———၊ ဇြန္ခိုင္ဦး (ေဆးဝါးတကၠသိုလ္) ၊———
ကိုဗစ္-၁၉ ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႐ုတ္တရက္အနံ႔ေပ်ာက္ျခင္းက အေရးႀကီးေသာ အခ်က္တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း ေဆးတကၠသိုလ္(၁) ရန္ကုန္၊ ေဆးပညာဌာန၊ ပါေမာကၡ၊ ဌာနမွဴး ပါေမာကၡေဒါက္တာ ေဇာ္လင္းေအာင္က ေအာက္တိုဘာလ ၁၃ ရက္ေန႔ ကိုဗစ္အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ အေမး-အေျဖအစီအစဥ္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ ျပည္သူလူထုၾကားမွာ အနံ႔ေပ်ာက္လာရင္ ကိုဗစ္ေရာဂါျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အသိရွိလာၾကတယ္။ အနံ႔ေပ်ာက္ျခင္းဆိုတာမွာ အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ကေတာ့ လတ္တေလာ ႐ုတ္တရက္ အနံ႔ေပ်ာက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေရရွည္အနံ႔ေပ်ာက္သူေတြကို မဆိုလိုပါဘူး။ တခ်ိဳ႕ေသာသူေတြက ႏွာေခါင္းေရာဂါ၊ ႏွာေခါင္းပိုးဝင္ေရာဂါေတြရွိတယ္၊ အဲဒီလိုေရာဂါေတြရွိရင္ေတာ့ အနံ႔ရရွိမႈနည္းေနႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူတစ္ေယာက္က အရင္က အနံ႔ေကာင္းေကာင္းရရွိၿပီး လတ္တေလာ ႐ုတ္တရက္ေပ်ာက္သြားရင္ေတာ့ ဂ႐ုစိုက္ရမယ့္အေနအထား ရွိပါတယ္” ဟု ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေဇာ္လင္းေအာင္က ေျပာသည္။
အနံ႔ေပ်ာက္ျခင္း လကၡဏာတစ္ခုတည္း ျဖစ္ႏိုင္သကဲ့သို႔ အနံ႔ေပ်ာက္ျခင္း၊ ဖ်ားျခင္း၊ ေခ်ာင္းဆိုးျခင္း၊ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း၊ ေမာျခင္း စသည့္ အျခားလကၡဏာမ်ားႏွင့္ တြဲဖက္ျဖစ္ႏိုင္သည့္အတြက္ ထို လကၡဏာမ်ားျဖင့္ ေဆး႐ံုလာျပေသာအခါ ကိုဗစ္-၁၉ သံသယလူနာအျဖစ္ စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ၾကရေၾကာင္း ၄င္းက ေျပာသည္။
“ ကိုဗစ္-၁၉ မွာ ဘယ္ေလာက္ရာခိုင္ႏႈန္းက အနံ႔ေပ်ာက္ႏိုင္သလဲဆိုရင္ အၿမဲတမ္းအေျပာင္းအလဲရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ စစ္ေဆးမႈေတြအရ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္က အနံ႔ေပ်ာက္ႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ တခ်ိဳ႕ေတြမွာ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ အၾကမ္းအားျဖင့္ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းလို႔ ဆိုလို႔ရပါ တယ္။ ႐ုတ္တရက္ အနံ႔ေပ်ာက္တဲ့အခါ ကိုဗစ္ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ရွိသလားဆိုၿပီး နီးစပ္ရာ ေဆး႐ံု/ေဆးခန္းကို လာျပလို႔ရပါတယ္။ ေဆး႐ံု/ေဆးခန္းေရာက္လာတဲ့အခါ စစ္ေဆးမႈေတြ ျပဳပါတယ္။ မၾကာေသးခင္က ရရွိတဲ့ အျမန္စစ္ေဆးနည္း Rapid Antigen Test နဲ႔ စစ္တဲ့အခါ ကန္႔သတ္ခ်က္ေလးေတြရွိပါတယ္။ ေရာဂါစတင္မေပၚခင္ ၂ ရက္ကေနၿပီး ေရာဂါေပၚတဲ့ေန႔ကေန ၆ ရက္ဆိုေတာ့ အဲဒီရွစ္ရက္အတြင္းမွာပဲ ဒီအျမန္စစ္ေဆးနည္းက မွီတယ္။ မဟုတ္ရင္ တခ်ိဳ႕ အနံ႔ေပ်ာက္ေနသူေတြက ရွစ္ရက္အတြင္း မဟုတ္ရင္ Negative ျပႏိုင္ပါတယ္။ ဒါကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ Rapid Antigen Test နဲ႔ စစ္တဲ့အခါ ကန္႔သတ္ခ်က္ေလးေတြရွိႏိုင္တယ္ဆိုတာ သိထားဖို႔လိုပါတယ္။ အနံ႔ေပ်ာက္တဲ့သူတခ်ိဳ႕က အိမ္မွာေနၾကတယ္။ အဲလိုေနရင္းနဲ႔ ၁၁ ရက္ရွိသြားတဲ့အခါ ကိုယ့္ေရာဂါပိုးက သူမ်ားကို မကူးစက္ႏိုင္ေတာ့တဲ့အတြက္ အိမ္မွာဆက္ေနလည္း ရပါတယ္။ တခ်ိဳ ႔ႏိုင္ငံႀကီးေတြမွာ ေရာဂါလကၡဏာ မဆိုးရြားတဲ့သူေတြကို အိမ္မွာသီးသန္႔ေနခိုင္းတယ္၊ အိမ္ရဲ႕ အေနအထားေတာ့ လိုပါတယ္။ အိမ္မွာ သီးသန္႔ခန္းရွိရမယ္၊ မိသားစုဝင္အခ်င္းခ်င္း ခြာေနရမယ္၊ လိုအပ္ရင္ ႏွာေခါင္းစည္းတပ္ရမယ္၊ လက္မၾကာခဏ ေဆးရမယ္ဆိုတဲ့ ဒီအခ်က္ေတြကို လိုက္နာရင္း ေက်ာ္ျဖတ္လို႔ရပါတယ္။ အနံ႔ေပ်ာက္တဲ့သူေတြအေနနဲ႔ သီးသန္႔ေဆးမရွိပါဘူး။ ၂ ပတ္-၃ ပတ္ေလာက္အၾကာမွာ အနံ႔ျပန္ရတတ္ပါတယ္။ ေဆး႐ံုေတြမွာဆိုရင္ ရက္ပိုင္း-၁၀ ရက္ေလာက္နဲ႔ အနံ႔ျပန္ရတာ အမ်ားႀကီးပါ။ ေစာေစာကေျပာတဲ့ လိုက္နာသင့္တာေတြ လိုက္နာမယ္၊ အိပ္ေရးဝေအာင္အိပ္မယ္၊ အစားေကာင္းေကာင္းစားမယ္၊ တခ်ိဳ႕ဗီတာမင္ေလးေတြ စားမယ္ဆိုရင္ စိုးရိမ္စရာမလိုဘူးလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္” ဟု ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေဇာ္လင္းေအာင္က ေျပာသည္။
လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေအာက္တိုဘာ ၁၄ ရက္ ည(၈)နာရီအထိ ကိုဗစ္-၁၉ ျဖစ္ပြားသူ စုစုေပါင္း ၃၁၃၂၅ ဦး၊ ေဆး႐ံုဆင္းခြင့္ရရွိသူ စုစုေပါင္း ၁၃၈၆၆ ဦးႏွင့္ ေသဆံုးသူစုစုေပါင္း ၇၃၂ ဦးတို႔ရွိၾကေၾကာင္း က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစားဝန္ႀကီးဌာန၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရသည္။
