ေဒါက္တာတင့္ေဆြ ေျဖႀကားသည္။
ေမး- Allergic ျဖစ္ေနတာ ၂ ႏွစ္ေလာက္ရွိပါၿပီ။ အရက္ဘီယာေသာက္ရင္၊ ငါး၊ ပုစြန္၊ ခရမ္းသီး စားရင္ ျဖစ္ပါတယ္။ မနက္ အိပ္ရာထနဲ႔ ညအိပ္ခါနီးမွာ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ထမင္းအခ်ိန္မွန္ မစား ရင္လည္း ျဖစ္ပါ တယ္။ တစ္ခါတေလ လက္ဖ်ံၾကြက္သားမွာ အေကာင္ ေလး တုိးသြားသလို ခံစား ရပါတယ္။ ၀မ္းသြားရင္ ၀မ္းထဲမွာ အျဖဴလံုးေလးေတြ ပါပါလာတတ္ပါတယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာ ေရေဆး ၾကည့္ေတာ့ အျဖဴလံုးေလး ရဲ႕ထိပ္မွာ ခ်ိတ္လုိပံုစံေလး ပါတာေတြ႕ရပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ Allergic ျဖစ္တာ သန္ေကာင္ေၾကာင့္လုိ႕ ထင္ၿပီး သံက်ေဆး Mebendazole 500mg တစ္ပတ္တစ္လံုး
တစ္လတိတိ ေသာက္တဲ့အခါ Allergic ျဖစ္တာ နည္းနည္းေလ်ာ့သလုိ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပုိင္းျပန္ျဖစ္တာပါပဲ။ Allergic ျဖစ္ရင္ Cetirizine hydrochloride ေသာက္ေန ပါတယ္။
ေဆးေသာက္ၿပီး နာရီ၀က္ေနရင္ သက္သာပါတယ္။ ျဖစ္တဲ့အခ်ိန္ဆုိ လူၾကားသူၾကားမသြားရဲပါဘူး။ ဟုိကုတ္ ဒီကုတ္နဲ႔ အဆင္မေျပပါဘူး။ ဒီေရာဂါေၾကာင့္ စိတ္ညစ္ေနရပါတယ္။
Allergic (အလာဂ်ီ) ျဖစ္တယ္ဆိုတာ လူ႔ခႏၶာကိုယ္ကေန သူနဲ႔မသင့္တာတခု ၀င္လာတဲ့အခါ ျပင္း ျပင္းထန္ထန္ တံု႔ျပန္လို႔ ဆက္ျဖစ္လာတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြပါ။ ခႏၡာကိုယ္ကေန ရွင္းထုတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားမႈတခု ျဖစ္ပါတယ္။ (အလာဂ်ီ) အမ်ဳိးမ်ဳိးထဲမွာ ထူးျခားတာေတြက Nasal allergies ႏွာေခါင္းမွာ ျဖစ္တာနဲ႔
Chronic allergies နာတာရွည္ ျဖစ္တာေတြပါ။ နာတာရွည္က ပိုဆိုးတယ္။ သူတို႔မွာ ႏွာေခါင္းမွာပါ
ျဖစ္ေနတတ္တယ္။ တခါတေလ မတည့္တာကေန ေစ့ေဆာ္ လို႔ မဟုတ္ဘဲလဲ ျဖစ္တတ္တယ္။ ဥပမာ ေလေအးတာ၊ ေလေျခာက္ေသြ႔တာ၊ မီးခိုး စသျဖင့္ေတြ တကယ္မတည့္တတ္တာေတြက ဖုန္၊ မိႈ၊ ပန္း၀တ္မံႈ၊ တိရစၦာန္-အမံႈအမႊား၊ အင္းဆက္ စတာေတြပါ။ အစားအေသာက္ေတြထဲက ႏို႔၊ ေခ်ာကလက္၊ ကိုလာ၊ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဘက္ရည္၊ ဥ၊ ေျပာင္း၊ ဂ်ံဳ၊ လိေမၼာ္၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီး၊ ၀က္သား၊ ၾကက္သား၊ ငါး၊ ပင္လယ္စာ၊ အေစ့အဆံ၊ ေဆး၀ါး။
