Healthy Life Ad
Life Style

လူ လူခ်င္း ဘာေၾကာင့္ သတ္ၾကတာလဲ . . .(၄)

ေဒါက္တာအုန္းေက်ာ္ (စိတ္က်န္းမာေရးဆရာ၀န္ႀကီး – အၿငိမ္းစား)

ေဒၚျမမွဴးသြယ္ေမးထားတဲ့ လူလူခ်င္း ဘာေၾကာင့္ သတ္ၾကသလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကို ဆက္လက္ ေျဖၾကားပါမယ္။ လူသတ္မႈက်ဴးလြန္သူေတြထဲမွာ စိတ္ေရာဂါေၾကာင့္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေၾကာင္း သိရပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ တစ္၀က္ေလာက္က စိတ္က်ေရာဂါရွင္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ စိတ္က်ေ၀ဒနာ ခံစားေနရရင္ အၾကမ္းဖက္တဲ့ အျပဳအမူ ျပဳလုပ္မိဖို႔ အလားအလာ ငါးဆ ပိုမိုလာပါတယ္။ လူသတ္မႈက်ဴးလြန္သူေတြထဲမွာ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ဟာ ဆိုးရြားျပင္းထန္တဲ့ စိတ္က်ေရာဂါ ခံစားေနရပါတယ္။
_ _ _

အသက္ ၃၀ ေက်ာ္ သားဖြားၿပီးစ မိခင္တစ္ဦးဟာ သူမရဲ႕ ခင္ပြန္းမသိေအာင္ ဓာတ္ဆီပံုးကို ၀ွက္ထားတယ္။ တစ္ည သူမရဲ႕ ခင္ပြန္းအိပ္ေပ်ာ္ေနခ်ိန္မွာ သံုးလသားအရြယ္ သားငယ္နဲ႔ ေလးႏွစ္သမီးကို တျခားအိပ္ခန္းတစ္ခုထဲ ေခၚသြား၊ အခန္းတံခါးပိတ္၊ ဓာတ္ဆီေလာင္းၿပီး အခန္းကို မီး႐ႈိ႕လိုက္တယ္။ သံုးဦးစလံုး မီးေလာင္ ေသဆံုးသြားပါတယ္။ အဲဒီအမ်ဳိးသမီးဟာ “ မီးေနသည္ စိတ္က်ေရာဂါ” (Post-partum Depression) ခံစားေနရသူ ျဖစ္တယ္ (AIOC 1999)

ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံမွာ မၾကာခဏၾကားရတဲ့ သတင္း တစ္ခုရွိပါတယ္။ ခင္ပြန္းက ဇနီးကို ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း လေပါင္း၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႏွိပ္စက္တယ္၊ ႐ိုက္ႏွက္တယ္၊ အမ်ဳိးမ်ဳိးအႏိုင္က်င့္တယ္။ တစ္ေန႔မွာေတာ့ ဒဏ္မခံ ႏိုင္ေတာ့တဲ့ ဇနီးက ျပန္လွန္ခုခံၿပီး ခင္ပြန္းကိုသတ္မိတဲ့ သတင္းမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္ . . .

သားဖြားၿပီးစ မိခင္ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ မီးေနသည္ စိတ္က်ေရာဂါ ျဖစ္ပြားတတ္ပါတယ္။ အလြန္အမင္း စိတ္ညစ္ညဴးျခင္း၊ အိမ္သူအိမ္သားမိတ္ေဆြေတြနဲ႔ေျပာဆိုဆက္ဆံလိုစိတ္မရွိျခင္း၊ အရာရာမွာ စိတ္၀င္စားမႈ ေလ်ာ့နည္းလာျခင္း၊ အားအင္ကုန္ခမ္းျခင္း၊ ေန႔စဥ္ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြကို မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္း၊ အာ႐ံုစိုက္ႏိုင္မႈ ခ်ဳိ႕ယြင္းျခင္း၊ အစားအေသာက္ ပ်က္ျခင္း၊ အိပ္ေရးပ်က္ျခင္း စတဲ့ လကၡဏာေတြကို ေတြ႕ရွိရပါတယ္။

အဲဒါအျပင္ အေရးႀကီးတဲ့ ေရာဂါလကၡဏာေတြ ျဖစ္တဲ့ မိမိကုိယ္ကိုယ္ အျပစ္ျမင္ျခင္း၊ မိမိက မိခင္ေကာင္းတစ္ေယာက္မဟုတ္လို႔ ယံုၾကည္ေနျခင္း၊ ေမြးကင္းစကေလးအေပၚ ခ်စ္ခင္တြယ္တာတဲ့ စိတ္ေျခာက္ခမ္းလာျခင္း၊ မိမိနဲ႔ ကေလးငယ္ကို အႏၲရာယ္ျပဳလိုစိတ္ ေပၚေပါက္ျခင္းတို႔ကိုလည္းေတြ႕ ရွိႏုိင္ပါတယ္။

