ပါေမာကၡေဒါက္တာခင္လွလွ (နား၊ ႏွာေခါင္း၊ လည္ေခ်ာင္း၊ ဦးေခါင္းႏွင့္လည္ပင္းေရာဂါပညာဌာန၊ ေဆးတကၠသိုလ္-၁၊ ရန္ကုန္)
နားအၾကားအာ႐ံု ခ်ဳိ႕တဲ့တာက ကေလးမွာေရာ၊ လူႀကီးမွာပါ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေသာတအာ႐ံုကိုခံစားနိုင္ဖို႔ အျပင္နား၊ အလယ္နား၊ အတြင္းနားအားလံုး ေကာင္းရမယ့္အျပင္ ဦးေႏွာက္က အၾကားအာ႐ံုနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ေနရာေရာက္ေအာင္ သြားရတဲ့လမ္း ေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္လည္း ေကာင္းေနရမွာပါ။ အၿပင္နားနဲ႔ အလယ္နားက အသံသယ္ေဆာင္တဲ့ အပိုင္း မွာပါတာ။ Conductive pathway လို႔ ေခၚတယ္။အဲဒီေနရာေတြမွာေရာဂါျဖစ္လို႔ အၾကားေလ်ာ့တာကို Conductive Deafness (CD) လို႔ ေခၚတယ္။အ တြင္းနားနဲ႔ဦးေႏွာက္ကိုဆက္သြယ္တဲ့လမ္းေၾကာင္း မွာေရာဂါျဖစ္လို႔ အၾကားေလ်ာ့တာကို Sensorineural Hearing Loss (SNHL) လို႔ ေခၚတယ္။ Sensorian က အၾကားအာ႐ံုခံဆဲလ္ေတြကိုဆိုလိုၿပီး Neural က အာ႐ံုေၾကာနဲ႔ ဦးေႏွာက္ဆီသြားတဲ့လမ္း ေၾကာင္းကိုဆိုလိုတယ္။
အၾကားအာ႐ံုေလ်ာ့နည္းတာဟာ ေမြးကတည္းကျဖစ္ႏိုင္သလို တခ်ဳိ႕ေတြက်ေတာ့ ေမြးတုန္းက အေကာင္း ေနာက္မွျဖစ္တာလည္းရိွတယ္။ အၾကားေလ်ာ့ေစတဲ့အေၾကာင္းရင္းေတြကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕အေၾကာင္းရင္းေတြက ေရွာင္လို႔ရတယ္။ ဥပမာ-ဆူညံသံ။ ဒီလိုအေၾကာင္းရင္းေတြကို ေရွာင္ႏိုင္ရင္အၾကားမေလ်ာ့ေအာင္ ကာကြယ္ၿပီးသားျဖစ္ မွာပါ။
× × ×
Conductive Deafness
အျပင္နားနဲ႔ အလယ္နားေရာဂါေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တာပါ။ အျပင္နားမွာဆိုရင္လည္း ေမြးရာပါခ်ဳိ႕ယြင္း တာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ နားေပါက္မပါတာ၊ နားေကာင္း ေကာင္းမျဖစ္လာတာေတြ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အျပင္နားေရာင္တာ၊ အလယ္နားေရာင္တာေတြေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ နားကေလာ္တာတို႔၊ မသန္႔ရွင္းတဲ့ေရ နားထဲ၀င္တာတို႔ေၾကာင့္ အျပင္နားေရာင္ႏိုင္တယ္။အလယ္နားေရာင္တာကို အမ်ဳိးမ်ဳိးခြဲထားတယ္။လတ္တေလာေရာင္တာ၊ နာတာရွည္ေရာင္တာ၊ ျပည္ထြက္တာ၊ ျပည္မထြက္တာ၊ အလယ္နားမွာ အရည္စုတာနဲ႔တြဲၿပီး ျဖစ္တာအားလံုးမွာ ေတြ႕ႏိုင္တယ္။
