ပါေမာကၡဦးေန၀င္း (အ႐ိုးအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး)ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း
ေမး. တခ်ဳိ႕လူေတြမွာ လမ္းေလွ်ာက္ရင္း ခါးက ကုန္းကုန္းလာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရတာပါလဲ ဆရာ။
ေျဖ. လမ္းေလွ်ာက္တဲ့အခါမွာ ခါးက ကုန္းလာတယ္၊ အစပုိင္းေတာ့ ခါးက မတ္မတ္နဲ႔ပဲ လမ္းေလွ်ာက္ေနၿပီး နည္းနည္းနာလာတဲ့အခါမွာ ခါးကို ကုန္းလိုက္မွပဲ သက္သာသြားပါတယ္.. ဒီေရာဂါကို ခါး႐ိုးက်ဥ္းေရာဂါ (Spinal Stenosis) လို႔ ေခၚပါတယ္။ ဒီအေျခအေနျဖစ္ရင္ လမ္းေလွ်ာက္ရင္း.. လမ္းေလွ်ာက္ရင္း ခါးက ပိုပိုကုန္းလာပါတယ္။ ခါးကုိဆန္႔လိုက္ရင္ ပုိနာပါတယ္။ ဒါက ခါးဆန္႔လိုက္တဲ့အခါမွာ ခါးထဲမွာရွိတဲ့ အာ႐ံုေၾကာရဲ႕ေနရာက က်ဥ္းသြားတဲ့အတြက္ အေၾကာကို ပုိဖိမိသြားၿပီး ပုိနာလာတာပါ။
လမ္းေလွ်ာက္ေနတာက ဓာတ္တုိင္သံုးတုိင္ေလာက္ ေလွ်ာက္ၿပီးသြားရင္ အဲဒီလိုေတြျဖစ္လာတယ္၊ ခါးနာလာလို႔ ထုိင္ခ်လိုက္ၿပီး နားလိုက္မွ ျပန္သက္သာသြားပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ျပန္ေလွ်ာက္ေနရင္ အဲဒီေလာက္ အကြာအေ၀းေရာက္ရင္ ျပန္ျဖစ္လာၿပီး ျပန္နားလိုက္ရပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ . . .
ေမး. အဲဒီလို ျဖစ္တဲ့သူေတြက တျခားေကာ ဘယ္လိုလကၡဏာေတြ ျပတတ္ပါေသးသလဲ ဆရာ။
ေျဖ. အမ်ားအားျဖင့္ကေတာ့ လမ္းေလွ်ာက္တဲ့အခါေတြမွာသာ ပုိဆိုးလာတယ္။ လမ္းေလွ်ာက္ေနတာက ဓာတ္တုိင္သံုးတုိင္ေလာက္ ေလွ်ာက္ၿပီးသြားရင္ အဲဒီလိုေတြျဖစ္လာတယ္၊ ခါးနာလာလို႔ ထုိင္ခ်လိုက္ၿပီး နားလိုက္မွ ျပန္သက္သာသြားပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ျပန္ေလွ်ာက္ေနရင္ အဲဒီေလာက္ အကြာအေ၀းေရာက္ရင္ ျပန္ျဖစ္လာၿပီး ျပန္နားလိုက္ရပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ လမ္းေလွ်ာက္ရတာ အဆင္မေျပေတာ့ပါဘူး။ အေျခအေနဆိုးလာတဲ့အခါမွာေတာ့ တစ္ခါတစ္ခါ လမ္းေလွ်ာက္ရတဲ့ အကြာအေ၀းက ပုိပုိၿပီးေတာ့ နည္းလာပါေတာ့တယ္။ ေနာက္ဆံုး အိမ္ထဲမွာတင္ သြားရလာရတာ အဆင္မေျပေတာ့ပဲ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါကုိ Neurological Claudification လို႔ ေခၚပါတယ္။ အာ႐ံုေၾကာေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေ၀ဒနာလို႔ ဆိုလိုတာပါပဲ။ ေသြးေၾကာေတြပိတ္ၿပီးျဖစ္လာတာပါ။
ေမး. အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဘယ္လိုေ၀ဒနာေတြ ျဖစ္တတ္ပါသလဲဆရာ။
