———၊ မီမိုးေမ (ေဆး၀ါးတကၠသိုလ္) ၊———
က်န္းမာေရးေကာင္းေစတဲ့ လွ်ဳိ ႔၀ွက္ခ်က္က အထူးတလည္ေတာ့ မရွိပါဘူး။ ေက်ာင္းနဲ႔အလုပ္မွာ ဘက္တီးရီးယား၊ ဗိုင္းရပ္စ္စတာေတြနဲ႔ ထိေတြမႈ႔ကို ေရွာင္ရွားတာလိုမ်ဳိး ႐ိုးစင္းတဲ့ ဘ၀ေနထိုင္မႈပံုစံကို လိုက္နာဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒီလို႐ိုးစင္းလြယ္ကူတဲ့ နည္းလမ္းေကာင္းေတြကို လိုက္နာခဲ့လို႔ ဘ၀မွာ တစ္ႀကိမ္မွ နာမက်န္းမျဖစ္ဖူးတဲ့ အမ်ဳိးသားေတြရဲ ႔ လွ်ဳိ ႔၀ွက္ခ်က္ေတြကို ေရးသားလိုက္ရပါတယ္။
(၁) အစိမ္းေရာင္ မ်ားမ်ားစားျခင္း
အစိမ္းေရာင္ဟင္းသီးဟင္းရြက္မွာ ဗီတာမင္ဓာတ္ ပါ၀င္မႈမ်ားတာေၾကာင့္ ကိုယ္ခံစြမ္းအားစနစ္ ေကာင္းမြန္ေစပါတယ္။ ေလ့လာမႈတစ္ရပ္အရ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြ မ်ားမ်ားစားတာေၾကာင့္ ဆဲလ္ေတြအတြက္ အထူးလိုအပ္တဲ့ ပ႐ိုတင္းဓာတ္ကို အားေကာင္းေစၿပီး ကိုယ္ခံစြမ္းအားစနစ္ရဲ႕ လုပ္ငန္း ေဆာင္တာေတြကို ေကာင္းမြန္ေစပါတယ္။
(၂) ဗီတာမင္ဒီ လံုေလာက္စြာရရွိျခင္း
ဗီတာမင္ဒီခ်ဳိ႕တဲ့သူေတြဟာ အ႐ိုးႀကီးထြားမႈ အားနည္းတာ၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာဆိုင္ရာ ျပႆနာနဲ႔ ကိုယ္ခံစြမ္းအားစနစ္ ထိခိုက္တာတို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ နံနက္ခင္း ေနျခည္ႏုႏုနဲ႔ ထိေတြ႔မႈေၾကာင့္ ဗီတာမင္ဒီ အလံုအေလာက္ ရရွိတဲ့ အမ်ဳိးသားေတြက အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္း ကူးစက္ပိုး၀င္ႏိုင္ေျခ နည္းပါးတာကို ေလ့လာေတြ႔ရွိရပါတယ္။
(၃) ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ေဆာင္ျခင္း
တစ္ပတ္မွာသံုးႀကိမ္ လမ္းေလွ်ာက္တာလိုမ်ဳိး ပံုမွန္ေလ့က်င့္ခန္းျပဳလုပ္ၿပီး သန္စြမ္းေအာင္ေနထိုင္တဲ့ အမ်ဳိးသားေတြဟာ ေရာင္ရမ္းမႈနဲ႔ နာတာရွည္ေရာဂါေတြ ကင္းစင္ေနပါတယ္။ ပံုမွန္ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္တာေၾကာင့္ စိတ္ဖိစီးမႈေလ်ာ့က်ၿပီး ေရာဂါကို တြန္းလွန္ႏိုင္ေစတဲ့အျပင္ အေအးမိေ၀ဒနာမရေအာင္ ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။
(၄) အိပ္ေရး၀၀ အိပ္စက္ျခင္း
အိပ္ေရး၀၀ အိပ္စက္အနားယူေပးရင္ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေတြနဲ႔ ထိေတြ႔မႈခံရတဲ့အခါ ေကာင္းေကာင္းတံု႔ျပန္ႏိုင္ၿပီး နာမက်န္းမႈ ကင္းေ၀းေနတတ္ပါတယ္။ တစ္ညရွစ္နာရီ အိပ္စက္သူေတြဟာ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေတြကို တြန္းလွန္ႏိုင္စြမ္း သိသိသာသာ ေကာင္းမြန္တတ္ပါတယ္။ တစ္ညခုနစ္နာရီေအာက္ အိပ္စက္သူေတြအေနနဲ႔ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးနဲ႔ ထိေတြ႔ၿပီး နာမက်န္းမႈျဖစ္ႏိုင္ေျခ သံုးရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ပိုမ်ားပါတယ္။ အိပ္စက္အနားယူေနခ်ိန္မွာ ခႏၶာကိုယ္ကေန ဆိုင္တိုကိုင္းဆိုတဲ့ ပ႐ိုတင္းတစ္မ်ဳိး ထြက္ရွိၿပီး ကိုယ္ခံစြမ္းအားစနစ္ကို ေကာင္းမြန္ေစကာ ကူးစက္ပိုးေတြကို တြန္းလွန္ႏိုင္စြမ္း ရွိေစပါတယ္။
