—–၊ေဒါက္တာအုန္းေက်ာ္ (စိတ္က်န္းမာေရးအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး – အၿငိမ္းစား) ၊—–
“ သဘာ၀ကုထံုး” ( Naturopathic Therapy) ဒါမွမဟုတ္ “ သီးျခားေရြးခ်ယ္ကုထံုး” (Alternative Therapy)က ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံမွာ ေခတ္စားလာတယ္၊ သဘာ၀ကုထံုးဆိုတာ ခႏၶာကိုယ္ကို က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္ျခင္းမဟုတ္ (Non-invasive)တဲ့ ကုထံုးဆိုၿပီး ႏွစ္ၿခိဳက္သေဘာက်သူလည္း ရွိပါတယ္။ သဘာ၀ကုထံုးမွာ ေဆးအသံုးမျပဳတဲ့ ကုထံုး (ဥပမာ-ေယာဂေလ့က်င့္ခန္း၊ ႏွိပ္နယ္ျခင္း၊ တရားထိုင္ျခင္း)နဲ႔ ေဆးေပးကုသတဲ့ ကုသနည္းေတြ ရွိတယ္။ သဘာ၀ကုထံုးေဆးေတြကို ပင္မေဆးပညာ ဆရာ၀န္က ၫႊန္ၾကားျခင္းမရွိေပမယ့္ ျပင္ပေစ်းကြက္မွာ အလြယ္၀ယ္ယူႏိုင္တယ္။ အမ်ဳိးအစားအုပ္စု သံုးမ်ဳိးရွိပါတယ္။
(က) အေထြေထြက်န္းမာေရးအတြက္ ေန႔စဥ္လိုအပ္တဲ့ အခ်ိန္အတြယ္အတိုင္း ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်တဲ့ ဗီတာမင္နဲ႔ သတၱဳဓာတ္မ်ဳိးစံု ပါ၀င္တဲ့ ေဆးလံုးအခ်ိန္အတြယ္ ပမာဏအနည္းငယ္သာ လိုအပ္တဲ့ အာဟာရဓာတ္ (Micronutrients)ေတြ ျဖစ္တယ္။
(ခ) ႐ိုးရာေဆးပညာက ဆင္းသက္လာတဲ့ ေဆးေတြ(ဥပမာ- Ginko Biloba၊ Ginseng)နဲ႔
(ဂ) ပမာဏအနည္းငယ္သာ လိုအပ္တဲ့ အာဟာရဓာတ္(Micronutrient)တစ္ခုခုကို အခ်ိန္အတြယ္ ပမာဏမ်ားမ်ားနဲ႔ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်တဲ့ေဆးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
တတိယအမ်ဳိးအစားေဆးလံုးကို ေရာဂါတစ္ခုခု ကုသမႈအတြက္ ၫႊန္ၾကားထုတ္လုပ္ေနပါတယ္။ တခ်ဳိ႕လူနာေတြက ဆရာ၀န္ၫႊန္ၾကားတဲ့ေဆးကို မေသာက္သံုးဘဲ အဲဒီလို” သဘာ၀ကုထံုးေဆး” ကို အားထားလာတတ္တာ ေတြ႕ရတယ္။ စာေရးသူနဲ႔ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ သူနာျပဳေအမီရဲ႕ မိခင္လိုေပါ့”
စာေရးသူရဲ႕ ႐ံုးခန္းတံခါးေခါက္သံနဲ႔အတူ သူနာျပဳေအမီက ေခါင္းျပဴၾကည့္ၿပီး ေျပာတယ္။
“ ေဒါက္တာအုန္း အခ်ိန္ေပးႏိုင္လား၊ ကြၽန္မတိုင္ပင္ခ်င္တာ တစ္ခုရွိလို႔ပါ”
“ ရပါတယ္။ ေျပာပါ”
“ ကြၽန္မအေမကိစၥပါ”
ေျပာေျပာဆိုဆို သူ႔လက္ထဲမွာ ကိုင္ေဆာင္လာတဲ့ ေဆးဘူးကို ေအမီက ျပသပါတယ္။ သြပ္သတၱဳ ေဆးလံုးဘူး (Zinc Tablet)ကို ေတြ႕ရတယ္။
“ ကြၽန္မအေမက ဒီေဆးလံုးကို သူ႔အတြက္ ၀ယ္လာတာပါ”
“ ဘာေၾကာင့္ သြပ္ေဆးလံုးကို ေအမီ့အေမက မွီ၀ဲခ်င္တာလဲ”
