သာမန္လူေတြမွာ ေသြးတြင္းအခ်ဳိဓာတ္ (Blood Glucose)ေတြဟာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေဘာင္အတြင္းမွာပဲ ရွိသင့္ပါတယ္။ ေသြးခ်ဳိေတြ သိပ္မ်ားေနရင္ တာရွည္မွာမေကာင္းတဲ့ ဆိုးက်ဳိးေတြ အျမန္ဆံုး ကိုယ့္ေရွ႕ကို ေရာက္လာမွာျဖစ္ၿပီး တစ္ဖက္မွာလည္း ေသြးခ်ဳိဓာတ္ေတြ သိပ္နိမ့္က်သြားရင္ သတိလစ္ၿပီး ဆိုးရြားတဲ့ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ဳိးေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ ေရာဂါကုသရာမွာ ေသြးခ်ဳိႏႈန္းေတြကို ပံုမွန္ (Normal)အထိ ေရာက္ရွိေအာင္ရည္မွန္းၿပီး ကုလို႔ရႏိုင္ရင္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေပမယ့္ ေသြးခ်ဳိအက်လြန္တဲ့ အႏၲရာယ္ကလည္း ပိုၿပီးနီးစပ္လာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပံုမွန္နီးပါး (Near Normal)ေလာက္ရရွိရင္ လံုေလာက္တယ္၊ သင့္ေတာ္တယ္လို႔ သတ္မွတ္ၾကရတာျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ဘက္မွာ “က်ား” (ေသြးခ်ဳိမ်ားတာေၾကာင့္ ျဖစ္လာမယ့္အႏၲရာယ္)နဲ႔ တျခားတစ္ဖက္မွာ“ေခ်ာက္” (ေသြးခ်ဳိက်တာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ အႏၲရာယ္) ရွိေနတဲ့လမ္းကို ေလွ်ာက္ေနရသလိုပါပဲ။ “ေခ်ာက္”နဲ႔ ေ၀းေ၀းကေလွ်ာက္ေနရင္ ေခ်ာက္ထဲမေတာ္တဆ ျပဳတ္က်ဖို႔ ေ၀းေနေပမယ့္ တစ္ဖက္မွာရွိတဲ့ “က်ား”နဲ႔ ပိုနီးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ “က်ား”နဲ႔ေ၀းရာ “ေခ်ာက္” နားေလွ်ာက္ျပန္ရင္လည္း ”ေခ်ာက္”ထဲ ျပဳတ္က်မယ့္ အႏၲရာယ္ နီးလာပါမယ္။ ႏွစ္ဖက္ေဘးလြတ္ရာေနရာကသာ ေလွ်ာက္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေသြးခ်ဳိအက်လြန္တယ္ဆိုတာ ေသြးတြင္းအခ်ဳိဓာတ္ ၇၀ မီလီဂရမ္ ေအာက္က်သြားၿပီး ေသြးခ်ဳိက်တဲ့လကၡဏာေတြျဖစ္ေပၚခံစားရတဲ့ အေျခအေနကို ဆိုလိုပါတယ္။ ေသြးခ်ဳိဓာတ္ ၄၀ မီလီဂရမ္ေအာက္ကို ဆက္ၿပီး က်ဆင္းသြားရင္ ဦးေႏွာက္ထိခိုက္ၿပီးသတိလစ္တာ၊ ဂေယာင္ေျခာက္ျခားျဖစ္တာ တို႔ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနကို အခ်ိန္မီမကုသပါက အသက္ေသဆံုးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ အသက္ရွင္လာေပမယ့္ ေလျဖတ္သလို အိပ္ရာထဲ တာရွည္လဲေနတဲ့ အေျခအေန ေရာက္ရွိသြားတတ္ပါတယ္။
ဘယ္သူေတြက ေသြးခ်ဳိက်တာ ပိုျဖစ္တတ္ သလဲ၊ ေသြးခ်ဳိက်တာခ်င္းတူရင္ေတာင္ ဘယ္သူေတြက အဆိုးဆံုးေသာ ေနာက္ဆက္တြဲရလဒ္ (Consequences) ေတြ ရင္ဆိုင္ရမလဲဆိုတာ အနည္းငယ္ဆက္ၿပီး ရွင္းျပလိုပါတယ္။
