ကိုထက္
ေဟာင္ေကာင္ရွိ အိမ္ေမြးေခြးတစ္ေကာင္မွာ ကို႐ိုနာဗုိင္းရပ္စ္ပိုးကူးခံထားရတာကုိ စစ္ေဆးေတြ႕ရွိ ခဲ့တယ္လုိ႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ေဟာင္ေကာင္ရွိ ပညာရွင္ေတြက အိမ္ေမြးတိရစၦာန္ေတြကုိပါ သတိထားဖုိ႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၿဗိတိန္ပညာရွင္ေတြကေတာ့ ဒီအခ်က္က မမွန္ကန္ႏုိင္ေၾကာင္း ျငင္းဆုိခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ေဟာင္ေကာင္မွာ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္ခံရသူ ၁၀၀ ဦးေက်ာ္ၿပီျဖစ္ၿပီး ၂ ဦးေသဆံုးသြားၿပီျဖစ္တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ ကုိ႐ိုနာကူးစက္ခံထားရသူ တစ္ဦးရဲ႕ အိမ္ေမြးေခြးကို စစ္ေဆးၿပီးေနာက္ ကုိ႐ိုနာပိုးကုိ ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ ဒါဟာ လူကတိရစၦာန္ကုိ ျပန္လည္ကူးစက္တဲ့အဆင့္ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီအခ်က္ကုိ တရား၀င္ထုတ္ျပန္ဖုိ႔အတြက္ အျငင္းပြားစရာေတြ ရွိေနၾကပါတယ္။
ၿဗိတိန္မွ ပညာရွင္ေတြက ဒီစစ္ေဆးတဲ့ နမူနာဟာ ေခြးရဲ႕အျပင္ပုိင္း ႏွာေခါင္းနဲ႔ ပါးစပ္တ၀ိုက္မွျဖစ္ၿပီး ေခြးရဲ႕ေသြးေၾကာအတြင္းမွ နမူနာမဟုတ္တဲ့အတြက္ ရလဒ္က အတည္မျပဳႏုိင္ဘူးလုိ႔ ဆုိထားပါတယ္။ ၄င္းတုိ႔ရဲ႕ လက္ရွိအခ်ိန္ထိ စစ္ေဆးမႈေတြအရ ကို႐ိုနာဗုိင္းရပ္စ္ပိုးဟာ အိမ္ေမြးတိရစၦာန္ေတြကုိ ကူးစက္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္းနဲ႔ အိမ္ေမြးတိရစၦာန္ေတြမွတစ္ဆင့္ လူေတြမွာ ကူးစက္ျပန္႔ပြားႏုိင္တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ မေတြ႕ရေသးေၾကာင္းကုိ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၾကပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာေတာ့ အိမ္ေမြးတိရစၦာန္ေတြကုိ ကူးစက္တာမ်ဳိးေတာ့ ျဖစ္လာေကာင္း ျဖစ္လာႏုိင္ေပမယ့္ အခ်ိန္ခဏေလးအတြင္းမွာ သက္ရွိမ်ဳိးစိတ္ တစ္မ်ဳိးကေနတစ္မ်ဳိးကုိ ကူးစက္ႏုိင္တဲ့ ပိုးအဆင့္ေျပာင္းလဲျခင္းျဖစ္ဖုိ႔ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
Canine coronavirus လုိ႔ေခၚတဲ့ ေခြးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားၿပီး ကူးစက္တတ္တဲ့ ဗုိင္းရပ္ feline infectious peritonitis လို႔ေခၚတဲ့ ကို႐ိုနာဗုိင္းရပ္စ္နဲ႔တူၿပီး ေၾကာင္ေတြမွာျဖစ္တဲ့ပိုးေတြ စသျဖင့္ တျခားပိုးအမ်ဳိးအစားေတြေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီပိုးေတြက လူေတြကုိ မကူးစက္ႏုိင္ပါဘူးလုိ႔ တိရစၦာန္ကုဆရာ၀န္ေတြက ေထာက္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။
ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕မွ တာ၀န္ရွိသူေတြကလည္း လက္ရွိအခ်ိန္ထိ COVID-19 ဟာ ေခြးေတြ၊ ေၾကာင္ေတြမွာကူးစက္တယ္ဆုိတဲ့ အေျခအေနမရွိေသးပါဘူးလုိ႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူတုိင္းဟာ အိမ္ေမြးတိရစၦာန္ေတြကုိ ထိေတြ႕ၿပီးပါက လက္ကုိဆပ္ျပာနဲ႔ ေသခ်ာစြာေဆးသင့္ပါတယ္၊ တိရစၦာန္ေတြကို ေပြ႕ဖက္တာ၊ နမ္း႐ႈံ႕တာေတြ မျပဳလုပ္သင့္ပါဘူး၊ တကယ္လုိ႔ မိမိအိမ္ေမြးတိရစၦာန္ဟာ ထူးျခားတဲ့ပံုစံ ေျပာင္းလဲလာတာ၊ ေနထုိင္မေကာင္းျဖစ္တာေတြရွိရင္ေတာ့ အျမန္ဆံုးနီးစပ္ရာ တိရစၦာန္ကုေဆးခန္းကုိ သြားေရာက္ျပသေပးပါလုိ႔ အႀကံျပဳထားပါတယ္။
လက္ရွိအခ်ိန္မွာေတာ့ ေဟာင္ေကာင္အစိုးရမွ အိမ္ေမြးတိရစၦာန္ေတြကိုလည္း သတိထားသင့္ေၾကာင္းနဲ႔ ကုိင္တြယ္ၿပီးပါက လက္ကုိေသခ်ာေဆးေၾကာသင့္ေၾကာင္းသာ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ကူးစက္ခံထားရၿပီးသူေတြအေနနဲ႔လည္း မိမိတုိ႔ရဲ႕ အိမ္ေမြးတိရစၦာန္ေတြကုိ ထိေတြ႕ျခင္းမျပဳလုပ္ၾကဖုိ႔လည္း မွာၾကားထားပါတယ္။ ထိုေခြးကိုလည္း ၁၄ ရက္သီးျခားေစာင့္ၾကည့္သြားဖုိ႔ ထိန္းသိမ္းထားတယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။
(Ref;DM ၇-၃-၂၀၂၀)