ပါေမာကၡဦးတင္၀င္း(မ်က္စိအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး)
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မ်က္စိထဲ ေကာ္( super glue) ၀င္တဲ့ ျပႆႆႆႆနာအေတာ္မ်ားပါတယ္။ စူပါဂလူးကို မ်က္စိထဲ မွားခတ္မိရင္ဓာတုပစၥည္းေၾကာင့္ ေလာင္ကြၽမ္းမႈျဖစ္တတ္တယ္။ အဲဒီအခါ မ်က္စိက နီလာတယ္၊ နာလာတယ္။
မ်က္စိထဲ ေကာ္မွားခတ္မိၿပီဆိုလွ်င္ . .
မ်က္စိထဲကိုမ်က္စဥ္းဘူးနဲ႔ ေကာ္ဘူးမွားခတ္မိၿပီဆိုရင္ဘာမွအေထြအထူးလုပ္စရာမလိုပါဘူး။ ေရမ်ားမ်ားနဲ႔စင္ေအာင္ေဆးရပါမယ္။ ေကာ္ကို ထုတ္ရပါမယ္။ အရင္ဆံုးေကာ္ကို လက္နဲ႔ပဲ ျခစ္ထုတ္ရပါတယ္။ တကယ္လို႔ ေကာ္ကိုလက္နဲ႔ ျခစ္ထုတ္လို႔ မရဘူးဆိုရင္ နည္းပညာနဲ႔ုျခစ္ထုတ္ရပါတယ္။ၿပီးလို႔ရွိရင္ ပဋိဇီ၀ပိုးသတ္ေဆးနဲ႔ စတီး႐ြိဳက္ပါတဲ့ မ်က္စဥ္းေဆး (Antibiotic & steroid eye drop)ကို ေပးရပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ အခ်ိန္တန္ရင္ သက္သာသြားပါတယ္။ စိုးရိမ္စရာမရွိပါဘူး။ ဒီလိုမ်ဳိး ေသခ်ာကုလိုက္ရင္ မ်က္စိကြယ္တဲ့အထိ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။
မ်က္စိထဲ ေကာ္မွားထည့္ၿပီး ကုသမႈေနာက္က်လွ်င္ . .
တခ်ဳိ႕လူနာေတြက ေရာက္တာ ေနာက္က်ပါတယ္။ အဲဒီလို ေနာက္က်တဲ့အခါ စူပါဂလူးေၾကာင့္ မ်က္ၾကည္လႊာမွာ ရွိတဲ့ Limbus က ပင္မဆဲလ္ေတြကို ထိသြားပါတယ္။ ပင္မဆဲလ္ရဲ႕ လုပ္ငန္းတစ္ခုက မ်က္ၾကည္လႊာမွာရွိတဲ့ ဆဲလ္( Corneal Epithelial Cells )ေလးေတြကို အသစ္ထုတ္ေပးတာပါ။ ေနာက္ လုပ္ငန္းတစ္ခုက မ်က္ၾကည္လႊာကိုအကာအကြယ္သဖြယ္ လုပ္ေပးတာပါ။ အဲဒီေတာ့ ေကာ္ေၾကာင့္ ပင္မဆဲလ္ေတြ ထိခိုက္သြားတဲ့အခါ မ်က္ၾကည္လႊာက ေရာင္ရမ္းလာပါတယ္၊ ေဖာေရာင္လာပါတယ္။ အဲဒီအခါ အျမင္အာ႐ံုက က်သြားပါတယ္။
ဒီလိုအေျခအေနမွာ ေကာင္းတဲ့ မ်က္စိက Limbus ပင္မဆဲလ္ကိုယူၿပီး အစားထိုးကုသမႈ လုပ္ေပးရပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔လည္း မေကာင္းေသးပါဘူး။ မ်က္ၾကည္လႊာက ေသြးေၾကာေတြကိုျခစ္ထုတ္ၿပီး သေႏၶသားအခ်င္း( Amiotic Membrane )နဲ႔အစားထိုးကုေပးရပါတယ္။ ဒါကို ႏွစ္လေလာက္ေစာင့္ၾကည့္ရပါတယ္။ ေစာင့္ၾကည့္လို႔ ေရာင္ရမ္းမႈကက်သြားၿပီဆိုရင္ မ်က္ၾကည္လႊာျခစ္ထုတ္မႈ (Cornea Graft)လုပ္ရပါတယ္။ ဒါက မေအာင္ျမင္ႏိုင္တဲ့အတြက္ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ DALK ဆိုတဲ့ နည္းနဲ႔လုပ္ရပါမယ္။ အဲဒီမွာ လိုအပ္တဲ့ အပိုင္းကိုပဲ အစားထိုးတဲ့ DALK-Deep Anterior Lamellar Keratoplasty ဆိုတဲ့နည္းနဲ႔ ကုသလိုက္တဲ့အတြက္ ေရရွည္ အာမခံခ်က္ရွိပါတယ္။
တကယ္လို႔ေကာ္ေၾကာင့္ မ်က္ခြံနဲ႔မ်က္ဆန္က ကပ္သြားတဲ့အေျခအေနျဖစ္ၿပီး ေသြးေၾကာေတြ အမ်ားႀကီးရွိလာတယ္၊ အမာရြတ္ေတြ ထင္လာတယ္ဆိုရင္ ဒီနည္းနဲ႔မရေတာ့ပါဘူး။ Synblephanon ဆိုတဲ့နည္းနဲ႔ခြာၿပီး ပင္မဆဲလ္ကို ရေအာင္ ထည့္ေပးရပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ အထိုက္အေလ်ာက္ ေခ်ာေမြ႕သြားပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ Boston-Keratoprothesis ဆိုတာ ထည့္ေပးရပါတယ္။ ဒီနည္းက လုပ္ရတာ ခက္ခဲမႈရွိတယ္၊ အႏၲရာယ္မ်ား တယ္၊ ဒါေပမဲ့ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ တစ္ကမၻာ လံုးမွာဒါမ်ဳိးလုပ္ႏိုင္တဲ့ မ်က္စိေဆး႐ံုဆိုတာ အေတာ္ေလးရွားပါတယ္။ဒီနည္းနဲ႔ ကုၿပီးရင္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေသခ်ာဂ႐ုစိုက္ေပးရပါတယ္။
ဒီ Boston-Keratoprothesis ကို အစားထိုး ထည့္ေပးၿပီးရင္ မ်က္စိဆရာ၀န္ထံ တစ္လတစ္ခါ- ႏွစ္လတစ္ခါဆိုသလို ရာသက္ပန္ လာျပေနရမွာ ျဖစ္ တဲ့အတြက္ နယ္ကလူနာေတြ ဆိုရင္ေတာ့ ဒီနည္းနဲ႔ မလုပ္ေပးပါဘူး။ Boston-Keratoprothesis က နယူးေယာ့ခ္မွာ၀ယ္ရင္ အေမရိကန္ေဒၚလာတစ္ေသာင္းခြဲရွိပါ တယ္။ ဒီမွာ အလွဴရွင္ေတြကို စည္း႐ံုးၿပီး အခမဲ့နီးပါး ရေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ ပါတယ္။ရန္ကုန္ မ်က္စိအထူးကုေဆး႐ံုမွာ Boston-Keratoprothesis ထည့္ၿပီး ကုသမႈေပးႏိုင္ခဲ့တာ လူနာ ငါးေယာက္ေျမာက္ ရွိခဲ့ပါၿပီ။ေနာက္ဆံုးလုပ္ေပးခဲ့တာ ေမာ္လၿမိဳင္က ကေလး လူနာေလး ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒီလူနာေလးဆိုရင္ အလွဴရွင္ေတြရဲ႕ ေက်းဇူးနဲ႔ တစ္ျပားမွ မကုန္ဘဲ လုပ္ႏိုင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။