Healthy Life Ad
Health Tips

မူႀကိဳေက်ာင္းသားအရြယ္ ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မႈခ်ိဳ ႔ယြင္းျခင္း

—–၊ ေဒါက္တာအုန္းေက်ာ္ (စိတ္က်န္းမာေရးအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး) ၊—–

အိမ္နီးနားခ်င္းမိတ္ေဆြရဲ ႔သမီး မစ္ေအမီက မူႀကိဳေက်ာင္းဆရာမ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ေန႔မွာ စကားစပ္မိလို႔ မစ္ေအက ေမးျမန္းပါတယ္။

“မူႀကိဳေက်ာင္းသားအရြယ္ ကေလးေတြမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ခ်ဳိ႕ယြင္းတာရွိ၊မရွိ ဘယ္လိုသိရွိႏိုင္မလဲ”

“ေအမီတို႔ မူႀကိဳေက်ာင္းဆရာသင္တန္းမွာ သင္ၾကားခဲ့ရဖူးတဲ့ ကေလးသူငယ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမွတ္တိုင္နဲ႔ ယွဥ္ၾကည့္ရမယ္။ ဥပမာ- ကေလး ၃ ႏွစ္သားအရြယ္မွာ ပ်မ္းမွ်ေတြ႔ရွိရတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမွတ္တိုင္ ဆိုပါေတာ့”

၃ ႏွစ္သားအရြယ္ ကေလးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ခ်ဳိ ႔ယြင္းရင္

“ဘာသာစကား ေျပာဆိုနားလည္ျခင္း (Language)၊ လူမႈဆက္ဆံေရးနဲ႔ စိတ္ခံစားမႈ(Social And Emotional)၊ အသိဥာဏ္ (Cognition) နဲ႔ ကိုယ္ခႏၶာႀကီးထြားလႈပ္ရွားမႈ (Physical Development And Movement) နဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြကို ဆိုလိုတာလား ေဒါက္တာအုန္း”

“မွန္ပါတယ္။ ၃ ႏွစ္သားအရြယ္ကေလး ဘာသာစကား ေျပာဆိုနားလည္ႏိုင္မႈ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ျခင္းက ဘာေတြရွိလဲ။ ဒီအရြယ္မွာ – လြယ္ကူတဲ့အမိန္႔ကို နားလည္ႏိုင္တယ္။ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ႏိုင္တယ္။ ေန႔စဥ္ေတြ႔ရွိေနက် ပစၥည္းေတြရဲ ႔နာမည္ကို ေျပာႏိုင္တယ္။ မိမိနာမည္ အျပည့္အစံုကို ေျပာႏိုင္တယ္။ မိမိက ေယာက္်ားေလးလား၊ မိန္းကေလးလားဆိုတာကို ခြဲျခားသိရွိေျပာဆိုႏိုင္တယ္။ သူငယ္ခ်င္းေတြရဲ ႔ နာမည္ကို ေျပာႏိုင္တယ္။ စာေၾကာင္း တို ၂ ေၾကာင္း ၃ ေၾကာင္းသံုးၿပီး စကားေျပာႏိုင္တယ္။ လူစိမ္းသူစိမ္း နားလည္ေအာင္ ေျပာႏိုင္တယ္။

တကယ္လို႔ ၃ ႏွစ္သားအရြယ္ကေလးက လြယ္ကူတဲ့အမိန္႔ကို လိုက္နာေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္းမရွိရင္၊ စကားေျပာ ၀ါးလြန္ရင္၊ စာေၾကာင္းတုိသံုးၿပီး စကားမေျပာႏိုင္ေသးရင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ခ်ဳိ ႔ယြင္းတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္”

ေအမီကၾကားျဖတ္ေမးျမန္တယ္။

“မူႀကိဳေက်ာင္းတက္စကေလးတခ်ိဳ ႔က မိဘနဲ႔ခြဲၿပီး ေက်ာင္းမွာမေနရစ္ခဲ့ခ်င္ဘူး။ အဲဒါ သာမန္မဟုတ္ဘူလို႔ ေျပာႏိုင္သလား”

