ပါေမာကၡဦးေန၀င္း (အ႐ိုးခြဲစိတ္ဆရာ၀န္ႀကီးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုျခင္း)
ေမး ။ အ႐ိုးတီဘီအေၾကာင္း ရွင္းျပေပးပါဆရာ။
ေျဖ ။ တီဘီကတစ္ကုိယ္လံုးမွာ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ တီဘီဆိုတာက အဆုတ္ကေနျဖစ္တာ မ်ားပါတယ္။ တီဘီကအဆုတ္မွာလည္း ျဖစ္ႏုိင္သလို အ႐ိုးမွာလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ အဆုတ္တီဘီက အ မ်ားဆံုးျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ေလထဲကေနလာတဲ့ တီဘီပုိးက အဆုတ္ကုိ အရင္ဆံုး ေရာက္ၿပီးမွ တျခားကုိယ္အဂၤါ အစိတ္အပုိင္းေတြကုိ ေရာက္သြားတာျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္။
ေမး ။ အ႐ိုးတီဘီက ဘယ္ေနရာေတြမွာ အမ်ားဆံုး ျဖစ္တတ္ပါသလဲဆရာ။
ေျဖ ။
အ႐ိုးတီဘီ အျဖစ္အမ်ားဆံုး ေနရာကေတာ့ ခါး႐ိုးပဲျဖစ္ပါတယ္။ ခါး႐ိုးတီဘီလို႔ပဲ ေခၚပါတယ္။ ခါး႐ိုးတီဘီျဖစ္ၿပီဆိုရင္ ခါး႐ိုးက ထိုးထိုးကုိက္တာေတြ၊ နာတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရာဂါလကၡဏာက ျဖည္းျဖည္းခ်င္းမွ ေပၚလာတာျဖစ္ပါတယ္။ ခါး႐ိုးတီဘီျဖစ္ၿပီဆိုရင္ ခါးရယ္၊ ေက်ာရယ္၊ လည္ပင္းအဆစ္ေတြမွာ တအားနာတာ၊ တအားကုိက္တာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ေမး ။ အ႐ိုးတီဘီျဖစ္ရင္ ဘယ္လိုလကၡဏာေတြ ျပတတ္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ အမ်ားအားျဖင့္ အ႐ိုးတီဘီျဖစ္ရင္ လူနာေတြက ေစာေစာစီးစီး ေရာက္မလာတတ္ၾကပါဘူး။ ပုိးက အ႐ိုး ေတြကုိ တအားႀကီးစားသြားၿပီး အ႐ိုးေတြမွာ ဘုႀကီး(Gippus)ျဖစ္လာတဲ့အခါက်မွ ေရာက္လာတာမ်ားပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့ တီဘီျပည္ ျဖစ္သြားၿပီး အျပင္ဖက္အထိ ထြက္လာတတ္ပါတယ္။ ခါးေတြ နဲ႔ေက်ာေတြမွာ ျပည္ဖုႀကီး(Cold Abscess) အႀကီးႀကီးေတြထြက္လာတတ္ပါတယ္။ တျခားအေၾကာင္းေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ျပည္ဖုေတြဟာဆိုရင္ ထိလိုက္ရင္ နာေနတယ္၊ ကုိက္ေနတယ္၊ ေရာင္ေနမယ္၊ ကုိယ္ပူလာတတ္တယ္၊ အဖ်ားတက္တတ္တယ္အစရွိတဲ့ လကၡဏာေတြျဖစ္ပါတယ္။ တီဘီေၾကာင့္ျဖစ္လာတဲ့ျပည္ဖု ေတြကေတာ့ထိလိုက္ရင္လည္း သိပ္မနာပါဘူး။ ပူလာတာလည္း