ပါေမာကၡဦးေစာ၀င္း (ကေလးအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး) ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းျခင္း
ေမး ။ မိဘေတြအေနနဲ႔ ၀ူဟန္ဗိုင္းရပ္စ္ဂယက္ေၾကာင့္ ကေလးေတြကို ေက်ာင္းမပို႔ဘဲ ထားသင့္ပါသလား ဆရာ။
ေျဖ ။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ေက်ာင္းမပို႔ဘဲ ထားမယ္ဆိုတာက အင္မတန္ ေစာပါေသးတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာလည္း တကယ္ကူးစက္တဲ့သူက အခုအခ်ိန္ထိ တစ္ေယာက္မွ မေတြ႕ေသးပါဘူး။ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသမီးတစ္ေယာက္ ေဆး႐ံုတက္တယ္ဆိုတာ ေကာ္႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္မဟုတ္ပါဘူး။
ျမန္မာျပည္နဲ႔ တ႐ုတ္က နယ္နိမိတ္ခ်င္း ထိစပ္ေနတယ္၊ အသြားအလာအကူးအသန္းမ်ားတဲ့အတြက္ တစ္ခ်ိန္မဟုတ္တစ္ခ်ိန္မွာ ကူးစက္တာေတာ့ ျဖစ္လာႏိုင္ေျခရွိပါတယ္။ ျဖစ္လာရင္လည္း က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား၀န္ႀကီးဌာနအေနနဲ႔ တိတိက်က် ေျပာမွာပါ။
အခုအခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းမပို႔ဘဲ ထားမယ္ဆိုရင္ ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာထားမွာလဲ၊ ဆိုလိုတာက ဒါကေရရွည္ျဖစ္မယ့္အေၾကာင္းရွိတယ္လို႔ ထင္တယ္၊ ဒီေတာ့ အခုခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းမပို႔ဘဲထားတာကေတာ့ နည္းနည္းအေၾကာက္လြန္ရာေရာက္ပါတယ္။
တကယ္လို႔ ကိုယ့္ပတ္၀န္းက်င္မွာျဖစ္တယ္၊ ကိုယ့္ကေလးရဲ႕ ေက်ာင္းပတ္၀န္းက်င္မွာျဖစ္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေက်ာင္းေတြကလည္း ပိတ္သင့္ရင္ ပိတ္မွာပါ။ အခုကေတာ့ အဲဒီေလာက္အထိ လုပ္ဖို႔ မလိုေသးဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ တကယ္ေသခ်ာတဲ့ ကူးစက္မႈက မရွိေသးပါဘူး။
ေမး ။ ကိုယ့္ကေလးကို ေက်ာင္းပို႔တဲ့အခါမွာေကာ မိဘေတြက သားသမီးကို သင္ေပးထားသင့္တဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ကာကြယ္နည္းေလးေတြလည္း ေျပာျပေပးပါဦး ဆရာ။
ေျဖ ။ အဓိကကေတာ့ အဆုတ္နဲ႔ အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းေရာဂါမ်ားကူးစက္မႈမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္တဲ့အတိုင္း ေယဘုယ်ကာကြယ္မႈေတြကို လုပ္ဖို႔ သင္ေပးရပါမယ္။
♦ ႏွာေခါင္းစည္းေတြ အုပ္ရမယ္။ ႏွာေခါင္းစည္းမွာ N95လို Mask မ်ဳိးက တစ္ေန႔လံုး အုပ္ထားႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ႐ိုး႐ိုးႏွာေခါင္းစည္း (Surgpcal Mask) တပ္ရင္ ရပါၿပီ။
♦ လက္ကို ခဏခဏ ေဆးေပးရပါမယ္။
♦ ႏွာေစး၊ ေခ်ာင္းဆိုးျဖစ္တဲ့ကေလး၊ ဖ်ားေနတဲ့ ကေလးဆိုရင္ ေက်ာင္းက ဆရာမေတြက ျပန္လႊတ္ဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ မိဘက အဲဒီလိုကေလးမ်ဳိးကို ခ်က္ခ်င္းလာမေခၚႏိုင္ေသးရင္ သီးသန္႔အခန္းထဲမွာ ခြဲထားၿပီး ဆရာမက ေစာင့္ေရွာက္ေပးသင့္ပါတယ္။
♦ ေနထိုင္မေကာင္းတဲ့ ကေလးဆိုရင္ ေက်ာင္းမပို႔ဖို႔ မိဘေတြ သိထားရပါမယ္။
♦ ေရမၾကာခဏ ေသာက္တာက ထိေရာက္မႈရွိတယ္ဆိုတာၾကာင့္ ကေလးကို ေရေသာက္ဖို႔ ေျပာရပါမယ္။
♦ ဖ်ားနာရင္ နီးစပ္ရာ ဆရာ၀န္၊ ဆရာမေတြကို ျပၿပီး ေသခ်ာကုသမႈ ခံယူရပါမယ္။
♦ ႏွာေခ်၊ ေခ်ာင္းဆိုးတဲ့အခါ လက္ကိုင္ပ၀ါ၊ တစ္ရွဴးနဲ႔ အုပ္ကာရမယ္၊ ဘာမွမရွိရင္ လက္တံေတာင္နဲ႔ အုပ္ရမယ္ဆိုတာ သင္ေပးထားရပါမယ္။
ေမး ။ ၀ူဟန္ဗိုင္းရပ္စ္၀င္တဲ့အခါ ကိုယ္ခံအားမေကာင္းရင္ အသက္အႏၲရာယ္ရွိတယ္လို႔ သိထားေတာ့ မိဘေတြအေနနဲ႔ ကိုယ့္ကေလးေတြကို ကိုယ္ခံအားေကာင္းေနေအာင္ ဘယ္လိုေကြၽးေမြး ေစာင့္ေရွာက္သင့္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ အာဟာရျပည့္ေအာင္ အဓိကအားျဖင့္ ကစီဓာတ္၊ အသားဓာတ္၊ အဆီဓာတ္၊ ဗီတာမင္နဲ႔ သတၱဳဓာတ္ စသျဖင့္ စံုလင္ မွ်တစြာ ပါ၀င္ေအာင္ ေကြၽးရပါမယ္၊ အားေဆးေတြ တိုက္ႏိုင္ရင္ တိုက္ရပါမယ္။