“ေက်ာင္းတက္စ ပထမတစ္ရက္-ႏွစ္ရက္မွာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ တစ္ပတ္အတြင္းမွာ အက်င့္ရသြားတာ ေတြ႔ရမယ္။ ဒီေတာ့ အသက္ ၃ ႏွစ္အရြယ္ကေလးေတြမွာ ရွိသင့္တဲ့ လူမႈဆက္ဆံေရးနဲ႔ စိတ္ခံစားမႈ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ျခင္းမွတ္တိုင္ေတြကို ေျပာျပရမယ္။ ဒီအရြယ္မွာ လူႀကီးေတြ ဒါမွမဟုတ္ သူငယ္ခ်င္းေတြ ေျပာဆိုျပဳမူတာကို ပံုတူလိုက္ၿပီး အတုခိုးျပဳမူႏိုင္တယ္။ သူငယ္ခ်င္းေတြကို ခင္မင္ရင္းႏွီးတဲ့ အမူအရာျပႏိုင္တယ္။ သူငယ္ခ်င္း ငိုယိုေနတာေတြ႔ရင္ စိတ္ပူပင္တဲ့ အမူအရာ၊ စိတ္ထဲမွာ ကသိကေအာက္ ခံစားေနရတဲ့ အမူအရာ ျပႏိုင္တယ္။ ကစားတဲ့အခါ အလွည့္ေပးၿပီး ကစားႏိုင္တာ ေတြ႔ရမယ္။ စိတ္ခံစားမႈမ်ဳိးစံု (ေၾကာက္စိတ္၊ ေဒါသစိတ္၊ စိုးရိမ္စိတ္၊ ၀မ္းနည္းစိတ္၊ ခ်စ္ခင္စိတ္၊ မေက်နပ္စိတ္)ကို ေဖာ္ျပႏိုင္တယ္။

တကယ္လို႔၊ ၃ ႏွစ္သားအရြယ္ကေလးက သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔အတူ ပူးေပါင္းကစားျခင္း မရွိရင္၊ သူငယ္ခ်င္းေတြကို ခင္မင္ရင္းႏွီးတဲ့ အမူအရာမျပရင္၊ ဘယ္သူနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ ေျပာဆိုဆက္ဆံတဲ့အခါ မ်က္လံုးခ်င္းဆိုင္မၾကည့္တာ အျမဲလိုလို ေတြ႔ရွိေနရရင္ စိတ္ခံစားတံု႔ျပန္မႈ ဖြံ႔ၿဖိဳးျခင္း ခ်ဳိ ႔ယြင္းတယ္လို႔ ယူဆႏိုင္တယ္”

ေအမီက ဆက္လက္ေမးျမန္းတယ္။

“ဥာဏ္ရည္တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ မွတ္တိုင္နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ဘာကိုေလ့လာရမလဲ။ ကေလးကေက်ာင္းမွာ သင္ၾကားေပးတာကို ဘယ္ေလာက္အထိ သင္ၾကားတတ္ေျမာက္ႏိုင္ျခင္း ရွိ၊မရွိကို ၾကည့္ရမွာလား”

“သင္ယူတတ္ေျမာက္ႏိုင္တဲ့ စြမ္းရည္က အသိဥာဏ္ရည္နဲ႔ ဆိုင္ပါတယ္။ အသက္ ၃ ႏွစ္အရြယ္ ကေလးမွာ ရွိသင့္တဲ့ အသိဥာဏ္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမွတ္တိုင္ေတြကို ေျပာျပမယ္။ ကေလးခ်င္းျဖစ္ျဖစ္၊ အရုပ္ေတြနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ ယံုတမ္းကစားနည္းကို ကစားႏိုင္တယ္။ ေမာင္းခလုပ္ပါတဲ့အရုပ္၊ လႈပ္ရွားလို႔ရတဲ့ အစိတ္အပိုင္းပါတဲ့ အရုပ္ေတြကို ကိုင္တြယ္ကစားႏိုင္တယ္။ ခဲတံ ဒါမွမဟုတ္ ေျမျဖဴခဲကို ကိုင္တြယ္ၿပီး စက္၀ိုင္းပံုသ႑န္ကို ကူးယူေရးဆဲြႏိုင္တယ္။ ဂဏန္းနံပါတ္ ၂ ရဲ့သေဘာကို နားလည္ေရတြက္ႏိုင္မယ္။ စဥ္းတီတံုးေလးေတြကို အသံုးျပဳၿပီး ရဲတိုက္ေဆာက္တမ္း ကစားႏိုင္တယ္။ အိမ္တံခါးလက္ကိုင္ကို လွည့္တတ္ႏိုင္ျခင္း၊ ပုလင္းအဖံုးကို ၀တ္အူလွည့္သလို လွည့္တတ္ျခင္းနဲ႔ အပိုင္းအစ ၂ခု-၃ခုပါရွိတဲ့ ဥာဏ္စမ္းပေဟ႒ိ (Puzzles) အရုပ္ပံုကို ေျဖရွင္းႏိုင္ျခင္း (ဥပမာ- အပိုင္း ၃ ပိုင္းကုိဆက္ၿပီး ငွက္ရုပ္ပံုေဖာ္ျခင္း) ရွိပါတယ္။

