ပါေမာကၡေဒါက္တာနီလာၾကဴ
(စိတ္ပညာရွင္ပါေမာကၡ ဌာနမွဴး စိတ္ပညာဌာန ရန္ကုန္နွင့္ေတြ႕စံုေဆြးေနြးၿခင္း)
ပင္ကိုဗီဇအရ ဆိုးသြမ္းတဲ့ ကေလးျဖစ္ေနရင္ လိမၼာယဥ္ေက်းၿပီး ေအာင္ျမင္တဲ့ လူႀကီးလူေကာင္း ျဖစ္လာဖုိ႔ ဘယ္လို ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ ေပးႏိုင္ပါသလဲ ဆရာမ။
ပင္ကို ဗီဇေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ကေလးရဲ႕အေစာပိုင္းကာလမွာ မိဘက ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္မႈ အားနည္းလို႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဆိုးသြမ္းတဲ့ကေလး ျဖစ္ေနခဲ့မယ္ဆိုရင္ အေကာင္းဆံုးနည္းက ဦးဆံုး ကေလးဟာ သူ႔ကိုလက္ခံတယ္ဆိုတဲ့ အျမင္မ်ဳိး ရလာေအာင္ မိဘက ျပဳစုထိန္းေက်ာင္းတတ္ဖုိ႔ လိုပါတယ္။ ကေလးကို လက္ခံထိန္းေက်ာင္းတဲ့ ပံုစံနဲ႔ အုပ္ထိန္းလိုက္ရင္ ကေလးက
“ငါ့ကို ဂ႐ုစိုက္ပါ့လား”ဆိုတဲ့ အျမင္မ်ဳိး ရေစပါတယ္၊ ေနရထိုင္ရတာ လံုၿခံဳၿပီး သက္ေသာင့္သက္သာ ရွိေစတယ္၊ ‘ငါ့ကို ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ ေပးေနတာပါလား’ဆိုတဲ့ ခံစားခ်က္ ျဖစ္သြားေစပါတယ္။ အဲဒါဆိုရင္ နဂိုက ဆိုးသြမ္းေနတဲ့ ကေလးဟာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ျပန္ေကာင္းလာေအာင္ ထိန္းႏိုင္ လာပါတယ္။ မိဘက ကေလးကို ေႏြးေထြးမႈနဲ႔ ခ်စ္ခင္မႈ ေပးဖို႔လိုပါတယ္။ ကေလးေတြကို ေပြ႕ဖက္ ေပးရမယ္၊ နမ္း႐ႈံ႕ ေပးရမယ္၊ ကေလးကို ခ်ီးက်ဴးစကား ေျပာေပးရမယ္၊ တစ္ခုခုကို ေစ့ေဆာ္တိုက္တြန္း ေပးရမယ္၊ အျပဳသေဘာနဲ႔ ေ၀ဖန္ေပးရမယ္ . . ဒါေတြ လုပ္ေပးမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ကေလးေတြမွာရွိတဲ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ျပႆ နာေတြ ေလ်ာ့ပါး သြားတတ္ပါတယ္။
– ကေလးေတြက ေကာင္းတဲ့အျပဳအမူ လုပ္လိုက္တဲ့အခါ အဲဒီအျပဳအမူကိုပဲ လုပ္ခ်င္ေနေအာင္ ဘယ္လို အားေပးသင့္ပါသလဲ ဆရာမ။
ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ အျပဳအမူကို ပံုသြင္းတဲ့အခါ ဆုေပးမလား၊ အျပစ္ေပးမလား ဆိုတဲ့ နည္းႏွစ္မ်ဳိး ရွိတဲ့အနက္ တကယ္လို႔ ကေလးတစ္ေယာက္က
ေကာင္းတဲ့ အျပဳအမူလုပ္တိုင္း၊ လုပ္တိုင္း ဆုလာဘ္ေပးမယ္ဆိုရင္ ကေလးက ေကာင္းတဲ့ အျပဳအမူကို ဆက္လုပ္သြားမွာ
ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆုလာဘ္ ေပးတယ္ဆိုတာမွာလည္း အၿမဲတမ္း ေရွ႕ေနာက္ ညီၫြတ္ဖို႔လည္း လိုပါတယ္၊ ဆက္တိုက္ ေပးသြားဖို႔လည္း လိုပါတယ္။ “သား အဆင့္ ၁ ရရင္ ဒါေပးမယ္”လို႔ ေျပာထားၿပီး အဲဒီစာေမးပြဲမွာ အဆင့္ ၁ ရလို႔ ေျပာထားတဲ့အတိုင္း ေပးလိုက္ေပမယ့္ ေနာက္တစ္ခါ အဆင့္ ၁ ရတဲ့အခါ ေျပာထားတဲ့အတိုင္း လုပ္မေပးေတာ့ဘူးဆိုရင္ ဒါက ေရွ႕ေနာက္ မညီၫြတ္ေတာ့ပါဘူး။
