Healthy Life Ad
Q & A

ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္ေျခ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ ေဆးလိပ္၊ အရက္နဲ႔ ကြမ္းျဖတ္ၾကစို႔

—၊ ေဒါက္တာမိုးေအာင္ေက်ာ္ႏိုင္ (အတြင္းေရးမွဴး၊ ေရႊေရာင္ႏွင္းဆီကင္ဆာေဖာင္ေဒးရွင္း)ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း ၊—

Q. ကင္ဆာမျဖစ္ေအာင္ ဘယ္ေလာက္ရာခိုင္ႏႈန္း ကာကြယ္လို႔ရပါသလဲ ဆရာ။

A. ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ပြားမႈကို ရာႏႈန္းျပည့္ မကာကြယ္ႏိုင္ေပမယ့္လည္း ကင္ဆာအားလံုးျဖစ္ပြားမႈရဲ ႔ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ကို ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကင္ဆာေရာဂါကာကြယ္ေရးအတြက္ အေရးႀကီးဆံုးမွာ အသည္းေရာင္အသား၀ါဘီပိုးေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ အသည္းကင္ဆာကို ကာကြယ္ဖို႔ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆး ထိုးႏွံျခင္း၊ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးကာကြယ္ေဆး ထိုးႏွံျခင္းနဲ႔အတူ ေဆးလိပ္၊ အရက္နဲ႔ ကြမ္းတို႔ကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

Q. ေဆးလိပ္နဲ႔ ကင္ဆာဆက္စပ္ပံုကိုလည္း ေျပာျပေပးပါဦးဆရာ။

A. ေဆးလိပ္မွာပါ၀င္တဲ့ ေဆးရြက္ႀကီးက ကမၻာေပၚ မွာ ေရွာင္ရွားႏိုင္တဲ့ ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ အေၾကာင္းတရားျဖစ္တဲ့အျပင္ အရြယ္မတိုင္မီ ေသဆံုးမႈကို ျဖစ္ေစတဲ့ အဓိကအေၾကာင္းရင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးလိပ္မေသာက္သူေတြထက္ ေသဆံုးမႈႏႈန္း ၃ ဆခန္႔ျမင့္တက္ၿပီး သာမန္လူေတြထက္ ၁၀ ႏွစ္ေစာကာ ေသဆံုးေစႏိုင္ေၾကာင္း ေလ့လာေတြ ႔ရွိထားပါတယ္။ ၂၀ ရာစုမွာ ေဆးလိပ္ေၾကာင့္ လူေပါင္းသန္း ၁၀၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးၿပီး ၂၁ ရာစုမွာ ေဆးလိပ္ေၾကာင့္ လူေပါင္း သန္း ၁၀၀၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးလိမ့္မယ္လို႔ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ႀကီးက ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။

ေဆးရြက္ႀကီးမွာ နီကိုတင္း၊ ႏိုက္ထ႐ိုစမင္း၊ ကတၱရာနဲ႔ တျခားအႏၲရာယ္ျဖစ္ေစတဲ့ ျဒပ္ေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ပါ၀င္ပါတယ္။ လူ႔ခႏၶာကိုယ္မွာ ေရာဂါေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ျဖစ္ေစၿပီး ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ အဂၤါရပ္တိုင္းကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုးမွာ ျဖစ္ပြားတဲ့ ကင္ဆာေရာဂါ စုစုေပါင္းရဲ ႔ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္တာပါ။ အဓိက အဆုတ္ကင္ဆာအျပင္ ခံတြင္း၊ အစာအိမ္၊ အူမႀကီး၊ ရင္သား၊ သားအိမ္ေခါင္း၊ ပန္ကရိယကင္ဆာအျပင္ ကင္ဆာအမ်ဳိးအစားေပါင္း (၁၅) မ်ဳိးေက်ာ္ ျဖစ္ပြားေစႏိုင္ပါတယ္။

လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမွာ အကာကြယ္ႏိုင္ဆံုး ကင္ဆာတစ္မ်ဳိးက အဆုတ္ကင္ဆာပါ။ အဆုတ္ကင္ဆာ ျဖစ္ပြားသူေတြရဲ ႔ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ေဆးလိပ္ေသာက္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ဆင့္ခံေဆးလိပ္ေငြ ႔ ႐ွဴ႐ႈိက္ရျခင္းေၾကာင့္လည္း အထက္ပါကင္ဆာေတြရဲ ႔ ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း ျမင့္တက္ေစပါတယ္။ အေငြ႔မထြက္တဲ့ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးျခင္းကလည္း ကင္ဆာေရာဂါ ျဖစ္ေစတာေၾကာင့္ အႏၲရာယ္ကင္းတဲ့ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းမ်ဳိး မဟုတ္ပါဘူး။

“ ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ကြမ္းယာသံုးစြဲျဖစ္ရျခင္း အေၾကာင္းရင္းေတြကို ေလ့လာတဲ့အခါ (၁) လြယ္လြယ္ကူကူ ရရွိျခင္း၊ (၂) ေစ်းသက္သက္သာသာနဲ႔ ၀ယ္ယူႏုိင္ျခင္း၊ (၃) လူအမ်ားက လက္ခံျခင္း၊ (၄) မိမိပတ္၀န္းက်င္ရွိ သူမ်ားက သံုးစြဲေအာင္ တိုက္တြန္းျခင္း၊ (၅) စိတ္ဖိစီးမႈေျပေပ်ာက္ဖို႔ ထြက္ေပါက္အျဖစ္ အသံုးခ်ျခင္းတို႔ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရပါတယ္။”

ေဆးလိပ္ေသာက္သူတစ္ဦးကို ေဆးလိပ္ျဖတ္ဖို႔ အႀကံေပးလိုတယ္ဆိုရင္ လမ္းၫႊန္ခ်က္ (၅) ခ်က္ ကို လိုက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ေဆးလိပ္ျပတ္ေအာင္ အကူအညီေပးႏိုင္ပါတယ္။

(၁) ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးမႈ အေျခအေနနဲ႔ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးရျခင္းအေၾကာင္းကို ေမးျမန္းပါ။

(၂) ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းရဲ ႔ အႏၲရာယ္ေတြကို ရွင္းလင္းျပၿပီး ေဆးလိပ္ျဖတ္ဖို႔ အႀကံျပဳတိုက္တြန္းပါ။

(၃) ေဆးလိပ္ျပတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားအားထုတ္ေနမႈကို စစ္ေဆးၿပီး အသိအမွတ္ျပဳအားေပးပါ။

(၄) ေဆးလိပ္ျဖတ္ႏိုင္ဖို႔ ကူညီေပးပါ။

(၅) ထပ္မံေဆြးေႏြးဖို႔ ရက္ခ်ိန္းသတ္မွတ္ေပးပါ။

ေဆးလိပ္ျပတ္ၿပီး ၂၄ နာရီအတြင္း ေသြးခုန္ႏႈန္း၊ ေသြးဖိအား၊ ေအာက္ဆီဂ်င္ ပံုမွန္ျဖစ္လာၿပီး ၄၈ နာရီအတြင္း ေဆးလိပ္အနံ႔အသက္ေတြ ေပ်ာက္ကင္းသြားပါမယ္။ ၃လအတြင္း ေသြးလွည့္ပတ္မႈေကာင္း မြန္လာၿပီး ၁ ႏွစ္ၾကာရင္ ႏွလံုးတိုက္ခိုက္ခံရမႈ ထက္၀က္ခန္႔ ေလ်ာ့က်သြားပါလိမ့္မယ္။ ၁၀ ႏွစ္ၾကာရင္ အဆုတ္ကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း ထက္၀က္ေလ်ာ့က်ၿပီး ၁၅ ႏွစ္ၾကာရင္ ႏွလံုးတိုက္ခိုက္ခံရမႈမွာ ေဆးလိပ္မေသာက္သူေတြအတိုင္း ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။

ဒါေၾကာင့္ အသက္ရွည္လိုသူတိုင္း ေဆးလိပ္ မေသာက္ဖို႔နဲ႔ ေဆးလိပ္ေသာက္သူေတြအေနနဲ႔ ေဆးလိပ္ျပတ္ဖို႔ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။