သူတို႔ကို လူထူထပ္တဲ့ ေနရာမေခၚသြားရပါဘူး။ အခ်ိန္မွန္အိပ္ခိုင္းမယ္၊ အခ်ိန္မွန္ စားခိုင္းမယ္ဆိုရင္ လံုေလာက္ပါတယ္။ပညာရွင္ေတြအေနနဲ႔လည္း အခုအခါမွာ ကာကြယ္ေဆးထုတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ မၾကာခင္မွာလည္း ထိေရာက္တဲ့ ကာကြယ္ေဆး ေပၚေပါက္လာလိမ့္မယ္လို႔ ဆရာ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
ကာကြယ္ေဆးေပၚေပါက္လာရင္ေတာ့ တ႐ုတ္မွာ အႀကီးအက်ယ္ထိုးၿပီး ျပန္႔ႏွံ႔မႈကို တားဆီးႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ေလာေလာဆယ္မေပၚေသးေပမယ့္ ေရာဂါပိုးရဲ႕ ဗီဇကို ရရွိၿပီးသားျဖစ္တဲ့အတြက္ မၾကာခင္မွာ ေပၚေပါက္လာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။
ေမး ။ ၀ူဟန္ဗိုင္းရပ္စ္၀င္ရင္ ကုဖို႔ ေဆးမရွိဘူးဆိုၿပီး မိဘေတြက သိပ္စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔ေနၾကပါတယ္။ အဲဒါေလးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးလည္း ေျပာေပးပါဦး ဆရာ။
ေျဖ ။ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ ေရာဂါေတြအတြက္ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေသေဆးက ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ မရွိပါဘူး။ တခ်ဳိ႕ေရယုန္ေရာဂါဆိုရင္ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေသေဆး ရွိတယ္၊ Acyclovprဆိုတဲ့ ေဆးေတြေပးတယ္၊ HPVပိုးအတြက္ဆိုရင္လည္း ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေသေဆးေတြ ရွိပါတယ္။
အခုေကာ္႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ပိုးအတြက္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေသေဆးမထြက္ေသးဘူးေပါ့။ တ႐ုတ္မွာေတာ့ HPV မွာကုတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ေသေဆးေတြ သံုးၾကည့္ေနပါတယ္။ ဒါက ဘယ္လိုရလဒ္ရွိလဲဆိုတာ မၾကာခင္မွာ သိရမွာပါ။
ဒါက ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး သတ္တဲ့ေဆးမရွိတာကိုပဲ ေျပာတာပါ။ ဗိုင္းရပ္စ္၀င္လို႔ ျဖစ္တဲ့ လကၡဏာေတြ-ဥပမာ အဆုတ္အေအးမိ ျဖစ္လို႔ ေအာက္ဆီဂ်င္နည္းတယ္၊ အဆုတ္ရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈနည္းသြားတယ္ဆိုရင္ ေအာက္ဆီဂ်င္ေပးတာ၊ တျခားေရာဂါပိုးေတြ မ၀င္ေအာင္ကုတာ၊ လိုအပ္ရင္ အသက္႐ွဴစက္နဲ႔ အကူအညီေပးတာတို႔ လုပ္ေပးလို႔ ရပါတယ္။
ေမး ။ ၀ူဟန္ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ စိတ္ပူေနၾကတဲ့ မိဘျပည္သူေတြကို ဆရာျဖည့္စြက္ေျပာလိုတာရွိရင္ ေျပာေပးပါဦး ဆရာ။
ေျဖ ။ စိတ္ပူတာက အေတာ္အသင့္ပူတာ မွန္ပါတယ္။ ဒီလို ေရာဂါတစ္ခု ကူးစက္လာမွာကို လူတိုင္း ေၾကာက္ၾကတာေပါ့။ ဆရာတို႔ က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းေတြလည္း ေၾကာက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကိုယ္က သတိႀကီးႀကီးနဲ႔ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တာေတြကို ကာကြယ္တားဆီးၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဆရာ၀န္အသင္းအေနနဲ႔လည္း ၃၀ ရက္ေန႔မွာ ဆရာ၀န္ေတြအတြက္ ၀ူဟန္ဗိုင္းရပ္စ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဟာေျပာပြဲရွိပါတယ္၊ တနဂၤေႏြေန႔မွာ အမ်ားျပည္သူအတြက္ ေဟာေျပာပြဲရွိတာေၾကာင့္ စိတ္၀င္စားရင္ လာတက္လို႔ရပါတယ္။ ဖိတ္စာကို ဆရာ့ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္အေကာင့္မွာ ၾကည့္လို႔ရပါတယ္။
(Healthy Lpfe ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Lpfe ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylpfejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylpfejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Webspte မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
