိေရာဂါ၊ ေသြးတိုးတာတို႔အတြက္ ကုသေဆးမွီ၀ဲတာတို႔လို တခ်ဳိ ႔ေဆးကုထံုးေတြရဲ႕ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အသား၀ါတာက တစ္ခါတေလ အသည္းထိခိုက္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
အညိဳေရာင္အကြက္မ်ား ေပၚျခင္း
မ်က္ႏွာေပၚမွာ အညိဳေရာင္ ဒါမွမဟုတ္ အညိဳရင့္ေရာင္အကြက္ေတြ ေပၚတာက အမ်ဳိးသားေတြထက္ အမ်ဳိးသမီးေတြမွာ ၁၀ ဆ ပိုအျဖစ္မ်ားပါတယ္။ အညိဳကြက္ေတြထင္ရတာက အီစထ႐ိုဂ်င္ေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္တဲ့အခါ ဒါမွမဟုတ္ ပဋိသေႏၶတားေဆး မွီ၀ဲတဲ့အခါ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေနေရာင္ျခည္ရွိ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ေအထိခိုက္မႈေၾကာင့္ မ်က္ႏွာေပၚမွာ အညိဳကြက္ ပိုျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။
အေရးေၾကာင္းထင္ျခင္း
မ်က္ႏွာေပၚမွာ အေရးေၾကာင္းနက္နက္ေတြ ထင္တာက အ႐ိုးပါးေရာဂါ လကၡဏာတစ္ရပ္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ အေမရိကန္ ေလ့လာမႈအရ သိရပါတယ္။ အသက္ ၄၀၊ ၅၀ ေသြးဆံုးၿပီး အမ်ဳိးသမီး ၁၁၄ ဦးကို ေလ့လာမႈအရ အေရးေၾကာင္းအထင္ဆံုး အမ်ဳိးသမီးေတြက အ႐ိုးပါး၊ အ႐ိုးက်ဳိးႏိုင္ေျခ အမ်ားဆံုးျဖစ္တာကို ေတြ ႔ရပါတယ္။ ေကာ္လာဂ်င္ထိခိုက္မႈဟာ အေရျပားအိုမင္းေစသလို အ႐ိုးေတြကိုလည္း ထိခိုက္ေစႏိုင္ပါတယ္။
နားရြက္ – နားပန္တြင္ တြန္႔ရာထင္ျခင္း
နားပန္မွာ ေထာင့္ျဖတ္အတြန္႔ရာ ထင္ရတာဟာ ႏွလံုးေရာဂါျဖစ္ႏိုင္ေျခ မ်ားတဲ့အခ်က္ျဖစ္တယ္လို႔ ေလ့လာမႈေတြက ဆိုထားပါတယ္။ ဘယ္လိုဆက္စပ္မႈ ရွိတယ္ဆိုတာ မရွင္းလင္းေသးပါဘူး။ လူ ၂၅၃ ဦးကို ေလ့လာမႈအရ နားရြက္မွာ ျမင္ႏိုင္တဲ့ အစင္းရာရွိသူေတြက ေသြးလႊတ္ေၾကာပိတ္ဆို႔ႏိုင္ေျခ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ပိုမ်ားေၾကာင္း သိရပါတယ္။
ဆံပင္ – ဆံပင္ပါးျခင္း
အမ်ဳိးသမီးေတြမွာ ဆံပင္ပါးတာက သိုင္း႐ြိဳက္အတက္ၾကြလြန္တဲ့ လကၡဏာတစ္ရပ္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြမွာ ထိပ္ေျပာင္ရတာက သံဓာတ္ခ်ဳိ ႔တဲ့တာေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ သံဓာတ္က ဆံပင္ဆဲလ္ေတြ ထြက္ရွိေရးအတြက္ အေရးပါတဲ့ ဖီရာတင္ပ႐ိုတင္းနဲ႔ ေပါင္းစပ္ႏိုင္လို႔ပါ။
မ်က္ႏွာေပၚတြင္ အေမြးထူျခင္း
ယူေကရွိ အမ်ဳိးသမီး ၂၀ ဦးမွာ တစ္ဦးေက်ာ္ဟာ သားဥအိမ္က သားဥမေၾကြႏိုင္တဲ့ ေရာဂါစု ခံစားေနရၿပီး အန္ဒ႐ိုဂ်င္ေဟာ္မုန္းအဆင့္ ျမင့္တက္တာေၾကာင့္ မ်က္ႏွာမွာ အေမြးထူတာနဲ႔ ၀က္ၿခံေပါက္တာတို႔ကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ မ်က္ႏွာအေမြးထူတာက ေသြးဆံုးေတာ့မယ့္ လကၡဏာလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
မ်က္ခံုးပါးျခင္း
မ်က္ခံုးမရွိတာက သိုင္း႐ြိဳက္အလုပ္မလုပ္တဲ့ လကၡဏာတစ္ရပ္ပါ။ သိုင္း႐ြိဳက္က ဆံခ်ည္မွ်င္အိတ္အတြက္ အေရးပါတဲ့ သိုင္႐ိုဇင္းေဟာ္မုန္းကို အလံုအေလာက္ မထုတ္ႏိုင္လို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ပါးျပင္ – ပါးျပင္နီျမန္းျခင္း