တကယ္လို႔ ၃ ႏွစ္သားအရြယ္ကေလးက၊ ယံုတမ္းကစားနည္းကို မကစားတတ္ရင္၊ လြယ္ကူတဲ့ရုပ္ပံု ဥာဏ္စမ္းပေဟ႒ိကို ေျဖရွင္းႏိုင္ျခင္းမရွိရင္၊ စဥ္းတီတံုးကေလးေတြကိုထပ္ၿပီး အိမ္ေဆာက္တမ္း၊ ရဲတိုက္ေဆာက္တမ္း မကစားတတ္ရင္၊ အိမ္တံခါးလက္ကိုင္ကို ဖြင့္လိုက္ပိတ္လိုက္လုပ္သလို မကစားတတ္ရင္ အသိဥာဏ္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုတက္မႈ ခ်ဳိ ႔ယြင္းျခင္းရွိ၊ မရွိ စစ္ေဆးၾကည့္သင့္ပါတယ္။

ကိုယ္ခႏၶာႀကီးထြားလႈပ္ရွားမႈ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ျခင္းမွတ္တိုင္ေတြကေတာ့ ၃ ႏွစ္သားအရြယ္ကေလးက ေလွကားထစ္တက္ႏိုင္တယ္၊ ေျပးလႊားကစားႏိုင္တယ္၊ သံုးဘီးစက္ဘီးေျခနင္းဒလက္ကိုနင္းၿပီး စီးႏိုင္တယ္၊ ကုလားထိုင္ေပၚကို တက္ႏိုင္တယ္။

တကယ္လို႔ ၃ ႏွစ္သားအရြယ္ကေလးက မၾကာခဏ လဲက်တတ္ရင္၊ ေလွခါးထစ္ကိုတက္ဖို႔ အခက္အခဲရွိေနရင္ ကိုယ္ခႏၶာႀကီးထြားလႈပ္ရွားမႈ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ျခင္း ခ်ဳိ ႔ယြင္းတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္”

ေအမီက သူမအေတြ႔အၾကံဳကို ေျပာျပတယ္။

“ကၽြန္မတို႔ မူႀကိဳေက်ာင္းမွာ ကေလးအသက္အရြယ္လိုက္ၿပီး အတန္းခြဲထားပါတယ္။ ၃ ႏွစ္အရြယ္ကေလးနဲ႔ ၄ ႏွစ္အရြယ္ကေလးေတြမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ကြားျခားတာရွိလို႔ ျဖစ္ပါတယ္”

“မွန္ပါတယ္”

၄ ႏွစ္သားအရြယ္ ကေလးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ခ်ဳိ ႔ယြင္းရင္

“၄ ႏွစ္သားအရြယ္ ကေလးစကားေျပာရင္ သဒၵါမွန္ေအာင္ ေျပာတတ္လာတယ္။ ဥပမာ – “သူ”နဲ႔ “သူမ”၊ “ ဦး”နဲ႔ “ေဒၚ” စတဲ့ ဖိုမကြဲျပားတဲ့ စကားလံုးေတြကို သံုးစြဲႏိုင္တယ္။ ကဗ်ာတိုကေလးတစ္ပိုဒ္၊ မူႀကိဳသီခ်င္းတစ္ပုဒ္ကို အလြတ္ရြတ္ဆိုႏိုင္မယ္။ ပံုေျပာတတ္တယ္။ အဲဒါဘာသာစကား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ မွတ္တိုင္တခ်ဳိ ႔ပါ။