နာတာရွည္ (အလာဂ်ီ)က ကုရတာ ခက္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆိုရင္ ဘာေဆးမွမတိုးသလို ဆိုးတယ္။ Trigger ဘာကေန အဲလို ျဖစ္သလဲဆိုတာ သတိ ထားရတယ္။
(အင္တီ-ဟစ္စ္တမင္း) ေတြဟာ အိပ္ခ်င္၊ ေခါင္းကိုက္၊ မ်က္စိျမင္ေ၀၀ါး၊ ၀မ္းခ်ဳပ္၊ အာေျခာက္၊ ေခါင္းမူး၊ ဆီးသြားရခက္၊ ေခါင္းမၾကည္မလင္ ျဖစ္တတ္တဲ့ ေဘးထြက္ မေကာင္းက်ဳိးေတြရွိပါတယ္။ အခုေခတ္မွာေတာ့ အိပ္ခ်င္ေစျခင္းမရွိတဲ့ ဒုတိယ၊ တတိယမ်ဳိးဆက္ဆိုတာေတြ ေပၚလာပါျပီ။
Alimemazine, Chlorphenamine, Clemastine, Cyproheptadine, Hydroxyzine, Promethazine ဆိုတာေတြက သိပ္အေကာင္းႀကီး မဟုတ္ေသးဘူး။ ဒီေဆးေတြကအိပ္ခ်င္တယ္။ Acr- ivastine, Cetirizine, Desloratadine Lora-tadine, Mizolastine ေတြကေတာ့ အိပ္ခ်င္ေစျခင္း မရွိတဲ့ ဒုတိယမ်ဳိးဆက္မို႔ ပိုေကာင္းတယ္။(အလာဂ်ီ)ရတတ္သူမ်ား Cetirizine hydrochloride ကို ေဆာင္ထားပါ။ စားေဆး၊ ေသာက္ ေဆး။ သူက 5 mg, 10 mg ဆိုျပီး လာတယ္။ အသက္ ၆ႏွစ္ အထက္ဆိုရင္ တေန႔တျပား။ အစာနဲ႔ နီးမွေ၀းမွဆိုတာမရွိဘူး။ ေရာဂါျပင္းရင္ေတာ့ ပိုေသာက္ရမယ္။ တေန႔ကိုႏွစ္ခါ ခြဲေသာက္လဲရတယ္။ အသက္ငယ္ရင္ ကိုယ္ အေလးခ်ိန္အလိုက္ ေလွ်ာ့ေသာက္ရမယ္။
(အလာဂ်ီ)ျဖစ္တာ ျပင္းထန္လာရင္ Prednisolone vdk Corticosteroid ေဆးမ်ဳိး ပါေပးတယ္။ ေဆးရဲ႕ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ဳိးမ်ားလို႔ တခ်ဳိ႕က မသံုးေစခ်င္ဘူ။ ၊ေပးရင္ သက္သာတာေတာ့ အမွန္ပဲ။ ေရရွည္မသံုးတာ ေကာင္းတယ္။ တကယ္လို႔ ဆက္တိုက္ျဖစ္ေန၊ ေသာက္ေနရတဲ့(အင္တီ-ဟစ္စ္ တမင္း)ေတြနဲ႔ မသက္သာလို႔ ဆရာ၀န္က ေပးရင္ေသာက္ပါ။ ပထမရက္ေတြမွာ ေဆးမ်ားမ်ား ေပးၿပီး၊ သက္သာရင္ တျဖည္းျဖည္း ေလွ်ာ့ေပးရတယ္။ တံုးတိမျဖတ္ရဘူး။ အေရးေပၚ ျဖစ္ရင္ ဒီေဆးမ်ဳိးကို ထိုးေပးရတယ္။ ဗမာေတြက အသက္ကယ္ေဆးလို႔ ေခၚၾကတယ္။
Cimetidine, Ranitidine တို႔ဟာ ေလနာ ေဆးေတြေပမယ့္ ဒီေရာဂါအတြက္လည္း သံုးတတ္ တယ္။ Doxepin ဆိုတဲ့ စိတ္မက်ေဆးလည္း သံုး ေသးတယ္။ နာတာရွည္ (အလာဂ်ီ) နဲ႔ သန္ေကာင္ ဆက္စပ္ေနတတ္တယ္။ တျခားဟာေတြကို မတည့္တာေရာ သန္ေကာင္ပါ တြဲျဖစ္ေနႏိုင္ေသးတယ္။ ၂ မ်ဳိးလံုးကို ကုရလိမ့္မယ္။ သန္ေကာင္အမ်ဳိးအစားေတြ အမ်ား ႀကီးရွိတယ္။
