ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
မဂၤလာပါဆရာ . . သမီးနာမည္က . . . ပါရွင့္။ သမီးအသက္က ၂၃ ပါ။ အိမ္ေထာင္ရွိပါတယ္ဆရာ။ အိမ္ေထာင္က်တာလည္း လပိုင္းပဲရွိေသးတယ္။ ကေလးက မလိုခ်င္ေသးေတာ့ အမ်ဳိးသားနဲ႔ အမ်ဳိးသမီး ဘယ္လိုဆက္ဆံေနထိုင္ရမလဲ ေျပာျပေပးပါဆရာ။ တားေဆးလည္း မေသာက္ခ်င္ပါဘူး။ ၿပီးေတာ့ ေဆးလည္း မထိုးခ်င္လို႔ပါဆရာ။ သဘာ၀အတိုင္း နည္းလမ္းေကာင္းေလး လမ္းျပေပးပါဆရာ။
၁။ Natural family planning သဘာ၀နည္းမ်ား၊
(က) Calendar method (သို႔) Standard Days method ရက္ေရွာင္နည္း
ရာသီလလယ္ရက္ဟာ မ-မ်ဳိးဥထြက္တဲ့ေန႔ျဖစ္တယ္။ မ-မ်ဳိးဥနဲ႔ က်ား-သုက္ပိုးေတြ႕မွသာ ကိုယ္၀န္ရႏိုင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ လလယ္ရက္မတိုင္ခင္ (၅) ရက္နဲ႔ ေနာက္ထပ္ (၅) ရက္မွာ အတူမေနသင့္ပါ။ ရာသီမလာခင္ (၅)ရက္နဲ႔ ရာသီလာၿပီး (၅) ရက္မွာေနရင္ ကိုယ္၀န္မရေစပါ။ စိတ္ခ်ရမႈ % ကိုေနာက္မွာ ၾကည့္ပါ။
(ခ) Withdrawal method (Pullout method) သုက္ရည္ျပင္ပစြန္႔ထုတ္နည္း
ေယာက္်ားက ဆႏၵျပည့္၀ခါနီးမွာ လိင္အဂၤါကို အမ်ဳိးသမီးရဲ႕ မိန္းမကိုယ္ကေန ထုတ္ၿပီးမွ သုက္ရည္ကို ျပင္ပမွာ ထြက္ေအာင္လုပ္ရတယ္။ စိတ္ကိုထိန္းထားတံုး သုက္ေကာင္ေတြ (Sperm) အနည္းငယ္ ထြက္တာျဖစ္တတ္တယ္။ တခ်ဳိ႕က ဆႏၵမျပည့္၀တာ ျဖစ္တတ္တယ္။ က်ားသုက္ပိုးသတ္ေဆး (Spermicide)နဲ႔တြဲသံုးရင္ ပိုမိုထိေရာက္တယ္။ စိတ္ခ်ရမႈ % ကိုေနာက္မွာၾကည့္ပါ။
ကေလးႏုိ႔တိုက္ေနရင္ ၃ လကေန ၆ လအထိ သဘာ၀နည္းနဲ႔ သားဆက္ျခားႏိုင္တယ္။ ႏို႔တိုက္ မိခင္ကိုလည္း ေဟာ္မုန္းလည္ပတ္မႈုမွန္ေစတယ္။ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္မွာကိုလည္း ကာကြယ္တယ္။ ကေလးကို ကိုယ့္ႏို႔တမ်ဳိးတည္းသာ တုိက္ရမယ္။ အလုပ္သြားခ်ိန္မွာ ႏို႔ဗူးနဲ႔ထားတာဆို စိတ္မခ်ရဘူး။ ၁-၂ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ကိုယ္၀န္ရေစတယ္။
(ဂ) Breastfeeding ကေလးႏို႔တိုက္ျခင္းနည္း
ကေလးဖြားၿပီး ၆ ပတ္ေနရင္ ေနာက္ကိုယ္၀န္ ျပန္ရႏိုင္တယ္။ ကေလးႏုိ႔တိုက္ေနရင္ ၃ လကေန ၆ လအထိ သဘာ၀နည္းနဲ႔ သားဆက္ျခားႏိုင္တယ္။ ႏို႔တိုက္မိခင္ကိုလည္း ေဟာ္မုန္းလည္ပတ္မူ မွန္ေစတယ္။ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္မွာကိုလည္း ကာကြယ္တယ္။ ကေလးကို ကိုယ့္ႏို႔တမ်ဳိးတည္းသာ တုိက္ရမယ္။ အလုပ္သြားခ်ိန္မွာ ႏို႔ဗူးနဲ႔ထားတာဆို စိတ္မခ်ရဘူး။ ၁-၂ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ကိုယ္၀န္ရေစတယ္။ ၃ လ ေနာက္ပိုင္းကာကြယ္မႈေလ်ာ့လာတယ္။ တိတိက်က်ဆိုရင္ ၆ ပတ္အထိက ေသခ်ာတယ္။
၂။ Male condom က်ား (ကြန္ဒြမ္) မ်ား
