—–၊ ေဒါက္တာေဒၚ၀င္း၀င္းျမင့္ (အာဟာရဆိုင္ရာ အထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး) ၊—–
ကေလးငယ္ေတြလိုအပ္တဲ့ အာဟာရရရွိမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အခုတေလာမွာ The First 1000 Days ဆိုတဲ့ အစီအစဥ္ေတြ အေတာ္ေလး ေခတ္စားေနပါတယ္။ WHO- ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ ႔အစည္းကလည္း ဒါကို အရမ္းအေရးႀကီးတယ္လို႔ ဆိုထားတာေၾကာင့္ The First 1000 Days ဆိုတာ ကေလးေတြ အာဟာရရရွိမႈအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ ပထမဦးဆံုး ရက္ေပါင္း ၁၀၀၀ ကို ဆိုလိုတာျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးေတြ ဘ၀တစ္ေလွ်ာက္လံုး က်န္းမာေရးေကာင္းမြန္ဖို႔ရာ ဒီရက္ေပါင္း ၁၀၀၀ ကစလို႔ အာဟာရဓာတ္ေတြ ျပည့္စံုလံုေလာက္ေအာင္ ျဖည့္ဆည္းေပးတာဟာ အင္မတန္မွေကာင္းမြန္ေသခ်ာတဲ့ အခြင့္အေရးတစ္ခု ေပးလိုက္တာနဲ႔ တူတယ္လို႔ ပညာရွင္ေတြက အဓိပၸာယ္ဖြင့္ထားပါတယ္။
ရက္ေပါင္း ၁၀၀၀ ဆိုတာ . . .
ရက္ေပါင္း ၁၀၀၀ ကို ဘယ္ကေန အစပ်ဳိးရမလဲဆိုေတာ့ ကေလးကိုယ္၀န္စရွိတဲ့ အခ်ိန္ကတည္းကလို႔ ဆိုရမွာပါ။ မိခင္က ကိုယ္၀န္စရွိတဲ့ အခ်ိန္ကစၿပီး ကေလး၂၄ လ (၂ႏွစ္) အထိ ဂ႐ုတစိုက္ရွိဖို႔ေျပာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အတိအက် ေရတြက္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အေမက ကေလးတစ္ေယာက္ကို ကိုယ္၀န္ေဆာင္တဲ့အခါ ရက္ေပါင္း ၂၇၀ ၾကာပါတယ္။ ကေလးေမြးၿပီး မိခင္ႏို႔တိုက္ေကြၽးတာက ၃၆၅ ရက္ (၁ႏွစ္) ယူပါတယ္။ အဲဒီမွာမွ ၆ လတိတိကို မိခင္ႏို႔တစ္မ်ဳိးတည္းတိုက္ၿပီး က်န္တဲ့ ၆ လ (Weaning Diet Period) မွာေတာ့ တျခားျဖည့္စြက္စာေတြ ေကြၽးေပးလို႔ရတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္ပါၿပီ။ ေနာက္တစ္မ်ဳိးက Toddler Food ဆိုၿပီး တစ္ႏွစ္ကေန ႏွစ္ႏွစ္ၾကားအခ်ိန္ ၃၆၅ ရက္ ယူပါတယ္။ ဒီေတာ့ ကိုယ္၀န္ေဆာင္တဲ့အခ်ိန္ ရက္ေပါင္း ၂၇၀၊ မိခင္ႏို႔တိုက္တာနဲ႔ ျဖည့္စြက္စာေကြၽးေမြးတဲ့ အခ်ိန္က ရက္ေပါင္း ၃၆၅ ရက္၊ Toddler Food က ၃၆၅ ရက္ဆိုေတာ့ အားလံုးစုစုေပါင္း ရက္ ၁၀၀၀ ျပည့္သြားပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီရက္ေပါင္း ၁၀၀၀ မွာ လိုအပ္တဲ့ အာဟာရဓာတ္ေတြ ျပည့္၀ေအာင္ စနစ္တက် ေကြၽးေမြးျပဳစုမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကေလးတစ္ေယာက္ႀကီးျပင္းမယ့္ ေနာင္ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာတိုင္ အသက္ရွည္က်န္းမာမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