“ ခႏၶာကိုယ္က်န္းမာေရးအတြက္ ေန႔စဥ္ အနည္းငယ္သာ လိုအပ္တဲ့ ‘အေသးစားအာဟာရ’ဓာတ္ကို အခ်ိန္အတြယ္မ်ားမ်ားပါရွိတဲ့ ေဆးလံုးအျဖစ္ သံုးစြဲရင္ သတိထားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ တန္ေဆးလြန္ေဘး ဆိုသလိုေပါ့။ ေနာက္ၿပီး သဘာ၀ကုထံုးေဆးေတြမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ေဆးၫႊန္းကိုလည္း စဥ္းစားၿပီးမွ ယံုၾကည္သင့္တယ္။”
“ အေမ့မွာ စိတ္က်ေရာဂါရွိပါတယ္ ေဒါက္တာအုန္း၊ အေမက ဘရစ္ဘိန္းၿမိဳ႕ေတာင္ပိုင္း စိတ္က်န္းမာေရးဌာနမွာ ကုသမႈ ခံယူေနတယ္။ စိတ္က်န္းမာေရးဆရာ၀န္က စိတ္ေရာဂါလို႔ သတ္မွတ္ၿပီး စိတ္က်ေရာဂါကုသေဆး ေပးပါတယ္။ အေမက သိပ္ၿပီး သေဘာမတူဘူး။ ေဆးေသာက္ရမွာ ေၾကာက္တယ္တဲ့။ အိမ္နီးနားခ်င္းမိတ္ေဆြက သဘာ၀ေဆးျဖစ္တဲ့ သြပ္ေဆးလံုးကို ေသာက္ၾကည့္ပါလားလို႔ အႀကံေပးပါတယ္”
“ သြပ္ေဆးလံုးလည္း ေဆးပဲမဟုတ္လား”
“ ဒါေပမဲ့ သြပ္ေဆးလံုးက ဆရာ၀န္လက္မွတ္မပါဘဲ ၀ယ္ယူလို႔ရေတာ့ သူတို႔က သဘာ၀ကုထံုးလို႔ ယူဆတယ္။ ကြၽန္မေမးခ်င္တာက ကြၽန္မအေမကို သြပ္ေဆးလံုးေသာက္ခြင့္ ေပးလိုက္ရမလား”
“ ကြၽန္ေတာ့္အေျဖက “ ႏိုး” နဲ႔ “ ရက္စ္” ပါ”
“ ကြၽန္မနား႐ႈပ္သြားၿပီ”
“ ရွင္းေအာင္ သြပ္(Zinc)ဓာတ္အေၾကာင္း ရွင္းျပဖို႔ လိုပါတယ္။ သြပ္က ခႏၶာကိုယ္ ဇီ၀ကမၼ ျဖစ္စဥ္ေတြအတြက္ လိုအပ္တဲ့ “ အေသးစားအာဟာရ” (Micronutrient)တစ္မ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။ ဗီဇမ်ဳိးေစ့အစြမ္းျပမႈ၊ ခႏၶာကိုယ္ကလာပ္စည္းေတြထဲမွာ ဓာတ္ျပဳမႈ၊ ကိုယ္ခံအားစြမ္းရည္ ထိေရာက္မႈ၊ ပ႐ိုတင္းအသားဓာတ္နဲ႔ ဗီဇမ်ဳိးေစ့ဓာတ္ (DNA) တည္ေဆာက္မႈ၊ ခႏၶာကိုယ္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရရင္ အနာက်က္ျခင္းလုပ္ငန္း စတဲ့ ခႏၶာကိုယ္ဇီ၀ လုပ္ငန္းေတြအတြက္ သြပ္သတၱဳဓာတ္ လိုအပ္ပါတယ္။
ကမာေကာင္၊ ပုဇြန္ထုပ္၊ အမဲသား၊ ၀က္သား၊ ၾကက္သား၊ ၾကက္ဥ၊ ႏြားႏို႔၊ ပဲအမ်ဳိးမ်ဳိး စတဲ့ အစားအစာေတြထဲမွာ သြပ္ဓာတ္အမ်ားအျပား ပါရွိတယ္။ အရြယ္ေရာက္သူေတြအတြက္ တစ္ေန႔ သြပ္ဓာတ္ ၆ မီလီဂရမ္မွ ၈ မီလီဂရမ္ လိုအပ္ပါတယ္။ သြပ္ဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့မႈ ျဖစ္ေပၚဖို႔ အလားအလာ မ်ားသူေတြကေတာ့-သက္သတ္လြတ္စားသူ၊ အရက္စြဲေရာဂါရွိသူ၊ မၾကာခဏ ၀မ္းပ်က္ေရာဂါရွိသူ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါရွိသူ၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ ႏို႔တိုက္မိခင္တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သြပ္ဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့ရင္ ေတြ႕ရွိရတဲ့ လကၡဏာေတြကေတာ့-အစားအေသာက္ပ်က္ျခင္း၊ ၀မ္းပ်က္ျခင္း၊ ကိုယ္ခံအားက်ဆင္းျခင္း၊ ဆံပင္ကြၽတ္ျခင္း၊ ကေလးသူငယ္ေတြမွာ ခႏၶာကိုယ္ႀကီးထြားတိုးတက္မႈ ေႏွာင့္ေႏွးျခင္း၊ အေရျပားနာျဖစ္ျခင္း၊ မ်က္စိအျမင္ထိခိုက္ျခင္းတို႔ ျဖစ္တယ္”