က်ား-သုက္ပိုးေတြကို မ-မ်ဳိးဥနဲ႔ မေတြ႔ေစေအာင္ ၾကားခံေပးထားတဲ့ အဆီးအတားမ်ဳိးျဖစ္တယ္။ Latex (Rubber) or Polyurethane (Plastic) ပစၥည္းတမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔လုပ္ထားတယ္။ ၫႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း သံုးတတ္ရင္ ၉၅-၉၈% စိတ္ခ်ရ တယ္။ HIV-AIDS အပါအ၀င္ လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါေတြကိုပါ ကာကြယ္တယ္။ စိတ္ခ်ရမႈ % ကိုေနာက္မွာၾကည့္ပါ။
၃။ Female condoms အမ်ဳိးသမီးသံုး (ကြန္ဒြမ္)
အမ်ဳိးသမီးရဲ႕ ေမြးလမ္းေၾကာင္း (ဗဂ်ိဳင္းနား)ထဲမွာ သက္ေသာင့္သက္သာ အ၀ကို အျပင္၊ အပိတ္ကို အတြင္းမွာ အေနအထားနဲ႔ ထည့္သြင္းရမယ္။ ဆက္ဆံမႈၿပီးဆံုးရင္ အျပင္အ၀ကို စုစည္းပိတ္ၿပီး၊ အထဲရွိေနတဲ့ က်ားသုက္ေတြ ဖိတ္မက်ေအာင္ ျပန္ထုတ္ၿပီး စြန္႔ျပစ္ရမယ္။ သံုးေနတံုးမွာ အသံထြက္လို႔ တခ်ဳိ႕က မႀကိဳက္ဘူး။ ေရာဂါေတြကာကြယ္ႏိုင္ၿပီး ေယာက္်ားက (ကြန္ဒြမ္)မသံုးတဲ့အခါမ်ဳိးအတြက္ ေကာင္းတယ္။ ေစ်းခ်ဳိတဲ့ အမ်ဳိးသမီးသံုး (ကြန္ဒြမ္)ကိုလည္း FDA က အသိအမွတ္ျပဳလိုက္ျပီ။ စိတ္ခ်ရမႈ % ကို ေနာက္မွာၾကည့္ပါ။
တားေဆး-တားနည္းမ်ား ဆန္းစစ္ခ်က္မ်ား
(က) ထိေရာက္မႈအမ်ားဆံုး တားေဆး-တားနည္းမ်ား
– Implant အေရျပားေအာက္ ေဆးေခ်ာင္း၊ IUD သားအိမ္ထဲထည့္ပစၥည္း၊ Vasectomy, Tubal methods သားေၾကာျဖတ္ျခင္းမ်ား = ၉၉%
– Birth Control shot ထိုးေဆး = ၉၇%
– Birth Control Pill စားေဆး၊ Vaginal Ring (ဗဂ်ဳိင္းနား) ကြင္း = ၉၂-၉၅%
preg
– Condom (ကြန္ဒြမ္)၊ Diaphragm, Cervical Cap သားအိမ္၀အဖံုး-အပိတ္၊ Sponge ေဆးျမႇဳပ္ = ၈၄-၈၉%
– Abstinence ေ၀ရာမဏိ = ၁၀၀%
(ခ) ထိေရာက္မႈ အနည္းဆံုး တားေဆး-တားနည္းမ်ား
– No Birth Control အကာအကြယ္ လံုး၀ မသံုးျခင္း = ၈၅%
– Spermicide only သုက္ပိုးသတ္ေဆးတမ်ိဳးတည္း = ၂၉%
– Fertility Awareness ေန႔ေကာင္းရက္သာ ေရြးနည္း = ၂၅%
– Female Condom အမ်ဳိးသမီးသံုး (ကြန္ဒြမ္) = ၂၁%
– Withdrawal သုက္ရည္ အျပင္စြန္႔ထုတ္နည္း = ၁၈%
(ဂ) WHO တားေဆး-တားနည္းမ်ားႏွင့္ ကိုယ္၀န္ရႏႈန္း တစ္ႏွစ္တာ ဆန္းစစ္ခ်က္
– အကာအကြယ္ မသံုးသူ = ၈၅% ကိုယ္၀န္ရမယ္။
– သုက္ပိုးေသေဆးနည္းသံုးသူ = ၁၈-၂၉% ကိုယ္၀န္ရမယ္။
– သုက္ရည္ ျပင္ပစြန္႔ထုတ္နည္းသံုးသူ = ၁၅-၂၈% ကိုယ္၀န္ရမယ္။
– ရက္ေရွာင္နည္းသံုးသူ = ၅-၁၂% ကိုယ္၀န္ရမယ္။
– ကြန္ဒြမ္နည္းသံုးသူ = ၂-၁၅%ကိုယ္၀န္ရမယ္။
– ေန႔စဥ္ေသာက္ရတဲ့ေဆးေသာက္သူ = ၀.၃-၈% ကိုယ္၀န္ရမယ္။
– ထိုးေဆးထိုးသူ = ၀. ၀၅-၃% ကိုယ္၀န္ရမယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)