Healthy Life Ad
Q & A

ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါႏွင့္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားအားကစား

—၊ ပါေမာကၡဦးသိန္းျမင့္ (ဆီးခ်ဳိႏွင့္ အေထြေထြေရာဂါအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး) မေကြးေဆးတကၠသိုလ္၊ ေဆးပညာဌာန ၊—

Q. ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါနဲ႔ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈက ဘယ္ေလာက္အထိ ဆက္စပ္မႈရွိပါသလဲ ဆရာ။

A. ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါနဲ႔ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈကေတာ့ ဆက္စပ္မႈ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါမျဖစ္ခင္ တစ္မ်ဳိး၊ ျဖစ္ၿပီးရင္ တစ္မ်ဳိးေပါ့။ အကယ္၍ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ မျဖစ္ေသးတဲ့သူေတြ အထူးသျဖင့္ အႀကိဳဆီးခ်ဳိ ေသြးခ်ဳိေရာဂါအဆင့္ . . ေနာက္မၾကာခင္ ငါးႏွစ္အတြင္း ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ ျဖစ္လာႏုိင္ေျခ ရွိတဲ့သူေတြက အစားအေသာက္ကိုလည္း ဆင္ျခင္မယ္၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားအားကစားကိုလည္း တစ္ေန႔ မိနစ္ ၃၀-တစ္ပတ္မွာ ငါးရက္၊ မိနစ္ ၁၅၀ က်က်နနလုပ္မယ္ဆိုရင္ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါအဆင့္ ကူးေျပာင္းလာႏိုင္မႈက တစ္၀က္ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခုက တကယ္လို႔ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ ျဖစ္သြားခဲ့ၿပီဆိုပါေတာ့။ ဒီလူေတြက အစားအေသာက္လည္း ဆင္ျခင္မယ္၊ ေဆး၀ါးကိုလည္း စနစ္တက် ကုသမယ္ဆိုရင္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားအားကစား လုပ္တဲ့သူနဲ႔ မလုပ္တဲ့သူ ယွဥ္ၾကည့္တဲ့အခါ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားအားကစား လုပ္တဲ့သူေတြက ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မႈ ပိုေကာင္းတာကို ေတြ ႔ရပါတယ္။ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေသခ်ာေအာင္ တစ္ဖက္ကလည္း HbA1c စစ္ၾကည့္လိုက္တဲ့အခါ သံုးလအၾကာမွာ ံ HbA1c က ၀ ဒသမ ၅ ကေန ၁ ေလာက္အထိ က်ဆင္းသြားတယ္ဆိုတာကို ေတြ ႔ရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါရဲ ႔ ေနာက္ဆက္တြဲေရာဂါေ၀ဒနာေတြ၊ အထူးသျဖင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ၊ ေလငန္းေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏႈန္းကိုလည္း ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္တယ္ဆိုတာ ေတြ ႔ရပါတယ္။ ဒါေတြအျပင္ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ ရွိသူခ်င္းယွဥ္လိုက္တဲ့အခါ အားကစားလုပ္သူေတြက မလုပ္သူေတြထက္ ႀကံ့ခိုင္မႈပိုေကာင္းတာကို ေတြ ႔ရပါတယ္။ သူတို႔က အသက္အရြယ္ႀကီးတဲ့အထိ က်န္းက်န္းမာမာ ႀကံ့ႀကံ့ခိုင္ခိုင္နဲ႔ က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ဘ၀မွာ ေနထိုင္ႏိုင္ပါတယ္။ စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းမႈလည္း နည္းပါးတယ္ဆိုတာ ေတြ ႔ရပါတယ္။