မ်က္ႏွာနီျမန္းတာက အေရျပားေရာင္ရမ္းတဲ့ Rosacea လို အေရျပားျပႆနာရဲ ႔ လကၡဏာတစ္ရပ္ျဖစ္ႏိုင္သလို ကိုယ္တြင္းေ၀ဒနာတစ္ခုခုရဲ ႔ ျပႆနာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ- ေကာ္တီေစာေဟာ္မုန္းပမာဏ လြန္ကဲတဲ့ Cushing’s Syndrome လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ေကာ္တီေစာေဟာ္မုန္းဟာ ေသြးေၾကာေတြကို ေရာင္ရမ္းေစၿပီး ခႏၶာကိုယ္အေပၚ ပိုင္း၊ အထူးသျဖင့္ မ်က္ႏွာနဲ႔ ရင္ဘတ္က ေသြးေၾကာေတြကို အဓိက ထိခိုက္မႈရွိေစတာေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ပါးျပင္ခရမ္းေရာင္ျဖစ္ျခင္း
ပါးျပင္ျပာႏွမ္းတာ ဒါမွမဟုတ္ ခရမ္းေရာင္ျဖစ္တာဟာ ေသြးထဲမွာ ေအာက္ဆီဂ်င္အဆင့္ ေလ်ာ့နည္းလို႔ပါ။ ေသြးလႊတ္ေၾကာထဲ ေသြးတိုးတာေၾကာင့္ ေအာက္ဆီဂ်င္ပါတဲ့ ေသြးေတြဟာ ခႏၶာကိုယ္အႏွံ႔ အလံုအေလာက္မေရာက္ရွိတဲ့အတြက္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေသြးနီဥမွာ ေအာက္ဆီဂ်င္နည္းတဲ့အတြက္ ေအာက္ဆီဂ်င္မပါတဲ့ေသြးဟာ အျပာေရာင္ ဒါမွမဟုတ္ ခရမ္းေရာင္သမ္းေစပါတယ္။ ေသြးထဲမွာ ေအာက္ဆီဂ်င္နည္းတာက နာတာရွည္အဆုတ္ေရာဂါနဲ႔ ႏွလံုးေရာဂါ အမ်ဳိးအစားတခ်ဳိ႕နဲ႔ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။
ပါးျပင္နီျမန္းျခင္း
ႏွာေခါင္းနဲ႔ ပါးျပင္မွာ လိပ္ျပာပံုစံ နီျမန္းတဲ့ အကြက္ေပၚတာက ကိုယ္ခံအားလြန္ကဲတဲ့ Autoimmune ေရာဂါတစ္မ်ဳိး Lupus ရဲ ႔လကၡဏာတစ္ခု ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ႏံုးခ်ည့္တာနဲ႔ အဆစ္နာတာနဲ႔ တြဲျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနက ေနေရာင္ျခည္နဲ႔ ဆက္စပ္ေနၿပီး ေႏြဦးရာသီနဲ႔ ေႏြရာသီမွာ ေပၚလာတတ္ပါတယ္။ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ေအက အေရျပားဆဲလ္ေတြကို ထိခိုက္တဲ့အခါ ကိုယ္ခံအားစနစ္က အလြန္အမင္း တံု႔ျပန္မႈျဖစ္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာပါ။ မ်က္ႏွာေပၚမွာ ခရမ္းေရာင္အကြက္ ထင္တတ္သလို တစ္ခါတေလ ဦးေရျပားနဲ႔ မ်က္စိမွာလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ပါးျပင္ခရမ္းေရာင္ျဖစ္တဲ့ အေျခအေနက ရင္သားကင္ဆာ၊ သားဥအိမ္ကင္ဆာတို႔နဲ႔ အလြန္ရွားရွားပါးပါး ဆက္စပ္ေနတတ္ပါတယ္။
ႏွာေခါင္း – ႏွာေခါင္းရွိအဖုမ်ား
ဒါက ကိုယ္တြင္းအဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတြ အလံုးအဖုျဖစ္ေစတဲ့ Sarcoidosis ဆိုတဲ့ ရွားပါးတဲ့ အေျခအေနပါ။ ႏွာေခါင္းနဲ႔ နားရြက္မွာ အနီဖုေတြ အရင္ဆံုး ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။
ႏွာေခါင္းႀကီးျခင္း
ႏွာေခါင္းႀကီးတဲ့သူေတြက ကူးစက္ပိုး၀င္ႏိုင္ေျခ နည္းပါတယ္။ အေမရိကန္ ေလ့လာမႈတစ္ခုအရ ပိုႀကီးမားတဲ့ ႏွာေခါင္းရွိသူေတြဟာ ပိုးမႊားနဲ႔ ဘက္တီးရီးယားေတြကို ေကာင္းေကာင္းဟန္႔တားႏိုင္စြမ္း ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ပိုႀကီးမားတဲ့ ႏွာေခါင္းရွိတာေၾကာင့္ ႏွာေခါင္းအေမြးအမွင္ေတြ ပိုရွိၿပီး အဆုတ္ထဲကို ပိုးမႊားေတြ မ၀င္ေရာက္ေအာင္ ပိတ္ပင္ဟန္႔တားႏိုင္စြမ္းရွိလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
(Ref;DM)