“ အတိအက်ေရတြက္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အေမက ကေလးတစ္ေယာက္ကို ကိုယ္၀န္ေဆာင္တဲ့အခါ ရက္ေပါင္း ၂၇၀ ၾကာပါတယ္။ ကေလးေမြးၿပီး မိခင္ႏို႔တိုက္ေကြၽးတာက ၃၆၅ ရက္(၁ႏွစ္) ယူပါတယ္။ အဲဒီမွာမွ ၆ လတိတိကို မိခင္ႏို႔တစ္မ်ဳိးတည္းတိုက္ၿပီး က်န္တဲ့ ၆လ (Weaning Diet Period) မွာေတာ့ တျခားျဖည့္စြက္စာေတြ ေကြၽးေပးလို႔ရတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ပါၿပီ။”
ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္ ရက္ေပါင္း ၂၇၀
ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ ပထမသံုးလပတ္ကာလထဲက အလံုးေလးစျဖစ္မယ္။ အခ်င္းျဖစ္မယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ႀကီးထြားလာမယ္။ ဒုတိယသံုးလပတ္ကာလျဖစ္တဲ့ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ ၁၃ ပတ္ကေန ၂၇ ပတ္အတြင္းမွာ သေႏၶသားက အေကာင္အထည္ေပၚလာပါၿပီ။ အသက္႐ွဴတာေတြ၊ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတြ ဖြံ ႔ၿဖိဳးတာေတြ ျဖစ္လာပါၿပီ။ ဦးေႏွာက္ႀကီးထြားမႈလည္း စျဖစ္လာတာေၾကာင့္ ဒီအခ်ိန္လည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ တတိယသံုးလပတ္ ကာလမွာဆိုရင္ ကိုယ္တြင္းအဂၤါအစိတ္အပိုင္းနဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ႀကီးထြားႏႈန္းေတြက သိပ္ကိုျမန္သြားပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုအခ်ိန္မွာ အာဟာရျပည့္၀ေအာင္ စားဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီလိုစားတဲ့အခါ မိခင္က နဂိုကတည္းက ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်ေနတာ၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားေနတာမ်ဳိး ျဖစ္ေနရင္ ကေလးမွာလည္း အဲဒီအက်ဳိးဆက္ေတြ ပါသြားႏိုင္ၿပီး ကေလးႀကီးလာတဲ့အခါ ကိုယ္အေလးခ်ိန္နည္းလြန္းတာ ဒါမွမဟုတ္ မ်ားလြန္းတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး နာတာရွည္ေရာဂါေတြလည္း ျဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။
စားတဲ့အခါ ထမင္းတို႔၊ ကစီဓာတ္တို႔ အမ်ားႀကီးစားဖို႔ မလိုပါဘူး။ ဗီတာမင္နဲ႔ သတၱဳဓာတ္ေတြသာ အလံုအေလာက္ ရရွိဖို႔ပဲ လိုအပ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေဖာလစ္အက္စစ္ ပံုမွန္ေသာက္ေပးဖို႔ အဓိကလိုအပ္ၿပီး အိုမီဂါ ၃ ဖက္တီးအက္စစ္လည္း ေသာက္ရပါမယ္။ ကေလးရဲ ႔ ဦးေႏွာက္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအတြက္ DHA လိုအပ္ပါတယ္။ ဗီတာမင္ဒီလည္း လိုပါတယ္။
ဗီတာမင္ဒီကို ငါးေသးေသးေလးေတြ စားေပးရင္ ရႏိုင္သလို ေနေရာင္ျခည္ကေနလည္း ရရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဆရာမတို႔ႏိုင္ငံမွာက ေနေရာင္ျခည္ အလြယ္တကူ ရရွိႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္တာေၾကာင့္ မနက္ ၆ နာရီခြဲကေန ၈ နာရီခြဲေလာက္ထိ မိနစ္ ၂၀ ေလာက္ အခ်ိန္ေပးၿပီး ဗီတာမင္ ဒီဓာတ္ကို ခံယူႏိုင္ပါတယ္။ က်န္တဲ့ဗီတာမင္ေတြျဖစ္တဲ့ ေအ၊ ဘီ ၁၊ ဘီ ၂၊ ကယ္လ္စီယမ္ စတာေတြလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္မွာ ဗီတာမင္ဒီဓာတ္ အျပည့္အ၀ရရွိဖုိ႔ လိုအပ္သလို တျခားဓာတ္ေတြလည္း မခ်ဳိ ႔တဲ့ေအာင္ ဂ႐ုစိုက္ေပးသင့္ပါတယ္။