(၅) စိတ္ေအးလက္ေအး နားေနျခင္း
အရင္ကတည္းက နာတာရွည္စိတ္ဖိစီးမႈနဲ႔ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ နာမက်န္းမႈက ဆက္စပ္မႈရွိတယ္လို႔ ဆရာ၀န္ေတြက ထင္ျမင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ နာတာရွည္ စိတ္ဖိစီးမႈျဖစ္လာရင္ ခႏၶာကိုယ္ထဲကေန ေကာ္တီေစာလို စိတ္ဖိစီးမႈဆိုင္ရာ ေဟာ္မုန္းထြက္ရွိၿပီး ေရာင္ရမ္းတာ၊ ေရာဂါပိုး၀င္လြယ္တာနဲ႔ ကိုယ္ခံစြမ္းအားစနစ္ က်ဆင္းတာတို႔ ျဖစ္တတ္လို႔ပါ။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္ဖိစီးမႈ ေလ်ာ့က်ေစဖို႔ ေယာဂက်င့္တာ၊ တရားထိုင္တာတို႔ကို လုပ္ေဆာင္ရင္း စိတ္ေအးခ်မ္းေအာင္ အနားယူတာက ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ က်န္းမာေရးကို ေကာင္းမြန္ေစပါတယ္။
(၆) လက္ဖက္စိမ္းလက္ဖက္ရည္ ေသာက္ျခင္း
လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက လက္ဖက္စိမ္းလက္ဖက္ရည္မွာ အင္တီေအာက္ဆီးဒင့္ ဖေလဗႏြိဳက္ပမာဏမ်ားမ်ား ပါ၀င္တာေၾကာင့္ က်န္းမာေရးကို ေကာင္းမြန္ေစတယ္လို႔ သိရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ေန႔စဥ္ ေကာ္ဖီနဲ႔အခ်ဳိရည္အစား လက္ဖက္စိမ္းလက္ဖက္ရည္ကို ေသာက္တာေၾကာင့္ ေသြးတိုးေရာဂါနဲ႔ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ေျခတို႔ကိုပါ ေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။
(၇) အယ္လ္ကိုေဟာကို ေရွာင္ျခင္း
ေလ့လာမႈအသစ္အရ အရက္ေသာက္တာေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ရဲ ႔ ကိုယ္ခံစြမ္းအားစနစ္မွာ အဓိကပါ၀င္တဲ့ ဆဲလ္ေတြကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ အရက္အလြန္အမင္းေသာက္တာေၾကာင့္ ဘက္တီးရီးယားနဲ႔ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ကူးစက္ႏိုင္ေျခမ်ားၿပီး နာမက်န္းမႈ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
(၈) ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ျခင္း
နာတာရွည္ေရာဂါေ၀ဒနာနဲ႔ အထီးက်န္မႈအၾကား ဆက္စပ္မႈရွိတယ္လို႔ ေဆးပညာရွင္ေတြက ဆိုပါတယ္။ အထီးက်န္တာေၾကာင့္ စိတ္ဖိစီးမႈကိုတိုးေစၿပီး ကိုယ္ခံစြမ္းအားတံု႔ျပန္မႈကို ေႏွးေစကာ အနာက်က္ႏႈန္းကိုလည္း ေႏွးေစပါတယ္။