တကယ္လို႔ ၄ ႏွစ္သားအရြယ္ကေလးက လူႀကီးနားလည္ေအာင္ စကားမေျပာတတ္ရင္၊ ပံုတိုပတ္စကို ျပန္မေျပာတတ္ရင္၊ ‘သင္’နဲ႔ “ကၽြန္ေတာ္/ကၽြန္မ” (You နဲ႔ Me) ကုိ မွန္မွန္ကန္ကန္ အသံုးစြဲတတ္ရင္၊ ဘာသာစကားဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ခ်ဳိ ႔ယြင္းေနတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္”

ေအမီက ၾကားျဖတ္ေမးပါတယ္။

“၄ ႏွစ္သားအရြယ္ကေလးက အရုပ္ေတြနဲ႔ အေမ၊ အေဖလုပ္တမ္းကစားရင္ စိုးရိမ္ရသလား”

“အဲဒါ လူမႈဆက္ဆံေရးနဲ႔ စိတ္ခံစားတံု႔ျပန္ျခင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အဆင့္တစ္ခုပါ။ ဒီအရြယ္မွာ ယံုတမ္းကစားနည္း အမ်ိဳးမ်ဳိးကို တီထြင္ကစားတတ္ပါတယ္။ တစ္ဦးတည္း ကစားတာထက္ အေပါင္းအသင္းနဲ႔ ကစားတာကို ပိုမိုစိတ္၀င္စားတယ္။ တစ္ျခားကေလးေတြနဲ႔ စုေပါင္းကစားတတ္တယ္။ ကိုယ္ႏွစ္ၿခိဳက္တာ၊ မႏွစ္ၿခိဳက္တာ၊ ကိုယ္စိတ္ပါ၀င္စားမႈရွိတာ၊ စိတ္မ၀င္စားတာကို ခြဲျခားေဖာ္ထုတ္ေျပာဆိုႏိုင္တယ္။ အသစ္အဆန္းေတြကိုလည္း ပိုမိုစိတ္၀င္စားလာတယ္္”

“တကယ္လို႔ ၄ ႏွစ္သားအရြယ္ ကေလးက တျခားကေလးေတြနဲ႔ အေပါင္းအသင္းမလုပ္ခ်င္ဘူး။ ယံုတမ္းကစားနည္းကို စိတ္၀င္စားမႈမရွိဘူး။ တျခားကေလးေတြနဲ႔ စုေပါင္းကစားျခင္း မရွိဘူးဆိုရင္ လူမႈဆက္ဆံေရးနဲ႔ စိတ္ခံစားတံု႔ျပန္မႈ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ျခင္း ခ်ဳိ ႔ယြင္းတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္”

ေအမီက သူမအေတြ႔အၾကံဳတစ္ခုကို ေျပာျပတယ္။

“ဒီအရြယ္ကေလးေတြက လူရုပ္ပံုဆြဲတာကို စိတ္၀င္စားတာေတြ႔ရတယ္”

