ေမး. တြံေတးၿမိဳ႕နယ္၊ ၁၉ မိုင္ကုန္းက ရြာေလးတစ္ရြာမွာ ကေလးသံုးဦးကို ပေယာဂ၀င္တယ္ဆိုၿပီး ပေယာဂဆရာက ကုသလိုက္၊ ႐ိုက္ႏွက္လုိက္၊ ကန္ေၾကာက္လိုက္လုပ္ရင္း ေသဆံုးသြားခဲ့ရပါတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္က လူအေတာ္မ်ားမ်ားကို ထိတ္လန္႔ေစခဲ့ပါတယ္။ က႐ုဏာေဒါသလည္း ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီရြာက လူေတြကေတာ့ ဒီဆရာသာမကုေပးရင္ ကေလးေတြက သူတို႔ကိုကိုက္စားေတာ့မွာလို႔လည္း ထင္ျမင္ထားၾကပါတယ္။ ကြၽန္မသိခ်င္တာက ပေယာဂဆိုတာ တကယ္ရွိပါသလား၊ ဒါက စိတ္က်န္းမာေရးအရ ဘာျဖစ္ႏိုင္မလဲဆိုတဲ့ ဆရာ့အျမင္ကို သိခ်င္ပါတယ္ဆရာ။
ေဒၚနီ၊ စမ္းေခ်ာင္း။
ေဒါက္တာဦးအုန္းေက်ာ္ (စိတ္က်န္းမာေရးဆရာ၀န္ႀကီး)မွ ေျဖၾကားေပးပါသည္။
ေျဖ. တြံေတးၿမိဳ႕နယ္၊ ၁၉ မိုင္ကုန္းရြာတစ္ရြာက အျဖစ္အပ်က္ကို ၾကားရေတာ့ “အုပ္စုထဲမွာ လြဲမွားတဲ့ အယူစြဲျဖစ္ပြားျခင္း” (Mass Delusion) အေၾကာင္းကို စဥ္းစားမိပါတယ္။ မမွန္ကန္တဲ့ ေကာလာဟလ သတင္းကို ရပ္ကြက္ထဲမွာ လက္ခံယံုၾကည္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရြာထဲမွာ တေစၦသရဲ ပူးကပ္တာေတြ၊ အပမွီတာေတြျဖစ္ေနၿပီလုိ႔ အလ်င္အျမန္ သတင္းပ်ံ႕ႏွံ႔သြားၿပီး အမ်ားစုက ဟုတ္ႏိုးႏိုးနဲ႔ ယံုၾကည္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီယံုၾကည္မႈဟာ ႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထံုးစံနဲ႔ ဖီလာဆန္႔က်င္တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ေခတ္သစ္ေဆးပညာက လက္မခံေတာ့ေပမယ့္ လူထုထဲမွာ တေစၦသရဲ ယံုၾကည္မႈ အနည္းအမ်ား ရွိေနတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီကိစၥကို ေန႔စဥ္ ေျပာဆိုေနၾကတာ မဟုတ္ဘူး။ ၁၉ မိုင္ကုန္းရြာေလးမွာေတာ့ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ဒီကိစၥဟာ ေရွ႕တန္းေရာက္လာပံုရပါတယ္။ လူေတြ အေျပာမ်ားတဲ့ ေကာလာဟလသတင္းအျဖစ္ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားတယ္။
ဒီေတာ့ ဘာျဖစ္သလဲ။ တေစၦသရဲကို ယံုၾကည္မႈ လြန္ကဲတဲ့ မိဘေတြဟာ သူတို႔သားသမီးေတြအတြက္ စိတ္ပူလာတယ္။ ကိုယ္ထင္ရင္ ကုတင္ေရႊနန္းဆိုတဲ့ စကားရွိတယ္ မဟုတ္လား။ ေၾကာက္စိတ္မႊန္လာတာေၾကာင့္ သားသမီးေတြမွာ တေစၦသရဲပူးတဲ့ လကၡဏာေတြ ေပၚေပါက္လာသလို ထင္ျမင္တတ္ၾကတယ္။ သားသမီးမွာ သန္ေကာင္ေရာဂါထလို႔ ဗိုက္နာရင္ သရဲ၀င္လာတယ္လို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်မိမယ္။ ကေလးက အိပ္မက္ထဲမွာ ေယာင္ေအာ္ရင္ တေစၦပူးေနၿပီလို႔တြက္မိမယ္၊ မိဘရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈ တိုက္တြန္းမႈေၾကာင့္ သားသမီးေတြ ကိုယ္တိုင္လည္း ဟစ္တီးရီးယားေရာဂါလကၡဏာ ခံစားလာရမယ္။ ဒီလိုအေျခအေနမွာ “ေတာမီးေလာင္ေတာ့ ေၾကာင္လက္ခေမာင္းခတ္”သူေတြ ရွိပါတယ္။ ပေယာဂ ဆရာေတြပါပဲ။
ဒီအခ်ိန္မွာ ပေယာဂဆရာရဲ႕ ၾသဇာအာဏာက ႀကီးမားပါတယ္။ သူတို႔ေျပာသမွ် မိဘေတြက သေဘာတူလြယ္မယ္၊ ဆရာႀကိဳက္သလိုလုပ္ပါ၊ ကေလးမွာ ပူးကပ္ေနတဲ့ မေကာင္းဆိုး၀ါးေတြ ထြက္သြားရင္ ေက်နပ္ပါတယ္ဆိုၿပီး အၾကမ္းဖက္ ကုသနည္းကို လက္ခံတတ္ၾကပါတယ္။ ၁၉ မိုင္ကုန္းရြာေလးမွာ ျဖစ္ပြားတဲ့ ကိစၥမ်ဳိးကို ဘယ္လိုကာကြယ္ႏိုင္သလဲ။
ျပည္သူလူထုထဲမွာ လက္ခံက်င့္သံုးေနတဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္ေတြကို ခ်က္ခ်င္း ေျပာင္းလဲပစ္လို႔ မရပါဘူး။ အခ်ိန္ယူၿပီး စိတ္က်န္းမာေရး ပညာေပးလုပ္ငန္းေတြကို ဆက္တိုက္ေဆာင္ရြက္ေနရမွာပါ။ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ယံုၾကည္မႈကို အတင္းအဓမၼ ေဖ်ာက္ခိုင္းလို႔လည္း မရပါဘူး။ ဒါက သူပိုင္ခြင့္ရွိတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္တစ္ခုရွိပါတယ္။ အႏၲရာယ္ျဖစ္ေစတဲ့ “ေဆးၾကမ္း”ေကြၽးၿပီး ကုသနည္း၊ ႐ိုက္ႏွက္ကုသနည္းေတြကိုေတာ့ ခြင့္မျပဳသင့္ပါဘူး။ ကာယကံရွင္က ခြင့္ျပဳေပမယ့္ တစ္ဦးက တစ္ဦးကို အနာတရျဖစ္ေအာင္ ႐ိုက္ႏွက္ခြင့္ မရွိပါဘူး။ “သူက ငါ့ကို ႐ိုက္ခြင့္ေပးလို႔ သူ႔ကို ငါ႐ိုက္တာ”လို႔ ထုေခ်လို႔မရပါဘူး။ ပေယာဂဆရာေတြ သတိထားသင့္တဲ့ အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)