“ အထူးသျဖင့္ အႀကိဳဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါအဆင့္ ေနာက္မၾကာခင္ ငါးႏွစ္အတြင္း ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ ျဖစ္လာႏုိင္ေျခရွိတဲ့သူေတြက အစားအေသာက္ကိုလည္း ဆင္ျခင္မယ္၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားအားကစားကိုလည္း တစ္ေန႔ မိနစ္ ၃၀-တစ္ပတ္မွာ ငါးရက္၊ မိနစ္ ၁၅၀ က်က်နန လုပ္မယ္ဆိုရင္ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါအဆင့္ ကူးေျပာင္းလာႏိုင္မႈက တစ္၀က္ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ပါတယ္။”

ၿခံဳေျပာရရင္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားအားကစား လုပ္တာက ေရာဂါမရွိေသးရင္လည္း ကာကြယ္ႏိုင္တယ္၊ ရွိေနရင္လည္း ထိန္းခ်ဳပ္မႈပိုေကာင္းေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္တယ္၊ ေနာက္ဆက္တြဲေရာဂါမျဖစ္ေအာင္လည္း ကာကြယ္ႏိုင္တယ္။ အနည္းဆံုးေတာ့ က်န္းမာႀကံ့ခိုင္တဲ့ဘ၀မွာ ေနႏိုင္ေအာင္ ကူညီေပးတယ္ဆိုတာ ေတြ ႔ရပါတယ္။

Q. ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါမျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုေနထိုင္စားေသာက္သင့္ပါသလဲ ဆရာ။

A. ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါမျဖစ္ေအာင္ က်န္းမာေရးနဲ႔ညီၫြတ္တဲ့ ေနထိုင္စားေသာက္မႈပံုစံနဲ႔ေနရင္ ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ေနထိုင္စားေသာက္လို႔ ေျပာတဲ့အတြက္ အေနအထိုင္နဲ႔ အစားအေသာက္ဆိုၿပီး ႏွစ္ပိုင္းကြဲသြားပါတယ္။ အစားအေသာက္မွာမွ အစားနဲ႔အေသာက္ဆိုၿပီးလည္း ႏွစ္ပိုင္းထပ္ကြဲေနပါတယ္။

အစားအေနနဲ႔ က်န္းမာေရးနဲ႔မညီတဲ့ အစာေတြကို ေရွာင္ရမယ္၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ညီတဲ့ အစာေတြကို စားေပးရမယ္။ က်န္းမာေရးနဲ႔မညီတဲ့ အစာေတြမွာ အဓိကအားျဖင့္ ခ်ဳိလြန္း၊ ငံလြန္း၊ အဆီမ်ားလြန္းတဲ့ အစာေတြကို ေရွာင္ၾကဥ္ရမယ္။ ျပန္ေၾကာ္ဆီ၊ ျပည့္၀ဆီေတြပါတဲ့ အစာေတြကို ေရွာင္ရပါမယ္။ ဒါေတြက ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေစတယ္၊ အ၀လြန္ေစတယ္၊ အ၀လြန္ေတာ့ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိျဖစ္ႏုိင္ေျခကို ပိုမ်ားလာေစပါတယ္။ သန္႔ရွင္းလတ္ဆတ္တဲ့ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ကို မ်ားမ်ားစားေပးရပါမယ္။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ ကိုယ္စားတဲ့ အစာေတြရဲ ႔ တစ္၀က္က ဟင္းသီးဟင္းရြက္ျဖစ္ရပါမယ္။ မျပည့္၀ဆီကို စားေပးရပါမယ္။