ႏို႔ခ်ဳိတိုက္ေကြၽးခ်ိန္ ၃၆၅ ရက္
ကေလးေမြးတဲ့အခါ ကေလးေတြကို ေျခာက္လအထိ မိခင္ႏို႔တစ္မ်ဳိးတည္း တိုက္ရပါမယ္။ အေမႏို႔ရဲ ႔ ပ႐ိုတင္းမွာ Whey ပ႐ိုတင္းဆိုၿပီး ပါပါတယ္။ ပ႐ိုတင္းက ႏွစ္မ်ဳိးရွိပါတယ္။ Whey ပ႐ိုတင္းနဲ႔ Casein ပ႐ိုတင္းပါ။ အေမႏို႔ကထြက္တဲ့ Whey ပ႐ိုတင္းမွာ ကေလးရဲ ႔႔ ဦးေႏွာက္ဖြံ ႔ၿဖိဳးမႈနဲ႔ ကေလးကို လြယ္လြယ္ကူကူ အိပ္ေမာက်ေစတဲ့ အစြမ္းေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။
ကေလးျဖည့္စြက္စာေကြၽးခ်ိန္ ၃၆၅ ရက္
ကေလးေတြကို အစာစေကြၽးေတာ့မယ္ဆိုရင္ အသီးအႏွံေလးေတြနဲ႔ စတင္သင့္ပါတယ္။ ဆရာမတို႔ဆီမွာက ကေလးကို ဆန္ျပဳတ္လိုမ်ဳိး ေကြၽးပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ထမင္းတစ္ဇြန္းရယ္၊ ၾကက္သားတစ္တံုး၊ အာလူးတစ္တံုး အကုန္ေရာက်ဳိၿပီး ေကြၽးတတ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အရည္ဆိုလည္း လိေမၼာ္ရည္၊ ကမၺလာရည္ စတာေတြကို အမ်ားႀကီးမဟုတ္ဘဲ နည္းနည္းခ်င္းစီ ၅၀ မီလီလီတာေလာက္ တိုက္သင့္ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ Healthy Eating Habit ကိုအသီးေတြနဲ႔ စတင္ၿပီး တစ္ႏွစ္အထိ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း အသားနည္းနည္း၊ အရြက္နည္းနည္း စတင္ေကြၽးလို႔ ရပါတယ္။
ကေလးတစ္ေယာက္က လူႀကီးတစ္ေယာက္လိုအပ္တဲ့ အာဟာရထက္ ခုႏွစ္ဆ လိုအပ္ပါတယ္။ လူႀကီးေတြစားသလို အမ်ားႀကီး မစားႏိုင္ေပမယ့္ အာဟာရဓာတ္ကေတာ့ ခုနစ္ဆအခ်ဳိးနဲ႔ ညီမွ်ပါတယ္။ အဲလိုေကြၽးတဲ့အခါ အဓိကလိုအပ္တဲ့ အာဟာရဓာတ္ေတြကေတာ့ သံဓာတ္၊ ကယ္လ္ဆီယမ္ဓာတ္၊ အိုမီဂါ ၃ ဖက္တီးအက္စစ္၊ လူတိန္းဓာတ္၊ ကိုလင္းဓာတ္၊ Alpha-lactalbumin ၊ Alpha-linoliec Acid ၊ Linoliec Acid ၊ DHA စတဲ့ ဓာတ္ေတြအကုန္လံုး ပါရပါမယ္။ ဒီဓာတ္ေတြအားလံုးက ကေလးေတြရဲ ႔ ဦးေႏွာက္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္လည္း အရမ္းကို အေရးႀကီးပါတယ္။
တစ္ႏွစ္ေက်ာ္လာတဲ့အခါ ကေလးက ေကာင္းေကာင္းစားတတ္လာပါၿပီ။ ဒီအခ်ိန္မွာ မိဘေတြက ကေလးကို ပ႐ိုတင္းဓာတ္ျပည့္၀တဲ့ အစာေတြအမ်ားႀကီး ေကြၽးခဲ့မယ္ဆိုရင္ ႀကီးလာတဲ့အခါ အ၀လြန္ေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အငန္ဓာတ္မ်ားတာ ေကြၽးလြန္းရင္ ေသြးဖိအားတိုးတဲ့ေရာဂါေတြ ခံစားရမွာပါ။ အဆီမ်ားတာေကြၽးရင္လည္း အသက္ရလာတဲ့အခါ ႏွလံုးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ေရာဂါေတြ ခံစားရေစပါတယ္။ သၾကားဓာတ္မ်ားရင္ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ၊ သြားပိုးစားတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
