———၊ ဇြန္ခိုင္ဦး (ေဆး၀ါးတကၠသိုလ္) ၊———
အစာအိမ္အနာက စိတ္ဖိစီးမႈတစ္ခုတည္းေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္တာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ သင္သိပါရဲ႕လား။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ အစာ အစာအိမ္ဘက္တီးရီးယားပိုး (Helicobacter pylori) ပိုးေၾကာင့္လည္း အစာအိမ္အနာ ျဖစ္ေစတယ္ဆိုတာ လူအေတာ္မ်ားမ်ား သိလာၾကပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ အစာအိမ္ဘက္တီးရီးယားပိုး H.pylori နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သိသင့္တဲ့ အေၾကာင္းေတြကို ဒီေန႔မွာ မွ်ေ၀ေပးလိုက္ပါတယ္။
H.pylori ဆိုတာဘာလဲ
H.pylori ပိုးက အစာအိမ္ကို ေရာင္ေစပါတယ္၊ အစာအိမ္နဲ႔ အူသိမ္မွာ အနာျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္၊ အစာအိမ္ကင္ဆာနဲ႔လည္း ဆက္စပ္မႈရွိပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ H.pylori ပိုးေၾကာင့္ အစာအိမ္နာတာနဲ႔ ေလနာတာ အျဖစ္မ်ားလာပါတယ္။
H.pylori ရွိရင္ ဘယ္လိုေ၀ဒနာေတြ ျဖစ္တတ္ပါသလဲ
H.pylori ပိုးေၾကာင့္ အစာအိမ္အနာနဲ႔ ေလနာတာျဖစ္ရင္ ဗိုက္နာျခင္း၊ ေလတက္ျခင္း၊ အစာမေၾကျဖစ္ျခင္း၊ ပ်ဳိ႕အန္ျဖင္း စတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ၾကာလာရင္ အစားပ်က္ရာက ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေလ်ာ့က်တာ၊ အားနည္းတာေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။
H.pylori ရွိ၊မရွိ ဘယ္လိုစစ္ေဆး သိရွိႏုိင္သလဲ
(၁) အစာအိမ္မွန္ေျပာင္းၾကည့္ျခင္း
(၂) ေဆးဓာတ္မွန္႐ိုက္ျခင္း
(၃) ၀မ္းမွပိုးစစ္ျခင္း
တျခားစစ္ေဆးနည္းေတြလည္း ရွိေပမယ့္ ဒီနည္းေတြထဲက အစာအိမ္မွန္ေျပာင္း ၾကည့္တဲ့နည္းက အသံုးမ်ားပါတယ္။ ဒါက ပိုးရွိ၊ မရွိ သိႏိုင္တဲ့အျပင္ သံသယရွိတဲ့ေနရာက အသားစကိုပါ ယူႏိုင္တဲ့အတြက္ အစာအိမ္အနာ၊ ကင္ဆာအေစာပိုင္း အေျခအေနေတြကိုပါ တပါတည္း သိရွိႏိုင္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အစာအိမ္အနာေတြက အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆး တာရွည္သံုးစြဲတာ၊ ေဆးလိပ္ေသာက္တာ၊ စိတ္ဖိစီးမႈ မ်ားတာေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ျဖစ္ေပၚတတ္ပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ H.pylori ပိုးရွိ၊ မရွိ စစ္ေဆးၾကည့္သင့္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
H.pylori ရွိရင္ ဘယ္လိုကုသမႈ ခံယူသင့္ပါသလဲ
H.pylori ပိုးက အစာအိမ္အက္ဆစ္ ေခ်ဖ်က္တဲ့ ေဆးေတြနဲ႔ မေပ်ာက္ႏိုင္ပါဘူး။ ပဋိဇီ၀ပိုးသတ္ေဆးေသာက္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ေဆးကိုေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ဆရာ၀န္ၫႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း ေသာက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘာေတြ ဆင္ျခင္ရမလဲ
(၁) ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ အရက္ေသာက္ျခင္းကို ဆင္ျခင္ရပါမယ္။
(၂) အပူအစပ္စာေတြစားျခင္း၊ လက္သုပ္ခ်ဥ္နဲ႔ မသန္႔ရွင္းတဲ့ အသုပ္ေတြစားျခင္းကို ဆင္ျခင္ရပါမယ္။
(၃) အစာမာမာ၊ ေၾကညက္ခဲတဲ့ အစာ (ဥပမာ-ေကာက္ညင္း)နဲ႔ တာရွည္ခံအစားအေသာက္ေတြကို ဆင္ျခင္ရပါမယ္။
(၄) အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြကို မေသာက္သင့္ပါဘူး။
(၅) ေကာ္ဖီ၊ လက္ဖက္ရည္ ခပ္ျပင္းျပင္းေသာက္ျခင္း/အလြန္အကြၽံေသာက္ျခင္းတို႔ကို ဆင္ျခင္ရပါမယ္။
ဘာေတြ လိုက္နာရမလဲ
(၁) ဗိုက္နာခ်ိန္မွာ ႏို႔ပူပူေသာက္လို႔ရပါတယ္။
(၂) ဆန္ျပဳတ္၊ ျမဴစြမ္ပူပူနဲ႔ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းတာကို စားေပးပါ။
(၃) အစာစားၿပီး လမ္းေလွ်ာက္ေပးပါ။
(၄) ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ေပးပါ။
(၅) စိတ္ဖိစီးမႈနဲ႔ စိုးရိမ္ေသာကကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေလွ်ာ့ခ်ပါ။