အေသာက္ပိုင္းအေနနဲ႔ ေဆးလိပ္၊ ေဆးရြက္ႀကီး ေသာက္သံုးမႈကို ေရွာင္ၾကဥ္ရပါမယ္။ အႏၲရာယ္ ျဖစ္ေစႏိုင္ေလာက္ေအာင္ အရက္ေသစာေသာက္သံုးမႈကို ေရွာင္ၾကဥ္ရပါမယ္။ ေရဆာရင္ ေရေသာက္တာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။ ျဖည့္စြက္အခ်ဳိရည္ေသာက္သံုးတာကို ေရွာင္ၾကဥ္ရပါမယ္။ အေနအထိုင္နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ ေနထိုင္မႈပံုစံရဖို႔ဆိုရင္ေတာ့ တစ္ေန႔နာရီ၀က္- တစ္ပတ္ ၅ ရက္ေလာက္ ျပင္းထန္မႈအသင့္အတင့္ရွိတဲ့ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ လုပ္ေပးရပါမယ္။ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ လုပ္တဲ့ေနရာမွာ ေခြၽးေလးျပန္လာမယ္၊ အသက္႐ွဴျမန္လာမယ္၊ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္းျမန္လာမယ္၊ အဲဒီေလာက္အထိ ျပင္းထန္မႈရွိဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒီလိုလုပ္ေပးရင္ အႀကိဳဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ အဆင့္ကေန ဆီးခ်ဳိမျဖစ္ေအာင္ ထက္၀က္ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ပါတယ္။ ဘာမွမျဖစ္ေသးတဲ့ သူအတြက္ဆိုရင္ ေရာဂါကင္းေ၀းၿပီး က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ ဘ၀ရရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

Q. ဆီးခ်ဳိေရာဂါျဖစ္ႏႈန္းက ျမင့္တက္လာပါသလား ဆရာ။

A. ႏွစ္စဥ္ ကိန္းဂဏန္းအခ်က္အလက္ေတြအရ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏႈန္းက ေလ်ာ့သြားတယ္လို႔ မရွိပါဘူး။ တိုးတက္လာတာခ်ည္းပါပဲ။ ဒါက ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္ခုတည္း မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ကမၻာလံုးမွာလည္း ဒီအတိုင္းပါပဲ။ ဒါကလည္း အေျခအေန ျပန္သံုးသပ္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ႏွစ္ပိုင္းရွိပါတယ္။ တစ္ပိုင္းကေတာ့ ျပည္သူလူထုေကာ၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္သူေတြဘက္ကပါ ပိုၿပီးသိလာလို႔ပါ။ သိလာေတာ့ ပိုၿပီးစစ္ျဖစ္လာတယ္၊ စစ္ေတာ့ ေရာဂါေတြ ႔တယ္။ ေနာက္တစ္ပိုင္းကေတာ့ တစ္ကမၻာလံုးနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ၿမိဳ ႔ျပဆန္လာတယ္၊ ၿမိဳ ႔ျပဆန္ေတာ့ အစားအေသာက္ပံုစံေတြကလည္း ေျပာင္းလဲလာတယ္။ အဆီမ်ားလြန္းတဲ့ အစားအစာ၊ အငန္မ်ားလြန္းတဲ့ အစားအစာ၊ အခ်ဳိမ်ားလြန္းတဲ့ အစားအစာေတြ ပိုမ်ားလာတယ္။ ရယ္ဒီမိတ္ Fast Food ေတြကို စားသံုးမႈ ပိုမ်ားလာတယ္။ တစ္ဖက္ကေတာ့ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ အလုပ္အကိုင္ အေနအထားအရေကာ အလုပ္မအားၾကတာေၾကာင့္ပါ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားအားကစား လုပ္တဲ့သူေတြက အရမ္းကိုနည္းသြားတယ္။ ခရီးနီးနီးေလးေတာင္ ကားစီးသြားလိုက္ၾကတယ္။ လမ္းေလွ်ာက္တာ သိပ္မရွိေတာ့ဘူး။ အထပ္ျမင့္တက္မယ္ဆိုရင္ ဓာတ္ေလွကား စီးလိုက္ၾကတယ္။ ဘယ္သူမွ ေလွကားကေန မတက္ေတာ့ဘူး။ ဒီလိုေျပာင္းလဲမႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတင္မက တစ္ကမၻာလံုးမွာပါ ဆီးခ်ဳိျဖစ္ႏႈန္းက ျမင့္တက္လာတဲ့ အေနအထားအေနနဲ႔ ရွိေနတာပါ။

Most Popular

Healthy Life Ad
To Top