Q. အရက္ေၾကာင့္ ဘယ္လိုကင္ဆာေတြ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါသလဲ ဆရာ။

A. အရက္ဆိုတာ သၾကားနဲ႔ ကစီဓာတ္ကို တေစးနဲ႔ေဖာက္ၿပီး ရရွိလာတဲ့ အရည္တစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ ဘီယာမွာ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ၀ိုင္မွာ ၉ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ ၀ီစကီ၊ ရမ္ စတဲ့ အရက္ျပင္းေတြမွာ ၃၅ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ အရက္(Alcohol)ပမာဏ ပါ၀င္ပါတယ္။

အရက္တစ္ယူနစ္မွာ ဘီယာ ၃၅၅ မီလီလီတာ (ဘီယာတစ္ဘူးေက်ာ္ေက်ာ္ခန္႔)၊ ၀ိုင္ ၁၄၈ လီတာ (၀ိုင္တစ္ခြက္)၊ ၀ီစကီရမ္ ၄၄ မီလီလီတာ (အရက္ျပင္းတစ္၀က္) သတ္မွတ္ၿပီး အရက္အယ္လ္ကိုေဟာ ၁၀ ဂရမ္ပါ၀င္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြ တစ္ပတ္မွာ အရက္ ၁၄ ယူနစ္၊ အမ်ဳိးသားေတြ တစ္ပတ္မွာ အရက္ ၂၁ ယူနစ္ထက္ ပိုမိုေသာက္သံုးပါက က်န္းမာေရးထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္။
အရက္ေၾကာင့္ အဓိက အသည္းထိခိုက္ၿပီး အသည္းအဆီဖံုး၊ အသည္းေျခာက္ျခင္းမွ အသည္းကင္ဆာအထိ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အရက္မွာပါ၀င္တဲ့ ဓာတုပစၥည္းေတြေၾကာင့္ အသည္း၊ ခံတြင္း၊ အစာေရမ်ဳိျပြန္၊ လည္ေခ်ာင္း၊ အာေခါင္ကင္ဆာေတြကို ပိုမိုျဖစ္ေစၿပီး ရင္သားနဲ႔ အူမႀကီးကင္ဆာ ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း ျမင့္တက္ေစပါတယ္။ အရက္နဲ႔ ေဆးလိပ္ (ေဆးရြက္ႀကီး) ၂ မ်ဳိးစလံုးသံုးစြဲပါက ကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈ ၂ ဆမွ ၃ ဆအထိ ျမင့္တက္ေစႏုိင္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အရက္လံုး၀မေသာက္သံုးျခင္းျဖင့္ အရက္ေၾကာင့္ျဖစ္ပြားတဲ့ ကင္ဆာေတြကို ကာကြယ္ႏိုင္မွာျဖစ္ၿပီး ေသာက္သံုးေနသူေတြအေနနဲ႔ အမ်ဳိးသားဆိုရင္ တစ္ပတ္မွာ၂၁ ယူနစ္၊ အမ်ဳိးသမီးေတြဆိုရင္ တစ္ပတ္မွာ ၁၄ ယူနစ္ထက္ မေက်ာ္ဘဲ ေသာက္သံုးသင့္ပါတယ္။

Q. ကြမ္းယာနဲ႔ ကင္ဆာဆက္စပ္ပံုကိုလည္း ေျပာျပေပးပါဦးဆရာ။

A. ကြမ္းယာမွာ ကြမ္းရြက္၊ ကြမ္းသီး၊ ထံုးတို႔အျပင္ တျခားဓာတုပစၥည္းေတြ ပါ၀င္တာေၾကာင့္ ခံတြင္းကင္ဆာ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ကမၻာေပၚမွာ အိႏၵိယ၊ ျမန္မာ၊ နီေပါ၊ သီရိလကၤာႏိုင္ငံသားေတြက ကြမ္းယာအမ်ားဆံုး စားသံုးၾကၿပီး ခံတြင္းကင္ဆာအျဖစ္အမ်ားဆံုး ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။

