———၊ ဇြန္ခိုင္ဦး (ေဆး၀ါးတကၠသိုလ္) ၊———
ယခုအခါ အသက္ (၅၉) ႏွစ္အရြယ္ ေဒၚခင္သႏၲာလင္းသည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လကစၿပီး အစာလမ္းတြယ္ဆက္ တစ္သွ်ဴးကင္ဆာ ေ၀ဒနာ လကၡဏာမ်ားကို စတင္ခံစားခဲ့ရသူ ျဖစ္သည္။
“ စစခ်င္း ဘယ္လိုလကၡဏာေတြ စျဖစ္လာသလဲဆိုေတာ့ အန္တီ၀မ္းသြားရင္ က်န္သလိုျဖစ္ၿပီး ၀မ္းသြားတာအားမရဘူး။ ခဏခဏ ၀မ္းသြားခ်င္ေနတယ္။ ဆီးသြားရတာလည္း အားမရျဖစ္လာပါတယ္”
ေဒၚခင္သႏၲာလင္းသည္ ၀မ္းသြားတိုင္း အားမရျဖစ္လာသျဖင့္ ရပ္ကြက္ထဲမွာ ေဒါက္တာေဒၚျဖဴျဖဴခိုင္ႏွင့္ တိုင္ပင္ျပသခဲ့ရာ အာထရာေဆာင္း ႐ိုက္ျခင္းမွတဆင့္ ထပ္မံလိုအပ္ေသာ အျခားစစ္ေဆးမႈမ်ားကို တစ္ခုခ်င္း ျပဳလုပ္ခဲ့ရသည္။
“ အရမ္းကို ေတာ္ေသာဆရာမပါ။ စစ္ေဆးမႈေတြက ဆရာမေတြၫႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း ျပရတဲ့အတြက္ ဆရာမေတြ ဖုန္းနံပါတ္ယူၿပီး ဘယ္ေနရာရိွလဲဆုိၿပီး ခ်က္ခ်င္းလိုက္ျပတာေတာင္ စစ္ေဆးမႈအားလံုးက အခ်ိန္တစ္လနီးပါးေလာက္ ၾကာပါတယ္။ အန္တီစျဖစ္လို႔ ျပကတည္းက အမ်ဳိးသားကလည္း ႏွလံုးေရာဂါနဲ႔ ခြဲစိတ္ဖို႔ ေဆး႐ံုႀကီးေရာက္ေနတာနဲ႔ သူ႔ကို အန္တီမၾကည့္ႏိုင္ဘူး။ ကိုယ့္တစ္ေယာက္တည္း ေဆးခန္းေတြျပေနရတာ” ဟု အန္တီေဒၚခင္သႏၲာလင္းက ဆိုသည္။
ေမာ္လၿမိဳင္သူျဖစ္သည့္ ေဒၚခင္သႏၲာလင္းသည္ ငယ္ရြယ္စဥ္ကတည္းက ကစားနည္းေပါင္းစံု အကုန္ကစားရင္း ေက်ာင္းေပါင္းစံုၿမိဳ႕နယ္အထိ ေရာက္ခဲ့သူ၊ သြက္လက္ဖ်တ္လတ္သူ၊ စကားရည္လုပြဲတိုင္းတြင္ ပထမဆုကိုခ်ည္း ဆြတ္ခူးရရွိခဲ့သူျဖစ္ၿပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုၾကည္မႈရွိသူျဖစ္ရာ ကင္ဆာဆိုေသာ အေျဖၾကားသည့္အခါတြင္ ေခါင္းေအးေအးျဖင့္ အေကာင္းဆံုးကုထံုးကို လက္ခံကုသရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။
“ အန္တီက အစကတည္းက ေပ်ာ့ညံ့သူထဲ မပါခဲ့ဘူးေလ။ ဘာအလုပ္ကိုျဖစ္ျဖစ္ ေခါင္းေအးေအးနဲ႔ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ လုပ္တတ္သူပါ။ ကင္ဆာဆိုတာ အန္တီ့အသိကြၽမ္းထဲမွာလည္း တစ္ေယာက္မွမျဖစ္ဘူး။ ဒီစကားက အန္တီနဲ႔ အေတာ္ေ၀းေနတဲ့ စကားပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း ကိုယ့္မွာျဖစ္လာၿပီဆိုေတာ့ ေ႐ွာင္လို႔မရေတာ့ဘူးေလ။ လာမယ့္ေဘး ေျပးေတြ႕ရမွာေပါ့။ အေျဖသိသိခ်င္း စိတ္မေကာင္းျဖစ္ေပမယ္ ကိုယ္မွမေသခ်င္ေသးတာ။ ဒါနဲ႔ ဘယ္လိုအေကာင္းဆံုး ကုလို႔ရမလဲဆိုတာ ေလ့လာပါတယ္”