မရွိပါဘူး၊ ေႏြးေႏြးေလး ရွိေနတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုမ်ဳိး သိသိသာသာႀကီး ျပည္ဖုအႀကီးႀကီးထြက္လာမွ လာျပၾကတာ မ်ားပါတယ္။ ဒီထက္ဆိုးတဲ့ အေျခအေနမွာေတာ့ တီဘီပုိးေတြက အ႐ိုးေတြကုိလည္း စားလာတယ္။ တီဘီျပည္ေတြလည္း ျဖစ္လာတယ္။ အဲဒီမွာ အ႐ိုးေတြက ေဆြးၿပီး အ႐ိုးအစေတြက အာ႐ံုေၾကာေတြကုိ သြားေထာက္မိပါ တယ္။ အဲဒီလိုထိသြားရင္ ေအာက္ပုိင္းေတြ မသန္ ေတာ့တာ၊ ေျခေထာက္ေတြ ထံုေနတာ၊ က်ဥ္ေနတာ၊ လမ္းေလွ်ာက္လို႔ မရေတာ့တာ၊ ေအာက္ပုိင္း ေသတာ (Potts Paraplegia) အထိပါ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အဲဒါဆိုရင္ေတာ့ လူနာေရာက္လာတာ အေတာ္ ေနာက္က်ေနၿပီလို႔ ေျပာရမွာပါ။
ေမး ။ အ႐ိုးတီဘီလူနာေရာက္လာရင္ ဘယ္လို စမ္းသပ္ရပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ အ႐ိုးတီဘီျဖစ္တဲ့ လူနာေရာက္လာရင္ အရင္ဆံုးဘယ္ေနရာေတြက နာေနတာလဲ၊ နာေနတာက ဘယ္ေလာက္ၾကာၿပီလဲ၊ ေျခေထာက္ေတြေရာ သန္ေသးလား၊ ထံုတာ၊က်ဥ္တာေတြ ရွိေနသလား ဆိုတာေတြ ေမးၾကည့္ရပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက အဆုတ္ေရာဂါျဖစ္ဖူးလားဆုိတာကုိလည္း ေမးရပါတယ္။ အရင္က အဆုတ္တီဘီ ျဖစ္ဖူးလားဆိုတာ ေမးၾကည့္ရပါတယ္။ ခါး႐ိုးတီဘီ လူနာ ၅၀ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ အဆုတ္တီဘီနဲ႔တြဲျဖစ္ေန တတ္တဲ့အတြက္ ေမးရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဆုတ္ကုိလည္း စစ္ပါတယ္။ ေရာဂါလကၡဏာေတြကုိ ၾကည့္ လိုက္႐ံုနဲ႔ေရာဂါကုိခန္႔မွန္းႏုိင္ေနပါၿပီ။ ဓာတ္မွန္ရိုက္ၾကည့္လိုက္ရင္ ေရာဂါအေျခအေနကုိ အေသအခ်ာ သိႏုိင္ပါတယ္။ ဓာတ္မွန္႐ိုက္ၿပီး ေသြးစစ္မယ္ဆိုရင္ ေရာဂါကုိ အခက္အခဲမရွိဘဲ သိႏုိင္ပါတယ္။
ေမး ။ ခါး႐ိုးတီဘီကို ေရာဂါရွာရခက္ခဲတဲ့အေျခအေနမ်ဳိးေကာ ရွိႏိုင္ပါသလား ဆရာ။
ေျဖ ။ လူနာေတြက ခါးေလး နည္းနည္းနာတာနဲ႔ေရာက္လာရင္၊ ေစာေစာစီးစီး အခ်ိန္ေတြမွာ လာျပတာဆို ရင္ေတာ့ ေရာဂါရွာရတာ နည္းနည္းေလးေတာ့ အခက္အခဲျဖစ္သြားႏုိင္ပါတယ္။ ဓာတ္မွန္ထဲမွာလည္း ႀကီးႀကီးမားမား မေတြ႕ရတဲ့အတြက္လည္း ေရာဂါကို နည္းနည္း ရွာရခက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူနာေတြက ေရာဂါရင့္တဲ့ အေျခအေနေတြေရာက္မွသာ ေရာက္လာတာမ်ားတဲ့အတြက္ ေရာဂါရွာေဖြမႈကေတာ့ အခက္ အခဲမရွိဘူးလို႔ဆိုရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္ေတာ့လည္း လူနာက အ႐ိုးေတြ စားမသြားခင္၊ ျပည္ဖုေတြမျဖစ္ခင္၊ အာ႐ံုေၾကာေတြ ထိခိုက္မႈမရွိခင္ ေရာဂါကုိ ေတြ႕ရွိတာကေတာ့ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။
ေနာက္က်သြားတဲ့အခါမွာ ခါး႐ိုးေတြ ပ်က္စီးသြားၿပီဆိုရင္ေတာ့ ျပန္ကုဖို႔မလြယ္ေတာ့ပါဘူး။ ေပ်ာက္သြားရင္လည္း အရပ္ပုသြားတာ၊ ခါးကုန္းသြားတာ အစရွိတဲ့ အေျခအေနေတြ ျဖစ္သြားႏုိင္ပါတယ္။ ပုိဆိုးတဲ့အခါေတြမွာလည္း ေအာက္ပုိင္းေသသြားခဲ့ရင္ ေသာက္ေဆးေတြလည္း ေပးလို႔မရေတာ့ဘူး။ ေရာဂါကလည္း မသက္သာဘူးဆိုရင္ ခြဲစိတ္ကုသရတဲ့အထိ လုပ္ရပါတယ္။ ဘာပဲေျပာေျပာ ေရာဂါကုိ ေစာေစာသိတာကေတာ့ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။
ေမး ။ အ႐ိုးတီဘီကို ဘယ္လိုကုသမႈ ေပးေလ့ ရွိပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ကုသမႈအေနနဲ႔ကေတာ့ တီဘီေဆးေတြကုိ ေပးရပါတယ္။ ဆရာတို႔ကေတာ့ တီဘီေဆးကုိ တစ္ႏွစ္ ေလာက္အထိေပးပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ေျခာက္လအထိပဲ ေပးပါတယ္။ တီဘီေဆးကေတာ့ အခမဲ့ ဌာနေတြအမ်ားႀကီးရွိတဲ့အတြက္ အဆင္ေျပပါတယ္။ တီဘီေဆးေသာက္ရင္ေတာ့ အဆံုးထိၿပီးျပတ္ေအာင္ ေသာက္ရပါတယ္။ ျဖတ္ထားလို႔၊ နားထားလို႔ မရပါဘူး။ အဲလိုမ်ဳိးေဆးကုိ ရပ္လိုက္၊ နားလိုက္လုပ္ရင္ တီဘီေဆးယဥ္သြားတတ္ပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ တီဘီေဆးထပ္ေသာက္လည္း ေဆးမတိုးေတာ့တာ မ်ဳိးေတြျဖစ္တတ္ပါတယ္။ တီဘီပိုးကုန္သြားရင္ ျပည္ဖုေပါက္တာနဲ႔ အ႐ိုးနာတာေတြက ျပန္ေကာင္းလာပါ တယ္။ ခါး႐ိုးတီဘီကလည္း ေပ်ာက္ကင္းသြားႏုိင္ပါတယ္။ ေအာက္ပုိင္းေသတယ္ ဆိုတာကေတာ့ ျပည္ေတြက အာ႐ံုေၾကာမႀကီးကုိ ဖိမိတာ၊ အ႐ိုးစေတြက ဖိမိထားတာေတြေၾကာင့္ပါ။ တခ်ဳိ႕လူနာေတြမွာ တီဘီေဆးေပးလိုက္တာနဲ႔ ေအာက္ပုိင္းေသတာ ျပန္သက္သာသြားတာရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အာ႐ံုေၾကာကုိ ဖိမိတာမ်ားသြားရင္ေတာ့ ေနာက္ပုိင္း ခြဲစိတ္ကုသရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ လူေကာင္းလို