ေသြးခ်ဳိက်တတ္တဲ့ သူေတြနဲ႔ ေသြးခ်ဳိက်ၿပီး ေဆး႐ံုတက္ရတဲ့အထိျဖစ္ရတဲ့ သူေတြကို ၾကည့္ရင္ အမ်ားအားျဖင့္ အသက္ႀကီးလြန္းသူေတြ၊ နာမက်န္းျဖစ္လို႔ ခံတြင္းပ်က္လို႔ အစားမမွန္သူ၊ ပ်ဳိ႕အန္ေနသူ၊ ၀မ္းေလွ်ာေနသူ၊ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္ေနသူ၊ ဆီးခ်ဳိ ေဆးမွန္မွန္မေသာက္သူ၊ အစားအစာကို အခ်ိန္မွန္မွန္နဲ႔ ပမာဏတူညီစြာ မစားတဲ့သူ၊ အရက္အလြန္အၾကဴးေသာက္သူေတြ၊ လုပ္ေနၾကမဟုတ္တဲ့ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ ပိုမိုလုပ္မိသူေတြ၊ အင္ဆူလင္ထိုးေနရတဲ့သူ၊ ေသာက္ေဆးမွာ SU(Sulfonylurea) ေဆးအုပ္စုေသာက္ေနသူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြ၊ ေရာဂါေပါင္း စံုတြဲၿပီး ရွိေနသူေတြနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္မေကာင္းတဲ့သူေတြမွာ ေသြးခ်ဳိကို အလြန္အမင္းမခ်ဘဲ ခပ္ေလ်ာ့ေလ်ာ့ရည္မွန္းၾကမွသာ ေသြးခ်ဳိက်တာရဲ႕ အႏၲရာယ္ ေလ်ာ့နည္းသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ HbA(သံုးလ ပ်မ္းမွ်ေသြးခ်ဳိ)ကို ၆ ဒသမ ၅ ~ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္းရရွိဖို႔ မရည္ရြယ္ေတာ့ဘဲ ၇ ~ ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔သာ ေက်နပ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
အင္ဆူလင္ထိုးရသူေတြမွာ ထိုးနည္း၊ ေဆးခ်ိန္ဆနည္း၊ ေဆးညႇိနည္းေတြ မွားယြင္းေနတာ၊ ေဆးပမာဏနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့အစာမစားမိတာ…စတာေတြေၾကာင့္ ေသြးတြင္း အခ်ဳိဓာတ္ အက်လြန္တာေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါကလည္း အင္ဆူလင္ထိုးဖို႔ စိုးရြံ႕ေနၾကရတဲ့ အဓိက အတားအဆီးတစ္ခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆီးခ်ဳိစားေဆးေတြမွာလည္း မက္ေဖာ္မင္ (Metformin)၊ ပိုင္အိုဂလစ္တာဇုန္း (Pioglitazone)နဲ႔ စစ္တာဂလစ္ပတင္ (Sitagliptin)GLP-1 agonist (Lyroglutide)ေဆးအုပ္စုေတြ ကိုခ်ည္းသံုးရင္ ေသြးခ်ဳိက်တဲ့ အႏၲရာယ္မရွိသေလာက္ ရွားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီေဆးေတြရဲ႕ မုန္႔ခ်ဳိအိတ္မွ အင္ဆူလင္အထြက္မ်ားေအာင္ တြန္းအားေပးတဲ့ ေဆးေတြနဲ႔တြဲၿပီးေသာက္ရင္ ေသြးခ်ဳိက်ႏႈန္း ပိုျမန္ေစပါတယ္။ ဒီေဆးေတြကေတာ့ SU အုပ္စု (ဥပမာ -Diamicron, Gliclizide,m Minidiab, Glimepride)Repaglinide (ဥပမာ-Novonorm,Betarap)စတဲ့
