၊ ဇြန္ခိုင္ဦး ၊ (ေဆး၀ါးတကၠသိုလ္)
ကိုက္ခဲနာက်င္မႈဆိုတာ ႐ုတ္တရက္ျဖစ္ေပၚတာရွိသလို လနဲ႔ခ်ီၿပီး ဒါမွမဟုတ္ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီးျဖစ္ေပၚတဲ့ နာတာရွည္ကိုက္ခဲနာက်င္တဲ့ ေ၀ဒနာလည္းရွိပါတယ္။ နာတာရွည္ကိုက္ခဲနာက်င္တဲ့အခါ ခႏၶာကိုယ္တင္မက စိတ္ခံစားမႈကိုလည္း ထိခိုက္ေစပါတယ္။
(၁) ေရေသာက္ပါ
ၾေပသ Mayo Clinic ရဲ႕ ေလ့လာမႈအရ ေရဓာတ္ခမ္းေျခာက္ရင္ နာတာရွည္ကိုက္ခဲနာက်င္တဲ့ ေ၀ဒနာလကၡဏာေတြကို ပိုဆိုးေစႏိုင္တယ္လုိ႔သိရပါတယ္။ ဒီလိုအေျခအေနမွာ ေကာ္ဖီ၊ ေဆာ္ဒါအခ်ဳိရည္တို႔ကို ေလွ်ာ့ၿပီး ေရမ်ားမ်ားေသာက္ေပးပါ။
(၂) အစားအေသာက္ကို ေရြးခ်ယ္စားပါ
အစာေၾကလြယ္တဲ့အစာေတြက ေရာင္ရမ္းမႈကို သက္သာေစပါတယ္။ နာက်င္ကိုက္ခဲေရာင္ရမ္းမႈကို ျဖစ္ေစတဲ့ အစာေတြက အစိမ္းေရာင္ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ အိုမီဂါ၃ ဖက္တီးအက္စစ္ပါ၀င္မႈမ်ားတဲ့ အစာ၊ ကၫြတ္၊ ဆီးသီး၊ နာနတ္သီး၊ ပဲပိစပ္ထုတ္ကုန္ စတာေတြျဖစ္ပါတယ္။ေရာင္ရမ္းကိုက္ခဲမႈသက္သာေစဖို႔ ျပဳျပင္ထားတဲ့ အစာ၊ ၀ိုင္နီ၊ အဆီမ်ားတဲ့ အနီေရာင္အသားေတြကို ေလွ်ာ့ စားရပါမယ္။
(၃) နႏြင္းမႈန္႔(ဆႏြင္းမႈန္႔)စားပါ
နႏြင္းမႈန္႔က နာတာရွည္ကိုက္ခဲနာက်င္တဲ့ ေ၀ဒနာကိုသက္သာေစပါတယ္။ နႏြင္းမႈန္႔မွာ ကာကူမင္ဓာတ္ပါတာေၾကာင့္ အသည္းနဲ႔ေက်ာက္ကပ္ကို ထိခိုက္မႈမျဖစ္ေစဘဲ ေရာင္ရမ္းမႈသက္သာေစပါတယ္။
(၄) ေယာဂက်င့္ပါ၊ တရားထိုင္ပါ
ေယာဂက်င့္တာေၾကာင့္ စိတ္ဖိစီးမႈေလ်ာ့ပါးသလို သန္စြမ္းေပ်ာ့ေပ်ာင္းေစပါတယ္။ စိတ္ဖိစီးမႈဟာ နာတာရွည္ကိုက္ခဲနာက်င္မႈျဖစ္ေစတဲ့ အခ်က္တစ္ခုပါ။ တရားထိုင္တာကလည္း အပန္းေျပေစပါတယ္။
(၅) ကိုယ္ေနဟန္ကို စမတ္က်စြာေနထိုင္ပါ
အထိုင္မမ်ားပါေစနဲ႔။ တစ္ခ်ိန္လံုး တီဘီေရွ႕ ဒါမွမဟုတ္ ကြန္ပ်ဴတာပဲသံုးေနရင္ ကိုယ္ေနဟန္ထိခိုက္ၿပီး နာက်င္မႈကိုပိုဆိုးေစႏိုင္ပါတယ္။ ထိုင္တဲ့အခါမွာလည္း ခႏၶာကိုယ္ကိုေျဖာင့္မတ္ေအာင္ထားပါ။
(၆) အနားယူၿပီး အိပ္ေရး၀၀ အိပ္စက္ပါ
နာက်င္ကိုက္ခဲတဲ့ ေ၀ဒနာကို ၾကာရွည္ခံစားေနရရင္ အနားယူၿပီး အိပ္ေရး၀၀အိပ္စက္ပါ။ ဒီနည္းက စိတ္ဖိစီးမႈ ေျပေလ်ာ့ၿပီး စြမ္းအားတိုးေစပါတယ္။
(၇) နာက်င္မႈသက္သာေစမည့္နည္းလမ္းကို တိုင္ပင္ပါ
ဘ၀ေနထိုင္စားေသာက္မႈပံုစံကို က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီေအာင္ ျပဳျပင္ၿပီးခ်ိန္မွာေတာင္ တစ္ကိုယ္လံုး နာက်င္ကိုက္ခဲတဲ့ေ၀ဒနာ ခံစားေနရရင္ ဆရာ၀န္နဲ႔ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးသင့္ေနပါၿပီ။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