ဒါထက္ ေရာဂါဆိုးရြားလာရင္ စိတၱဇလကၡဏာ ေတြ ခံစားလာရပါတယ္။ ဥပမာ- ေမြးကင္းစကေလးမွာ ကိုယ္အဂၤါခ်ဳိ႕ယြင္းေနတယ္၊ “ ဒီကေလးဟာ ငါ့ကေလးမဟုတ္ဘူး” ၊ “ ကေလးမွာ အသက္မရွိေတာ့ဘူး” ၊ ၀မ္းဗိုက္ထဲမွာ “ ေဘလံုး” ရွိတယ္၊ “ အပင္းသြင္း” တာခံထားရတယ္၊ စုန္းျပဳစားခံရတယ္ စသျဖင့္အေျဖရွာတတ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီလို ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ ထိေရာက္တဲ့ ေဆးပညာကုထံုးနဲ႔ မကုသခင္ ပေယာဂဆရာေတြနဲ႔ ကုသမႈ ခံယူတတ္ၾကပါတယ္။ စိတၱဇစိတ္က်ေရာဂါဟာ အလ်င္အျမန္ ေဆးကုသမႈ ခံယူသင့္တဲ့ အေရးေပၚ စိတ္ေရာဂါတစ္မ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါကို ကုသဖို႔အတြက္ စိတ္က် ေရာဂါေပ်ာက္ေဆး၊ စိတၱဇေရာဂါေပ်ာက္ေဆးနဲ႔ “ အီးစီတီ” ကုထံုးေတြ ရွိပါတယ္။ တျခားကုထံုးေတြနဲ႔ စမ္းသပ္ကုသၿပီး အခ်ိန္ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာမေနသင့္ပါ။
_ _ _

လူေကာင္းကေန လူဆိုးျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးေပးတဲ့ အေျခအေနေၾကာင့္ လူသတ္မႈ က်ဴးလြန္” မိ” သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဥပမာ= အိမ္ထဲကို ေဖာက္ထြင္း၀င္လာတဲ့ လူဆိုးက အိမ္ရွင္ကို ဓားနဲ႔ထိုးဖို႔ ႀကိဳးစားလို႔ အိမ္ရွင္ကခုခံရင္း လူဆိုးေသဆံုးသြားတာမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ မိမိအသက္အႏၲရာယ္ကို ကာကြယ္ တဲ့အျပဳအမူေၾကာင့္ လူသတ္မႈက်ဴးလြန္မိျခင္း (Self-Defense) ျဖစ္ပါတယ္။

ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံမွာ မၾကာခဏ ၾကားရတဲ့ သတင္းတစ္ခုရွိပါတယ္။ ခင္ပြန္းက ဇနီးကို ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း လေပါင္း၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႏွိပ္စက္တယ္၊ ႐ိုက္ႏွက္တယ္၊ အမ်ဳိးမ်ဳိး အႏိုင္က်င့္တယ္။ တစ္ေန႔မွာေတာ့ ဒဏ္မခံႏိုင္ေတာ့တဲ့ ဇနီးက ျပန္လွန္ခုခံၿပီး ခင္ပြန္းကို သတ္မိတဲ့ သတင္းမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။ ေၾကာက္ကန္ကန္ရင္း လက္လြန္သြားတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ မိမိအသက္ကို ကာကြယ္တဲ့ အျပဳအမူေၾကာင့္ လူေသမႈျဖစ္ရတယ္လို႔ တရား႐ံုးမွာ ထုေခ်ႏိုင္ပါတယ္။ ေရရွည္႐ိုက္ႏွက္ညႇင္းဆဲဒဏ္ခံရတဲ့ ဇနီးမွာ “ ထု႐ိုက္ခံဇနီးေ၀ဒနာ” (Battered Wife Syndrome) ခံစားေနရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပစ္မႈကို ေလွ်ာ့ေပါ့စဥ္းစားဖို႔ တရား႐ံုးမွာ အယူခံၾကပါတယ္။
_ _ _

နိဂံုး
လူလူခ်င္း ဘာေၾကာင့္ သတ္သလဲဆိုတဲ့ ေမး ခြန္းကုိ စိတ္က်န္းမာေရး ေဆးပညာ႐ႈေထာင့္အျမင္ နဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ (Healthy Life Journal အမွတ္ ၅၃၊ ၅၄၊ ၅၅နဲ႔ အခု ၅၆)။

ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ႏိုင္ငံေရး မတည္ၿငိမ္မႈ၊ စီးပြား ေရးက်ဆင္းမႈ၊ မူးယစ္ေဆး ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားျခင္း ႀကီးထြားမႈ၊ အရက္စြဲ မူးယစ္ေဆးစြဲသူ မ်ားျပားမႈေတြေၾကာင့္ လူသတ္မႈႏႈန္း မ်ားျပားႏိုင္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ လူတစ္ဦးခ်င္းအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး ခ်ဳိ႕ယြင္းသူနဲ႔ လိင္ဆႏၵခ်ဳိ႕ယြင္း ေဖာက္ျပန္သူေတြဟာ လူသတ္မႈ က်ဴးလြန္လြယ္သူေတြျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းလင္းေရးသားခဲ့ပါတယ္။ စိတၱဇ ေရာဂါ ခံစားရသူတခ်ဳိ႕ဟာ ေရာဂါလကၡဏာေတြေၾကာင့္ အမွားအမွန္ကို မခြဲျခားႏိုင္ဘဲ လူသတ္မႈ က်ဴးလြန္တတ္ပံုကို တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ေဘးအႏၲရာယ္ တစ္ခုခုကို ကာကြယ္ရင္း လူသတ္မႈ က်ဴးလြန္ႏိုင္တာကိုလည္း ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ စစ္ျဖစ္လို႔ လူေသရတာ၊ တယူသန္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြေၾကာင့္ လူေသရတာ၊ အဓိက ႐ုဏ္းျဖစ္ပြားလို႔ လူေသရတာေတြက ပိုမို မ်ားျပားပါတယ္။ ဒီကိစၥေတြကိုေတာ့ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးခဲ့ျခင္း မရွိပါ။

See More

လူ လူခ်င္း ဘာေၾကာင့္ သတ္ၾကတာလဲ . . .(၁)

လူ လူခ်င္း ဘာေၾကာင့္ သတ္ၾကတာလဲ . . .(၂)

လူ လူခ်င္း ဘာေၾကာင့္ သတ္ၾကတာလဲ . . .(၃)

(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)

Most Popular

Healthy Life Ad
To Top