“အဲဒါ အသိဥာဏ္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈနဲ႔ သက္ဆိုင္ပါတယ္။ ၄ ႏွစ္သားအရြယ္ ကေလးက ကိုယ္အဂၤါပိုင္း ၂ ခုမွ ၄ ခု အထိပါရွိတဲ့ လူရုပ္ပံုကို ေရးဆြဲႏိုင္တယ္။ ‘က’ႀကီး ‘ခ’ေကြး စတဲ့ အကၡရာစာလံုးေတြကို ကူးယူေရးသားႏိုင္လာတယ္။ အခ်ိန္နာရီရဲ့ သေဘာကို စတင္နားလည္လာတယ္။ ပစၥည္းေရတြက္ျခင္းရဲ့ သေဘာကို စတင္နားလည္တယ္။ အေရာင္တခ်ဳိ ႔နာမည္နဲ႔ ကိန္းဂဏန္းတခ်ဳိ ႔ အေခၚအေ၀ၚကို ေျပာႏိုင္တယ္။ “တူညီျခင္း”နဲ႔ “ ကြဲျပားျခင္း” ရဲ့သေဘာကို သိရွိနားလည္ႏိုင္တယ္။ ပံုျပင္ဇာတ္လမ္းတစ္ခုကို နားေထာင္းၿပီးရင္ ဇာတ္လမ္းတခ်ဳိ ႔ကို မွတ္မိတယ္။ ပံုျပင္စာအုပ္ဖတ္ျပရင္ ေနာက္ပိုင္းျဖစ္လာမယ့္ ဇာတ္ကြက္ကို စိတ္ကူးၿပီး မိမိထင္ျမင္သလို ေျပာတတ္တယ္။

တကယ္လို႔ ၄ ႏွစ္သားအရြယ္ ကေလးက၊ စာရြက္ေပၚမွာ ေရးျခစ္ႏိုင္စြမ္းမရွိရင္၊ မိမိႏွစ္ၿခိဳက္တဲ့ ပံုျပင္တပိုင္းတစကို ျပန္မေျပာႏိုင္ရင္၊ “တူညီျခင္း” နဲ႔ “ကြဲျပားျခင္း” ရဲ ႔ သေဘာကို နားလည္ရန္ခက္ခဲရင္၊ လြယ္ကူတဲ့ အဆင့္သံုးဆင့္လုပ္ရမယ့္ အမိန္႔ကိုနားမလည္ရင္၊ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္း မရွိရင္ (ဥပမာ – ခဲတံေကာက္ကိုင္ – စာရြက္ေပၚမွာ လူပံုဆြဲ – ၿပီးရင္ ခဲတံကို စားပြဲေပၚခ်ထားစတဲ့ အမိန္႔မ်ဳိးပါ) – အသိဥာဏ္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ခ်ဳိ ႔ယြင္းတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္တယ္”

ေအမီက ညည္းတြားပါတယ္။

“၄ ႏွစ္အသက္အရြယ္ကေလးေတြကို ထိန္းသိမ္းရတာ မလြယ္ပါဘူး။ သူတို႔က ေမ်ာက္ရံႈးေအာင္ ေဆာ့ကစားတတ္တယ္”

“အဲဒါ ကိုယ္ခႏၶာႀကီးထြားလႈပ္ရွားမႈ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာလို႔ပါ။ ၄ ႏွစ္သားအရြယ္ကေလးက ေျခေထာက္တဖက္ေပၚမွာ ၂ စကၠန္႔ၾကာတဲ့အထိ မတ္တတ္ရပ္ႏိုင္တယ္။ ေျခေထာက္တဖက္တည္းနဲ႔ ခုန္ေပါက္ႏိုင္တယ္။ ျပန္ခုန္ေနတဲ့ ေဘာလံုးကိုမိေအာင္ ဖမ္းႏိုင္တာမ်ားတယ္။ ႀကီးၾကပ္ေပးရင္ ကတ္ေၾကး ဒါမွမဟုတ္ ဓားသံုးၿပီး ျဖတ္ေတာက္ႏိုင္တယ္။ ေရခြက္တခြက္မွ တခြက္ကို ေျပာင္းလဲေလာင္းခ်တတ္မယ္။ အစားအစာကို လက္နဲ႔ေျခမြႏိုင္တယ္။

တကယ္လို ၄ ႏွစ္သားအရြယ္ ကေလးက တစ္ေနရာတည္းမွာ ခုန္ဆြခုန္ဆြ မလုပ္ႏိုင္ရင္၊ အ၀တ္အစားလဲတာ အခက္အခဲရွိရင္၊ ဆီး၀မ္းထိန္းေလ့က်င့္တာ အခက္အခဲရွိရင္၊ ကိုယ္ခႏၶာႀကီးထြားလႈပ္ရွားျခင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ခ်ဳိ ႔ယြင္းတယ္လို႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္”

Most Popular

Healthy Life Ad
To Top