ပကတိ ျပန္ေကာင္းလာႏုိင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းနည္းသြားႏုိင္ပါ တယ္။ အ႐ိုးတီဘီျဖစ္ရင္ ပထမဆံုးေျခာက္ပတ္ေလာက္ ေဆးေပးၾကည့္ပါတယ္။ ေဆးေပးၿပီး အေျခအေနက ျပန္မေကာင္းလာရင္၊ ေအာက္ပုိင္းေသတာ မေကာင္းရင္ေတာ့ ခြဲစိတ္ရပါတယ္။ ခြဲၿပီးေတာ့ ဖိမိေနတဲ့ျပည္ေတြနဲ႔ အ႐ိုးစေတြကုိ ထုတ္ပစ္ရပါတယ္။ အဲဒီလိုဆိုရင္ေတာ့ ျပန္ေကာင္းလာႏုိင္ပါတယ္။
ေမး ။ အ႐ိုးတီဘီက ကူးစက္ႏိုင္ပါသလားဆရာ။
ေျဖ ။ တီဘီေရာဂါကေတာ့ အဆုတ္ကေနတစ္ဆင့္ကူးႏုိင္ေပမယ့္ အ႐ိုးကေနတစ္ဆင့္ကေတာ့ မကူးႏုိင္ပါဘူး။ အဆုတ္တီဘီနဲ႔ ပူးတြဲျဖစ္ေနမွသာ ကူးတတ္ပါတယ္။ ကာကြယ္ဖုိ႔အေနနဲ႔ အဆုတ္တီဘီမျဖစ္ ေအာင္သာေနရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဆုတ္တီဘီမျဖစ္ရင္ က်န္တဲ့တီဘီေတြမျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ ခါးက ေန႔တုိင္း ေအာင့္သက္သက္ျဖစ္ေနတယ္၊ ကုိယ့္အနီးပတ္၀န္းက်င္ေတြမွာလည္း တီဘီေရာဂါျဖစ္ေနသူေတြရွိေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေစာေစာစီးစီးစစ္ေဆးသင့္ပါတယ္။
ေမး ။ ခါး႐ိုးတီဘီေရာဂါရွိသူေတြကို ပညာေပးလိုတာရွိရင္ သိပါရေစ ဆရာ။
ေျဖ ။ ခါး႐ိုးတီဘီျဖစ္တယ္ဆိုေပမယ့္လည္း ဆရာတုိ႔က အိပ္ရာထားမွာ အၾကာႀကီးမေနေစခ်င္ပါဘူး။
တတ္ႏုိင္သေလာက္လႈပ္လႈပ္ရွားရွားေနေစခ်င္ပါတယ္။
ေအာက္ပုိင္းေသေနတဲ့တုိင္ေအာင္ ထုိင္ႏုိင္ရင္ ထိုင္ခိုင္းတာေတြ လုပ္ခိုင္းပါတယ္။ အိပ္ရာထဲမွာေန ေနရတဲ့အတြက္ ၀င္လာႏုိင္တဲ့ ဆုိးက်ဳိးေတြကအရမ္းမ်ားပါတယ္။
အဲဒါေၾကာင့္ ေဆးကုိ မွန္မွန္ေသာက္ရမယ္။ ဆရာ၀န္နဲ႔လည္း မၾကာခဏ ျပေနဖို႔လိုပါတယ္။ ဆရာ၀န္ ရဲ႕ ကုသမႈကုိ ပံုမွန္လိုပါတယ္။ ဆရာ၀န္နဲ႔ျပမွသာ ေရာဂါက သက္သာလာလား၊ ပိုဆိုးလာလား၊ တျခားေရာဂါေတြေရာ ပူးတြဲျဖစ္ေနလား ဆိုတာေတြ ဆက္လက္စစ္ေဆးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးေသာက္ေနရၿပီဆိုရင္ ေရာဂါက ပုိၿပီးေတာ့ကုိ သက္သာလာရမွာပါ။ မသက္သာလာဘူးဆိုရင္ေတာ့ ေသခ်ာစစ္ေဆးဖို႔လိုပါတယ္။ တစ္ႏွစ္တီဘီ ေဆးေသာက္ရမယ္ဆိုတာနဲ႔ ဆရာ၀န္နဲ႔မျပေတာ့ဘဲ ကိုယ့္ဘာသာေဆးပဲ ေသာက္ေနတာမ်ဳိးေတာ့ မျဖစ္ပါဘူး။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
