၊ မီမိုးေမ ၊ (ေဆး၀ါးတကၠသိုလ္)
ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈက ဦးေႏွာက္အတြက္ ေဆးတစ္လက္ပါ။ ေန႔စဥ္ ပံုမွန္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ေပးတာေၾကာင့္ ဥာဏ္ရည္အတြက္ ဘယ္လိုေကာင္းက်ဳိးေတြရရွိေစႏိုင္တယ္ဆိုတာ ေရးသားေဖာ္ျပလိုက္ရပါတယ္။
(၁) ဦးေႏွာက္ႀကီးထြားေစရန္ ေစ့ေဆာ္ျခင္း
အသက္ႀကီးလာတဲ့အခါ ဦးေႏွာက္ဆဲလ္သစ္ ေမြးဖြားမႈက ေလ်ာ့က်သြားၿပီး ဦးေႏွာက္တစ္သွ်ဴးေတြလည္း က်ဳံ႕သြားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းကေတာ့ ဒီအခ်က္ကို ေျပာင္းလဲေပးႏိုင္ပါတယ္။ အသက္ ၆၀-၇၉ႏွစ္ၾကားရွိ က်န္းမာၿပီး အထိုင္မ်ားသူေတြကို ဦးေႏွာက္စစ္ေဆးၾကည့္ရာ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ၿပီးခ်ိန္မွာ ဦးေႏွာက္ထုထည္သိသိသာသာႀကီး ထြားမႈရွိတာကို ေတြ႕ရွိခဲ့ရပါတယ္။ အေၾကာဆန္႔တာေလာက္ပဲလုပ္သူေတြမွာေတာ့ သိသာတဲ့ေျပာင္းလဲမႈကို မေတြ႕ရပါဘူး။ ေအ႐ိုးဗစ္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္မွသာ ဦးေႏွာက္ဆီကိုေသြးစီးဆင္းမႈတိုးၿပီး ေအာက္ဆီဂ်င္မ်ားမ်ား ေရာက္ရွိပါတယ္။ (ဦးေႏွာက္ဟာ ခႏၶာကိုယ္ရွိ ေအာက္ဆီဂ်င္အားလံုးရဲ႕ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ကို ရယူထားပါတယ္။)
(၂) ဦးေႏွာက္ အားေကာင္းေစေသာ ေဟာ္မုန္းမ်ားတိုးေစျခင္း
ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္တာက အပင္ထြက္အစားအစာေတြ စားတာလိုပဲ ဦးေႏွာက္ရွိ BDNF ဓာတ္ကို တိုးေစၿပီး ဦးေႏွာက္ဆဲလ္ေတြ ႀကီးထြားဖို႔နဲ႔ ပြားမ်ားဖို႔အတြက္ လႈံ႔ေဆာ္ေပးပါတယ္။ ဒါက ဦးေႏွာက္အစိတ္အပိုင္း ဟစ္ပိုကမ္းပက္စ္အတြက္ အေရးပါၿပီး မွတ္ဥာဏ္ေကာင္းမြန္ဖို႔နဲ႔ အသက္ႀကီးခ်ိန္ျဖစ္တတ္တဲ့ ဦးေႏွာက္ေ၀ဒနာေတြ ေလ်ာ့ပါးဖို႔အေရးပါပါတယ္။ ေလ့က်င့္ခန္းမ်ားမ်ားလုပ္ေလ BDNF မ်ားမ်ားထြက္ရွိေလပါပဲ။
(၃) စိတ္ဓာတ္က်ျခင္းႏွင့္ ပူပင္ေသာက ေလွ်ာ့ခ်ေပးျခင္း
စိတ္ဓာတ္က်တာေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္ရဲ႕ သတင္းအခ်က္အလက္ ပို႔ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းကိုေႏွးေစၿပီး အာ႐ံုစူးစိုက္ႏိုင္ဖို႔၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ႏိုင္ဖို႔ ပိုမိုခက္ခဲကာ မွတ္ဥာဏ္ျပႆနာေတြကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္ဓာတ္အႀကီးအက်ယ္က်ေနရင္ ဆရာ၀န္နဲ႔ ေဆြးေႏြးပါ။ အေသးအမႊား စိတ္ဓာတ္က်တာကိုေတာ့ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ၿပီး ျမႇင့္တင္ႏိုင္ပါတယ္။ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္တာေၾကာင့္ စိတ္ခံစားမႈေကာင္းေစတဲ့ ဆီ႐ိုတိုနင္နဲ႔ ဒိုပါမင္းအထြက္တိုးေစၿပီး အန္ေဒၚဖင္ရဲ႕ အာနိသင္ကို ပိုမိုေကာင္းမြန္ေစပါတယ္။
(၄) စိတ္ဖိစီးမႈ၏ သက္ေရာက္မႈကို ေလ်ာ့က်ေစျခင္း