ေအမီက သူ႔အေမရဲ႕ ေရာဂါနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး သိခ်င္ေနပါတယ္။
“ သြပ္ဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့ရင္ စိတ္က်ေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏိုင္ပါသလား”
“ သြပ္ဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့ရင္ စိတ္က်ေရာဂါျဖစ္ဖို႔ အေထာက္အကူျပဳႏိုင္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြေတာ့ ရွိပါတယ္”
“ ရွင္းျပပါ ေဒါက္တာအုန္း”
“ စိတ္ခံစားမႈနဲ႔ မွတ္ဥာဏ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဦးေႏွာက္အဂၤါေတြထဲမွာ သြပ္ဓာတ္ပါရွိမႈ ပမာဏပိုမိုမ်ားျပားတာ ေတြ႕ရွိရတယ္။ စိတ္က်ေရာဂါ ျဖစ္ပြားရျခင္း အေၾကာင္းရင္းလို႔ ခံယူထားတဲ့ ဇီ၀ေဗဒ သီအိုရီအမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ ဥပမာ-ဦးေႏွာက္လႈံ႔ေဆာ္မႈနဲ႔ တားဆီးခ်ဳပ္တီးမႈ အခ်ဳိးမညီျခင္း သီအိုရီ (Glutermatergic Theory)၊ ဦးေႏွာက္ထဲမွာ ဆီ႐ိုတိုနင္ (Serotonin) နဲ႔ ေနာ္အပီနက္ဖရင္းဓာတ္ ေလ်ာ့နည္းျခင္း သီအိုရီ (Monoamine Theory)၊ “ ဖိစီးမႈတံု႔ျပန္၀င္႐ိုးေၾကာင္း” လႈံ႔ေဆာ္မႈလြန္ကဲျခင္း သီအိုရီ (Hypothalamic Pituitary Adrenal Axis Theory)၊ ဦးေႏွာက္အာ႐ံုေၾကာ ကလာပ္စည္းအားျပဳဓာတ္ (Brain Derived Neurotropic Factor) ခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္း သီအိုရီ၊ ကိုယ္ခႏၶာခုခံအား(ကိုယ္ခံအား)အဂၤါစု ခ်ဳိ႕ယြင္းျခင္းသီအိုရီ (Immunological Theory) စတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီသီအိုရီေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ဇီ၀ဓာတုပစၥည္းေတြထဲမွာ သြပ္ဓာတ္ပါရွိေနတာ ေတြ႕ရွိရတယ္။ စိတ္က်ေရာဂါ ခံစားရသူေတြရဲ႕ ေသြးထဲမွာ သြပ္ဓာတ္ပ်မ္းမွ်ပမာဏက သာမန္လူေတြရဲ႕ ေသြးထဲမွာရွိတဲ့ သြပ္ဓာတ္ပမာဏထက္ ၁၄ ရာခိုင္ႏႈန္း ေလ်ာ့နည္းေနတာ ေတြ႕ရွိရတယ္”
ေအမီက ၾကားျဖတ္ၿပီး မွတ္ခ်က္ခ်တယ္။
“ ဒီလိုဆိုေတာ့ ကြၽန္မအေမ သြပ္ေဆးလံုးကို ေသာက္သင့္တာေပါ့”
“ သြပ္ေဆးလံုးတစ္မ်ဳိးတည္းနဲ႔ ကုသလို႔ စိတ္က်ေရာဂါ သက္သာေပ်ာက္ကင္းတဲ့ အေထာက္အထား မရွိေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာ၀န္ၫႊန္ၾကားထားတဲ့ စိတ္က်ေရာဂါ ကုသေဆးကို မေသာက္ေတာ့ဘဲ သြပ္ေဆးလံုးကိုသာ သံုးစြဲဖို႔ အားမေပးႏုိင္ပါဘူး။ ေအမီရဲ႕အေမနားလည္ေအာင္ ရွင္းျပေပးေပါ့”
ေအမီက ေစာဒကတက္ပါတယ္။
“ ဒီလိုဆိုရင္ သြပ္ေဆးလံုးကို ဘာျဖစ္လုိ႔ တရား၀င္ေရာင္းခ်ေနတာလဲ”