အျပင္နားနဲ႔ အလယ္နားထိခိုက္မိတဲ့အခါမွာ ေသြးထြက္တာတို႔ ေရာင္တာတို႔ေၾကာင့္ အသံလႈိင္းအတြင္းကိုမေရာက္ဘဲ အၾကားေလ်ာ့ႏိုင္ပါတယ္။က်ဴမာအက်ိတ္ေတြေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။အျဖစ္မ်ားတဲ့ အေၾကာင္းရင္းတစ္ခုကေတာ့ နားဖာေခ်းပါပဲ။ နားဖာေခ်းကေလာ္ရင္း၊ ကေလာ္ရင္းအျပင္ ဖက္မေရာက္ဘဲအတြင္းကို သိပ္ထည့္သလိုျဖစ္တဲ့ အခါ အၾကားေလ်ာ့ပါတယ္။ အဲဒီအခါမ်ဳိးမွာ နားဖာေခ်းက အရမ္းမာေနတတ္တာမို႔ နားေဆးထည့္ၿပီး ေပ်ာ့လာမွထုတ္ေပးရပါတယ္။ အလယ္နားအ႐ိုးခိုင္တဲ့ေရာဂါ (စိုးႀကီးရဲ႕ မေဟသီခံစားရတဲ့ေရာဂါ)ကလည္း နားအၾကားေလ်ာ့တာနဲ႔ လာပါတယ္။
Sensorineural Hearing Loss (SNHL)
ဆံခ်ည္မွ်င္ဆဲလ္ေတြနဲ႔ အာ႐ံုေၾကာ၊ ဦးေႏွာက္ကို သြားတဲ့လမ္းေၾကာင္း မေကာင္းလို႔ ျဖစ္ရတာပါ။အသက္ႀကီးလာရင္ ဆံခ်ည္မွ်င္ဆဲလ္ေတြ ပ်က္စီးၿပီး အၾကားေလ်ာ့သလို ဆူညံသံၾကားမွာေနရတဲ့သူေတြလည္း အသက္မႀကီးေသးေပမယ့္ ဆံခ်ည္မွ်င္ဆဲလ္ ေတြပ်က္စီးၿပီး အၾကားေလ်ာ့ရပါတယ္။ နားကို ထိခိုက္ေစတဲ့ေဆးေတြ ဥပမာ-ဂ်န္တာမိုင္ဆင္ကလည္း အၾကားေလ်ာ့ေစပါတယ္။ အတြင္းနားမွာညအရည္ၿပည့္တဲ့ေရာဂါကလည္း အၾကားေလ်ာ့တာနဲ႔ လာပါ တယ္။ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရလို႔ အတြင္းနားထိခိုက္ရင္ လည္း SNHL ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အာ႐ံုေၾကာမွာ ျဖစ္ တဲ့အက်ိတ္မွာဆိုရင္လည္း အၾကားေလ်ာ့တာဟာ ေရာဂါလကၡဏာတစ္ခုပါပဲ။ ဆီးခ်ဳိေရာဂါရွင္ေတြမွာ လည္း ဆီးခ်ဳိကိုမထိန္းႏိုင္ရင္ အာ႐ံုေၾကာေတြ ထိ ခိုက္ၿပီး အၾကားေလ်ာ့လာႏိုင္ပါတယ္။ တီဘီေရာဂါ ရွင္ေတြ၊ ငွက္ဖ်ားေရာဂါရွင္ေတြလည္း နားကိုထိခိုက္ ေစတဲ့ေဆးေတြ ေသာက္ရ၊ ထိုးရတဲ့အခါ အၾကား အာ႐ံုထိခိုက္ရပါတယ္။ အေမကိုယ္၀န္ေဆာင္ေန တုန္းေရာဂါျဖစ္ရင္(ဥပမာ-ဂ်ဳိက္သိုး)ဆိုရင္ ကေလး နားေလးတတ္ပါတယ္။ ေမြးတဲ့အခါ လြယ္လြယ္မေမြး ႏိုင္ဘဲ ၾကာေနရင္လည္း ကေလး အၾကားေလ်ာ့ႏိုင္ပါ တယ္။
Mixed Deafness
တစ္ခါတေလက်ေတာ့ CD နဲ႔ SNHL ႏွစ္ခုလံုး ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီလိုႏွစ္ခုလံုး ေရာျဖစ္တာကို Mixed Deafness လို႔ေခၚတယ္။
× × ×
