ပါေမာကၡေဒၚသန္းသန္းေအး (ဆီးခ်ဳိႏွင့္အေထြေထြေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး)
၁၁။ ညစာထမင္း
ညစာမစားမီ ဆီးခ်ဳိေဆးကို ၫႊန္ထားတဲ့အတိုင္း ေသာက္ရပါမယ္။ ေခတၱေစာင့္ၿပီးမွ ထမင္းစားပါ။
ညစာထမင္းကို အမ်ားအားျဖင့္ အားရပါးရ မ်ားမ်ား စားေလ့ရွိပါတယ္။ တစ္ေန႔တာလံုး အလုပ္မ်ားသူေတြဟာ စားတာ၊ေသာက္တာ မမွန္ဘဲ အလုပ္ၿပီးခ်ိန္ ညစာစားေတာ့မွ အတိုးခ်ၿပီး ဗိုက္ေတြျပည့္တင္းေအာင္ စားျဖစ္သြားတတ္ၾကပါတယ္။ အရွိန္မထိန္းႏိုင္ဘဲ စားသင့္တဲ့ ကယ္လိုရီအာဟာရထက္ ပိုလြန္သြားေတာ့ အ၀လြန္တာျဖစ္မယ္။ ၀သူေတြအဖို႔ ၀ိတ္ခ်ဖို႔ ပိုခက္ခဲသြားပါမယ္။
ေနာက္တစ္မ်ဳိးျဖစ္တတ္တာကေတာ့ ညစာ မစားေတာ့ဘဲ ေနတဲ့သူေတြလည္း ႐ွိၾကျပန္ပါတယ္။ အစာမ႐ွိဘဲ ေသာက္ထားတဲ့ေဆးအားေတြက မ်ားေနျပန္ရင္လည္း ညအိပ္ေပ်ာ္ေနခ်ိန္မွာ ေသြးခ်ဳိအက်လြန္တာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒီႏွစ္မ်ိဳးလံုးကို ေ႐ွာင္႐ွားရပါမယ္။
အိမ္ရွင္မေတြအတြက္ ေနာက္ထပ္သတိေပးစရာတစ္ခုကေတာ့ မိသားစု၀င္ေတြ စားလို႔မကုန္ဘဲ ပိုလွ်ံေနတဲ့အစားအစာေတြကို ႏွေမ်ာၿပီး ကုန္ေအာင္ရွင္းပစ္ၾကတာ မၾကာခဏေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ အိမ္ေနာက္ေဖးရဲ႕အမိႈက္ပံုးလို႔ ေခၚၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိမ္ရွင္မေတြ ပိုၿပီး၀လာၾကပါတယ္။ ဗိုက္ျပည့္ေနရင္ ႏွေမ်ာၿပီးစားတာမ်ဳိးကို ေရွာင္ရပါမယ္ . . .
ညစာစားခ်ိန္ေတြကလည္း ဘ၀ေနထိုင္မႈ ပံုစံေပၚမူတည္ၿပီး တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္မတူၾကပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ အိပ္ခ်ိန္နဲ႔ကပ္ၿပီး ညစာေနာက္က် စားရင္စားသမွ်ခြန္အားကယ္လိုရီေတြကို ကိုယ္လက္ လႈပ္ရွားျခင္းျဖင့္ သံုးျဖဳန္းပစ္တာမရွိလို႔ အဆီအျဖစ္ စုေဆာင္းသိုလွာင္ထားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိပ္ခါနီး ညစာ၀ေအာင္မစားသင့္ပါဘူး။ အ၀လြန္တာျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ညစာထမင္းကို ၇နာရီ ထက္ေနာက္က်ၿပီး မစားသင့္ပါဘူး။
ညစာမွာ ဘာေတြစားႏိုင္သလဲဆိုေတာ့ ပံုမွန္ထမင္းနဲ႔ဟင္းေတြ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ ပဲအမ်ဳိးမ်ဳိး၊ အသားငါးေတြစံုေအာင္စားပါ။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မ်ားေနသူေတြအဖို႔ ထမင္းကို ခါတိုင္းထက္ ေလွ်ာ့စားပါ။ အဆီမ်ားတဲ့အစာ၊ ဆီျပန္ဟင္း၊ ေခါက္ဆြဲ ေၾကာ္၊ ၾကာဇံေၾကာ္၊ ဒန္ေပါက္ထမင္း စတဲ့ အလြယ္ စာေတြကို ေရွာင္ပါ။ အလုပ္ၾကမ္းလုပ္သူ ေတြမွာ ကယ္လိုရီပိုလိုအပ္ၿပီး ႐ံုးထိုင္ရသူေတြ၊ အိမ္မွာ နားနားေနေန အားလပ္ေနတဲ့သူေတြ၊ ပင္စင္စား ေတြအဖို႔ေတာ့ ကယ္လိုရီေလ်ာ့လိုပါမယ္။
အိမ္ရွင္မေတြအတြက္ ေနာက္ထပ္သတိေပးစရာတစ္ခုကေတာ့ မိသားစု၀င္ေတြ စားလို႔မကုန္ဘဲ ပိုလွ်ံေနတဲ့အစားအစာေတြကို ႏွေမ်ာၿပီး ကုန္ေအာင္ ရွင္းပစ္ၾကတာ မၾကာခဏေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ အိမ္ ေနာက္ေဖးရဲ႕အမိႈက္ပံုးလို႔ ေခၚၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိမ္ရွင္မေတြ ပိုၿပီး၀လာၾကပါတယ္။ ဗိုက္ျပည့္ေနရင္ ႏွေမ်ာၿပီးစားတာမ်ဳိးကို ေရွာင္ရပါမယ္။
ညေနစာစားၿပီး ေသြးတြင္းအဆီက်ေဆး statin “ စတက္တင္” နဲ႔ တျခားေဆးေတြေသာက္ဖို႔ မေမ့ပါနဲ႔။
၁၂။ ညစာစားၿပီး လမ္းအနည္းငယ္ေလွ်ာက္ၿပီးမွ ထိုင္ပါ
ညစာစားၿပီး ဘာလုပ္ၾကသလဲ။ အမ်ားအားျဖင့္ ဖန္သားျပင္ကို ၾကည့္႐ႈတဲ့ အလုပ္ေတြ လုပ္ၾကပါ တယ္။ ဒါကို screen time လို႔ေခၚပါတယ္။ တီဗီ အ ၾကာႀကီးၾကည့္တာ၊ ဇာတ္လမ္းတြဲေတြ ဆက္တိုက္ မထစတမ္းၾကည့္တာေတြ ေလွ်ာ့ရပါမယ္။ ကြန္ပ်ဴတာ၊ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ၾကည့္တာ၊ ကြန္ပ်ဴတာေရွ႕မွာအၾကာႀကီး အလုပ္လုပ္တာ၊ ဂိမ္းအၾကာႀကီးကစားတာ . . ဒါေတြကို သတိထားၿပီး ေလွ်ာ့သင့္ပါတယ္။ စကရင္တိုင္းမ္ screen time မ်ားေလေလ အ၀လြန္တာနဲ႔ အတူ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ၊ ေလငန္းေရာဂါ၊ ဆီးခ်ဳိနဲ႔ေသြးတိုးေရာဂါေတြလည္း ပိုျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)