“ သြပ္ေဆးလံုးတင္မကပါဘူး။ ျဖည့္စြက္အာဟာရေဆး(Food Supplements Drug)အျဖစ္ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ေနတဲ့ တျခားေဆးေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္က်န္းမာေရးအတြက္ ေန႔စဥ္ အနည္းငယ္သာ လိုအပ္တဲ့ “ အေသးစားအာဟာရ” ဓာတ္ကို အခ်ိန္အတြယ္ မ်ားမ်ားပါရွိတဲ့ ေဆးလံုးအျဖစ္ သံုးစြဲရင္ သတိထားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ တန္ေဆးလြန္ေဘး ဆိုသလိုေပါ့။ ေနာက္ၿပီး သဘာ၀ကုထံုး ေဆးေတြမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ေဆးၫႊန္းကိုလည္း စဥ္းစားၿပီးမွ ယံုၾကည္သင့္တယ္။ ဥပမာ-သြပ္ေဆးလံုးအၫႊန္းကို ၾကည့္ပါလား။ သြပ္ေဆးလံုးကို ၀က္ၿခံေပ်ာက္ေဆး၊ အနာက်က္ေဆး၊ အေအးမိေရာဂါကာကြယ္ေဆး၊ ဦးေႏွာက္ၾကည္ေဆး၊ စိတ္က်ေရာဂါ စိုးရိမ္စိတ္လြန္ကဲေရာဂါကုသေဆး၊ ေနပူေလာင္တာကို သက္သာေဆးအျဖစ္ ေဖာ္ျပထားတယ္မဟုတ္လား။ ေဆးတစ္မ်ဳိးတည္းက ေရာဂါအမ်ဳိးမ်ဳိးကို ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္တယ္လို႔ “ ၫႊန္း” ထားရင္ အရမ္းႀကီး ယံုမပစ္သင့္ဘူး။ အေထာက္အထား အေျချပဳကုထံုး (Evidence Based Treatment) ဟုတ္၊ မဟုတ္ ဆင္ျခင္စဥ္းစားရမယ္”
ေအမီက ေသခ်ာေအာင္ ေမးျမန္းပါတယ္။
“ ေဒါက္တာအုန္းေျပာပံုအရဆိုရင္ သြပ္ေဆးလံုးက အေမ့အတြက္ အသံုးမ၀င္ဘူးေပါ့”
“ မွန္ပါတယ္။ စိတ္က်ေရာဂါရွိသူတိုင္း သြပ္ေဆးလံုးစားဖို႔ မလိုပါဘူး။ သြပ္ေဆးလံုးကို တြဲဖက္အသံုးျပဳသင့္တဲ့ စိတ္က်ေရာဂါရွင္တခ်ဳိ႕ေတာ့ ရွိတယ္။ (က) သြပ္ဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့တဲ့ လကၡဏာေတြရွိျခင္း၊ (ခ) ေသြးထဲမွာ သြပ္ဓာတ္အခ်ိန္အတြယ္ ပမာဏ နည္းပါးေနျခင္း၊ (ဂ) ပံုမွန္စိတ္က်ေရာဂါ ကုထံုးေတြနဲ႔ ကုသေပမယ့္ သက္သာေပ်ာက္ကင္းမႈ မရွိျခင္း စတဲ့ အခ်က္ေတြရွိရင္ သြပ္ေဆးလံုးကို အသံုးျပဳတဲ့ ေလ့လာမႈေတြရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သြပ္ေဆးလံုးတစ္မ်ဳိးတည္းကိုပဲ အသံုးမျပဳပါဘူး။ ပံုမွန္စိတ္က်ေရာဂါကုေဆးနဲ႔ တြဲဖက္သံုးစြဲတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္”
ေအမီက “ ေစ်းဆစ္” လာျပန္တယ္။
“ လိုရမယ္ရ သြပ္ေဆးလံုးကို စိတ္က်ေရာဂါ ကုသေဆးနဲ႔ အတူတြဲၿပီး စားခုိင္းရင္ေကာျဖစ္မလား”
“ ေအမီရဲ႕အေမကို ကုသေပးေနတဲ့ ဆရာ၀န္နဲ႔ တိုင္ပင္ၾကည့္ေပါ့။ ကြၽန္ေတာ္ေျပာခဲ့တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ ကိုက္ညီမႈရွိ၊ မရွိ ေဆြးေႏြးၾကည့္ေပါ့။ လူနာတိုင္း သတိထားသင့္တဲ့ အခ်က္တစ္ခုရွိတယ္။ သဘာ၀ကုသေဆးကို တြဲဖက္စားေနရင္ ကုသသူဆရာ၀န္ကို အသိေပးရမယ္”
