———၊ ေဒါက္တာအုန္းေက်ာ္ (စိတ္က်န္းမာေရးအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး) ၊——— ပီတာက အသက္ ၁၉ ႏွစ္အရြယ္၊ မိဘနဲ႔အတူ ေနထိုင္သူျဖစ္တယ္။ ၁၂ တန္းေအာင္ၿပီးေပမယ့္ အမွတ္မေကာင္းလို႔ အလုပ္သင္စက္ျပင္သင္တန္း တက္ေနပါတယ္။ အားလပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ေဆးေျခာက္ရွဴတဲ့ အက်င့္ရွိတယ္။ တစ္ခါတရံ စိတ္ၾကြရူးသြပ္ေဆးအထိ...
———၊ စူး (ေဆး၀ါးတကၠသိုလ္) ၊——— ထိန္းမႏိုင္သိမ္းမရ အေၾကာက္လြန္တဲ့စိတ္ ခံစားရတာက လူတစ္ေယာက္ကို အလြန္အမင္း ထိတ္လန္႔ေစပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္က ထိန္းမႏိုင္သိမ္းမရ အေၾကာက္လြန္တဲ့စိတ္ ခံစားရတဲ့အခါ သူတို႔ခင္ပြန္းေတြ၊ ဇနီးေတြ၊ မိဘေတြနဲ႔ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းေတြအဖို႔ ဘယ္လိုႏွစ္သိမ့္ေပးရမယ္ဆိုတာ မသိၾကတာမ်ားပါတယ္။ အဲဒီအခါ အေၾကာက္လြန္စိတ္...
—–၊ ေဒါက္တာအုန္းေက်ာ္ (စိတ္က်န္းမာေရးအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး) ဦးေႏွာက္လွ်ပ္စစ္လႈိင္း ၊—– “အလိုလိုေနရင္း ေပ်ာ္ရႊင္ျမဴးထူးေနျခင္း၊ မိမိကိုယ္မိမိ ယံုၾကည္မႈလြန္ကဲျခင္း၊ ဘ၀င္ျမင့္စိတ္၀င္ျခင္း၊ စိတ္ခြန္အားတိုးတက္မ်ားျပားေနသလို ခံစားရျခင္း၊ လႈပ္ရွားမႈလြန္ကဲျခင္း၊ မေမာႏိုင္/ မပန္းႏိုင္ ျပဳမူလုပ္ကိုင္ေနျခင္း၊ အိပ္ေရးပ်က္ျခင္း၊ မအိပ္ေပမယ့္ အိပ္ခ်င္စိတ္မရွိဘဲ လန္းဆန္းေနျခင္း၊ စကားေျပာမ်ားျခင္း၊...
—–၊ ေဒါက္တာအုန္းေက်ာ္ (စိတ္က်န္းမာေရးအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး) ဦးေႏွာက္လွ်ပ္စစ္လႈိင္း ၊—– ဦးေႏွာက္တစ္ခုလံုးမွာ ဦးေႏွာက္ကလာပ္စည္း စုစုေပါင္း ၁၀ ဘီလီယံရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီကလာပ္စည္းေတြက ျဖာထြက္လာတဲ့ အာ႐ံုေၾကာမွ်င္ေတြကေတာ့ မေရတြက္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ရွိလိမ့္မယ္။ ဦးေႏွာက္ဇီ၀သဘာ၀လုပ္ငန္း ျပဳလုပ္တိုင္း ဦးေႏွာက္ကလာပ္စည္းနဲ႔ အာ႐ံုေၾကာမွ်င္ေတြထဲမွာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္...
———၊ ေဒါက္တာအုန္းေက်ာ္ (စိတ္က်န္းမာေရးအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး) ၊——— ဆံုးရႈံးျခင္းေ၀ါဟာရမွာ “ဆံုး” နဲ႔ “ရႈံး” စကားလံုးႏွစ္မ်ဳိးပူးတြဲထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဆံုးက က်ဆံုးျခင္း၊ ေပ်ာက္ဆံုးျခင္း၊ ကုန္ဆံုးျခင္းနဲ႔ သက္ဆိုင္တယ္။ ဥပမာ – မိသားစု၀င္တစ္ဦးဦး ေသဆံုးျခင္း၊ ပစၥည္းဥစၥာ ပ်က္စီးကုန္ဆံုးျခင္း...
