၊ မိုးမင္းထြန္း ၊
ကမာၻ႕အေပ်ာ္ရြႊင္ဆံုးလူသားဟာ ဘယ္သူလဲဆိုတာကို ဂူးဂဲလ္မွာရွာေဖြၾကည့္ရင္ မက္သယူးရီကာ့ဒ္ဆိုတဲ့နာမည္ကို ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
အသက္ ၆၉ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ တိဘက္ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီး ရီကာ့ဒ္ကို ကမာၻ႕အေပ်ာ္ရြႊင္ဆံုးလူသားအျဖစ္ သိပၸံပညာရွင္မ်ားက သတ္မွတ္ထားၾကပါတယ္။ ၀စ္ကြန္စင္တကၠသိုလ္မွ အာ႐ံုေၾကာသိပၸံပညာရွင္ ရစ္ခ်က္ေဒ့ဗစ္ဆန္ ဦးေဆာင္တဲ့အဖြဲ႕ဟာ သူရဲ႕တရားထိုင္တာနဲ႔ ေမတၱာပို႔သမႈေတြအေပၚမွာ သူရဲ႕ဦးေႏွာက္အလုပ္လုပ္ပံုကို ၁၂ ႏွစ္ၾကာ စမ္းသပ္ခဲ့ၾကၿပီး အဲဒီေတြ႕ရွိခ်က္ေတြအေပၚမွာ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ေဒ့ဗစ္ဆန္ဟာ ရီကာ့ဒ္ရဲ႕ဦးေခါင္းမွာ အာ႐ံုခံကိရိယာ ၂၅၆ ခုကိုတပ္ဆင္ၿပီး စမ္းသပ္ရာမွာ တရားထိုင္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ သူရဲ႕ဦးေႏွာက္ဟာ အသိ၊ ဂ႐ုစိုက္မႈ၊ ေလ့လာမႈ၊ မွတ္ဥာဏ္တို႔နဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ ဂမ္မာေရာင္ျခည္လႈိင္းေတြကို လႊင့္ထုတ္တာကို ေတြ႕ရွိရပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး သူရဲ႕ဦးေႏွာက္ဘယ္ဘက္အျခမ္း အေရွ႕ဘက္အလႊာမွာလည္း သာမန္ထက္ပိုတဲ့လုပ္ေဆာင္မႈ တိုးတက္လာတာကိုလည္း ေတြ႕ရွိခဲ့ရပါတယ္။ ဒီဦးေႏွာက္အလႊာဟာ ေပ်ာ္ရႊင္မႈကိုတိုးတက္ေစၿပီး အဖ်က္စိတ္ကိုေလ်ာ့က်ေအာင္ျပဳလုပ္ေပးတဲ့ အလႊာလို႔လည္းသိရပါတယ္။ ဒီလိုေတြ႕ရွိမႈကို အရင္က အာ႐ံုေၾကာသိပၸံပညာမွာ မွတ္တမ္းမတင္ရေသးဘူးလို႔လည္း ေဒ့ဗစ္ဆန္ကေျပာပါတယ္။
ကမာၻ႕အေပ်ာ္ရႊင္ဆံုးလူသားအျဖစ္ မီဒီယာေတြက အလြန္အကြၽံ ခ်ီးေျမႇာက္တာကို သေဘာမက်ေပမယ့္ တစ္ေနကုန္မပ်င္းမရိဘဲ တရားထိုင္တာကို ႏွစ္သက္တဲ့ရီကာ့ဒ္က သူဟာပံုမွန္အားျဖင့္ စိတ္ခ်မ္းသာေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ လူတစ္ေယာက္ပါလို႔၀န္ခံပါတယ္။
စိတ္ခ်မ္းသာေပ်ာ္ရႊင္ေစမယ့္ နည္းလမ္းေတြကိုလည္း ရီကာ့ဒ္က အႀကံျပဳခဲ့ပါတယ္။ “ငါ ငါ ငါ” လို႔ေတြးတာကို ရပ္ရမယ္လို႔သူကဆိုပါတယ္။ တစ္ေနကုန္ ငါ ငါ လို႔ေတြးေနတာဟာ မြန္းက်ပ္ေမာပန္းကာ ဖိအားတိုးေစၿပီး စိတ္မခ်မ္းသာမႈကိုျဖစ္ေစပါတယ္။ စိတ္ခ်မ္းသာလိုရင္ အမ်ားအက်ဳိးေဆာင္တဲ့ စိတ္ကိုထားရမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ပရဟိတစိတ္ထားတာဟာ အမ်ားအတြက္ေကာင္းမြန္သလို ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ရဲ႕ စိတ္ခ်မ္းသာျခင္း၊ ကိုယ္က်န္းမာျခင္းကိုျဖစ္ေစတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
မာရသြန္သမားေတြဟာ ၿပိဳင္ပြဲယွဥ္ၿပိဳင္ဖို႔ ေလ့က်င့္ရသလို စိတ္ခ်မ္းသာဖို႔လည္း ေလ့က်င့္ႏိုင္တယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ ရီကာ့ဒ္ရဲ႕ ေလ့က်င့္နည္းကေတာ့ တရားထိုင္တာပဲျဖစ္ပါတယ္။ စိတ္ခ်မ္းသာေစမယ့္ အေတြးေတြကို စိတ္မပ်ံ႕လြင့္ေစဘဲ တစ္ေန႔ ၁၀ မိနစ္ကေန ၁၅ မိနစ္ခန္႔ေတြးေပးတာကလည္း ေပ်ာ္ရႊင္ေစတဲ့ နည္းလမ္းေကာင္းပါပဲ။ ဒီလိုေလ့က်င့္မႈကို ႏွစ္ပတ္ေလာက္ျပဳလုပ္လိုက္ရင္ပဲ သိသိသာသာေပ်ာ္ရႊင္မႈကို ခံစားရမယ္လို႔ ႏွစ္ ၅၀ၾကာ ေလ့က်င့္မႈအေတြ႕အႀကံဳရွိတဲ့ ရီကာ့ဒ္ကဆက္ေျပာပါတယ္။ တစ္ေန႔ မိနစ္ ၂၀ တရားထိုင္ေပးတာကလည္း လူေတြကို ပိုမိုေပ်ာ္ရႊင္လာေစတယ္ဆိုတာကို သူရဲ႕ေလ့လာမႈအရ ေတြ႕ရွိရတယ္လို႔လည္း ေဒ့ဗစ္ဆန္က ေထာက္ခံေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။