ေဒၚခင္သႏၲာလင္းျဖစ္သည့္ ကင္ဆာအမ်ဳိးအစားသည္ GIST (Gastrointestinal stromal tumor) ဆိုသည္မွာ အစာလမ္းတြင္ျဖစ္သည့္ ရွားပါးေသာ ကင္ဆာတစ္မ်ဳိးျဖစ္ၿပီး လူ႔ကိုယ္တြင္ တြယ္ဆက္တစ္ရွဴးမွ ျဖစ္လာသည့္ ကင္ဆာအမ်ဳိးအစား ျဖစ္သည္။
“ အန္တီခြဲတာ ၄ ႀကိမ္ရိွပါၿပီ။ ပထမအႀကိမ္ခြဲတာက ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ကပါ၊ ဒုတိယအႀကိမ္ ၂၀၀၉ မွာခြဲတာပါ၊ တတိယအႀကိမ္ ၂၀၁၂ မွာခြဲၿပီး စတုတၳအႀကိမ္ ၂၀၁၈ မွာ ခြဲတာျဖစ္ပါတယ္။ အန္တီရဲ႕ ကင္ဆာအမ်ဳိးအစားက အစာလမ္းက တြယ္ဆက္တစ္သွ်ဴးကင္ဆာ (GIST-Gastrointerstinal Stomal Tumor) ျဖစ္လို႔ ခြဲၿပီးတိုင္း ေဆးပဲေသာက္ရပါတယ္။ ေဆးမသြင္းရသလို ဓာတ္ေရာင္ျခည္ကုထံုးလည္း မခံယူရပါဘူး။ Imatinib ဆိုတဲ့ ကင္ဆာေဆး 400gm ေသာက္ရပါတယ္။ အခုေနာက္ဆံုးခြဲၿပီးေတာ့ ေဆးကိုေျပာင္းေသာက္ဖို႔ ေျပာပါတယ္။ ေဆးကတရက္ကို ၁ သိန္းပါ။ အန္တီက ေဆးကို အၾကာႀကီးေသာက္ရမွာဆိုေတာ့ အန္တီအတြက္ ဒီေဆးက မစဥ္းစားရဲတဲ့ေဆးပါ။ အဲေတာ့ ေသာက္ေနက်ေဆးကို 600gm တိုးေသာက္ရပါတယ္။ ေဆးေသာက္တယ္ဆိုေပမယ့္ သူလဲကီမိုသြင္းသလိုပါပဲ။ အစာမရိွရင္ အရမ္းခံရခက္တယ္။ အစာရိွလည္း အခန္႔မသင့္ရင္ ရင္ေတြပူ၊ အန္ထြက္ပါတယ္။ ဆရာ၀န္ေျပာတဲ့အတိုင္း အားရိွတာေတြ စားရပါတယ္။ အဆာမခံဘဲနဲ႔ အစားေသာက္ေတြကို ဂ႐ုစိုက္ၿပီး စားျဖစ္ပါတယ္။ ခြဲစိတ္ဖို႔ အားလံုးစီစဥ္ေပးတဲ့ သားဖြားမီးယပ္အထူးကု ေဒါက္တာေဒၚခင္ျမင့္ျမင့္သန္းနဲ႔ ေလးခါလံုး ခြဲစိတ္ေပးတဲ့ ေဒါက္တာေဒၚတင္တင္မာ တို႔ကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္” ဟု ေဒၚခင္သႏၲာလင္းက ဆိုသည္။
ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕တြင္ လူမႈ၀န္ထမ္းဌာန၊ ကေလးျပဳစုေရးေန႔ ကေလးထိန္းေက်ာင္းႏွင့္ ရန္ကုန္အမ်ဳိးသမီး သက္ႀကီးေက်ာင္း (ဗဟန္း)တို႔တြင္ အလုပ္လုပ္ခဲ့ၿပီး သားႀကီးေမြးၿပီး ၆ လအၾကာတြင္ အလုပ္ထြက္ခဲ့ေသာ ေဒၚခင္သႏၲာလင္းသည္ ယခုအခါ အသက္ (၉၉) ႏွစ္အရြယ္ မိခင္ႀကီး၊ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ဦးခင္ေမာင္ခ်ဳိဦး၊ သားငယ္တို႔ႏွင့္အတူ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ေနထိုင္လ်က္ရွိသည္။