ေဆးေတြ)ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေတြကို သိရွိထားမွသာ ဘယ္လိုလူေတြကို ဘယ္အခ်ိန္မွာ ေသြးခ်ဳိအက်လြန္တဲ့ျပႆနာ ၿဖစ္တတ္သလဲဆိုတာႀကိဳတင္သိရွိၿပီး ကာကြယ္ႏိုင္မယ္၊ ပိုၿပီးသတိထားႏိုင္ၿပီး ျဖစ္ခဲ့ရင္လည္း အသက္အႏၲရာယ္ မျဖစ္ေအာင္ အခ်ိန္မီကယ္တင္ ေပးႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
ေသြးခ်ဳိက်ေသာ လကၡဏာမ်ား
ေသြးခ်ဳိက်တာကို ၫႊန္ျပတဲ့ လကၡဏာေတြကို ႏွစ္ပိုင္းခြဲျခားၿပီး ရွင္းျပလိုပါတယ္။
ေသြးခ်ဳိက်တာကလည္း ဦးေႏွာက္ကိုထိခိုက္ႏိုင္မယ္႕ ႀကီးမားတဲ့ အႏၲရာယ္တစ္ခုျဖစ္တဲ႕အတြက္ ခႏၶာကိုယ္က ဒီအႏၲရာယ္ကို တျခားအႏၲရာယ္တစ္ခုခု ရင္ဆိုင္ရသလို တံု့ျပန္မႈေတြျဖစ္ေစပါတယ္…
ပထမ ေသြးခ်ဳိအက်လြန္ျဖစ္ခါစ ေစာေစာပိုင္းမွာ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕တုံ႔ျပန္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့လကၡဏာေတြ ေတြ႕ရွိရပါမယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ “သတိေပးေခါင္းေလာင္းသံ”လို႔ တင္စားလို႔ရပါတယ္။ အႏၲရာယ္(Danger)တစ္ခု ဥပမာ Fight (တိုက္ခိုက္ျခင္း)နဲ႔ Fight (ေၾကာက္ရြံ႕စုိးရိမ္ျခင္း)ကို ရင္ဆိုင္ရၿပီဆိုရင္ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ ဇီ၀ျဖစ္စဥ္အရ တုံ႔ျပန္မႈေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီတုံ႔ျပန္မႈဟာ အဒရီနယ္လင္ (Adrenalin)လို႔ေခၚတဲ့ ေဟာ္မုန္းဓာတ္ကို စစ္ထုတ္လိုက္လို႔ ေသြးထဲမွာမ်ားလာေစတဲ့အတြက္ ျဖစ္ေပၚလာရပါ။ ဥပမာ မီးေလာင္တာ၊ ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားတာ၊ စိတ္လႈပ္ရွားလုိ႔ စိုးရြံ႕ေနတာ။ ဒီလိုအခ်ိန္မွာ အဒရီနယ္လင္ (Adrenalin)ေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ လကၡဏာေတြနဲ႔ ေသြးခ်ဳိအက်လြန္လကၡဏာေတြဟာ အားလံုးအတူတူပါပဲ။
ေသြးခ်ဳိက်တာကလည္း ဦးေႏွာက္ကို ထိခိုက္ႏိုင္မယ့္ ႀကီးမားတဲ့ အႏၲရာယ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့အတြက္ ခႏၶာကိုယ္က ဒီအႏၲရာယ္ကို တျခားအႏၲရာယ္တစ္ခုခုရင္ဆိုင္ရသလို တံု႔ျပန္မႈေတြျဖစ္ေစပါတယ္။
ဒီသတိေပးလကၡဏာေတြကေတာ့ ေအာက္ပါအတိုင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ရင္တုန္မယ္၊
ေခြၽးေစးေတြ ျပန္မယ္၊
ေျခလက္တုန္မယ္၊ ကတုန္ကယင္ ျဖစ္မယ္၊
ေခါင္းကိုက္မယ္၊ ေသြးတိုးမယ္၊
ေခါင္းမူးၿပီး အာ႐ံုစူးစိုက္မႈ ေလ်ာ့က်လာမယ္၊
စိတ္တိုမယ္၊ ေဒါသထြက္လြယ္မယ္၊
နားအူမယ္၊
ဗိုက္ဆာလာမယ္၊
ဆီးခ်ဳိတက္ၿပီး သတိလစ္မယ္၊
အအိပ္မ်ားၿပီး ႏႈိးမရတာမ်ဳိးလည္း ေတြ႕ႏိုင္တယ္။