ေဂး၊ လိင္တူခ်စ္သူနဲ႔ MSM အမ်ားစုမွာ စိတ္က်န္းမာေရးျပႆနာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ပိုမ်ားေပမယ့္ သူတို႔ေတြက စိတ္က်န္းမာေရးေကာင္းမြန္ေအာင္ ထိန္းထားႏိုင္စြမ္းရွိပါတယ္။ တျခားလူေတြလိုပဲ MSM အမ်ားစုဟာ စိတ္ဓာတ္ႀကံ့ႀကံ့ခံႏိုင္စြမ္းရွိၿပီး ခြဲျခားဆက္ဆံခံရတာ၊ လူအမ်ားရဲ ႔ျပစ္တင္႐ႈံ ႔ခ်ခံရတာ စတဲ့ စိတ္ဖိစီးမႈျဖစ္ေစတဲ့ ဆိုးက်ဳိးအမ်ားစုကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္...
———၊ ေဒါက္တာအုန္းေက်ာ္ (စိတ္က်န္းမာေရးအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး) ၊——— ေက်ာင္းက်န္းမာေရး ပညာေပးေဟာေျပာပြဲတစ္ခုမွာ ကေလးသူငယ္ စိတ္က်ေရာဂါအေၾကာင္းကို စာေရးသူ တင္ျပေဆြးေႏြးျဖစ္တယ္။ “ကေလးဆိုတာ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ေနထိုင္သြားလာတတ္တဲ့ အရြယ္ပါ။ ကေလးသူငယ္ စိတ္က်ေရာဂါ ခံစားရတာ ရွိလို႔လား”လို႔ ေက်ာင္းဆရာမတစ္ေယာက္က ေမးျမန္းပါတယ္။ “ရွိတတ္ပါတယ္။ သတိမထားမိလို႔...
—–၊ ေဒါက္တာအုန္းေက်ာ္ (စိတ္က်န္းမာေရးအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး – အၿငိမ္းစား) ၊—– စိတ္က်န္းမာေရးဌာနမွာ တြဲဖက္ထားတဲ့ ေနာက္ဆံုးႏွစ္ေဆးေက်ာင္းသားတိုင္း မိမိေလ့လာထားတဲ့ လူနာကို အုပ္စုထဲမွာ တင္ျပေဆြးေႏြးရပါတယ္။ အလွည့္က်တဲ့ ေဆးေက်ာင္းသားဂြၽန္က စတင္ေဆြးေႏြးပါတယ္။ “ဒီေန႔ ကြၽန္ေတာ္တင္ျပမယ့္ လူနာကေတာ့ မစ္ရွီလာျဖစ္ပါတယ္။ အသက္...
———၊ ဇြန္ခိုင္ဦး (ေဆး၀ါးတကၠသိုလ္) ၊——— “ စိတ္ဓာတ္က်တာက အေသးအမႊားလကၡဏာ တစ္ရပ္ဆိုရင္ ငိုတာလည္းမရွိ၊ သိသိသာသာ မေပ်ာ္ရႊင္တာမ်ဳိးလည္း မရွိတတ္ပါဘူး။ ဒီလို မထင္ရွားေပမယ့္ သင့္မိတ္ေဆြ၊ သင့္မိသားစု၀င္ ဒါမွမဟုတ္ သင္ကိုယ္တိုင္ စိတ္ဓာတ္က်ေနတယ္ဆိုတာ သတိျပဳႏိုင္မယ့္ သဲလြန္စေတြကို ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။”...
—–၊ ေဒါက္တာအုန္းေက်ာ္ (စိတ္က်န္းမာေရးအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး) ၊—– အိမ္နီးနားခ်င္းမိတ္ေဆြရဲ ႔သမီး မစ္ေအမီက မူႀကိဳေက်ာင္းဆရာမ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ေန႔မွာ စကားစပ္မိလို႔ မစ္ေအက ေမးျမန္းပါတယ္။ “မူႀကိဳေက်ာင္းသားအရြယ္ ကေလးေတြမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ခ်ဳိ႕ယြင္းတာရွိ၊မရွိ ဘယ္လိုသိရွိႏိုင္မလဲ” “ေအမီတို႔ မူႀကိဳေက်ာင္းဆရာသင္တန္းမွာ သင္ၾကားခဲ့ရဖူးတဲ့...