ေျဖ. ဒီေရာဂါျဖစ္ၿပီဆိုရင္ လူနာေတြက တင္ပါးကေန စူးၿပီးေတာ့ ကိုက္တယ္၊ နာတယ္၊ က်ဥ္တယ္၊ ထံုတယ္ . . စသျဖင့္ ေျပာတတ္ၾကပါတယ္။ ပထမဆံုး တင္ပါးကေနစျဖစ္တယ္၊ ၿပီးရင္ ေပါင္ေတြကုိ ကူးလာတယ္၊ ေနာက္ေျခသလံုးကေန ေျခက်င္း၀တ္အထိကုိ အဲလိုျဖစ္လာတယ္။ တခ်ဳိ႕လူနာေတြကေတာ့ ေျပာင္းျပန္ေျပာၾကပါတယ္။ ေျခခ်င္း၀တ္ကေန စျဖစ္လာၿပီး တျဖည္းျဖည္းအေပၚအထိ ကူးလာတာျဖစ္ၾကပါတယ္။ ေနာက္ပုိင္းမွာ လမ္းပါမေလွ်ာက္ႏုိင္ေအာင္ ျဖစ္လာပါတယ္။ တစ္ခါတေလမွာလည္း ခါးနာတာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕လူနာေတြမွာေတာ့ ခါးမနာပါဘူး။ ညညလည္း အိပ္မေပ်ာ္ေတာ့ဘူး။ လမ္းေလွ်ာက္တဲ့အခါေတြမွာ အဲဒီလကၡဏာေတြျဖစ္လာတဲ့ လူနာက ပုိမ်ားပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေတြကေတာ့ ရပ္ေနရင္းနဲ႔ ထိုင္ေနရင္းနဲ႔ ဒီလိုလကၡဏာေတြ ျပတာလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ေမး. ခါးအာ႐ံုေၾကာက်ဥ္းရတာက ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရတာပါလဲ ဆရာ။
ေျဖ. ခါးအာ႐ံုေၾကာက်ဥ္းရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ေမြးရာပါက်ဥ္းတာလည္း ရွိသလို တျခားေရာဂါေတြေၾကာင့္ က်ဥ္းတာလည္း ရွိပါတယ္။ ထိမိခိုက္မိလုိ႔ က်ဥ္းတာေတြလည္းရွိပါတယ္။ ခါး႐ိုးမွာျဖစ္တဲ့ တျခားေသာ ျပႆနာေတြေၾကာင့္ က်ဥ္းတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။
ေမး. ခါး႐ိုးက်ဥ္းေရာဂါကို ဘယ္လိုကုသမႈေပးေလ့ရွိပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ. ခါး႐ိုးက်ဥ္းေရာဂါရွိတဲ့ လူနာေတြကို ကုသမႈအေနနဲ႔ ေသာက္ေဆးေတြေပးလို႔ ရပါတယ္။ ထိုးေဆးေတြလည္း ေပးလို႔ရပါတယ္။ ဒီေဆးေတြေပးလို႔မွ မသက္သာဘူးဆိုရင္ေတာ့ တစ္ခါတေလမွာ ခြဲစိတ္ရတာလည္းရွိပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ မခဲြစိတ္ဘဲ သက္သာသြားတာမ်ားပါတယ္။ အေျခအေနကလည္း ဆိုးတယ္၊ ေဆးထိုး/ေဆးေသာက္နဲ႔လည္း မသက္သာဘူးဆိုရင္ေတာ့ လူနည္းစုေလာက္ေတာ့ ခြဲစိတ္ကုသရပါတယ္။ ခြဲစိတ္တာကေတာ့ အာရံုေၾကာေပၚ ဖိမိေနတာေတြ ေလ်ာ့သြားေအာင္ ျပဳျပင္ေပးတာပါ။ ေသာက္ေဆး၊ ထိုးေဆးေတြက အမ်ားအားျဖင့္ တစ္ပတ္-ႏွစ္ပတ္ေလာက္မွာ သိသာလာပါတယ္။ ခ်က္ခ်င္းႀကီး လံုး၀မေပ်ာက္သြားေပမယ့္ ေတာ္ေတာ္ကိုသက္သာသြားပါတယ္။ ေနလို႔ထိုင္လုိ႔ရသြားပါတယ္။
ေမး. ဒီေရာဂါ သက္သာၿပီးခ်ိန္မွာ ျပန္မျဖစ္ေစဖို႔ လူနာအေနနဲ႔ ဘယ္လိုဂ႐ုစိုက္ေနထိုင္သင့္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ. ဒီေရာဂါ ျပန္မျဖစ္ေအာင္ အဓိကကေတာ့ ခါးကုိ ဂ႐ုစိုက္ရမွာပါ။ အေလးအပင္မရတာေတြ၊ ကုန္းရမယ့္ အလုပ္ေတြကုိ ေလွ်ာ့လုပ္ရပါမယ္။ ခႏၶာကုိယ္ကုိ ညႇာညႇာတာတာ ထားသင့္ပါတယ္။ ခါးတင္မကပါဘူး၊ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ ဘယ္ေနရာအစိတ္အပုိင္းကုိမဆို ညႇာညႇာတာတာထားရပါမယ္။ အဲဒီလိုမထားဘဲ ပ်က္စီးသြားမွဆိုရင္ ျပန္ကုရတာ ခက္သြားတတ္ပါတယ္။
ယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