ဒီလကၡဏာေတြအားလံုးဟာ ကစီဓာတ္ပါတဲ့ အစာတစ္ခုခု စားလိုက္မယ္ ဒါမွမဟုတ္ သၾကားပါတဲ့ အခ်ဳိရည္တစ္မ်ဳိးမ်ဳိး ေသာက္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို ေပ်ာက္ျပယ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုအခ်ိန္မွာ ေသြးခ်ဳိကိုစက္နဲ႔ေဖာက္ၾကည့္လိုက္ရင္ အမ်ားအားျဖင့္ ၇၀မီလီဂရမ္ (၃ ဒသမ ၅ မီလီမိုးလ္) ေအာက္မွာရွိတာ ေတြ႕ရပါမယ္။
ဒီ”သတိေပးလကၡဏာ” ျဖစ္ေပၚေနတဲ့အဆင့္ကို အခ်ိန္မီမျပဳျပင္လိုက္ရင္ ေသြးတြင္း အခ်ဳိဓာတ္ဆက္ၿပီး က်သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေသြးတြင္း အခ်ဳိဓာတ္ ၄၀ မီလီဂရမ္ (၂ ဒသမ ၅ မီလီမိုးလ္) ေအာက္ေရာက္သြားခဲ့ရင္ အခ်ဳိဓာတ္မရွိလို႔ ဦးေႏွာက္က ပံုမွန္အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ဦးေႏွာက္အခ်ဳိငတ္ျပတ္တဲ့လကၡဏာ(Neuroglycopenic Features) ေတြျဖစ္လာပါမယ္။ ဒီအဆင့္ကေတာ့ သတိေပး အဆင့္ေက်ာ္သြားၿပီး တကယ္မီးေလာင္ေနတဲ့အျဖစ္မ်ဳိးနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္လို႔ရပါတယ္။ ဦးေႏွာက္အခ်ဳိငတ္ျပတ္တဲ့ လကၡဏာ(Neuroglycopenic Features)ေတြကေတာ့-
ကေယာင္ေျခာက္ခ်ားျဖစ္ၿပီး စကားေျပာမမွန္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအဆင့္မွာ ကုသမႈကို အျမန္ဆံုးေပးရပါမယ္။ စကၠန္႔ပိုင္းအတြင္း၊ မိနစ္ပိုင္းအတြင္း အထူးအေရးႀကီးတဲ့ အေျခအေနပါ။
အခ်ိန္နည္းနည္းဆြဲလိုက္မိလို႔ေႏွာင့္ေႏွးသြားတာနဲ႔ ျပန္မေကာင္းႏိုင္တဲ့ ဦးေႏွာက္ပ်က္စီးမႈ(Neuroglycopenic Features)
ကို ျဖစ္သြားေစတတ္ပါတယ္။ အသက္ေသဆံုးတတ္ပါတယ္။ အခ်ိန္ေႏွာင္းမွ ဂလူးကို႔စ္ကိုထိုးၿပီး ေသြးတြင္း အခ်ဳိဓာတ္ကို ျပဳျပင္ႏိုင္ကာ အသက္မေသဆံုးဘဲ ျပန္ရွင္လာရင္ေတာင္ သတိျပန္မလည္ဘဲ ေလျဖတ္ေနတဲ့ပံုစံမ်ဳိး လေတြ၊ ႏွစ္တြ အၾကာႀကီး ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ ဒါက အသံုးမက်တဲ့ရွင္သန္ေနျခင္းဘ၀ (Vegetative life)ေရာက္သြားတတ္ပါတယ္။ ေလျဖတ္တာနဲ႔လည္း ဆင္တူၿပီး ကုသမႈ လြဲမွားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေလျဖတ္တဲ့လူနာလာတိုင္း မျဖစ္မေနေသြးခ်ဳိတိုင္းၾကည့္ဖို႔ ဆရာ၀န္၊ ဆရာမတိုင္းမွာ တာ၀န္ရွိပါတယ္။
ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြဟာ အလြန္တရာ ျမန္ဆန္ၿပီး အလြန္အမင္းေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ ဆီးခ်ဳိေဆးေတြရဲ႕ ဆိုးက်ဳိးႀကီးတစ္ခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အခ်ဳိစားမယ္၊ သၾကားပါတဲ့အခ်ဳိရည္တိုက္မယ္၊ သတိရလာရင္ ကစီဓာတ္ပါတဲ့အစာ ဥပမာ- ထမင္း ဒါမွမဟုတ္ မုန္႔တစ္ခုခုစားလိုက္ရင္ ျပန္
ေကာင္းသြားတတ္ပါတယ္။
ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။