“ အန္တီ့အမ်ဳိးသားက ကုန္းလမ္းပို႔ေဆာင္ေရး (ဘုရင့္ေနာင္) လုပ္သက္ ၃၅ ႏွစ္နဲ႔ အလုပ္ထြက္ၿပီး ပင္စင္မယူခဲ့သူပါ။ သားႀကီးေက်ာ္ကိုကိုထက္ E.C နဲ႔ သံလ်င္ G.T.C က ေက်ာင္းၿပီးလို႔ Japan မွာ Software အလုပ္လုပ္ေနပါတယ္။ သားငယ္ ေဇာ္ညီညီထက္က စာဖိုမွဴးပါ။ အမ်ဳိးသားကေတာ့ ေဆး႐ံုေဆးခန္းေဆးေတြ စေသာက္ေတာ့ ပထမတစ္ခါခြဲေတာ့ တစ္လ ၂ သိန္းခြဲနဲ႔ ၃ လ၊ ဒုတိယတစ္ခါခြဲေတာ့ ၂ သိန္းခြဲနဲ႔ တစ္ႏွစ္၊ တတိယခြဲေတာ့ တစ္လ ၁ သိန္းေက်ာ္ေက်ာ္ေလးနဲ႔ ၅ ႏွစ္ဆက္တိုက္ အခုေနာက္ဆံုးခြဲၿပီးေတာ့ တစ္လ ၁ သိန္းခြဲနဲ႔ အခု ၁ ႏွစ္ခြဲရိွပါၿပီ။ ေဆးကုစရိတ္ေတြ အားလံုးက သူရဲ႕ႀကိဳးစား႐ွာေဖြမႈေတြပါ။ အေမရဲ႕ေမတၱာေတြက အန္တီအတြက္ အားေတြပါ” ဟု ေဆးကုသမႈ ခရီးလမ္းအတြက္ မိသားစု၏ အားေပးပံ့ပိုးမႈမ်ားအေၾကာင္း ေဒၚခင္သႏၲာလင္းက ေျပာျပခဲ့သည္။
“ အန္တီက ေဆးေသာက္ေနရသူဆိုေတာ့ လတိုင္းေသြးစစ္၊ အာထရာေဆာင္း႐ိုက္ရတယ္။ ၆ လ တခါ CT ႐ိုက္ရပါတယ္။ အခုေတာ့ အသီးအရြက္ေတြ မ်ားမ်ားစားပါတယ္။ ငါးကိုေတာ့ တစ္ပတ္ ၂ ခါ-၃ ခါေလာက္ စားျဖစ္တယ္။ အသားက တစ္ပတ္ ၂ ခါေလာက္ေတာ့ စားျဖစ္တယ္။ ေရမ်ားမ်ားေသာက္တယ္။ င႐ုတ္သီးကေတာ့ ငယ္ငယ္ထဲက သိပ္မစားျဖစ္ဘူး။ အခ်ဳိမႈန္႔မစားဘူး၊ အငန္နဲ႔ ဆီေလွ်ာ့တယ္။ ႀကိဳက္လည္းမႀကိဳက္လို႔ပါ။
အန္တီဘာေၾကာင့္ ဒီကင္ဆာျဖစ္သလဲဆိုေတာ့ လမ္းေဘးစာ၊ တုတ္ထိုးအခ်ဥ္နဲ႔ တို႔တာေတြ ေတာ္ေတာ္ေလးစားခဲ့တယ္။ အဲဒါလို႔ပဲ ထင္တယ္။ ကင္ဆာမ်ဳိး႐ိုးလည္း မရွိခဲ့ပါဘူး။ အန္တီ့ကို ရန္လာျဖစ္ ေဒါသထြက္တဲ့သူရိွရင္ေတာင္ ၿပံဳးၿပီးနာေထာင္၊ စိတ္ထဲကေတာ့ ဘုရားစာရြတ္ေနသူပါ။ အခုဘ၀မွာ ကိုယ္ဘာမွမလုပ္ခဲ့ေပမယ့္ ကိုယ္မသိတဲ့ဘ၀မွာ ကိုယ္ဘာေတြလုပ္ခဲ့လဲ၊ ကိုယ့္အေၾကာင္းတရားနဲ႔ ကိုယ္ပဲေလ။ ဗုဒၶသာဘာ၀င္ဆိုေတာ့ လက္ရွိဘ၀မွာ အေမကိုျပဳစုတယ္၊ ဘုရား႐ွိခိုး ငါးပါးသီလလံုေအာင္ ထိန္းတယ္။ တစ္မိသားစုလံုး ဒီေန႔အထိ ဘယ္သူ႔အေပၚမွ မလိမ္ညာခဲ့ဘူး။ အားလံုးကိုေမတၲာထား၊ သတၱ၀ါေလးေတြကအစ ဒုကၡေရာက္ရင္ ကယ္တင္ေမြးခဲ့ပါတယ္။ အဲလိုေတြေၾကာင့္ ၁၂ ႏွစ္တာ ကင္ဆာျဖတ္သန္းမႈကာလကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
ကင္ဆာျဖစ္ေနသူေတြ အေနနဲ႔လည္း စိတ္ဓာတ္မက်ဘဲ ေဆးကုသမႈခရီးလမ္းကို ေက်ာ္ျဖတ္အႏိုင္ယူၾကပါလို႔ အန္တီရဲ႕ အေတြ႕အႀကံဳနဲ႔အတူ မွ်ေ၀ေပးလိုက္ပါတယ္။ အားလံုးလည္း ကင္ဆာေရာဂါေဘး ကင္းေ၀းၾကပါေစ”
(မွတ္ခ်က္။ ။ ဓာတ္ပံုမ်ားကို ေဒၚခင္သႏၲာလင္း၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။)
