—–၊ ေဒါက္တာေဒၚ၀င္း၀င္းျမင့္ (အာဟာရဆိုင္ရာ အထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး) ၊—–
Q. ကင္ဆာေ၀ဒနာရွင္ေတြကို ဘယ္လိုအစားအေသာက္ေတြ ဦးစားေပးေကြၽးသင့္ပါသလဲရွင့္။
A. (၁) ၾကက္ဥ
ၾကက္ဥတစ္လံုးမွာ အသားဓာတ္ ၆ ဂရမ္ပါရွိၿပီး ဗီတာမင္ဘီနဲ႔ ဆီလီနီယမ္ဓာတ္အျပည့္အ၀ပါရိွတဲ့အျပင္ ကင္ဆာေဆးသြင္းတာေၾကာင့္ရရိွတဲ့ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးေတြကိုလည္း ေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၾကက္ဥအႏွစ္တြင္လည္း ဗီတာမင္ ဒီ၊ အီးနဲ႔ တခ်ဳိ ႔ေသာဓာတ္တိုးဆန္႔က်င္ပစၥည္းေတြက ကင္ဆာေဆးေတြရဲ႕ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ကို ခံႏိုင္ရည္အား ေလ်ာ့က်ေစမႈကို ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
(၂) ခ်င္း (ဂ်င္း)
အစာအိမ္မွာ အစာမေၾကသလို ခံရခက္ေနျခင္း၊ ေအာ့အန္ျခင္းတို႔ကို သက္သာေစပါတယ္။
(၃) ပူဒီနာ (ပူစီနံ)ရြက္
ကင္ဆာေဆးသြင္းခ်ိန္မွာ စားေပးရင္ ပိုေကာင္းပါတယ္။ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးပါတယ္။ ေအာ့အန္ျခင္းကို သက္သာေစပါတယ္။
(၄) တိုဟူး၊ ပဲပုပ္ေစ့ႏွင့္ ပဲစသည့္အစားအစာမ်ား
ဒီအစာေတြမွာ Genstein ဆိုတဲ့ ဓာတ္ပစၥည္းပါရွိတဲ့အတြက္ ကင္ဆာဆဲလ္ေတြကို ေသေစႏုိင္တဲ့အျပင္ ကင္ဆာဆဲလ္ျပန္႔ပြားမႈကိုလည္း ရပ္တန္႔ေပးပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရင္သားကင္ဆာမွာ ကင္ဆာအလံုးအရြယ္ကိုပင္ ေသးငယ္သြားေစပါတယ္။
(၅) ၾကက္စြပ္ျပဳတ္၊ ငါးစြပ္ျပဳတ္၊ အသားစြပ္ျပဳတ္ရည္မ်ား၊ အသီးအရြက္စြပ္ျပဳတ္ရည္မ်ား
စြပ္ျပဳတ္ရည္ေကြၽးေပးျခင္းအားျဖင့္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ Electolyte (သတၱဳဓာတ္ေတြ)ကို ျဖည့္တင္းေပးပါတယ္။ တစ္ေန႔မွာ စြပ္ျပဳတ္အနည္းဆံုး(၆)ခြက္ခန္႔ ေသာက္သံုးသင့္ပါတယ္။
(၆) ဒိန္ခ်ဥ္
ခ်ဥ္မွာလည္း Probiotic ေကာင္းတဲ့ဘက္တီးရီးယားေတြ ပါရွိသျဖင့္ အူလမ္းေၾကာင္းအတြက္ မ်ားစြာအေထာက္အကူျပဳပါတယ္။ ကင္ဆာေဆးေတြေၾကာင့္ ေသြးျဖဴဥေလ်ာ့နည္းသြားျခင္း၊ ပိုး၀င္ျခင္း ပဋိဇီ၀ပိုးသတ္ေဆးမ်ား ေပးရတဲ့အခါမွာလည္း အူလမ္းေၾကာင္းရဲ ႔ လုပ္ငန္းတာ၀န္ ေျပာင္းလဲသြားျခင္းကို ျပန္လည္ျပဳျပင္ေပးပါတယ္။ ၀မ္းေလွ်ာတဲ့အခါျဖစ္ေစ၊ ၀မ္းခ်ဳပ္တဲ့အခါျဖစ္ေစ ဒိန္ခ်ဥ္ေသာက္သင့္ပါတယ္။
(၇) ပဲအမ်ဳိးမ်ဳိး
ပဲမ်ဳိးစံုတြင္ ဗီတာမင္ဘီနဲ႔ အသားဓာတ္က အျပည့္အ၀ပါရွိသျဖင့္ ကင္ဆာေဆးသြင္းခ်ိန္၊ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ေပးခ်ိန္ေတြမွာ အမ်ားအျပား စားသံုးသင့္ပါတယ္။ ကင္ဆာေဆးေတြေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္မွာ ပ်က္စီးသြားတဲ့ ဆဲလ္ေတြကို ျပန္လည္ျပဳျပင္ေပးတဲ့နည္းနဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ရဲ ႔ ခံႏိုင္ရည္အားကို ျမႇင့္တင္ေပးပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရင္သားကင္ဆာနဲ႔ အူလမ္းေၾကာင္းကင္ဆာေတြမွာ ပိုမိုစားသင့္ပါတယ္။
(၈) အစိမ္းေရာင္အရြက္မ်ား
ဟင္းႏုႏြယ္၊ ကိုက္လန္၊ မံုညင္းျဖဴ/ စိမ္း၊ ကန္စြန္းရြက္၊ ကၫြတ္စတဲ့ အရြက္ေတြမွာ ဗီတာမင္ ေအ၊ အီး၊ ေက စတာေတြအျပင္ သံဓာတ္ပါရွိသျဖင့္ ေသြးအားနည္းေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ၊ ေဟမိုဂလိုဘင္ ေလ်ာ့နည္းမႈတို႔ကို ေလ်ာ့ပါးေစပါတယ္။ ကင္ဆာေဆးသြင္းေနခ်ိန္ေတြမွာ ပိုစားသံုးေပးသင့္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရင္သားကင္ဆာ၊ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာနဲ႔ အဆုတ္ကင္ဆာေတြမွာ မ်ားမ်ားစားသင့္ပါတယ္။
(၉) ျဖည့္စြက္စာမ်ားႏွင့္ ျဖည့္စြက္ေပးျခင္း (Nutrition Supplement)
သဘာ၀အစားအစာေတြကို မစားေသာက္ႏိုင္တဲ့အခါမွာလည္းေကာင္း၊ မ်ဳိခ်ရခက္တဲ့ ကင္ဆာေ၀ဒနာရွင္ေတြမွာလည္းေကာင္း၊ ခႏၶာကိုယ္ကလိုအပ္တဲ့ အာဟာရဓာတ္မ်ားကို ျပည့္၀စြာမရရိွတဲ့အခါေတြမွာ ျဖည့္စြက္စာေတြနဲ႔ ျဖည့္စြက္ေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုရင္ အထက္ေဖာ္ျပပါ အစားအစာမ်ားကို ေန႔တိုင္းမစားေသာက္ႏိုင္ခဲ့ရင္ ႏွာေခါင္းပိုက္(Nasal Enteral Feeding) ၊ PEG (Percutaneous Endoscopic Gastrostomy Tube) ေတြနဲ႔ ျဖည့္ဆည္းေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