Ankylostomiasis (Hookworm)ခ်ိတ္ သန္ေကာင္ရွိေပမဲ့ တခ်ဳိ႕မွာ လကၡဏာမျပဘဲ ေန တတ္တယ္။ အေရျပားကေန၀င္ၿပီး၊ ေသြးထဲေရာက္၊ အဆုတ္ထဲေရာက္၊ အူထဲေရာက္တယ္ ေရာက္တဲ့ ေနရာအတိုင္း လကၡဏာေတြ ျပမယ္။ အေရျပားယားမယ္၊ ရင္ၾကပ္မယ္၊ ပန္းနာ-ႏူမိုးနီးယားလို ျဖစ္မယ္။ ဗိုက္နာမယ္၊ ၀မ္းပ်က္မယ္၊ လူပိန္မယ္၊ အစား ပ်က္မယ္၊ ေလထမယ္၊ Iron deficiency anemia ေသြးအားနည္းတာပါ ျဖစ္ေနတတ္တယ္။ သတိထားရမွာကျပန္ျဖစ္တာနဲ႔ ေဆးယဥ္တာ။ Mebendazole 100 mg ကို တေန႔ ၂ ႀကိမ္၊ ၃ ရက္ေပးတယ္။ ၂-၃ပါတ္ေနရင္ တခါထပ္ေပးတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ ေနတုန္း မေပးရပါ။ Albendazole 400 mg ၁ ႀကိမ္၊ ၃ ရက္ ေသာက္ရတယ္။ ေသြးအားေကာင္းဖို႔ Ferrous sulfate စားေဆး ၃ လ ေသာက္ေစတယ္။ (ပ႐ိုတင္း) ပါ နည္းေနတတ္တယ္။ စားေပးပါ။
Strongyloidiasis သန္ေကာင္ေရာဂါဆိုတာ လည္း အေရျပား(ေျခေထာက္)ယားယံတာနဲ႔ အ ဆုတ္နဲ႔ဆိုင္တဲ့ လကၡဏာေတြ (ေခ်ာင္းဆိုး၊ အသက္ရွဴၾကပ္)ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အစားပ်က္၊ ၀မ္းပ်က္၊ ဗိုက္ နာ၊ ေသြးစစ္ရင f Eosinophil ေသြးျဖဴဥတမ်ိဳး မ်ားေနမယ္။ Ivermectin ကို တရက္မွာ 200 mcg
၁-၂ ရက္ ေပးတာက Albendazole 400 mg တေန႔ ၂ ႀကိမ္ ၃ ရက္ ေပးတာထက္ ပိုေကာင္းတယ္။
Enterobiasis (Pinworm)သန္ေကာင္ေရာဂါဆိုတာ ညအခ်ိန္ စအိုကယားတာ ထူးျခားတယ္။ Albendazole (400 mg)ဒါမွမဟုတ္ Meben-dazole (100 mg) တခါထဲ ေပးတယ္။ တစ္လေန တစ္ခါထပ္ေပးသင့္တယ္။
Ascariasis (Roundworm) သန္ေကာင္ ေရာဂါဆိုတာ အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။ သန္လံုးေကာင္ ေခၚတယ္။ တီေကာင္နဲ႔ဆင္တယ္။ အေရျပားယား တတ္တယ္။ ဗိုက္နာတတ္တယ္။ Albendazole 400 mg တခါထဲေပးတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ Mebendazole 500 mg တခါထဲျဖစ္ျဖစ္ 100 mg
တေန႔ ၂ႀကိမ္ ၃ ရက္ျဖစ္ျဖစ္ေပးတယ္။
Trichuriasis (Whipworm) သန္ေကာင္ ေရာဂါဆိုတာလဲ ကေလးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္။ Albendazole တေန႔ 400 mg ၁-၃-၇ ရက္ေပး တယ္။ ဒါမွမဟုတ္ Mebendazole တေန႔ 200 mg ၁-၃-၇ ရက္ေပးတယ္။
သန္ေကာင္ ရွိ-မရွိ၀မ္းစစ္ေဆးပါ။ သန္ေကာင္ အမ်ဳိးအစား စစ္ပါ။ ေဆးေသခ်ာ ေသာက္ပါ။ ၁ လေန ရင္ ၀မ္းတခါထပ္စစ္ပါ။ လိုအပ္ရင္ ေဆးထပ္ေသာက္ပါ။ ေသြးအားနည္း-မနည္းလည္း စစ္ပါ။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