ကြမ္းယာစားသံုးတာေၾကာင့္ ေငြကုန္က်ျခင္း၊ ႐ုပ္ရည္သြင္ျပင္ ထိခိုက္ေစ႐ံုသာမက ရင္တုန္ျခင္း၊ ေခြၽးေစးျပန္ျခင္း၊ ေခါင္းမူးျခင္းတို႔ ခံစားရႏိုင္ၿပီး ၾကာရွည္စားသံုးပါက ခံတြင္းကင္ဆာ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ၾကာရွည္စားသံုးပါက ပါးေစာင္နံရံမွာ အျဖဴဖတ္၊ အနီဖတ္ေလးေတြ ကပ္ေနသလို စတင္ေတြ႔ရွိရၿပီး ခံတြင္းကင္ဆာအႀကိဳ ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကြမ္းယာစားသံုးမႈ ရပ္လိုက္ပါက ခံတြင္းကင္ဆာအျဖစ္ မေရာက္ရွိေစဖို႔ ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဆက္လက္စားသံုးရင္ ခံတြင္းကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

Q. ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ကြမ္းယာျပတ္ေအာင္ ဘယ္လိုအမူအက်င့္ေတြကို ေျပာင္းလဲသင့္ပါသလဲ ဆရာ။

A. ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ကြမ္းယာေတြက စြဲလမ္းေစတတ္တဲ့ သတၱိရွိလို႔ အစမျပဳမိဖို႔ လိုပါတယ္။ သံုးစြဲေနသူေတြအေနနဲ႔လည္း ကိုယ့္က်န္းမာေရးအတြက္ မေကာင္းတဲ့အမူအက်င့္ဆုိၿပီး သတ္မွတ္ေရွာင္ၾကဥ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ကြမ္းယာ သံုးစြဲျဖစ္ရျခင္း အေၾကာင္းရင္းေတြကို ေလ့လာတဲ့အခါ (၁) လြယ္လြယ္ကူကူရရွိျခင္း၊ (၂) ေစ်းသက္သက္သာသာနဲ႔ ၀ယ္ယူႏုိင္ျခင္း၊ (၃) လူအမ်ားကလက္ခံျခင္း၊ (၄) မိမိပတ္၀န္းက်င္ရွိသူမ်ားက သံုးစြဲေအာင္တိုက္တြန္း ျခင္း၊ (၅) စိတ္ဖိစီးမႈ ေျပေပ်ာက္ဖို႔ ထြက္ေပါက္အျဖစ္ အသံုးခ်ျခင္းတို႔ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရပါတယ္။

ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ကြမ္းယာ သံုးစြဲေနသူေတြအဖို႔ က်န္းမာေရးေကာင္းမြန္ေအာင္၊ ကင္ဆာအႏၲရာယ္မွ ကင္းေ၀းေအာင္၊ စြဲလမ္းျခင္းကို ရပ္တန္႔ဖို႔ အတြက္ မိမိရဲ ႔စိတ္သာ အဓိကျဖစ္ပါတယ္။ ကင္ဆာအႏၲရာယ္ကင္းေ၀းေအာင္ ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ကြမ္းယာတို႔ကို မသံုးစြဲေတာ့ပါလို႔ စိတ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ၿပီး ေရွာင္ၾကဥ္ရင္ အမွန္တကယ္ျဖတ္ႏုိင္တာကို ေတြ႔ရွိရပါတယ္။ လိုအပ္ပါက အေထြေထြဆရာ၀န္မ်ား၊ စိတ္က်န္းမာေရးဆရာ၀န္ေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီး ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးအႀကံျပဳမႈေတြ ရယူျခင္းျဖင့္ မေကာင္းတဲ့အမူအက်င့္ေတြ ေရွာင္ၾကဥ္ဖို႔အတြက္ အက်ဳိးရွိပါတယ္။

မိမိစိတ္ကိုႏိုင္မွ ဘ၀ကိုႏိုင္မွာျဖစ္လုိ႔ ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ကြမ္းယာစားသံုးတဲ့ မေကာင္းတဲ့အမူအက်င့္ေတြကို ေရွာင္ၾကဥ္ရင္းနဲ႔ ဆက္စပ္ကင္ဆာေရာဂါမ်ားစြာကို ကာကြယ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

Most Popular

Healthy Life Ad
To Top