(၉) ေရာင္စံုစားေသာက္ျခင္း
ဟင္းသီးဟင္းရြက္နဲ႔ သစ္သီး၀လံေတြကို ေရာင္စံုစားေသာက္တာေၾကာင့္ ဗီတာမင္စီလို ဗီတာမင္ဓာတ္ေတြ မ်ားမ်ားရရွိေစပါတယ္။ ဗီတာမင္စီမ်ားမ်ား မွီ၀ဲထားရင္ စိတ္ဖိစီးမႈ ခံစားရခ်ိန္မွာ အေအးမိေ၀ဒနာနဲ႔ တုပ္ေကြးမျဖစ္ေအာင္ တြန္းလွန္ႏိုင္ဖို႔ ကိုယ္ခံစြမ္းအားစနစ္ကို ေကာင္းမြန္ေစပါတယ္။
(၁၀) တုပ္ေကြးကာကြယ္ေဆး ထိုးႏွံျခင္း
ေရာဂါကာကြယ္ထိန္းခ်ဳပ္ေရး စင္တာအရ အသက္ေျခာက္လေက်ာ္အရြယ္တိုင္း ႏွစ္စဥ္တုပ္ေကြး ကာကြယ္ေဆးကို ထိုးႏွံသင့္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ တုပ္ေကြးကာကြယ္ေဆးကို ပံုမွန္ထိုးႏွံထားတဲ့ အမ်ဳိးသားေတြက နာမက်န္းမႈမျဖစ္ၾကပါဘူး။
(၁၁) လက္ကို ပံုမွန္ေဆးေၾကာသန္႔စင္ျခင္း
ပိုးမႊားေတြကို ေရွာင္ရွားတဲ့နည္းနဲ႔ နာမက်န္းမႈျဖစ္ႏိုင္ေျခကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ပါတယ္။ အစာမစားခင္၊ အစာကို မျပင္ဆင္ခင္၊ မ်က္ကပ္မွန္မတပ္ခင္နဲ႔ မ်က္လံုး ဒါမွမဟုတ္ ပါးစပ္ထဲ ပစၥည္းအသံုးအေဆာင္ တစ္ခုခုမထည့္ခင္ လက္ကို ေဆးေၾကာသန္႔စင္ေပးသင့္ပါတယ္။ လက္ေဆးတဲ့အခါ လက္သည္းၾကားေတြပါမက်န္ စကၠန္႔ ၂၀ ၾကာ ပြတ္သပ္ၿပီး ေဆးေၾကာေပးပါ။ ေခ်ာင္းဆိုး၊ ႏွာေခ်တဲ့အခါ ႏွာေခါင္းနဲ႔ပါးစပ္ကို တစ္သွ်ဴးနဲ႔ အုပ္ေပးပါ။ အျပင္သြားတဲ့အခါ အယ္လ္ကိုေဟာအေျခခံ လက္ေဆးဆပ္ျပာရည္ကို ေဆာင္သြားပါ။ ကီးဘုတ္၊ တယ္လီဖုန္း၊ တံခါးလက္ကိုင္နဲ႔ ရီမုတ္ကြန္ထ႐ိုးတို႔လို အမ်ားသံုးကိရိယာ မ်က္ႏွာျပင္ေတြကို ေဆးေၾကာေပးပါ။
(၁၂) အသံုးအေဆာင္မ်ားကို သီးသန္႔ထားရွိျခင္း
တုပ္ေကြးဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေတြက ႏွစ္နာရီကေန ၂၄ နာရီအထိ ရွင္သန္ေနႏိုင္ပါတယ္။ ပိုးမႊားေတြက မိသားစု၀င္ေတြအၾကား နာရီေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာတဲ့အထိ ပ်ံ ႔ႏွ႔ံေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလို ေရာဂါပိုးမႊား ပ်ံ ႔ႏွံ႔ကူးစက္မႈမရွိေစဖို႔ သြားတိုက္တံ၊ မ်က္ႏွာသုတ္ပ၀ါ စတဲ့ တစ္ကိုယ္ေရအသံုးအေဆာင္ေတြကို သီးသန္႔ထားရွိသင့္ပါတယ္။
(၁၃) က်န္းမာစြာ တက္တက္ၾကြၾကြ ေနထိုင္ျခင္း
အစကတည္းက က်န္းမာေအာင္ ေနထိုင္တာက ေနမေကာင္းတဲ့အခ်ိန္က်မွ ဂ႐ုစိုက္တာထက္ပိုၿပီး ေကာင္းတဲ့အက်င့္ေကာင္းပါ။ ပံုမွန္ေလ့က်င့္ခန္းျပဳလုပ္တာ၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ညီၫြတ္တဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို စားတာနဲ႔ တစ္ေန႔လံုး ေရဓာတ္ျပည့္၀ေအာင္ ေနထိုင္တာတို႔ကို လုပ္ေဆာင္ရင္း တက္ၾကြက်န္းမာတဲ့ ဘ၀မွာ ေနထိုင္သင့္ပါတယ္။