အၾကားေလ်ာ့တဲ့အခါ ေတာ္ေတာ္ထိခိုက္တယ္ ဆိုတာေတြ႕ရပါတယ္။ ေမြးကတည္းက အၾကားအာ ႐ံု ခ်ဳိ႕တဲ့တာဆိုရင္ပိုဆိုးပါတယ္။ ကြၽန္မတို႔တစ္ေတြ စကားေျပာၾကတယ္။ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ ဆက္ဆံၾကတယ္။ စကားေျပာတတ္တာဟာ သူမ်ားေၿပာတာၾကားၿပီးမွ အတုယူၿပီးေျပာတာမို႔ အၾကားအာ႐ံုခ်ဳိ႕တဲ့တဲ့ ကေလးေတြက စကားမေျပာတတ္တာ ေတြ႕ရတယ္။ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားအရြယ္မွာဆိုရင္လည္း သူမ်ားေတြက စာကိုႀကိဳးစားပမ္းစား အၿပိဳင္အဆိုင္ သင္ယူေနၾကတဲ့အခ်ိန္မွာဆရာမက ဘာေျပာျပေနမွန္း၊ ဘာရွင္းျပေနမွန္းမသိေတာ့ စာမလိုက္ႏိုင္ဘူး။
စီးပြားရွာတဲ့ အရြယ္မွာေရာ ေျပာမေနနဲ႔ေတာ့။ေျပာရ၊ ဆိုရ၊ ေစ်းစနည္းနာရ၊ ေစ်းစကားေျပာရမွာ ေလ။ စကားေျပာရတာ အဆင္မေျပရင္ ဘယ္အလုပ္ ျဖစ္ပါေတာ့မလဲ။
အသက္ႀကီးလို႔ တရားနာမယ္၊ တရားအားထုတ္ မယ္ဆိုေတာ့လည္း နားကမၾကားျပန္ဘူး။ ဆရာေတာ္ႀကီးေတြရဲ႕ တရားေတာ္ေတြနာမယ္၊ အလုပ္ေပးတရား ေတြထဲက နည္းေတြအတိုင္း တရားအားထုတ္မယ္ဆိုရင္ တရားထူးရႏိုင္ေပမယ့္ နားကမၾကားေတာ့တရား မနာႏိုင္။ ရခဲလွတဲ့ လူ႔ဘ၀ရရဲ႕သားနဲ႔ တန္ဖိုးရိွတဲ့ တရားေတြ မနာႏိုင္ေတာ့ ထြက္ေပါက္ မေတြ႕ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဘယ္ေလာက္နစ္နာလိုက္သလဲ။
× × ×
ဒီလိုထိခိုက္နစ္နာေစတဲ့ အၾကားအာ႐ံုေလ်ာ့နည္းတာမ်ဳိး မျဖစ္တာအေကာင္းဆံုးပါပဲ။အၾကား ေလ်ာ့ေစတဲ့အေၾကာင္းရင္းေတြ အမ်ားႀကီးရိွတဲ့အနက္ ကာကြယ္ႏိုင္တာေတြကလည္း အမ်ားႀကီး ရိွပါတယ္။
ကိုယ္၀န္ေဆာင္အေမေတြကေန ကေလးကိုထိခိုက္တာမျဖစ္ရေအာင္ မိခင္ေတြကို ဂ်ဳိက္သိုးေရာ ဂါကာကြယ္ေဆးထိုးေပးရပါမယ္။ ကိုယ္၀န္ကို မွန္မွန္ၿပၿပီး တတ္ကြၽမ္းတဲ့သူေတြနဲ႔ ေမြးရပါမယ္။ ဒါမွေမြးဖြားတာၾကာလို႔ ကေလးထိခိုက္တာ၊ အၾကားေလ်ာ့ တာကာကြယ္ႏိုင္မွာပါ။ ေမြးကင္းစကေလးေတြမွာ အသား၀ါတတ္ေပမယ့္ ေသြးထဲမွာဘီလီ႐ူဘင္ေတြ အရမ္းမ်ားရင္ ဦးေႏွာက္ထိခိုက္ၿပီး အၾကားေလ်ာ့ႏိုင္ပါတယ္။ အခ်ိန္မီထိေရာက္တဲ့ ကုသမႈရခဲ့ရင္ေတာ့ ဒီလိုအျဖစ္ဆိုးေတြကို ကာကြယ္ႏိုင္မွာပါ။