စိတ္ဖိစီးမႈေဟာ္မုန္း ေကာ္တီေစာဟာ ဦးေႏွာက္ကို အိုမင္းေစပါတယ္။ စိတ္ဖိစီးမႈေၾကာင့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မခ်ႏိုင္တာ၊ ေမ့ေလ်ာ့တာနဲ႔ ေ၀၀ါးတာတို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေလ့က်င့္ခန္းေၾကာင့္ စိတ္ဖိစီးမႈျဖစ္ေစတဲ့ ေကာ္တီေစာေဟာ္မုန္း အဆင့္ကို ေလ်ာ့က်ေစၿပီး နာ့ဗ္ဆဲလ္အသစ္ထြက္ရွိေအာင္ ကူညီႏိုင္ပါတယ္။
(၅) ဦးေႏွာက္၏ စီမံေရးရာဆံုးျဖတ္ခ်က္ ေကာင္းမြန္ျခင္း
ဦးေႏွာက္ရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြထဲမွာ ႐ႈပ္ေထြးေနတဲ့ တာ၀န္ေတြကို အာ႐ံုစိုက္ဖို႔၊ အစီအစဥ္ခ်မွတ္ဖို႔၊ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေတြးေတာဖို႔နဲ႔ အနာဂတ္အစီအစဥ္ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ဆိုတဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ ေလ့လာသူေတြက ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္တာေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္ရဲ႕ စီမံေရးရာလုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြအေပၚ သက္ေရာက္မႈကို ေလ့လာခဲ့ရာ ပံုမွန္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္သူေတြက မလုပ္သူေတြထက္ ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္မႈရလဒ္ေလးဆ ပိုေကာင္းတာကို ေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။
(၆) အင္ဆူလင္ ခုခံမႈေကာင္းျခင္း
အစာစားတဲ့အခါ ခႏၶာကိုယ္က အစာေတြကို ဂလူးကို႔စ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲေပးပါတယ္။ ဂလူးကို႔စ္ကို ဆဲလ္ေတြထဲ၀င္ေစဖို႔ လုပ္ေဆာင္ရာမွာ အင္ဆူလင္ေဟာ္မုန္းလိုအပ္ပါတယ္။ ကံမေကာင္းတာက တခ်ဳိ႕လူေတြရဲ႕ ဆဲလ္ေတြကအင္ဆူလင္ကို တုံ႔ျပန္မႈရွိေနတာပါ။ ဒီအခါ ေသြးတြင္းသၾကားဓာတ္ျမင့္တက္ၿပီး အမ်ဳိးအစား (၂) ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ အမ်ဳိးအစား (၂) ဆီးခ်ဳိေရာဂါမျဖစ္ရင္ေတာင္မွ အင္ဆူလင္တံု႔ျပန္မႈေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္အတြက္ ဆိုးက်ဳိးျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဦးေႏွာက္မွာ ဂလူးကို႔စ္ေတြမ်ားေနရင္ မွတ္ဥာဏ္နဲ႔ ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္မႈအေပၚ ဆိုးဆိုးရြားရြား သက္ေရာက္မႈရွိႏုိင္ပါတယ္။ ပံုမွန္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ေပးရင္ အင္ဆူလင္တံု႔ျပန္မႈကို ေျပာင္းလဲေစတာေၾကာင့္ ေသြးတြင္းသၾကားဓာတ္ကို ေကာင္းေကာင္းထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ကာ အသက္ႀကီးတာေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္ႏိုင္စြမ္း မထိခိုက္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