ၿပီးေတာ့ ကေလးက ပါဆယ္တံုးေလးေတြနဲ႔ တီထြင္ဖန္တီးလိုက္လို႔ အျမင့္ႀကီးရေအာင္ တည္ေဆာက္ႏိုင္တယ္ဆိုရင္ “ေတာ္တယ္”ဆိုၿပီး ခ်ီးေျမႇာက္လိုက္တယ္ ဆိုပါစို႔ . . ။ ဒါေပမဲ့ ကေလးက ႐ႈိးေက့စ္ (Showcase) ထဲမွာ မိခင္အျမတ္တႏိုး အလွထည့္ထားတဲ့ ဖန္ပန္းအိုးေလးေတြ၊ ပန္းကန္လံုးေလးေတြကို ဆင့္လိုက္ၿပီ ဆိုတာနဲ႔ ကေလးကို ေအာ္ၿပီး ႐ိုက္လိုက္တယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ကေလးရဲ႕ ဖန္တီးမႈကို အားေပးရာ မေရာက္ေတာ့ပါဘူး။ အဲဒါဆိုရင္ ကေလးက ေကာင္းတဲ့အျပဳအမူကို မဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ဇေ၀ဇ၀ါ ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။
ကေလးကို ဆုလာဘ္ေပးတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဒါကိုလုပ္ရင္ ဒါရမယ္ဆိုတာမ်ဳိး၊ ဒါက မသင့္ေတာ္တဲ့ အျပဳအမူ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒါကိုလုပ္ရင္ ဒီလို အျပစ္ဒဏ္ခံရမယ္ ဆိုတာမ်ဳိး ႀကိဳတင္ေျပာထားမွသာ အဆင္ေျပပါတယ္။ ေျပာရရင္ ဒါက Authoritative Parenting Style မ်ဳိးနဲ႔ ထိန္းေက်ာင္းတာပါပဲ။ ကေလးကို စည္းကမ္းထားတယ္၊ ခ်စ္ခင္မႈ ေပးတယ္၊ ၿပီးရင္ ဒီစည္းကမ္းကို ဘာေၾကာင့္ လိုက္နာ သင့္တယ္ဆိုတဲ့ က်ဳိးေၾကာင္းျပၿပီး ေရြးခ်ယ္ေစတဲ့ အုပ္ထိန္းမႈပံုစံ ျဖစ္လို႔ပါ။ ဒီလို Authoritative Parenting Style မ်ဳိးနဲ႔ ႀကီးျပင္းလာရတဲ့ ကေလးေတြက သူတစ္ပါးကို စာနာတတ္တယ္၊ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ သူ အထိန္းေက်ာင္းခံရတဲ့ ပံုစံကိုက မိဘက သူ႔ကို အျပစ္တင္တာမ်ဳိး မလုပ္ဘူး၊ တစ္ခုခုဆိုရင္ စာနာနားလည္ေပးတယ္ ဆိုေတာ့ ကေလးက သူ႔ကိုယ္သူ ေမာ္ဒယ္ထားၿပီး “ကိုယ့္ကို ဘယ္လို ထိန္းေက်ာင္း ခံရသလဲ”ဆိုတဲ့အတိုင္း တျခားသူကို ျပန္ထိန္းေက်ာင္း တတ္ပါတယ္။
အာဏာရွင္ဆန္တဲ့ ပံုစံ ()နဲ႔ ႀကီးျပင္းလာရတဲ့ ကေလးေတြဆိုရင္ မိဘေတြက ကေလးကို ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ မေပးဘူး၊ အားေပးေထာက္ပံ့မႈ မေပးဘူး၊ စည္းကမ္းသတ္မွတ္ၿပီး ထိန္းေက်ာင္းထားတယ္၊ ‘ငါေျပာတဲ့ အတိုင္းလုပ္၊ ဘာမွျပန္ၿပီး အတြန္႔မတက္နဲ႔’ဆိုတဲ့ တစ္ေသြးတစ္သံ တစ္မိန္႔နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္တယ္ . . ဒီေတာ့ ကေလးက အျပစ္ေပးခံရတဲ့ ပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ ႀကီးျပင္းလာရေတာ့ ကိုယ္ခ်စ္တဲ့သူေတြကို အဲလိုမ်ဳိး လုပ္လို႔ရတယ္၊ လုပ္သင့္တယ္လို႔ ကေလးက ထင္သြား ပါေတာ့တယ္။ သူႀကီးလာတဲ့အခါ တစ္ေယာက္ေယာက္က ဂ်ီက်လာရင္၊ ေတာင္းဆိုမႈ မ်ားလာၿပီဆိုရင္ သူဘယ္လို ေျဖရွင္းသလဲဆိုေတာ့ ငယ္ငယ္က အျပစ္ဒဏ္ ေပးခံရသလိုမ်ဳိး ေျဖရွင္းပစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါေတြအားလံုးက ကေလးဘ၀တုန္းက ကိုယ္ဘယ္လို ျပဳမူဆက္ဆံ ခံခဲ့ရသလဲဆိုတဲ့ အခ်က္နဲ႔ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။
Authoritative Parenting Style မ်ဳိးနဲ႔ ႀကီးျပင္းလာရတဲ့ ကေလးေတြက ႀကီးလာတဲ့အခါ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုၾကည္မႈ ရွိတယ္၊ တစ္ခုခုဆို သူမ်ားခိုင္းမွ မဟုတ္ဘဲ ကိုယ့္ဘာသာ စမ္းလုပ္ၾကည့္တတ္ လာတယ္၊ အမွီအခို ကင္းကင္းနဲ႔ ကိုယ့္ဘာသာ ျပႆ နာ ေျဖရွင္းတတ္ၿပီး ရပ္တည္ႏိုင္စြမ္း ရွိလာပါတယ္။