ကေလးဘ၀မွာလည္း သတိထားစရာေတြရိွပါတယ္။ ကြၽန္မတို႔ႏိုင္ငံမွာ ေတြ႕ရတာမ်ားတဲ့ နာတာရွည္နားျပည္ယိုတာဟာလည္း နားေလးေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္းတစ္ခုပါ။ ဒါေၾကာင့္ နားျပည္ယိုတာပဲဆိုၿပီး ေပါ့ေပါ့ဆဆမေနဘဲ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကုသသင့္ပါတယ္။ အလယ္နားမွာအရည္စုတဲ့ ေရာဂါကလတ္တေလာ အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းမွာ ပိုး၀င္တာနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတာမို႔ အဲဒီေရာဂါကို ေကာင္းေကာင္းကုရပါမယ္။
နားကို မထိခိုက္မိေအာင္လည္း ဂ႐ုစိုက္ရပါမယ္။ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ စကားမ်ားၿပီး နားရင္းအုပ္တာမ်ဳိးလည္းမလုပ္ပါနဲ႔။ နားစည္ေပါက္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ယာဥ္တိုက္မႈေတြလည္း မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ရင္ နားအပါအ၀င္ လူကိုမထိခိုက္ေအာင္ ကာကြယ္နိုင္ပါတယ္။ အလကားေနရင္း နားကလိ တာမ်ဳိးလည္း ေရွာင္သင့္ပါၿပီ။ တခ်ဳိ႕မ်ား လက္သံ ေျပာင္လိုက္ပံုက နားစည္ကိုေပါက္ေရာ။ ဒါေၾကာင့္ အလကားေနရင္း နားကေလာ္တာ၊ ရန္ျဖစ္ရင္ နားရင္းအုပ္တာေတြ ေရွာင္ရပါမယ္။ တစ္ခါတေလ ဆိုင္မွာေခါင္းသြားေလွ်ာ္ရင္ နားသန္႔ရွင္းေရးဆိုၿပီး ေရေတြထည့္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီအခါ မသန္႔တဲ့ေရ၀င္ၿပီး အျပင္နား ေရာင္တတ္ပါတယ္။ ဒီအခါနားကိုက္ လာတတ္ပါတယ္။ ဒါကလည္း ေရွာင္သင့္တဲ့ အျပဳအ မူပါပဲ။
ဆူညံသံေၾကာင့္အၾကားေလ်ာ့တာ မျဖစ္ရေအာင္ ဆူညံသံကိုေရွာင္ရပါမယ္။ စက္႐ံုေတြမွာ စက္သံမဆူညံတာမ်ဳိးသံုးရမယ္။ မီးစက္ဆိုရင္လည္း အသံမဆတာကိုသံုးရမယ္။ လိုအပ္ရင္ အလုပ္သမားေတြကို နားအကာအကြယ္ပစၥည္းေတြ ေပးထားရမယ္။ တကယ္သံုးေအာင္လည္း ဒီပစၥည္းေတြက လူေတြရဲ႕အၾကား အာ႐ံုမထိခိုက္ေအာင္ ကာကြယ္ႏိုင္တဲ့အေၾကာင္း၊ အၾကားအာ႐ံုက အေရးႀကီးတဲ့အေၾကာင္းေတြကို ေဟာေျပာရပါမယ္။ မီဒီယာေတြကိုလည္း အသံုးျပဳရပါမယ္။ ဆူညံသံမွာ ေဖ်ာ္ေျဖေရးက ဆူညံသံေတြ ကိုလည္းေမ့ထားလို႔မရပါဘူး။ နားၾကပ္ေလးေတြတပ္ၿပီး စတိုင္ထုတ္တဲ့အခါ လူငယ္အမ်ားစုက အသံအက်ယ္ႀကီးဖြင့္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုမဖြင့္ေအာင္ ပညာေပးရပါမယ္။ နားကိုထိခိုက္ေစတဲ့ ေဆးေတြကိုလည္း မေပးလို႔မျဖစ္မွေပးရမွာပါ။ အသက္ကယ္ရမယ့္ အေျခအေနဆိုရင္ေတာ့ သံုးရမွာေပါ့ေလ။
Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။
